Scrutatio

Martedi, 30 aprile 2024 - San Pio V ( Letture di oggi)

Eclesiástico/Ben Sirá 37


font
BIBLIAVULGATA
1 Todo amigo dice: «También yo soy tu amigo»,
pero hay amigo que lo es sólo de nombre.
1 Omnis amicus dicet : Et ego amicitiam copulavi :
sed est amicus solo nomine amicus.
Nonne tristitia inest usque ad mortem ?
2 ¿No es para uno una mortal tristeza
un compañero o amigo trocado en enemigo?
2 sodalis autem et amicus ad inimicitiam convertentur.
3 ¡Oh intención perversa! ¿de dónde saliste
para cubrir la tierra de engaño?
3 O præsumptio nequissima, unde creata es
cooperire aridam malitia et dolositate illius ?
4 El compañero disfruta en el contento del amigo,
pero al tiempo de tribulación se volverá contra él.
4 Sodalis amico conjucundatur in oblectationibus,
et in tempore tribulationis adversarius erit.
5 El compañero compadece al amigo por interés,
y cuando llega el combate embraza el escudo.
5 Sodalis amico condolet causa ventris,
et contra hostem accipiet scutum.
6 No te olvides de tu amigo en tu alma,
ni pierdas su recuerdo cuando seas rico.
6 Non obliviscaris amici tui in animo tuo,
et non immemor sis illius in opibus tuis.
7 Todo consejero da consejos,
pero hay quien aconseja en su interés.
7 Noli consiliari cum eo qui tibi insidiatur,
et a zelantibus te absconde consilium.
8 Del consejero guarda tu alma,
conoce primero qué necesita
- porque en su propio interés dará consejo -,
no sea que eche sobre ti la suerte,
8 Omnis consiliarius prodit consilium,
sed est consiliarius in semetipso.
9 y te diga: «Bueno es tu camino»,
quedándose enfrente para ver qué te sucede.
9 A consiliario serva animam tuam :
prius scito quæ sit illius necessitas :
et ipse enim animo suo cogitabit :
10 No te aconsejes del que te mira con desprecio,
y de los que te envidian oculta tu consejo;
10 ne forte mittat sudem in terram,
et dicat tibi :
11 ni te aconsejes con mujer sobre su rival,
con cobarde acerca la guerra,
con negociante respecto del comercio,
con comprador sobre la venta,
con envidioso sobre la gratitud,
con despiadado sobre la generosidad,
con perezoso sobre cualquier trabajo,
con temporero sobre el término de una obra,
con siervo ocioso sobre un trabajo grande:
no cuentes con éstos para ningún consejo.
11 Bona est via tua :
et stet e contrario videre quid tibi eveniat.
12 Sino recurre siempre a un hombre piadoso,
de quien sabes bien que guarda los mandamientos,
cuya alma es según tu alma,
y que, si caes, sufrirá contigo.
12 Cum viro irreligioso tracta de sanctitate,
et cum injusto de justitia,
et cum muliere de ea quæ æmulatur,
cum timido de bello,
cum negotiatore de trajectione,
cum emptore de venditione,
cum viro livido de gratiis agendis,
13 Y mantén firme el consejo de tu corazón,
que nadie es para ti más fiel que él.
13 cum impio de pietate,
cum inhonesto de honestate,
cum operario agrario de omni opere,
14 Pues el alma del hombre puede a veces advertir
más que siete vigías sentados en lo alto para vigilar.
14 cum operario annuali de consummatione anni,
cum servo pigro de multa operatione.
Non attendas his in omni consilio :
15 Y por encima de todo esto suplica al Altísimo,
para que enderece tu camino en la verdad.
15 sed cum viro sancto assiduus esto,
quemcumque cognoveris observantem timorem Dei :
16 Principio de toda obra es la palabra,
y antes de toda acción está el consejo.
16 cujus anima est secundum animam tuam,
et qui, cum titubaveris in tenebris, condolebit tibi.
17 Raíz de los pensamientos es el corazón,
de él salen cuatro ramas:
17 Cor boni consilii statue tecum :
non est enim tibi aliud pluris illo.
18 bien y mal, vida y muerte,
mas la que siempre los domina es la lengua.
18 Anima viri sancti enuntiat aliquando vera,
quam septem circumspectores sedentes in excelso ad speculandum.
19 Hay hombre diestro que adoctrina a muchos,
y para sí mismo es un inútil.
19 Et in his omnibus deprecare Altissimum,
ut dirigat in veritate viam tuam.
20 Hay quien se hace el sabio en palabras y es aborrecido,
y que acabará sin tener qué comer.
20 Ante omnia opera verbum verax præcedat te,
et ante omnem actum consilium stabile.
21 Pues no se le dio la gracia que viene del Señor,
porque estaba vacío de toda sabiduría.
21 Verbum nequam immutabit cor :
ex quo partes quatuor oriuntur :
bonum et malum, vita et mors :
et dominatrix illorum est assidua lingua.
Est vir astutus multorum eruditor,
et animæ suæ inutilis est.
22 Hay quien para sí mismo es sabio,
y los frutos de su inteligencia son, según él, dignos
de fe.
22 Vir peritus multos erudivit,
et animæ suæ suavis est.
23 El varón sabio enseña a su pueblo,
y los frutos de su inteligencia son dignos de fe.
23 Qui sophistice loquitur odibilis est :
in omni re defraudabitur.
24 El varón sabio es colmado de bendiciones,
y le llaman feliz todos los que le ven.
24 Non est illi data a Domino gratia,
omni enim sapientia defraudatus est.
25 La vida del hombre tiene días contados,
mas los días de Israel no tienen número.
25 Est sapiens animæ suæ sapiens,
et fructus sensus illius laudabilis.
26 El sabio en su pueblo se gana la confianza,
y su nombre vivirá por los siglos.
26 Vir sapiens plebem suam erudit,
et fructus sensus illius fideles sunt.
27 Hijo, en tu vida prueba tu alma,
ve lo que es malo para ella y no se los des.
27 Vir sapiens implebitur benedictionibus,
et videntes illum laudabunt.
28 Pues no a todos les conviene todo,
y no a todo el mundo le gusta lo mismo.
28 Vita viri in numero dierum :
dies autem Israël innumerabiles sunt.
29 No seas insaciable de todo placer,
y no te abalances sobre la comida,
29 Sapiens in populo hæreditabit honorem,
et nomen illius erit vivens in æternum.
30 porque en el exceso de alimento hay enfermedad,
y la intemperancia acaba en cólicos.
30 Fili, in vita tua tenta animam tuam,
et si fuerit nequam non des illi potestatem :
31 Por intemperancia han muerto muchos,
pero el que se vigila prolongará su vida.
31 non enim omnia omnibus expediunt,
et non omni animæ omne genus placet.
32 Noli avidus esse in omni epulatione,
et non te effundas super omnem escam :
33 in multis enim escis erit infirmitas,
et aviditas appropinquabit usque ad choleram.
34 Propter crapulam multi obierunt :
qui autem abstinens est adjiciet vitam.