Ioannes 11

NOVA VULGATA	Biblia Tysiąclecia
1 Erat autem quidam lan guens Lazarus a Bethania, de castello Mariae etMarthae sororis eius.	1 Był pewien chory, Łazarz z Betanii, z miejscowości Marii i jej siostry Marty.
2 Maria autem erat, quae unxit Dominum unguento etextersit pedes eius capillis suis, cuius frater Lazarus infirmabatur.	2 Maria zaś była tą, która namaściła Pana olejkiem i włosami swoimi otarła Jego nogi. Jej to brat Łazarz chorował.
3 Miseruntergo sorores ad eum dicentes: “ Domine, ecce, quem amas, infirmatur ”.	3 Siostry zatem posłały do Niego wiadomość: Panie, oto choruje ten, którego Ty kochasz.
4 Audiens autem Iesus dixit: “ Infirmitas haec non est ad mortem sed progloria Dei, ut glorificetur Filius Dei per eam ”.	4 Jezus usłyszawszy to rzekł: Choroba ta nie zmierza ku śmierci, ale ku chwale Bożej, aby dzięki niej Syn Boży został otoczony chwałą.
5 Diligebat autem IesusMartham et sororem eius et Lazarum.	5 A Jezus miłował Martę i jej siostrę, i Łazarza.
6 Ut ergo audivit quia infirmabatur, tuncquidem mansit in loco, in quo erat, duobus diebus;	6 Mimo jednak że słyszał o jego chorobie, zatrzymał się przez dwa dni w miejscu pobytu.
7 deinde post hoc dicitdiscipulis: “ Eamus in Iudaeam iterum ”.	7 Dopiero potem powiedział do swoich uczniów: Chodźmy znów do Judei.
8 Dicunt ei discipuli: “ Rabbi,nunc quaerebant te Iudaei lapidare, et iterum vadis illuc? ”.	8 Rzekli do Niego uczniowie: Rabbi, dopiero co Żydzi usiłowali Cię ukamienować i znów tam idziesz?
9 ResponditIesus: “ Nonne duodecim horae sunt diei? Si quis ambulaverit in die, nonoffendit, quia lucem huius mundi videt;	9 Jezus im odpowiedział: Czyż dzień nie liczy dwunastu godzin? Jeżeli ktoś chodzi za dnia, nie potknie się, ponieważ widzi światło tego świata.
10 si quis autem ambulaverit in nocte,offendit, quia lux non est in eo ”.	10 Jeżeli jednak ktoś chodzi w nocy, potknie się, ponieważ brak mu światła.
11 Haec ait et post hoc dicit eis: “Lazarus amicus noster dormit, sed vado, ut a somno exsuscitem eum ”.	11 To powiedział, a następnie rzekł do nich: Łazarz, przyjaciel nasz, zasnął, lecz idę, aby go obudzić.
12 Dixerunt ergo ei discipuli: “ Domine, si dormit, salvus erit ”.	12 Uczniowie rzekli do Niego: Panie, jeżeli zasnął, to wyzdrowieje.
13 Dixeratautem Iesus de morte eius, illi autem putaverunt quia de dormitione somnidiceret.	13 Jezus jednak mówił o jego śmierci, a im się wydawało, że mówi o zwyczajnym śnie.
14 Tunc ergo dixit eis Iesus manifeste: “ Lazarus mortuus est,	14 Wtedy Jezus powiedział im otwarcie: Łazarz umarł,
15 etgaudeo propter vos, ut credatis, quoniam non eram ibi; sed eamus ad eum ”.	15 ale raduję się, że Mnie tam nie było, ze względu na was, abyście uwierzyli. Lecz chodźmy do niego.
16 Dixit ergo Thomas, qui dicitur Didymus, ad condiscipulos: “ Eamus et nos, utmoriamur cum eo! ”.	16 Na to Tomasz, zwany Didymos, rzekł do współuczniów: Chodźmy także i my, aby razem z Nim umrzeć.
17 Venit itaque Iesus et invenit eum quattuor dies iam in monumento habentem.	17 Kiedy Jezus tam przybył, zastał Łazarza już do czterech dni spoczywającego w grobie.
18 Erat autem Bethania iuxta Hierosolymam quasi stadiis quindecim.	18 A Betania była oddalona od Jerozolimy około piętnastu stadiów
19 Multi autemex Iudaeis venerant ad Martham et Mariam, ut consolarentur eas de fratre.	19 i wielu Żydów przybyło przedtem do Marty i Marii, aby je pocieszyć po bracie.
20 Martha ergo ut audivit quia Iesus venit, occurrit illi; Maria autem domisedebat.	20 Kiedy zaś Marta dowiedziała się, że Jezus nadchodzi, wyszła Mu na spotkanie. Maria zaś siedziała w domu.
21 Dixit ergo Martha ad Iesum: “ Domine, si fuisses hic, frater meusnon esset mortuus!	21 Marta rzekła do Jezusa: Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.
