1 Dopo questo Gesù se n'andò di là dal mare di Galilea, cioè di Tiberiade: | 1 Post haec abiit Iesus trans mare Galilaeae, quod est Tiberiadis. |
2 E seguitavate una gran turba, perché vedeva i miracoli fatti da lui a prò de' malati. | 2 Etsequebatur eum multitudo magna, quia videbant signa, quae faciebat super his,qui infirmabantur. |
3 Salì pertanto Gesù sopra un monte: ed ivi si pose a sedere co' suoi discepoli. | 3 Subiit autem in montem Iesus et ibi sedebat cum discipulissuis. |
4 Ed era vicina la Pasqua, solennità de' Giudei. | 4 Erat autem proximum Pascha, dies festus Iudaeorum. |
5 Avendo adunque Gesù alzati gli occhi, e veduto, come una gran turba veniva da lui, disse a Filippo: Dove compreremo pane per cibar questa gente? | 5 Cum sublevassetergo oculos Iesus et vidisset quia multitudo magna venit ad eum, dicit adPhilippum: “ Unde ememus panes, ut manducent hi? ”. |
6 Lo che egli diceva per far prova di lui: imperocché egli sapeva quello, che era per fare. | 6 Hoc autem dicebattentans eum; ipse enim sciebat quid esset facturus. |
7 Risposegli Filippo: Dugento denari di pane non bastano per costoro a darne un piccolo pezzo per uno. | 7 Respondit ei Philippus:“ Ducentorum denariorum panes non sufficiunt eis, ut unusquisque modicum quidaccipiat! ”. |
8 Dissegli uno de' suoi discepoli, Andrea fratello di Simone Pietro: | 8 Dicit ei unus ex discipulis eius, Andreas frater Simonis Petri: |
9 Evvi un ragazzo, che ha cinque pani d'orzo, e due pesci: ma che è questo per tanta gente? | 9 “ Est puer hic, qui habet quinque panes hordeaceos et duos pisces; sed haecquid sunt propter tantos? ”. |
10 Ma Gesù disse: Fate, che costoro si mettano a sedere. Era quivi molta l'erba. Si misero pertanto a sedere in numero di circa cinque mila. | 10 Dixit Iesus: “ Facite homines discumbere ”.Erat autem fenum multum in loco. Discubuerunt ergo viri numero quasi quinquemilia. |
11 Prese adunque Gesù i pani: e, rese le grazie, li distribuì a coloro, che sedevano: e il simile dei pesci, fin che ne vollero. | 11 Accepit ergo panes Iesus et, cum gratias egisset, distribuitdiscumbentibus; similiter et ex piscibus, quantum volebant. |
12 E saziati che furono, disse a' suoi discepoli: Raccogliete gli avanzi, che non vadano a male. | 12 Ut autem impletisunt, dicit discipulis suis: “ Colligite, quae superaverunt, fragmenta, nequid pereat ”. |
13 Ed essi li raccolsero, ed empirono dodici canestri di frammenti dei cinque pani di orzo, che erano avanzati a coloro, che avevano mangiato. | 13 Collegerunt ergo et impleverunt duodecim cophinosfragmentorum ex quinque panibus hordeaceis, quae superfuerunt his, quimanducaverunt.
|
14 Coloro pertanto veduto il miracolo fatto da Gesù, dissero: Questo è veramente quel Profeta, che dovea venire al mondo. | 14 Illi ergo homines, cum vidissent quod fecerat signum, dicebant: “ Hic estvere propheta, qui venit in mundum! ”. |
15 Ma Gesù conoscendo, che erano per venire a prenderlo per forza per farlo loro re, si fuggì di bel nuovo da se solo sul monte. | 15 Iesus ergo, cum cognovisset quiaventuri essent, ut raperent eum et facerent eum regem, secessit iterum in montemipse solus.
|
16 Fattasi poi sera, i suoi discepoli scesero alla marina. | 16 Ut autem sero factum est, descenderunt discipuli eius ad mare |
17 Ed entrati in barca andavano tragittando il mare verso Cafarnaum: ed era già bujo: e Gesù non era andato da essi. | 17 et, cumascendissent navem, veniebant trans mare in Capharnaum. Et tenebrae iam factaeerant, et nondum venerat ad eos Iesus. |
18 E soffiando un gran vento, il mare si alzava. | 18 Mare autem, vento magno flante,exsurgebat. |
19 Spintisi adunque innanzi circa venticinque, o trenta stadi, vedono Gesù, che camminava sul mare, e avvicinavasi alla barca, e si impaurirono. | 19 Cum remigassent ergo quasi stadia viginti quinque aut triginta,vident Iesum ambulantem super mare et proximum navi fieri, et timuerunt. |
20 Ma egli disse loro: Son io, non temete. | 20 Illeautem dicit eis: “ Ego sum, nolite timere! ”. |
21 Bramavano pertanto di riceverlo nella barca: e tosto la barca toccò la terra, dove erano incamminati. | 21 Volebant ergo accipere eumin navem, et statim fuit navis ad terram, in quam ibant.
