Scrutatio

Domenica, 28 aprile 2024 - San Luigi Maria Grignion da Montfort ( Letture di oggi)

Siracide 37


font
NOVA VULGATABIBBIA RICCIOTTI
1 Omnis amicus dicet: “ Et ego amicitiam copulavi! ”;
sed est amicus solo nomine amicus.
Nonne tristitia appropinquans usque ad mortem:
1 Ogni amico dice: «Anch'io ho stretto amicizia [con lui] »; ma c'è l'amico ch'è amico solo di nome. Non è ella una tristezza sino alla morte,
2 sodalis et amicus ad inimicitiam conversus?
2 [quando] un compagno e amico si volta a inimicizia?
3 O praesumptio nequissima, unde creata es
cooperire aridam malitia et dolositate illius?
3 O idea scellerata! donde sbucasti tu a coprir la terra di malizia e d'inganno?
4 Sodalis amico coniucundatur in oblectationibus
et in tempore tribulationis adversarius erit;
4 Il compagno [egoista] se la gode con l'amico nell'allegria, e al tempo della tribolazione si fa avversario.
5 sodalis amico condolet causa ventris
et contra hostem accipiet scutum.
5 Il compagno [egoista] si travaglia con l'amico per la [propria] pancia, e in faccia al nemico imbraccia lo scudo [a sua propria difesa].
6 Non obliviscaris amici tui in animo tuo
et non immemor sis illius in opibus tuis.
6 Non dimenticare in cuor tuo il tuo amico, e non ti scordar di lui nella tua opulenza.
7 Noli consiliari cum eo, qui tibi insidiatur,
et a zelantibus te absconde consilium.
7 Non ti consigliare con colui che t'insidia, e ai gelosi di te nascondi il [tuo] disegno.
8 Omnis consiliarius prodit consilium,
sed est consiliarius pro semetipso.
8 Ogni consigliere spaccia consigli, ma c'è chi consiglia nel proprio interesse.
9 A consiliario serva animam tuam
et prius scito quae sit illius necessitas
­ et ipse enim animo suo cogitabit ­
9 Sta' in guardia verso il consigliere, e cerca di saper prima qual è il suo bisogno, poiché a se stesso egli penserà;
10 ne forte mittat super te sortem
et dicat tibi:
10 affinchè egli non pianti un piuolo in terra, e ti dica:
11 “ Bona est via tua ”
et stet e contrario videre quid tibi eveniat.
11 «Buona è la tua via», e si metta di faccia a veder ciò che ti accadrà.
12 Noli consiliari cum invido
et a zelante te consilium absconde;
nec cum muliere de ea, quae ei aemulatur,
cum timido de bello,
cum negotiatore de traiecticio,
cum emptore de venditione,
cum viro livido de gratiis agendis,
12 Con l'uomo irreligioso tratta di santità, e con l'ingiusto di giustizia! [Non ti consigliare] con una donna a proposito della sua rivale, e con un pusillanime a proposito di guerra, con un commerciante sur uno scambio, e col compratore sulla vendita, con un invidioso circa la riconoscenza,
13 cum impio de pietate,
cum inhonesto de honestate,
cum operario otioso de omni opere,
13 e con uno spietato circa la benignità, con un disonesto sull'onestà, con un neghittoso sur un lavoro qualsiasi,
14 cum mercennario annuali de consummatione anni,
cum servo pigro de multa operatione:
non attendas his in omni consilio.
14 con l'operaio fissato per un anno sul da compiersi nell'anno e col servo pigro sul molto lavoro: non t'appoggiare a costoro per nessun consiglio.
15 Sed cum viro timorato assiduus esto,
quemcumque cognoveris observantem mandata,
15 Ma frequenta l'uomo pio, chiunque tu conosca timorato di Dio;
16 cuius anima est secundum animam tuam,
et qui, cum titubaveris in tenebris, condolebit tibi.