22 Sed et nunc scio quia, quaecumque poposceris a Deo, dabittibi Deus ”.	22 Lecz i teraz wiem, że Bóg da Ci wszystko, o cokolwiek byś prosił Boga.
23 Dicit illi Iesus: “ Resurget frater tuus ”.	23 Rzekł do niej Jezus: Brat twój zmartwychwstanie.
24 Dicit eiMartha: “ Scio quia resurget in resurrectione in novissimo die ”.	24 Rzekła Marta do Niego: Wiem, że zmartwychwstanie w czasie zmartwychwstania w dniu ostatecznym.
25 Dixitei Iesus: “ Ego sum resurrectio et vita. Qui credit in me, etsi mortuusfuerit, vivet;	25 Rzekł do niej Jezus: Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto we Mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie.
26 et omnis, qui vivit et credit in me, non morietur in aeternum.Credis hoc? ”.	26 Każdy, kto żyje i wierzy we Mnie, nie umrze na wieki. Wierzysz w to?
27 Ait illi: “ Utique, Domine; ego credidi quia tu esChristus Filius Dei, qui in mundum venisti ”.	27 Odpowiedziała Mu: Tak, Panie! Ja wciąż wierzę, żeś Ty jest Mesjasz, Syn Boży, który miał przyjść na świat.
28 Et cum haec dixisset, abiit et vocavit Mariam sororem suam silentio dicens:“ Magister adest et vocat te ”.	28 Gdy to powiedziała, odeszła i przywołała po kryjomu swoją siostrę, mówiąc: Nauczyciel jest i woła cię.
29 Illa autem ut audivit, surrexit cito etvenit ad eum;	29 Skoro zaś tamta to usłyszała, wstała szybko i udała się do Niego.
30 nondum enim venerat Iesus in castellum, sed erat adhuc in illoloco, ubi occurrerat ei Martha.	30 Jezus zaś nie przybył jeszcze do wsi, lecz był wciąż w tym miejscu, gdzie Marta wyszła Mu na spotkanie.
31 Iudaei igitur, qui erant cum ea in domo etconsolabantur eam, cum vidissent Mariam quia cito surrexit et exiit, secuti sunteam putantes: “ Vadit ad monumentum, ut ploret ibi ”.	31 Żydzi, którzy byli z nią w domu i pocieszali ją, widząc, że Maria szybko wstała i wyszła, udali się za nią, przekonani, że idzie do grobu, aby tam płakać.
32 Maria ergo, cumvenisset ubi erat Iesus, videns eum cecidit ad pedes eius dicens ei: “ Domine,si fuisses hic, non esset mortuus frater meus! ”.	32 A gdy Maria przyszła do miejsca, gdzie był Jezus, ujrzawszy Go upadła Mu do nóg i rzekła do Niego: Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.
33 Iesus ergo, ut vidit eamplorantem et Iudaeos, qui venerant cum ea, plorantes, fremuit spiritu etturbavit seipsum	33 Gdy więc Jezus ujrzał jak płakała ona i Żydzi, którzy razem z nią przyszli, wzruszył się w duchu, rozrzewnił i zapytał: Gdzieście go położyli?
34 et dixit: “ Ubi posuistis eum? ”. Dicunt ei: “ Domine,veni et vide ”.	34 Odpowiedzieli Mu: Panie, chodź i zobacz.
35 Lacrimatus est Iesus.	35 Jezus zapłakał.
36 Dicebant ergo Iudaei: “ Eccequomodo amabat eum! ”.	36 A Żydzi rzekli: Oto jak go miłował!
37 Quidam autem dixerunt ex ipsis: “ Non poterat hic,qui aperuit oculos caeci, facere, ut et hic non moreretur? ”.	37 Niektórzy z nich powiedzieli: Czy Ten, który otworzył oczy niewidomemu, nie mógł sprawić, by on nie umarł?
38 Iesus ergo rursum fremens in semetipso, venit ad monumentum; erat autemspelunca, et lapis superpositus erat ei.	38 A Jezus ponownie, okazując głębokie wzruszenie, przyszedł do grobu. Była to pieczara, a na niej spoczywał kamień.
39 Ait Iesus: “ Tollite lapidem! ”.Dicit ei Martha, soror eius, qui mortuus fuerat: “ Domine, iam foetet;quatriduanus enim est! ”.	39 Jezus rzekł: Usuńcie kamień. Siostra zmarłego, Marta, rzekła do Niego: Panie, już cuchnie. Leży bowiem od czterech dni w grobie.
40 Dicit ei Iesus: “ Nonne dixi tibi quoniam, sicredideris, videbis gloriam Dei? ”.	40 Jezus rzekł do niej: Czyż nie powiedziałem ci, że jeśli uwierzysz, ujrzysz chwałę Bożą? Usunięto więc kamień.
