1 - Meglio un tozzo di pan secco in buona allegria, che una casa piena d'imbandigioni con discordia. | 1 κρεισσων ψωμος μεθ' ηδονης εν ειρηνη η οικος πληρης πολλων αγαθων και αδικων θυματων μετα μαχης |
2 Il servo saggio dominerà sui figli stoltie dividerà l'eredità con i fratelli. | 2 οικετης νοημων κρατησει δεσποτων αφρονων εν δε αδελφοις διελειται μερη |
3 Come l'argento si prova al fuoco e l'oro al fornello, così il Signore prova i cuori. | 3 ωσπερ δοκιμαζεται εν καμινω αργυρος και χρυσος ουτως εκλεκται καρδιαι παρα κυριω |
4 Il malvagio ubbidisce alla lingua iniqua, e l'impostore dà retta alle labbra bugiarde. | 4 κακος υπακουει γλωσσης παρανομων δικαιος δε ου προσεχει χειλεσιν ψευδεσιν |
5 Chi disprezza il povero, oltraggia il suo fattore, e chi gode della rovina altrui, non andrà impunito. | 5 ο καταγελων πτωχου παροξυνει τον ποιησαντα αυτον ο δε επιχαιρων απολλυμενω ουκ αθωωθησεται ο δε επισπλαγχνιζομενος ελεηθησεται |
6 Corona dei vecchi, i figli dei figli, e gloria dei figli, i loro padri. | 6 στεφανος γεροντων τεκνα τεκνων καυχημα δε τεκνων πατερες αυτων [6α] του πιστου ολος ο κοσμος των χρηματων του δε απιστου ουδε οβολος |
7 Non s'addice all'ignorante un linguaggio ricercato, nè al principe, un labbro mendace. | 7 ουχ αρμοσει αφρονι χειλη πιστα ουδε δικαιω χειλη ψευδη |
8 Gemma preziosissima è l'attesa di chi sta in aspettazione, dovunque si volge, si regola con attenzione. | 8 μισθος χαριτων η παιδεια τοις χρωμενοις ου δ' αν επιστρεψη ευοδωθησεται |
9 Chi cela il fallo procaccia amicizie e chi lo ridice, separa gli amici. | 9 ος κρυπτει αδικηματα ζητει φιλιαν ος δε μισει κρυπτειν διιστησιν φιλους και οικειους |
10 Più giova una correzione al prudente, che cento legnate allo stolto. | 10 συντριβει απειλη καρδιαν φρονιμου αφρων δε μαστιγωθεις ουκ αισθανεται |
11 Il malvagio cerca sempre sedizioni, ma un angelo crudele gli sarà inviato contro. | 11 αντιλογιας εγειρει πας κακος ο δε κυριος αγγελον ανελεημονα εκπεμψει αυτω |
12 Meglio imbattersi in un'orsa derubata de' suoi nati, che nello stolto abbandonato alla sua stoltezza. | 12 εμπεσειται μεριμνα ανδρι νοημονι οι δε αφρονες διαλογιουνται κακα |
13 Chi rende male per bene, non vedrà mai la sventura uscire di casa sua. | 13 ος αποδιδωσιν κακα αντι αγαθων ου κινηθησεται κακα εκ του οικου αυτου |
14 Quei che dà la stura all'acqua gli è quei che dà principio alla rissa e poi si ritira, prima di soffrire oltraggio. | 14 εξουσιαν διδωσιν λογοις αρχη δικαιοσυνης προηγειται δε της ενδειας στασις και μαχη |
15 Chi assolve l'empio e chi condanna il giustosono entrambi in abominio a Dio. | 15 ος δικαιον κρινει τον αδικον αδικον δε τον δικαιον ακαθαρτος και βδελυκτος παρα θεω |
16 Che giova allo stolto aver ricchezze, se non può comperare la saggezza? Chi innalza la propria casa cerca rovina, e chi ricusa d'imparare cadrà nel male. | 16 ινα τι υπηρξεν χρηματα αφρονι κτησασθαι γαρ σοφιαν ακαρδιος ου δυνησεται [16α] ος υψηλον ποιει τον εαυτου οικον ζητει συντριβην ο δε σκολιαζων του μαθειν εμπεσειται εις κακα |
17 Chi è amico, ama sempre: e il fratello si esperimenta nelle avversità. | 17 εις παντα καιρον φιλος υπαρχετω σοι αδελφοι δε εν αναγκαις χρησιμοι εστωσαν τουτου γαρ χαριν γεννωνται |
18 Lo stolto si frega le mani, quando entra mallevadore per l'amico. | 18 ανηρ αφρων επικροτει και επιχαιρει εαυτω ως και ο εγγυωμενος εγγυη τον εαυτου φιλον |
19 Chi medita discordie, ama le risse, e chi alza la porta, cerca rovina. | 19 φιλαμαρτημων χαιρει μαχαις |
20 Chi è di cuor perverso, non troverà bene e chi ha lingua raggiratrice cadrà nei guai. | 20 ο δε σκληροκαρδιος ου συναντα αγαθοις ανηρ ευμεταβολος γλωσση εμπεσειται εις κακα |
21 Nato è lo stolto a sua confusione, e neanche il padre si rallegrerà dello scemo. | 21 καρδια δε αφρονος οδυνη τω κεκτημενω αυτην ουκ ευφραινεται πατηρ επι υιω απαιδευτω υιος δε φρονιμος ευφραινει μητερα αυτου |
22 L'animo allegro fa buon sangue e lo spirito triste secca le ossa. | 22 καρδια ευφραινομενη ευεκτειν ποιει ανδρος δε λυπηρου ξηραινεται τα οστα |
23 L'empio riceve doni di sotto mano, per sovvertire le vie della giustizia. | 23 λαμβανοντος δωρα εν κολπω αδικως ου κατευοδουνται οδοι ασεβης δε εκκλινει οδους δικαιοσυνης |
24 Sul volto del prudente riluce la sapienza; gli occhi degli stolti errano all'estremità della terra. | 24 προσωπον συνετον ανδρος σοφου οι δε οφθαλμοι του αφρονος επ' ακρα γης |
25 Figlio stolto cruccio del padre, e dolore della madre che lo generò. | 25 οργη πατρι υιος αφρων και οδυνη τη τεκουση αυτου |
26 Non è bene danneggiare il giusto, nè colpire un principe che rettamente giudica. | 26 ζημιουν ανδρα δικαιον ου καλον ουδε οσιον επιβουλευειν δυνασταις δικαιοις |
27 Chi modera i suoi discorsi è saggio ed accorto, e l'uomo che sa è di spirito riserbato. | 27 ος φειδεται ρημα προεσθαι σκληρον επιγνωμων μακροθυμος δε ανηρ φρονιμος |
28 Anche lo stolto se tacerà sarà creduto saggio, e intelligente, se chiuderà le labbra. | 28 ανοητω επερωτησαντι σοφιαν σοφια λογισθησεται ενεον δε τις εαυτον ποιησας δοξει φρονιμος ειναι |