|
22 Il dì seguente la turba, che era restata di là dal mare, aveva veduto, come altra barca non v'era fuori di una sola, e che Gesù non era entrato in quella co' suoi discepoli; ma i soli discepoli erano partiti: | 22 Altera die turba, quae stabat trans mare, vidit quia navicula alia non eratibi, nisi una, et quia non introisset cum discipulis suis Iesus in navem, sedsoli discipuli eius abiissent; |
23 (Sopraggiunsero però altre barche da Tiberiade presso al luogo, dove, poi ché il Signore ebbe rese le grazie, avevano mangiato quel pane.) | 23 aliae supervenerunt naves a Tiberiade iuxtalocum, ubi manducaverant panem, gratias agente Domino. |
24 Avendo adunque visto la turba, che non era quivi più né Gesù, nè i suoi discepoli, entrarono anch'essi nelle barche, e andarono a Cafarnaum cercando Gesù | 24 Cum ergo vidissetturba quia Iesus non esset ibi neque discipuli eius, ascenderunt ipsi naviculaset venerunt Capharnaum quaerentes Iesum. |
25 E avendolo trovato di là dal mare, gli dissero: Maestro, quando se' tu venuto qua? | 25 Et cum invenissent eum trans mare,dixerunt ei: “ Rabbi, quando huc venisti? ”.
|
26 Rispose loro Gesù, e disse: In verità, in verità vi dico: voi cercate di me non pei miracoli, che avete veduti; ma perché avete mangiato di que' pani, e ve ne siete satollati. | 26 Respondit eis Iesus et dixit: “ Amen, amen dico vobis: Quaeritis me, nonquia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus et saturati estis. |
27 Procacciatevi non quel cibo, che passa, ma quello, che dura sino alla vita eterna, il quale sarà a voi dato dal Figliuolo dell'uomo. Imperocché in lui impresse il suo sigillo il Padre Dio. | 27 Operamini non cibum, qui perit, sed cibum, qui permanet in vitam aeternam, quemFilius hominis vobis dabit; hunc enim Pater signavit Deus! ”. |
28 Essi però gli dissero: Che faremo noi per praticare opere grate a Dio? | 28 Dixerunt ergoad eum: “ Quid faciemus, ut operemur opera Dei? ”. |
29 Rispose Gesù, e disse loro: Opera di Dio è questa, che crediate in colui, che egli ha mandato. | 29 Respondit Iesus etdixit eis: “ Hoc est opus Dei, ut credatis in eum, quem misit ille ”.
|
30 Ma quelli disser a lui: Che miracolo fai tu adunque, onde vediamo, e a te crediamo? Che fai tu? | 30 Dixerunt ergo ei: “ Quod ergo tu facis signum, ut videamus et credamustibi? Quid operaris? |
31 I padri nostri mangiaron nel deserto la manna, come sta scritto: Diede loro a mangiare il pane del cielo. | 31 Patres nostri manna manducaverunt in deserto, sicutscriptum est: “Panem de caelo dedit eis manducare” ”. |
32 Disse adunque loro Gesù: In verità, in verità vi dico: Non diede Mosè a voi il pane del cielo, ma il Padre mio da a voi il vero pane del cielo. | 32 Dixit ergo eisIesus: “ Amen, amen dico vobis: Non Moyses dedit vobis panem de caelo, sedPater meus dat vobis panem de caelo verum; |
33 Imperocché pane di Dio è quello, che dal cielo è disceso, e da al mondo la vita. | 33 panis enim Dei est, qui descenditde caelo et dat vitam mundo ”. |
34 Gli dissero adunque: Signore, da' sempre a noi un tal pane. | 34 Dixerunt ergo ad eum: “ Domine, semper danobis panem hunc ”. |