41 Tulerunt ergo lapidem. Iesus autem,elevatis sursum oculis, dixit: “ Pater, gratias ago tibi quoniam audisti me.	41 Jezus wzniósł oczy do góry i rzekł: Ojcze, dziękuję Ci, żeś mnie wysłuchał.
42 Ego autem sciebam quia semper me audis, sed propter populum, qui circumstat,dixi, ut credant quia tu me misisti ”.	42 Ja wiedziałem, że mnie zawsze wysłuchujesz. Ale ze względu na otaczający Mnie lud to powiedziałem, aby uwierzyli, żeś Ty Mnie posłał.
43 Et haec cum dixisset, voce magnaclamavit: “ Lazare, veni foras! ”.	43 To powiedziawszy zawołał donośnym głosem: Łazarzu, wyjdź na zewnątrz!
44 Prodiit, qui fuerat mortuus, ligatuspedes et manus institis; et facies illius sudario erat ligata. Dicit Iesus eis:“ Solvite eum et sinite eum abire ”.	44 I wyszedł zmarły, mając nogi i ręce powiązane opaskami, a twarz jego była zawinięta chustą. Rzekł do nich Jezus: Rozwiążcie go i pozwólcie mu chodzić.
45 Multi ergo ex Iudaeis, qui venerantad Mariam et viderant, quae fecit, crediderunt in eum;	45 Wielu więc spośród Żydów przybyłych do Marii ujrzawszy to, czego Jezus dokonał, uwierzyło w Niego.
46 quidam autem ex ipsisabierunt ad pharisaeos et dixerunt eis, quae fecit Iesus.	46 Niektórzy z nich udali się do faryzeuszów i donieśli im, co Jezus uczynił.
47 Collegerunt ergopontifices et pharisaei concilium et dicebant: “ Quid facimus, quia hic homomulta signa facit?	47 Wobec tego arcykapłani i faryzeusze zwołali Wysoką Radę i rzekli: Cóż my robimy wobec tego, że ten człowiek czyni wiele znaków?
48 Si dimittimus eum sic, omnes credent in eum, et venientRomani et tollent nostrum et locum et gentem! ”.	48 Jeżeli Go tak pozostawimy, to wszyscy uwierzą w Niego, i przyjdą Rzymianie, i zniszczą nasze miejsce święte i nasz naród.
49 Unus autem ex ipsis,Caiphas, cum esset pontifex anni illius, dixit eis: “ Vos nescitis quidquam	49 Wówczas jeden z nich, Kajfasz, który w owym roku był najwyższym kapłanem, rzekł do nich: Wy nic nie rozumiecie i nie bierzecie tego pod uwagę,
50 nec cogitatis quia expedit vobis, ut unus moriatur homo pro populo, et non totagens pereat! ”.	50 że lepiej jest dla was, gdy jeden człowiek umrze za lud, niż miałby zginąć cały naród.
51 Hoc autem a semetipso non dixit; sed, cum esset pontifexanni illius, prophetavit quia Iesus moriturus erat pro gente	51 Tego jednak nie powiedział sam od siebie, ale jako najwyższy kapłan w owym roku wypowiedział proroctwo, że Jezus miał umrzeć za naród,
52 et non tantumpro gente, sed et ut filios Dei, qui erant dispersi, congregaret in unum.	52 a nie tylko za naród, ale także, by rozproszone dzieci Boże zgromadzić w jedno.
53 Abillo ergo die cogitaverunt, ut interficerent eum.	53 Tego więc dnia postanowili Go zabić.
54 Iesus ergo iam non in palam ambulabat apud Iudaeos, sed abiit inde inregionem iuxta desertum, in civitatem, quae dicitur Ephraim, et ibi morabaturcum discipulis.	54 Odtąd Jezus już nie występował wśród Żydów publicznie, tylko odszedł stamtąd do krainy w pobliżu pustyni, do miasteczka, zwanego Efraim, i tam przebywał ze swymi uczniami.
55 Proximum autem erat Pascha Iudaeorum, et ascenderunt multi Hierosolymam deregione ante Pascha, ut sanctificarent seipsos.	55 A była blisko Pascha żydowska. Wielu przed Paschą udawało się z tej okolicy do Jerozolimy, aby się oczyścić.
56 Quaerebant ergo Iesum etcolloquebantur ad invicem in templo stantes: “ Quid videtur vobis? Numquidveniet ad diem festum? ”.	56 Oni więc szukali Jezusa i gdy stanęli w świątyni, mówili jeden do drugiego: Cóż wam się zdaje? Czyżby nie miał przyjść na święto?
57 Dederant autem pontifices et pharisaei mandatum,ut, si quis cognoverit, ubi sit, indicet, ut apprehendant eum.	57 Arcykapłani zaś i faryzeusze wydali polecenie, aby każdy, ktokolwiek będzie wiedział o miejscu Jego pobytu, doniósł o tym, aby Go można było pojmać.