1 Videns autem turbas, ascendit in montem; et cum sedisset, ac cesserunt adeum discipuli eius; | 1 ولما رأى الجموع صعد الى الجبل. فلما جلس تقدم اليه تلاميذه. |
2 et aperiens os suum docebat eos dicens:
| 2 ففتح فاه وعلمهم قائلا. |
3 “ Beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum caelorum.
| 3 طوبى للمساكين بالروح. لان لهم ملكوت السموات. |
4 Beati, qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur.
| 4 طوبى للحزانى. لانهم يتعزون. |
5 Beati mites, quoniam ipsi possidebunt terram.
| 5 طوبى للودعاء. لانهم يرثون الارض. |
6 Beati, qui esuriunt et sitiunt iustitiam, quoniam ipsi saturabuntur.
| 6 طوبى للجياع والعطاش الى البر. لانهم يشبعون. |
7 Beati misericordes, quia ipsi misericordiam consequentur.
| 7 طوبى للرحماء. لانهم يرحمون. |
8 Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum videbunt.
| 8 طوبى للانقياء القلب. لانهم يعاينون الله. |
9 Beati pacifici, quoniam filii Dei vocabuntur.
| 9 طوبى لصانعي السلام. لانهم ابناء الله يدعون. |
10 Beati, qui persecutionem patiuntur propter iustitiam, quoniam ipsorum estregnum caelorum.
| 10 طوبى للمطرودين من اجل البر. لان لهم ملكوت السموات. |
11 Beati estis cum maledixerint vobis et persecuti vos fuerint et dixerint omnemalum adversum vos, mentientes, propter me. | 11 طوبى لكم اذا عيّروكم وطردوكم وقالوا عليكم كل كلمة شريرة من اجلي كاذبين. |
12 Gaudete et exsultate, quoniammerces vestra copiosa est in caelis; sic enim persecuti sunt prophetas, quifuerunt ante vos.
| 12 افرحوا وتهللوا. لان اجركم عظيم في السموات. فانهم هكذا طردوا الانبياء الذين قبلكم |
13 Vos estis sal terrae; quod si sal evanuerit, in quo salietur? Ad nihilumvalet ultra, nisi ut mittatur foras et conculcetur ab hominibus.
| 13 انتم ملح الارض. ولكن ان فسد الملح فبماذا يملح. لا يصلح بعد لشيء الا لان يطرح خارجا ويداس من الناس. |
14 Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita; | 14 انتم نور العالم. لا يمكن ان تخفى مدينة موضوعة على جبل. |
15 neque accendunt lucernam et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum, utluceat omnibus, qui in domo sunt. | 15 ولا يوقدون سراجا ويضعونه تحت المكيال بل على المنارة فيضيء لجميع الذين في البيت. |
16 Sic luceat lux vestra coram hominibus, utvideant vestra bona opera et glorificent Patrem vestrum, qui in caelis est.
| 16 فليضئ نوركم هكذا قدام الناس لكي يروا اعمالكم الحسنة ويمجدوا اباكم الذي في السموات |
17 Nolite putare quoniam veni solvere Legem aut Prophetas; non veni solvere, sedadimplere. | 17 لا تظنوا اني جئت لانقض الناموس او الانبياء. ما جئت لانقض بل لاكمّل. |
18 Amen quippe dico vobis: Donec transeat caelum et terra, iota unumaut unus apex non praeteribit a Lege, donec omnia fiant. | 18 فاني الحق اقول لكم الى ان تزول السماء والارض لا يزول حرف واحد او نقطة واحدة من الناموس حتى يكون الكل. |
19 Qui ergo solveritunum de mandatis istis minimis et docuerit sic homines, minimus vocabitur inregno caelorum; qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regnocaelorum.
| 19 فمن نقض احدى هذه الوصايا الصغرى وعلم الناس هكذا يدعى اصغر في ملكوت السموات. واما من عمل وعلّم فهذا يدعى عظيما في ملكوت السموات. |
20 Dico enim vobis: Nisi abundaverit iustitia vestra plus quam scribarum etpharisaeorum, non intrabitis in regnum caelorum.
| 20 فاني اقول لكم انكم ان لم يزد بركم على الكتبة والفريسيين لن تدخلوا ملكوت السموات |
21 Audistis quia dictum est antiquis: “Non occides; qui autem occiderit, reuserit iudicio”. | 21 قد سمعتم انه قيل للقدماء لا تقتل. ومن قتل يكون مستوجب الحكم. |
22 Ego autem dico vobis: Omnis, qui irascitur fratri suo, reuserit iudicio; qui autem dixerit fratri suo: “Racha”, reus erit concilio; quiautem dixerit: “Fatue”, reus erit gehennae ignis. | 22 واما انا فاقول لكم ان كل من يغضب على اخيه باطلا يكون مستوجب الحكم. ومن قال لاخيه رقا يكون مستوجب المجمع. ومن قال يا احمق يكون مستوجب نار جهنم. |
23 Si ergo offeres munustuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversumte, | 23 فان قدمت قربانك الى المذبح وهناك تذكرت ان لاخيك شيئا عليك |
24 relinque ibi munus tuum ante altare et vade, prius, reconciliare fratrituo et tunc veniens offer munus tuum. | 24 فاترك هناك قربانك قدام المذبح واذهب اولا اصطلح مع اخيك. وحينئذ تعال وقدم قربانك. |
25 Esto consentiens adversario tuo cito,dum es in via cum eo, ne forte tradat te adversarius iudici, et iudex tradat teministro, et in carcerem mittaris. | 25 كن مراضيا لخصمك سريعا ما دمت معه في الطريق. لئلا يسلمك الخصم الى القاضي ويسلمك القاضي الى الشرطي فتلقى في السجن. |
