1 Post haec autem designavit Dominus alios septuaginta duos et misit illosbinos ante faciem suam in omnem civitatem et locum, quo erat ipse venturus. | 1 Di poi, il Signore elesse altri sottantadue e li mandò a due a due innanzi a sé in ogni città e luogo dove egli era per andare. |
2 Etdicebat illis: “ Messis quidem multa, operarii autem pauci; rogate ergoDominum messis, ut mittat operarios in messem suam. | 2 E diceva loro: La messe è molta, ma gli operai sono pochi. Pregate dunque il padrone della messe che mandi operai per la sua mietitura. |
3 Ite; ecce ego mitto vossicut agnos inter lupos. | 3 Andate: ecco io vi mando come agnelli in mezzo ai lupi. |
4 Nolite portare sacculum neque peram neque calceamentaet neminem per viam salutaveritis. | 4 Non portate nò borsa, nè sacca, nè calzari; e per la strada non salutate nessuno. |
5 In quamcumque domum intraveritis, primumdicite: “Pax huic domui”. | 5 In qualunque casa entrerete, dite prima di tutto: Pace a questa casa. |
6 Et si ibi fuerit filius pacis, requiescet superillam pax vestra; sin autem, ad vos revertetur. | 6 E se ci sarà un figlio di pace, riposerà su di lui la pace vostra, altrimenti ritornerà a voi. |
7 In eadem autem domo maneteedentes et bibentes, quae apud illos sunt: dignus enim est operarius mercedesua. Nolite transire de domo in domum. | 7 E nella stessa, casa restate, mangiando e bevendo di quel che vi danno; perchè 1'operaio è degno della sua mercede. Non girate di casa in casa. |
8 Et in quamcumque civitatemintraveritis, et susceperint vos, manducate, quae apponuntur vobis, | 8 E in qualunque città entrerete, se vi accolgono, mangiate di quel che vi sarà messo davanti |
9 et curateinfirmos, qui in illa sunt, et dicite illis: “Appropinquavit in vos regnum Dei”. | 9 e guarite gli infermi che ci sono, e dite loro: Vi s'avvicina il regno di Dio. |
10 In quamcumque civitatem intraveritis, et non receperint vos, exeuntes inplateas eius dicite: | 10 Ma in qualunque città entriate, se non vi accolgono, uscite sulle piazze e dite: |
11 “Etiam pulverem, qui adhaesit nobis ad pedes decivitate vestra, extergimus in vos; tamen hoc scitote, quia appropinquavitregnum Dei”. | 11 Della vostra città, anche la polvere che ci si è attaccata, abbiamo scosso contro di voi: sappiate nondimeno che il regno di Dio s'avvicina. |
12 Dico vobis quia Sodomis in die illa remissius erit quam illicivitati. | 12 Vi assicuro che nel gran giorno, Sodoma sarà trattata, meno rigorosamente di quella città. |
13 Vae tibi, Chorazin! Vae tibi, Bethsaida! Quia si in Tyro et Sidonefactae fuissent virtutes, quae in vobis factae sunt, olim in cilicio et cineresedentes paeniterent. | 13 Guai a te, Corazain, guai a te, Betsaida, perchè se in Tiro e Sidone fossero stati operati i prodigi fatti in mezzo a voi, già da gran tempo in cilicio, sedute sulla cenere, farebbero penitenza. |
14 Verumtamen Tyro et Sidoni remissius erit in iudicioquam vobis.
| 14 Nel giudizio quindi Tiro e Sidone saran trattate meno rigorosamente di voi. |
15 Et tu, Capharnaum, numquid usque in caelum exaltaberis? Usque ad infernumdemergeris!
| 15 E tu, Cafarnao, già esaltata fino al cielo, |
16 Qui vos audit, me audit; et, qui vos spernit, me spernit; qui autem mespernit, spernit eum, qui me misit ”.
| 16 sarai sprofondata fino all'inferno. Chi ascolta voi, ascolta me; chi disprezza voi, disprezza me. E chi disprezza me, disprezza Colui che mi ha mandato. |
17 Reversi sunt autem septuaginta duo cum gaudio dicentes: “ Domine, etiamdaemonia subiciuntur nobis in nomine tuo! ”. | 17 E i sottantadue ritornarono lieti, dicendo: Signore, anche i demoni ci stan soggetti in tuo nome. |
18 Et ait illis: “ VidebamSatanam sicut fulgur de caelo cadentem. | 18 E rispose loro: Vedevo Satana cadere dal cielo come folgore. |
19 Ecce dedi vobis potestatem calcandisupra serpentes et scorpiones et supra omnem virtutem inimici; et nihil vobisnocebit. | 19 Ecco, v'ho dato il potere di calcare e serpenti e scorpioni e tutta la potenza del nemico, e niente vi farà male. |
20 Verumtamen in hoc nolite gaudere, quia spiritus vobis subiciuntur;gaudete autem quod nomina vestra scripta sunt in caelis ”.
| 20 Pure, non vi rallegrate perchè vi stan soggetti gli spiriti, ma rallegratevi perchè i vostri nomi sono scritti nei cieli. |
21 In ipsa hora exsultavit Spiritu Sancto et dixit: “ Confiteor tibi, Pater,Domine caeli et terrae, quod abscondisti haec a sapientibus et prudentibus etrevelasti ea parvulis; etiam, Pater, quia sic placuit ante te. | 21 In quel medesimo punto, esultando di Spirito Santo, disse: Ti rendo lode, o Padre, Signore del cielo e della terra, perchè hai nascoste queste cose ai sapienti e agli intelligenti, e le hai rivelate ai piccoli. Così, o Padre, perchè sì ti è piaciuto. |
22 Omnia mihitradita sunt a Patre meo; et nemo scit qui sit Filius, nisi Pater, et qui sitPater, nisi Filius et cui voluerit Filius revelare ”.