35 Gesù disse loro: Io sono il pane di vita: chi viene a me, non patirà fame: e chi crede in me, non avrà sete mai più. | 35 Dixit eis Iesus: “ Ego sum panis vitae. Qui venit adme, non esuriet; et, qui credit in me, non sitiet umquam. |
36 Ma io ve l'ho detto, che e mi avete veduto, e non credete. | 36 Sed dixi vobis,quia et vidistis me et non creditis. |
37 Verrà a me tutto quello, che il Padre da a me: e io non caccierò fuora chi viene a me: | 37 Omne, quod dat mihi Pater, ad me veniet;et eum, qui venit ad me, non eiciam foras, |
38 Perché sono disceso dal cielo non a fare la mia volontà ma la volontà di lui, che mi ha mandato. | 38 quia descendi de caelo, non utfaciam voluntatem meam sed voluntatem eius, qui misit me. |
39 E la volontà del Padre, che mi ha mandato, si è, che di tutto quello, che egli ha dato a me, nulla io ne sperda, ma lo risusciti nell'ultimo giorno. | 39 Haec est autemvoluntas eius, qui misit me, ut omne, quod dedit mihi, non perdam ex eo, sedresuscitem illud in novissimo die. |
40 E la volontà del Padre, che mi ha mandato, si è, che chiunque conosce il Figliuolo, e crede in me, abbia la vita eterna, e io lo risusciterò nell'ultimo giorno. | 40 Haec est enim voluntas Patris mei, utomnis, qui videt Filium et credit in eum, habeat vitam aeternam; et resuscitaboego eum in novissimo die ”.
|
41 Mormoravano perciò di lui i Giudei, perché aveva detto: Io sono quel pane vivo, che è sceso dal cielo, | 41 Murmurabant ergo Iudaei de illo, quia dixisset: “ Ego sum panis, qui decaelo descendi ”, |
42 E dicevano; Costui non è egli quel Gesù figliuolo di Giuseppe, del quale noti ci sono e il padre, e la madre? Come dunque dice costui: Sono sceso dal cielo? | 42 et dicebant: “ Nonne hic est Iesus filius Ioseph, cuiusnos novimus patrem et matrem? Quomodo dicit nunc: “De caelo descendi”? ”.
|
43 Rispose adunque Gesù, e disse loro: Non mormorate tra voi: | 43 Respondit Iesus et dixit eis: “ Nolite murmurare in invicem. |
44 Non può alcuno venire da me, se nol tragga il Padre, che mi ha mandato: e questo io lo risusciterò nell'ultimo giorno. | 44 Nemo potestvenire ad me, nisi Pater, qui misit me, traxerit eum; et ego resuscitabo eum innovissimo die. |
45 Sta scritto ne' profeti: Saranno tutti ammaestrati da Dio. Chiunque pertanto ha udito, e imparato dal Padre, viene a me. | 45 Est scriptum in Prophetis: “Et erunt omnes docibiles Dei “.Omnis, qui audivit a Patre et didicit, venit ad me. |
46 Non perché alcuno abbia veduto il Padre, eccetto colui, che è da Dio, questi ha veduto il Padre. | 46 Non quia Patrem viditquisquam, nisi is qui est a Deo, hic vidit Patrem. |
47 In verità, in verità vi dico: chi crede in me, ha la vita eterna. | 47 Amen, amen dico vobis: Quicredit, habet vitam aeternam.
|
48 Io sono il pane di vita. | 48 Ego sum panis vitae. |
49 I padri vostri mangiarono nel deserto la manna, e morirono. | 49 Patres vestri manducaverunt in deserto manna etmortui sunt. |
50 Questo è quel pane disceso dal cielo: affinchè chi ne mangerà, non muoia. | 50 Hic est panis de caelo descendens, ut, si quis ex ipsomanducaverit, non moriatur. |
51 Io sono il pane vivo, che son disceso dal cielo. | 51 Ego sum panis vivus, qui de caelo descendi. Siquis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum; panis autem, quem ego dabo,caro mea est pro mundi vita ”.