26 Amen dico tibi: Non exies inde, donecreddas novissimum quadrantem.
| 26 الحق اقول لك لا تخرج من هناك حتى توفي الفلس الاخير |
27 Audistis quia dictum est: "Non moechaberis". | 27 قد سمعتم انه قيل للقدماء لا تزن. |
28 Ego autem dicovobis: Omnis, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, iam moechatus est eamin corde suo. | 28 واما انا فاقول لكم ان كل من ينظر الى امرأة ليشتهيها فقد زنى بها في قلبه. |
29 Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum et proiceabs te; expedit enim tibi, ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpustuum mittatur in gehennam. | 29 فان كانت عينك اليمنى تعثرك فاقلعها وألقها عنك. لانه خير لك ان يهلك احد اعضائك ولا يلقى جسدك كله في جهنم. |
30 Et si dextera manus tua scandalizat te, abscideeam et proice abs te; expedit enim tibi, ut pereat unum membrorum tuorum, quamtotum corpus tuum abeat in gehennam.
| 30 وان كانت يدك اليمنى تعثرك فاقطعها والقها عنك. لانه خير لك ان يهلك احد اعضائك ولا يلقى جسدك كله في جهنم |
31 Dictum est autem: “Quicumque dimiserit uxorem suam, det illi libellumrepudii”. | 31 وقيل من طلق امرأته فليعطها كتاب طلاق. |
32 Ego autem dico vobis: Omnis, qui dimiserit uxorem suam, exceptafornicationis causa, facit eam moechari; et, qui dimissam duxerit, adulterat.
| 32 واما انا فاقول لكم ان من طلّق امرأته الا لعلّة الزنى يجعلها تزني. ومن يتزوج مطلّقة فانه يزني |
33 Iterum audistis quia dictum est antiquis: "Non periurabis; reddes autemDomino iuramenta tua". | 33 ايضا سمعتم انه قيل للقدماء لا تحنث بل أوف للرب اقسامك. |
34 Ego autem dico vobis: Non iurare omnino, nequeper caelum, quia thronus Dei est, | 34 واما انا فاقول لكم لا تحلفوا البتة. لا بالسماء لانها كرسي الله. |
35 neque per terram, quia scabellum est pedumeius, neque per Hierosolymam, quia civitas est magni Regis; | 35 ولا بالارض لانها موطئ قدميه. ولا باورشليم لانها مدينة الملك العظيم. |
36 neque per caputtuum iuraveris, quia non potes unum capillum album facere aut nigrum. | 36 ولا تحلف براسك لانك لا تقدر ان تجعل شعرة واحدة بيضاء او سوداء. |
37 Sitautem sermo vester: “Est, est”, “Non, non”; quod autem his abundantiusest, a Malo est.
| 37 بل ليكن كلامكم نعم نعم لا لا. وما زاد على ذلك فهو من الشرير |
38 Audistis quia dictum est: "Oculum pro oculo et dentem pro dente". | 38 سمعتم انه قيل عين بعين وسن بسن. |
39 Ego autem dico vobis: Non resistere malo; sed si quis te percusserit indextera maxilla tua, praebe illi et alteram; | 39 واما انا فاقول لكم لا تقاوموا الشر. بل من لطمك على خدك الايمن فحوّل له الآخر ايضا. |
40 et ei, qui vult tecum iudiciocontendere et tunicam tuam tollere, remitte ei et pallium; | 40 ومن اراد ان يخاصمك وياخذ ثوبك فاترك له الرداء ايضا. |
41 et quicumque teangariaverit mille passus, vade cum illo duo. | 41 ومن سخرك ميلا واحدا فاذهب معه اثنين. |
42 Qui petit a te, da ei; etvolenti mutuari a te, ne avertaris.
| 42 من سألك فاعطه. ومن اراد ان يقترض منك فلا ترده |
43 Audistis quia dictum est: "Diliges proximum tuum et odio habebisinimicum tuum". | 43 سمعتم انه قيل تحب قريبك وتبغض عدوك. |
44 Ego autem dico vobis: Diligite inimicos vestros et oratepro persequentibus vos, | 44 واما انا فاقول لكم احبوا اعداءكم. باركوا لاعنيكم. احسنوا الى مبغضيكم. وصلّوا لاجل الذين يسيئون اليكم ويطردونكم. |
45 ut sitis filii Patris vestri, qui in caelis est, quiasolem suum oriri facit super malos et bonos et pluit super iustos et iniustos. | 45 لكي تكونوا ابناء ابيكم الذي في السموات. فانه يشرق شمسه على الاشرار والصالحين ويمطر على الابرار والظالمين. |
46 Si enim dilexeritis eos, qui vos diligunt, quam mercedem habetis? Nonne etpublicani hoc faciunt? | 46 لانه ان احببتم الذين يحبونكم فاي اجر لكم. اليس العشارون ايضا يفعلون ذلك. |
47 Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quidamplius facitis? Nonne et ethnici hoc faciunt? | 47 وان سلمتم على اخوتكم فقط فاي فضل تصنعون. أليس العشارون ايضا يفعلون هكذا. |
48 Estote ergo vos perfecti,sicut Pater vester caelestis perfectus est.
| 48 فكونوا انتم كاملين كما ان اباكم الذي في السموات هو كامل |