Scrutatio

Sabato, 4 maggio 2024 - San Ciriaco ( Letture di oggi)

Siracide 20


font
BIBBIA RICCIOTTINOVA VULGATA
1 Quanto meglio è il riprendere che il covar ira, e il non impedir di parlare a chi confessa [il suo torto].1 Quam bonum est arguere quam irasci,
et confitentem in oratione non prohibere!
2 [Quale] la libidine d'un eunuco [che] vuol sverginare una giovinetta,2 Concupiscentia spadonis devirginans iuvenculam:
3 tale è chi con la violenza fa iniquo giudizio.3 sic qui facit per vim iudicium iniquum.
4 Quant'è bello, quando s'è ripresi, mostrar pentimento! perchè sfuggirai cosi il peccato volontario.4 Quam bonum est correptum manifestare paenitentiam!
Sic enim effugies voluntarium peccatum.
5 C'è chi tace e appare sapiente, e c'è chi è odioso per il suo troppo ciarlare.5 Est tacens, qui invenitur sapiens,
et est odibilis, quia procax est ad loquendum.
6 C'è chi tace perchè non sa che dire, e c'è chi tace perchè conosce il momento opportuno.6 Est tacens non habens responsum,
et est tacens sciens tempus aptum.
7 L'uomo saggio tacerà fino al momento buono, ma il fanfarone e lo sciocco non bada al tempo.7 Homo sapiens tacebit usque ad tempus,
lascivus autem et imprudens non servabunt tempus.
8 Chi fa gran spreco di parole, danneggia se stesso; e chi s'arroga ingiusta licenza, sarà odiato.8 Qui multis utitur verbis, exsecrabitur;
et, qui potestatem sibi assumit iniuste, odietur.
9 C'è fortuna ne' mali per taluno, e c'è guadagni che si volgono in danno.9 Est processus in malis viro indisciplinato,
et est inventio in detrimentum.
10 C'è doni che non [ti] portan vantaggio, e c'è doni che saran compensati al doppio.10 Est datum, quod non est utile,
et est datum, cuius retributio duplex.
11 C'è il decader provocato dal fasto, e c'è chi dall'umiliazione solleva la testa.11 Est propter gloriam minoratio,
et est qui ab humilitate levat caput.
12 C'è chi compra molto a poco prezzo, e lo sconta [poi] pagando il settuplo.12 Est qui multa redimat modico pretio
et restituens ea in septuplum.
13 Il saggio nel parlare si rende amabile; ma le moine degli stolti saran sprecate.13 Sapiens in verbis seipsum amabilem facit,
gratiae autem fatuorum effundentur.
14 Il dono dell'insensato [avaro] non ti gioverà, perchè egli ha sette occhi invece di uno!14 Datum insipientis non erit utile tibi,
oculi enim illius septemplices sunt:
15 Poco dà e molto rinfaccia, e quando apre la bocca, gitta fiamme.15 exigua dabit et multa improperabit,
et apertio oris illius quasi clamantis.
16 Oggi dà in prestito e domani ridomanda: odioso è un tal uomo!16 Hodie feneratur quis et cras expetit:
odibilis est homo huiusmodi.
17 Lo stolto non avrà amici, nè ci sarà riconoscenza per i suoi benefizi.17 Fatuus dicit: “ Non est mihi amicus,
et non est gratia bonis meis ”.
18 Quei che mangian del suo pane son lingue false: quante volte e in quanti si faran beffe di lui!18 Qui enim edunt panem illius, falsae linguae sunt.
Quoties et quanti irridebunt eum!
19 Perchè non ha saputo discernere con retto giudizio quel che era da serbare, nè parimenti quel che non era da serbare.19 Neque enim, quod habendum erat, directo sensu distribuit,
similiter et, quod non erat habendum, est indifferens ei.
20 Le cadute della lingua fallace son come chi cada sul pavimento: cosi repentinamente sopravviene la ruina degli empi!20 Melius lapsus in pavimento quam lapsus linguae:
sic casus malorum festinanter veniet.
21 L'uomo spiacente è come una favola inopportuna: sarà del continuo in bocca degl'ignoranti.21 Homo acharis quasi fabula importuna;
in ore indisciplinatorum assidua erit.
22 Una massima [proferita] dalla bocca dello stolto sarà rigettata, perchè non la dice a tempo debito.22 Ex ore fatui reprobabitur parabola,
non enim dicit illam in tempore suo.
23 C'è chi è impedito di peccare per l'indigenza, e nel suo riposo si cruccia.23 Est qui vetatur peccare prae inopia, et in requie sua non stimulabitur.
24 C'è chi rovina se stesso per vergogna, e per lo sguardo d'uno sciocco si rovina: per accezione di persone si perde.24 Est qui perdit animam suam prae confusione,
et ab imprudenti persona perdet eam;
personae autem acceptione perdet se.
25 C'è chi per vergogna promette [troppo] all'amico e se ne fa gratuitamente un nemico.25 Est qui prae confusione promittit amico,
et lucratus est eum inimicum gratis.
26 Triste onta nell'uomo è la menzogna, e in bocca degl'Ignoranti sta del continuo.26 Opprobrium nequam in homine mendacium,
et in ore indisciplinatorum assidue erit.
27 È preferibile il ladro all'uomo assiduamente bugiardo; ma l'uno e l'altro andranno in malora.27 Potior fur quam assiduitas viri mendacis;
perditionem autem ambo hereditabunt.
28 La condotta de' mentitori è un disonore, e l'ignominia loro li accompagna sempre.28 Mos hominis mendacis est sine honore,
et confusio illius cum ipso sine intermissione.
29 Chi è saggio nel parlare, si porta avanti, e l'uomo prudente sarà accetto a' grandi.29 Verbum parabolarum.
Sapiens in verbis producet seipsum,
et homo prudens placebit magnatis.
30 Chi lavora la sua terra, farà alto il suo mucchio di biade e chi coltiva la giustizia sarà esaltato egli stesso: chi piace ai grandi sfuggirà l'ingiustizia.30 Qui operatur terram suam, inaltabit acervum frugum,
et, qui operatur iustitiam, ipse exaltabitur;
qui vero placet magnatis, effugiet iniquitatem.
31 I regali e i doni accecano gli occhi de' giudici, e, come una museruola in bocca, rattengono i loro biasimi,31 Xenia et dona excaecant oculos iudicum
et quasi camus in ore avertunt correptiones eorum.
32 La sapienza nascosta e il tesoro invisibile, che utilità hanno l'una e l'altro?32 Sapientia absconsa et thesaurus invisus,
quae utilitas in utrisque?
33 Meglio chi nasconde la sua stoltezza, che chi occulta la sua sapienza.33 Melior est, qui celat insipientiam suam,
quam homo, qui abscondit sapientiam suam.