Scrutatio

Lunedi, 6 maggio 2024 - San Pietro Nolasco ( Letture di oggi)

Sapienza 7


font
BIBBIA RICCIOTTIVULGATA
1 Sono anch'io un uomo mortale al pari di tutti, e rampollo di colui che primo fu plasmato di terra. E nel seno di mia madre fui formato [uomo di] carne,1 Sum quidem et ego mortalis homo, similis omnibus,
et ex genere terreni illius qui prior factus est :
et in ventre matris figuratus sum caro ;
2 coagulato in sangue nello spazio di dieci mesi, dal seme dell'uomo e dal godimento che accompagna il sonno.2 decem mensium tempore coagulatus sum in sanguine :
ex semine hominis, et delectamento somni conveniente.
3 Anch' io, nato che fui, respirai l'aria comune, e caddi sulla medesima terra, e la prima voce che mandai, come quella di tutti, fu un vagito.3 Et ego natus accepi communem aërem,
et in similiter factam decidi terram,
et primam vocem similem omnibus emisi plorans.
4 Fui nutrito in fasce e con grandi cure.4 In involumentis nutritus sum, et curis magnis :
5 Nessun re ebbe altro principio di nascita;5 nemo enim ex regibus aliud habuit nativitatis initium.
6 ma uno stesso per tutti è l'ingresso alla vita e uguale l'uscita!6 Unus ergo introitus est omnibus ad vitam,
et similis exitus.
7 Perciò implorai e mi fu data la prudenza, invocai e venne in me lo spirito di sapienza.7 Propter hoc optavi, et datus est mihi sensus ;
et invocavi, et venit in me spiritus sapientiæ :
8 E l'anteposi a scettri e a troni, e ritenni un nulla la ricchezza a confronto di lei.8 et præposui illam regnis et sedibus,
et divitias nihil esse duxi in comparatione illius.
9 Nè misi a un pari con essa le pietre preziose, giacché tutto l'oro in paragone di lei è appena un po' di sabbia, e come fango si stimerà l'argento di fronte a lei.9 Nec comparavi illi lapidem pretiosum,
quoniam omne aurum in comparatione illius arena est exigua,
et tamquam lutum æstimabitur argentum in conspectu illius.
10 L'amai più della salute e della bellezza, e preferii il suo possesso a quello della luce, perchè inestinguibile è il suo splendore.10 Super salutem et speciem dilexi illam,
et proposui pro luce habere illam,
quoniam inextinguibile est lumen illius.
11 Mi vennero poi con essa tutti i beni insieme, e infinita ricchezza per mano di lei.11 Venerunt autem mihi omnia bona pariter cum illa,
et innumerabilis honestas per manus illius ;
12 E ho goduto di tutti [questi beni], perchè d'essl è guida la sapienza; ma ignoravo ch'ella ne fosse la madre.12 et lætatus sum in omnibus,
quoniam antecedebat me ista sapientia,
et ignorabam quoniam horum omnium mater est.
13 Senz'inganno l'ho imparata e senza invidia la comunico, nè tengo nascosta la sua ricchezza.13 Quam sine fictione didici,
et sine invidia communico,
et honestatem illius non abscondo.
14 Perchè inesauribile tesoro è desso per gli uomini, e quei che ne fanno uso, si procaccian presso Dio amicizia, raccomandati [a lui] dai doni dell’istruzione.14 Infinitus enim thesaurus est hominibus ;
quo qui usi sunt, participes facti sunt amicitiæ Dei,
propter disciplinæ dona commendati.
15 Mi conceda Iddio di parlar come vorrei, e di nutrir pensieri degni de’ doni ricevuti; perchè egli è guida della sapienza e modera i sapienti.15 Mihi autem dedit Deus dicere ex sententia,
et præsumere digna horum quæ mihi dantur :
quoniam ipse sapientiæ dux est,
et sapientium emendator.
16 In mano di lui siam noi e le nostre parole e ogni saggezza e perizia e arte dell’operare.16 In manu enim illius et nos et sermones nostri,
et omnis sapientia, et operum scientia, et disciplina.
17 È lui che m’ha dato la scienza vera delle cose, si da conoscer la compagine del mondo e la virtù degli elementi,17 Ipse enim dedit mihi horum quæ sunt scientiam veram,
ut sciam dispositionem orbis terrarum, et virtutes elementorum,
18 il principio e la fine e il mezzo de' tempi, i periodi de' solstizi e i mutamenti delle stagioni,18 initium, et consummationem, et medietatem temporum,
vicissitudinum permutationes, et commutationes temporum,
19 i cieli degli anni e le posizioni delle stelle,19 anni cursus, et stellarum dispositiones,
20 le nature degli animali e i violenti istinti delle fiere, la forza de’ vènti e i pensieri degli uomini, le varietà delle piante e le virtù delle radici.20 naturas animalium, et iras bestiarum,
vim ventorum, et cogitationes hominum,
differentias virgultorum, et virtutes radicum.
21 Ciò ch'è nascosto e palese, tutto io ho imparato, perchè l’artefice d’ogni cosa, la sapienza, è stata la mia maestra.21 Et quæcumque sunt absconsa et improvisa didici :
omnium enim artifex docuit me sapientia.
22 C’è in essa, infatti, uno spirito intelligente, santo, unico, molteplice, sottile, lucido, agile, senza macchia, infallibile, mite, amante del bene, acuto, incoercibile, benefico,22 Est enim in illa spiritus intelligentiæ,
sanctus, unicus, multiplex, subtilis,
disertus, mobilis, incoinquinatus, certus,
suavis, amans bonum, acutus,
quem nihil vetat, benefaciens,
23 amico degli uomini, benigno, costante, sicuro, tranquillo, che tutto può, tutto invigila, che penetra tutti gli spiriti intelligenti, puri, sottilissimi.23 humanus, benignus, stabilis, certus, securus,
omnem habens virtutem, omnia prospiciens,
et qui capiat omnes spiritus,
intelligibilis, mundus, subtilis.
24 D’ogni moto infatti è più mobile la sapienza, e arriva [e penetra] per tutto a cagione della sua purezza,24 Omnibus enim mobilibus mobilior est sapientia :
attingit autem ubique propter suam munditiam.
25 Perchè ell'è un soffio della potenza di Dio e pura emanazione della gloria dell'Onnipotente; perciò nulla d’inquinato può cadere in essa.25 Vapor est enim virtutis Dei,
et emanatio quædam est claritatis omnipotentis Dei sincera,
et ideo nihil inquinatum in eam incurrit :
26 È un riflesso d’eterna luce e terso specchio della maestà di Dio e immagine della sua bontà.26 candor est enim lucis æternæ,
et speculum sine macula Dei majestatis,
et imago bonitatis illius.
27 È unica e può tutto, resta [immutata] in sè e tutto rinnuova, e attraverso le generazioni diffondendosi nelle anime sante, [ne] fa amici di Dio e profeti.27 Et cum sit una, omnia potest ;
et in se permanens omnia innovat :
et per nationes in animas sanctas se transfert ;
amicos Dei et prophetas constituit.
28 Dio infatti non ama se non chi coabita con la sapienza.28 Neminem enim diligit Deus,
nisi eum qui cum sapientia inhabitat.
29 Ell’ è invero più bella del sole e più di qualsiasi costellazione. Paragonata alla luce, appare superiore;29 Est enim hæc speciosior sole,
et super omnem dispositionem stellarum :
luci comparata, invenitur prior.
30 perchè a questa succede la notte, ma la sapienza non è [mai] sopraffatta dalla malvagità.30 Illi enim succedit nox ;
sapientiam autem non vincit malitia.