| 22 Tutto è stato affidato a me, dal Padre mio. E nessuno conosce chi sia il Figlio, tranne il Padre; nè chi sia il Pade, eccetto il Figlio, e colui al quale il Figlio avrà voluto rivelarlo. |
23 Et conversus ad discipulos seorsum dixit: “ Beati oculi, qui vident, quaevidetis. | 23 Poi rivolto ai suoi discepoli disse: Beati gli occhi che vedono quanto vedete voi; |
24 Dico enim vobis: Multi prophetae et reges voluerunt videre, quae vosvidetis, et non viderunt, et audire, quae auditis, et non audierunt ”.
| 24 perchè vi assicuro che molti profeti e re bramarono vedere quello che vedete voi e non lo videro; ed ascoltarono quello che voi udite e non lo poterono ascoltare. |
25 Et ecce quidam legis peritus surrexit tentans illum dicens: “ Magister,quid faciendo vitam aeternam possidebo? ”. | 25 Allora, alzatosi un certo dottore in legge, gli disse per tentarlo: Maestro, che debbo fare per ottener la vita eterna? |
26 At ille dixit ad eum: “ InLege quid scriptum est? Quomodo legis? ”. | 26 E Gesù a lui: Nella legge che c'è scritto? Come leggi? |
27 Ille autem respondens dixit: “Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo et ex tota anima tua et ex omnibusviribus tuis et ex omni mente tua et proximum tuum sicut teipsum ”. | 27 L'altro rispose: Amerai il Signore Dio tuo con tutto il tuo cuore e con tutta l'anima tua e con tutte le tue forze e con tutta la tua intelligenza ed il prossimo tuo come te stesso. |
28 Dixitque illi: “ Recte respondisti; hoc fac et vives ”. | 28 È Gesù gli disse: Hai risposto bene; fa' questo e vivrai. |
29 Ille autem,volens iustificare seipsum, dixit ad Iesum: “ Et quis est meus proximus? ”.
| 29 Ma quello, volendo giustificarsi, disse: E chi è il mio prossimo? |
30 Suscipiens autem Iesus dixit: “ Homo quidam descendebat ab Ierusalem inIericho et incidit in latrones, qui etiam despoliaverunt eum et, plagisimpositis, abierunt, semivivo relicto. | 30 E Gesù prese a dire: Un uomo, scendendo da Gerusalemme a Gerico, incappò noi ladroni, che, spogliatolo, lo caricarono di ferite, e se ne andarono, lasciandolo mezzo morto. |
31 Accidit autem, ut sacerdos quidamdescenderet eadem via et, viso illo, praeterivit; | 31 Or per caso scendeva per la medesima strada un sacerdote, il quale, guardatolo, passò oltre. |
32 similiter et Levita, cumesset secus locum et videret eum, pertransiit. | 32 Così pure un levita, arrivato lì vicino, guardò e tirò di lunghe |
33 Samaritanus autem quidam iterfaciens, venit secus eum et videns eum misericordia motus est, | 33 Ma un Samaritano che era in viaggio e passò di li, e vedutolo, n'ebbe pietà; |
34 et appropiansalligavit vulnera eius infundens oleum et vinum; et imponens illum in iumentumsuum duxit in stabulum et curam eius egit. | 34 e accostatosi, gli fasciò le ferite, versandovi su dell'olio e del vino, e, adagiandolo sul giumento, lo condusse all'albergo e ne ebbe cura. |
35 Et altera die protulit duosdenarios et dedit stabulario et ait: “Curam illius habe, et, quodcumquesupererogaveris, ego, cum rediero, reddam tibi”. | 35 Ed il giorno dopo, tratti fuori due danari, li diede all'oste, dicendogli: Abbine cura, e quanto spenderai di più te lo renderò al mio ritorno. |
36 Quis horum trium videturtibi proximus fuisse illi, qui incidit in latrones? ”. | 36 Or quale di questi tre sembra che sia stato il prossimo per colui che incappò nei ladroni? |
37 At ille dixit: “Qui fecit misericordiam in illum ”. Et ait illi Iesus: “ Vade et tu facsimiliter ”.
| 37 E quello rispose: Chi gli uso misericordia. Va e fa anche tu lo stesso. |
38 Cum autem irent, ipse intravit in quoddam castellum, et mulier quaedam Marthanomine excepit illum. | 38 Or avvenne che seguitando la strada, entrò in un villaggio, dove una donna chiamata Marta lo ricevette in casa sua. |
39 Et huic erat soror nomine Maria, quae etiam sedenssecus pedes Domini audiebat verbum illius. | 39 E questa aveva una sorella chiamata Maria, la quale, postasi a sedere ai piedi dei Signore, ne ascoltava la parola. |
40 Martha autem satagebat circafrequens ministerium; quae stetit et ait: “ Domine, non est tibi curae quodsoror mea reliquit me solam ministrare? Dic ergo illi, ut me adiuvet ”. | 40 Marta intanto s'affannava tra le molte faccende, e si presentò a dire: Signore, non t'importa che la mia sorella mi lasci sola a servire? Dille dunque di aiutarmi. |
41 Etrespondens dixit illi Dominus: “ Martha, Martha, sollicita es et turbaris ergaplurima, | 41 Ma il Signore le rispose: Marta, Marta, t'affanni e t'inquieti di molte cose, |
42 porro unum est necessarium; Maria enim optimam partem elegit, quaenon auferetur ab ea ”.
| 42 eppure una sola è necessaria. Maria s'è scelta la parte migliore, che non le sarà tolta. |