16 la cui anima è secondo l'anima tua, e che, se barcollerai nelle tenebre, prenderà parte alle tue pene.
17 Et consilium cordis statue tecum;
non est enim tibi aliud fidelius illo.
17 E tienti a ciò che il cuore ti consiglia, che non c'è nessuno più fedele di lui:
18 Anima viri enuntiat aliquando vera
quam septem circumspectores sedentes in excelso ad speculandum.
18 l'anima d'un uomo pio dice talvolta il vero, meglio che sette sentinelle poste sur un'altura a spiare,
19 Et in his omnibus deprecare Altissimum,
ut dirigat in veritate viam tuam.
19 E prega inoltre l'Altissimo, che diriga sicuramente la tua via.
20 Ante omnia opera verbum verax praecedat te,
et ante omnem actum consilium stabile.
20 Principio d'ogni opera sia la riflessione, e ad ogni azione vada innanzi il ponderato consiglio.
21 Radix consiliorum cor,
ex quo partes quattuor oriuntur:
bonum et malum, vita et mors;
et dominatrix illorum est assidua lingua.
21 Una malvagia parola muta lì cuore, da che nascono quattro cose: il bene e il male, la vita e la morte; e dominatrice di esse è costantemente la lingua. C'è l'uomo scaltro, maestro di molti, ma ch'è inutile a se stesso.
22 Est vir peritus multorum eruditor
et animae suae inutilis est.
22 L'uomo sperimentato istruisce molti, ed è piacevole a se stesso.
23 Est qui sophistice loquitur et odibilis est;
in omni cibo voluptatis defraudabitur.
23 [C'è] chi vuol fare il saccente nel parlare, [ed] è odioso: sarà privo d'ogni cosa, [anche del pane].
24 Non est illi data a Domino gratia:
omni enim sapientia defraudatus est.
24 Il Signore non gli ha concesso d'esser gradito, perchè privo d'ogni sapienza.
25 Est sapiens animae suae sapiens,
et fructus sensus illius super corpus suum.
25 C'è il sapiente ch'è sapiente a suo proprio vantaggio e i frutti del suo sapere son lodevoli.
26 Vir sapiens plebem suam erudit,
et fructus sensus illius fideles sunt.
26 L'uomo sapiente istruisce il suo popolo, e i frutti del suo sapere sono sicuri.
27 Vir sapiens implebitur benedictionibus,
et omnes videntes illum beatum dicent.
27 L'uomo sapiente sarà ricolmo di benedizioni, e quanti lo vedono lo chiameran beato.
28 Vita viri in numero dierum;
dies autem Israel innumerabiles sunt.
28 La vita dell'uomo è un certo numero di giorni, ma i giorni d'Israele son senza numero.
29 Sapiens in populo hereditabit honorem,
et nomen illius erit vivens in aeternum.
29 Il sapiente si acquista onore [e fiducia] presso il popolo, e il suo nome vivrà in eterno.
30 Fili, in vita tua tenta animam tuam
et vide si quid obnoxium ei est: non des illi.
30 Figliuolo, durante la tua vita saggia l'anima tua, e s'è malvagia non le dar potere.
31 Non enim omnia omnibus expediunt,
et non omni animae omne genus placet.
31 Perchè non tutto conviene a tutti, e non ogni anima trova in ogni cosa soddisfazione.
32 Noli avidus esse in omni epulatione
et non te effundas super omnem escam.
32 a Non esser -ingordo mai nel banchettare, e non ti gettare su ogni vivanda.
33 In multis enim escis erit infirmitas,
et aviditas appropinquabit usque ad choleram.
33 Perchè i molti cibi cagionano gravezza, e l'insaziabilità conduce sino alla colica.
34 Propter crapulam multi obierunt;
qui autem abstinens est, adiciet vitam.
34 Per intemperanza molti perirono, ma chi s'astiene [dagli eccessi], prolunga la vita.