1 Nel primo libro parlai, o Teofilo, di tutto quello che Gesù fece ed insegnò | 1 Primum quidem sermonem feci de omnibus, o Theophile, quæ cœpit Jesus facere et docere |
2 dal principio fino al giorno in cui, dati, per mezzo dello Spirito Santo, i suoi ordini agli Apostoli che aveva eletti, fu assunto; | 2 usque in diem qua præcipiens Apostolis per Spiritum Sanctum, quos elegit, assumptus est : |
3 ai quali si diede anche a vedere vivo, dopo la sua passione, con molte riprove, apparendo ad essi per quaranta giorni e ragionando del regno di Dio. | 3 quibus et præbuit seipsum vivum post passionem suam in multis argumentis, per dies quadraginta apparens eis, et loquens de regno Dei.
|
4 Ed essendo insieme a mensa, comandò loro di non allontanarsi da Gerusalemme, ma di aspettare la promessa del Padre, la quale avete udita (disse) dalla mia bocca, | 4 Et convescens, præcepit eis ab Jerosolymis ne discederent, sed exspectarent promissionem Patris, quam audistis (inquit) per os meum : |
5 perché Giovanni battezzò coll'acqua; ma voi sarete battezzati collo Spirito Santo, di qui a non molti giorni. | 5 quia Joannes quidem baptizavit aqua, vos autem baptizabimini Spiritu Sancto non post multos hos dies. |
6 Ma i convenuti gli domandavano: Signore, lo ricostituirai ora il regno d'Israele? | 6 Igitur qui convenerant, interrogabant eum, dicentes : Domine, si in tempore hoc restitues regnum Israël ? |
7 Rispose loro: Non sta a voi di sapere i tempi e i momenti che il Padre si è riservati in suo potere; | 7 Dixit autem eis : Non est vestrum nosse tempora vel momenta quæ Pater posuit in sua potestate : |
8 ma voi riceverete la virtù dello Spirito Santo che verrà sopra di voi, e mi sarete testimoni in Gerusalemme e in tutta la Giudea, e nella Samaria e fino all'estremità della terra. | 8 sed accipietis virtutem supervenientis Spiritus Sancti in vos, et eritis mihi testes in Jerusalem, et in omni Judæa, et Samaria, et usque ad ultimum terræ.
|
9 E, detto questo, mentre essi lo guardavano, si levò in alto; ed una nuvola lo tolse agli occhi loro. | 9 Et cum hæc dixisset, videntibus illis, elevatus est : et nubes suscepit eum ab oculis eorum. |
10 E, mentre stavano a mirarlo ascendere al cielo, ecco due personaggi in bianche vesti presentarsi loro | 10 Cumque intuerentur in cælum euntem illum, ecce duo viri astiterunt juxta illos in vestibus albis, |
11 e dire ad essi: Uomini di Galilea, perchè state a guardare in cielo? Questo Gesù, che, tolto a voi, è stato assunto al cielo, cosi verrà come l'avete visto andare in cielo. | 11 qui et dixerunt : Viri Galilæi, quid statis aspicientes in cælum ? Hic Jesus, qui assumptus est a vobis in cælum, sic veniet quemadmodum vidistis eum euntem in cælum.
|
12 Allora tornarono a Gerusalemme, dal monte chiamato dell'uliveto, che è vicino a Gerusalemme quanto il cammino d'un sabato. | 12 Tunc reversi sunt Jerosolymam a monte qui vocatur Oliveti, qui est juxta Jerusalem, sabbati habens iter. |
13 E, giunti che furono, salirono al cenacolo. E vi stavan Pietro e Giovanni, Giacomo e Andrea, Filippo e Tommaso, Bartolomeo e Matteo, Giacomo d'Alino e Simone Zelote, e Giuda di Giacomo. | 13 Et cum introissent in cœnaculum, ascenderunt ubi manebant Petrus, et Joannes, Jacobus, et Andreas, Philippus, et Thomas, Bartholomæus, et Matthæus, Jacobus Alphæi, et Simon Zelotes, et Judas Jacobi. |
14 Tutti questi perseveravano gli animi nell'orazione, insieme colle donne e con Maria, madre di Gesù, e coi fratelli di lui. | 14 Hi omnes erant perseverantes unanimiter in oratione cum mulieribus, et Maria matre Jesu, et fratribus ejus.
