Scrutatio

Sabato, 27 aprile 2024 - Santa Zita ( Letture di oggi)

Siracide 20


font
NOVA VULGATABIBBIA MARTINI
1 Quam bonum est arguere quam irasci,
et confitentem in oratione non prohibere!
1 Quanto è meglio il riprendere, e non proibir di parlare a chi con fessa (la colpa), che il nudrir l'ira!
2 Concupiscentia spadonis devirginans iuvenculam:
2 Un impudico eunuco disonora una verginella:
3 sic qui facit per vim iudicium iniquum.
3 Cosi taluno iniquamente viola la giustizia.
4 Quam bonum est correptum manifestare paenitentiam!
Sic enim effugies voluntarium peccatum.
4 Quanto buona cosa ell' è nella correzione dimostrar pentimento! perocchè così tu fuggirai il peccato volontario.
5 Est tacens, qui invenitur sapiens,
et est odibilis, quia procax est ad loquendum.
5 V'ha chi saggio dimostrasi col tacere: ed havvi chi è odioso per la intemperanza del parlare.
6 Est tacens non habens responsum,
et est tacens sciens tempus aptum.
6 Uno si tace, perché non ha senno per parlare; e uno si tace, perché sa qual'è il tempo approposito.
7 Homo sapiens tacebit usque ad tempus,
lascivus autem et imprudens non servabunt tempus.
7 L'uomo saggio tacerà fino a un dato tempo; ma l'uomo vano, e l'imprudente non badano al tempo.
8 Qui multis utitur verbis, exsecrabitur;
et, qui potestatem sibi assumit iniuste, odietur.
8 Chi molto parla, farà danno all'anima propria, e chi si arroga ingiusto potere, sarà odiato.
9 Est processus in malis viro indisciplinato,
et est inventio in detrimentum.
9 La prosperità è un male per l'uomo scorretto: e i tesori trovati gli diveutan dannosi.
10 Est datum, quod non est utile,
et est datum, cuius retributio duplex.
10 Tal dono v'ha, che è inutile; e ve n'ha tale, che ha doppia mercede.
11 Est propter gloriam minoratio,
et est qui ab humilitate levat caput.
11 Taluno nell'esaltazione trova l'abbassamento; e a un altro l'umiliazione giova per innalzarsi.
12 Est qui multa redimat modico pretio
et restituens ea in septuplum.
12 Taluno compera molte cose a vii prezzo; ma poi gli tocca a pagarne il settuplo.
13 Sapiens in verbis seipsum amabilem facit,
gratiae autem fatuorum effundentur.
13 Il saggio si rende amabile con sue parole, ma le grazie degli stolti sono gettate.
14 Datum insipientis non erit utile tibi,
oculi enim illius septemplices sunt:
14 Il dono dello stolte non sarà utile a te; perocché egli ha sette occhi:
15 exigua dabit et multa improperabit,
et apertio oris illius quasi clamantis.
15 Ei darà poco, e molti farà rimproveri, e aperta la bocca, getterà fuoco.
16 Hodie feneratur quis et cras expetit:
odibilis est homo huiusmodi.
16 Egli è uno, che oggi da in prestito, e ridimanda domane: un tal uomo è odioso.
17 Fatuus dicit: “ Non est mihi amicus,
et non est gratia bonis meis ”.
17 Lo stolto non avrà un amico, e i suoi doni non saranno graditi:
18 Qui enim edunt panem illius, falsae linguae sunt.
Quoties et quanti irridebunt eum!
18 Conciossiachè quelli, che mangiano il pane di lui sono falsi di lingua: e quanti, e quanto spesso si burleranno di lui?
19 Neque enim, quod habendum erat, directo sensu distribuit,
similiter et, quod non erat habendum, est indifferens ei.
19 Perché egli senza giudizio dona o quello, che dovea serbare, e quello ancora, che non doveva serbare.
20 Melius lapsus in pavimento quam lapsus linguae:
sic casus malorum festinanter veniet.
20 Le cadute della lingua fallace, sono come di chi cade dal tetto; così repentina sarà la caduta dei cattivi.
21 Homo acharis quasi fabula importuna;
in ore indisciplinatorum assidua erit.
21 L'uomo sgraziato è come una favola senza sugo di quelle, che van sempre per le bocche di gente mal allevata.
22 Ex ore fatui reprobabitur parabola,
non enim dicit illam in tempore suo.
22 La parabola non ha grazia in bocca dello stolto, perché egli la dice fuori di tempo.
23 Est qui vetatur peccare prae inopia, et in requie sua non stimulabitur.
23 V'ha chi non pecca, perché non ne ha il modo, e si cruccia di stare nell'inazione.
24 Est qui perdit animam suam prae confusione,
et ab imprudenti persona perdet eam;
personae autem acceptione perdet se.
24 V'ha chi manda in rovina l'anima propria per uman rispetto, e la rovina in grazia di un imprudente, e per riguardo ad un tal uomo si perde.
25 Est qui prae confusione promittit amico,
et lucratus est eum inimicum gratis.
25 V'ha chi per uman rispetto promette all'amico, e il guadagno, che ne ha, è di farselo gratuitamente nimico.
26 Opprobrium nequam in homine mendacium,
et in ore indisciplinatorum assidue erit.
26 Pessimo vitupero dell'uomo ella è la bugia, ma questa sta di continuo nella bocca dei male allevati.
27 Potior fur quam assiduitas viri mendacis;
perditionem autem ambo hereditabunt.
27 E men cattivo il ladro, che il mentitore perpetuo: tua e l'uno, e l'altro avranno in retaggio la perdizione.
28 Mos hominis mendacis est sine honore,
et confusio illius cum ipso sine intermissione.
28 I costumi de' mentitori sono disonorati, e si sta sempre con essi la loro ignominia.
29 Verbum parabolarum.
Sapiens in verbis producet seipsum,
et homo prudens placebit magnatis.
29 Il saggio col suo parlare si accredita, e l'uom prudente sarà accetto ai magnati.
30 Qui operatur terram suam, inaltabit acervum frugum,
et, qui operatur iustitiam, ipse exaltabitur;
qui vero placet magnatis, effugiet iniquitatem.
30 Chi coltiva la sua terra, farà più alto cumulo di grasce: e chi fa opere di giustizia sarà esaltato; e chi è accetto ai magnati, fuggirà l'iniquità.
31 Xenia et dona excaecant oculos iudicum
et quasi camus in ore avertunt correptiones eorum.
31 I regali, è i donativi accecano gli animi de' giudici, e rattengono le loro riprensioni, facendoli come mutoli.
32 Sapientia absconsa et thesaurus invisus,
quae utilitas in utrisque?
32 La sapienza, che si tiene occulta, e il tesoro, che non si vede, a che giovano l'una, e l'altro?
33 Melior est, qui celat insipientiam suam,
quam homo, qui abscondit sapientiam suam.
33 E più da stimarsi chi nasconde la sua stoltezza, che chi tiene occulto il suo sapere.