|
52 Chi di un tal pane mangerà, viverà eternamente: e il pane, che io darò, ella è la carne mia per la salute del mondo. | 52 Litigabant ergo Iudaei ad invicem dicentes: “ Quomodo potest hic nobiscarnem suam dare ad manducandum? ”. |
53 Altercavano perciò tra loro i Giudei, dicendo: Come mai può costui darci a mangiare la sua carne? | 53 Dixit ergo eis Iesus: “ Amen, amendico vobis: Nisi manducaveritis carnem Filii hominis et biberitis eiussanguinem, non habetis vitam in vobismetipsis. |
54 Disse adunque loro Gesù: In verità, in verità vi dico: Se non mangerete la carne del Figliuolo dell'uomo, e non berrete il suo sangue, non avrete in voi la vita. | 54 Qui manducat meam carnem etbibit meum sanguinem, habet vitam aeternam; et ego resuscitabo eum in novissimodie. |
55 Chi mangia la mia carne, e beve il mio sangue, ha la vita eterna: ed io lo risusciterò nell'ultimo giorno. | 55 Caro enim mea verus est cibus, et sanguis meus verus est potus. |
56 Imperocché la mia carne è veramente cibo, e il sangue mio veramente bevanda. | 56 Quimanducat meam carnem et bibit meum sanguinem, in me manet, et ego in illo. |
57 Chi mangia la mia carne, e beve il mio sangue, sta in me, e io in lui. | 57 Sicut misit me vivens Pater, et ego vivo propter Patrem; et, qui manducat me, etipse vivet propter me. |
58 Siccome mandò me quel Padre, che vive, ed io per il Padre vivo: così chi mangerà me, viverà anch' egli per me. | 58 Hic est panis, qui de caelo descendit, non sicutmanducaverunt patres et mortui sunt; qui manducat hunc panem, vivet in aeternum”. |
59 Questo è quel pane, che è disceso dal cielo. Non (sarà) come de' padri vostri, i quali mangiarono la manna, e morirono. Chi di questo pane mangia, viverà eternamente. | 59 Haec dixit in synagoga docens in Capharnaum. |
60 Tali cose egli disse, insegnando nella sinagoga di Cafarnaum. | 60 Multi ergo audientes exdiscipulis eius dixerunt: “ Durus est hic sermo! Quis potest eum audire? ”. |
61 Molti perciò de' suoi discepoli, udite che le ebbero, dissero: Questo è un duro sermone, e chi può reggere ad ascoltarlo? | 61 Sciens autem Iesus apud semetipsum quia murmurarent de hoc discipuli eius,dixit eis: “ Hoc vos scandalizat? |
62 Conoscendo adunque Gesù da se stesso, che mormoravano per questo i suoi discepoli, disse loro: Vi scandalizzate voi di questo? | 62 Si ergo videritis Filium hominisascendentem, ubi erat prius? |
63 Se adunque vedrete il Figliuolo dell'uomo salire, dove era prima? | 63 Spiritus est, qui vivificat, caro non prodestquidquam; verba, quae ego locutus sum vobis, Spiritus sunt et vita sunt. |
64 Lo spirito è quello, che dà la vita: la carne non giova niente: le parole, che io vi dico, sono spirito, e sono vita. | 64 Sedsunt quidam ex vobis, qui non credunt ”. Sciebat enim ab initio Iesus, quiessent non credentes, et quis traditurus esset eum. |
65 Ma sono tra voi alcuni, i quali non credono. Imperocché sapeva Gesù fin da principio, chi fossero quelli, che non credevano, e chi fosse per tradirlo. | 65 Et dicebat: “ Proptereadixi vobis: Nemo potest venire ad me, nisi fuerit ei datum a Patre ”.
|
66 E diceva: Per questo vi ho detto, che nissuno può venire a me, se non gli è concesso dal Padre mio. | 66 Ex hoc multi discipulorum eius abierunt retro et iam non cum illo ambulabant. |
67 Da indi in poi molti de' suoi discepoli si ritirarono indietro: e non conversavano più con lui. | 67 Dixit ergo Iesus ad Duodecim: “ Numquid et vos vultis abire? ”. |
68 Disse perciò Gesù ai dodici: Volete forse andarvene anche voi; | 68 Respondit ei Simon Petrus: “ Domine, ad quem ibimus? Verba vitae aeternaehabes; |
69 Ma Simone Pietro risposegli: Signore, a chi anderemo noi? Tu hai parole di vita eterna: | 69 et nos credidimus et cognovimus quia tu es Sanctus Dei ”. |
70 E noi abbiam creduto, e conosciuto, che tu se' il Cristo Figliuolo di Dio. | 70 Respondit eis Iesus: “ Nonne ego vos Duodecim elegi? Et ex vobis unus Diabolusest ”. |
71 Rispose loro Gesù: Non sono stato io, che ho eletti voi dodici: e uno di voi è un diavolo. | 71 Dicebat autem Iudam Simonis Iscariotis; hic enim erat tradituruseum, cum esset unus ex Duodecim.
|
72 Voleva dire di Giuda Iscariote figliuolo di Simone: Perché questi, che era uno dei dodici, era per tradirlo. | |