|
15 E in quei giorni, alzatosi Pietro in mezzo ai fratelli (era il numero delle persone adunate di circa centoventi) disse: | 15 In diebus illis, exsurgens Petrus in medio fratrum, dixit (erat autem turba hominum simul, fere centum viginti) : |
16 Fratelli, è necessario che si adempia quella Scrittura predetta dallo Spirito Santo per bocca di David, riguardo a Giuda, il quale fu di guida a coloro che catturarono Gesù, | 16 Viri fratres, oportet impleri Scripturam quam prædixit Spiritus Sanctus per os David de Juda, qui fuit dux eorum qui comprehenderunt Jesum : |
17 che era uno dei nostri ed ebbe la sorte di questo ministero. | 17 qui connumeratus erat in nobis, et sortitus est sortem ministerii hujus. |
18 Egli però con la mercede dell'iniquità, comperò un campo, ed impiccatosi, crepò nel mezzo, e si sparsero tutte le sue viscere. | 18 Et hic quidem possedit agrum de mercede iniquitatis, et suspensus crepuit medius : et diffusa sunt omnia viscera ejus. |
19 E la cosa si è risaputa da tutti gli abitanti di Gerusalemme, sicché nel loro linguaggio quel campo è stato chiamato « Aceldama », cioè campo del sangue. | 19 Et notum factum est omnibus habitantibus Jerusalem, ita ut appellaretur ager ille, lingua eorum, Haceldama, hoc est, ager sanguinis. |
20 Or sta scritto nel libro dei Salmi: Diventi la loro abitazione deserta, nè vi sia chi ubiti in essa; e il suo ufficio lo prenda un altro. | 20 Scriptum est enim in libro Psalmorum : Fiat commoratio eorum deserta, et non sit qui inhabitet in ea : et episcopatum ejus accipiat alter. |
21 Bisogna dunque che di questi uomini, i quali sono stati insieme con noi per tutto quel tempo in cui il Signore Gesù è andato e venuto con noi, | 21 Oportet ergo ex his viris qui nobiscum sunt congregati in omni tempore quo intravit et exivit inter nos Dominus Jesus, |
22 a cominciar dal battesimo di Giovanni fino al giorno in cui di mezzo a noi fu assunto, uno sia con noi costituito testimone della risurrezione di lui. | 22 incipiens a baptismate Joannis usque in diem qua assumptus est a nobis, testem resurrectionis ejus nobiscum fieri unum ex istis. |
23 E ne proposero due: Giuseppe, detto Barsaba, soprannominato il Giusto e Mattia. | 23 Et statuerunt duos, Joseph, qui vocabatur Barsabas, qui cognominatus est Justus, et Mathiam. |
24 E dissero pregando: Tu, Signore, che conosci i cuori di tutti, mostra quale di questi due tu abbia scelto | 24 Et orantes dixerunt : Tu Domine, qui corda nosti omnium, ostende quem elegeris ex his duobus unum, |
25 a prender, in questo ministero e apostolato, il posto dal quale prevaricò Giuda, per andare nel suo luogo. | 25 accipere locum ministerii hujus et apostolatus, de quo prævaricatus est Judas ut abiret in locum suum. |
26 E li tirarono a sorte, e la sorte cadde su Mattia, ed egli fu aggregato agli undici apostoli. | 26 Et dederunt sortes eis, et cecidit sors super Mathiam : et annumeratus est cum undecim Apostolis. |