1 - Dopo queste cose, accadde che due eunuchi, il coppiere ed il panettiere del re d'Egitto, mancarono verso il loro padrone. | 1 His ita gestis, accidit ut peccarent duo eunuchi, pincerna regis Ægypti, et pistor, domino suo. |
2 Sdegnato il Faraone contro di loro (uno era il capo dei coppieri, e l'altro dei panettieri), | 2 Iratusque contra eos Pharao (nam alter pincernis præerat, alter pistoribus), |
3 li fece metter nel carcere del capo delle milizie, dov'era prigioniero anche Giuseppe. | 3 misit eos in carcerem principis militum, in quo erat vinctus et Joseph. |
4 Ma il capo della carcere li affidò a Giuseppe, che anche li serviva. Era passato un po' di tempo da che erano prigionieri, | 4 At custos carceris tradidit eos Joseph, qui et ministrabat eis : aliquantulum temporis fluxerat, et illi in custodia tenebantur. |
5 quando ebbero ambedue nella stessa notte un sogno, il cui significato si riferiva a loro. | 5 Videruntque ambo somnium nocte una, juxta interpretationem congruam sibi : |
6 Al mattino, essendo andato a loro Giuseppe, vedendoli tristi, | 6 ad quos cum introisset Joseph mane, et vidisset eos tristes, |
7 li interrogò, dicendo: «Perchè il vostro viso è oggi più triste del solito?». | 7 sciscitatus est eos, dicens : Cur tristior est hodie solito facies vestra ? |
8 Risposero: «Abbiamo avuto un sogno, e non v'è chi ce lo interpreti». Disse loro Giuseppe: «Non sta forse a Dio l'interpretarlo? Raccontatemi che cosa avete veduto». | 8 Qui responderunt : Somnium vidimus, et non est qui interpretetur nobis. Dixitque ad eos Joseph : Numquid non Dei est interpretatio ? referte mihi quid videritis. |
9 Il capo coppiere raccontò pel primo il suo sogno: «Vedevo avanti a me una vite | 9 Narravit prior, præpositus pincernarum, somnium suum : Videbam coram me vitem, |
10 con tre tralci, che cresceva a poco a poco mettendo le gemme, poi i fiori, e quindi maturava l'uva; | 10 in qua erant tres propagines, crescere paulatim in gemmas, et post flores uvas maturescere : |
11 io avevo in mano il calice del Faraone. Allora presi l'uva, la spremei nel calice che tenevo, e passai la bevanda al Faraone». | 11 calicemque Pharaonis in manu mea : tuli ergo uvas, et expressi in calicem quem tenebam, et tradidi poculum Pharaoni. |
12 Rispose Giuseppe: «Ecco la spiegazione del sogno. I tre tralci sono tre giorni ancora, | 12 Respondit Joseph : Hæc est interpretatio somnii : tres propagines, tres adhuc dies sunt : |
13 dopo i quali il Faraone si ricorderà dei tuoi servizi, ti rimetterà nell'ufficio di prima, e tu gli porgerai il calice, secondo il tuo ufficio, come solevi far per l'innanzi. | 13 post quos recordabitur Pharao ministerii tui, et restituet te in gradum pristinum : dabisque ei calicem juxta officium tuum, sicut ante facere consueveras. |
14 Soltanto, ricordati di me quando ti troverai bene, ed usami misericordia suggerendo al Faraone di trarmi da questo carcere; | 14 Tantum memento mei, cum bene tibi fuerit, et facias mecum misericordiam : ut suggeras Pharaoni ut educat me de isto carcere : |
15 poichè come per furto fui rapito dalla terra degli Ebrei, e qui son stato messo in prigione, pur essendo innocente». | 15 quia furto sublatus sum de terra Hebræorum, et hic innocens in lacum missus sum. |
16 Vedendo il capo panettiere che egli aveva sapientemente spiegato il sogno, disse: «A me in sogno pareva d'avere sul capo tre canestri di farina: | 16 Videns pistorum magister quod prudenter somnium dissolvisset, ait : Et ego vidi somnium : quod tria canistra farinæ haberem super caput meum : |
17 nel canestro che stava sopra agli altri, portavo d'ogni sorta di quei cibi che fanno i panettieri, e gli uccelli ne beccavano». | 17 et in uno canistro quod erat excelsius, portare me omnes cibos qui fiunt arte pistoria, avesque comedere ex eo. |
18 Rispose Giuseppe: «Ecco la spiegazione del sogno. I tre canestri sono tre giorni ancora, | 18 Respondit Joseph : Hæc est interpretatio somnii : tria canistra, tres adhuc dies sunt : |
19 dopo i quali il Faraone ti farà tagliar la testa, ed appendere in croce, e gli uccelli divoreranno le tue carni». | 19 post quos auferet Pharao caput tuum, ac suspendet te in cruce, et lacerabunt volucres carnes tuas. |
20 Tre giorni dopo, era il natalizio del Faraone, il quale, facendo un gran banchetto ai suoi ministri, si ricordò durante il convito del capo coppiere e del capo panettiere; | 20 Exinde dies tertius natalitius Pharaonis erat : qui faciens grande convivium pueris suis, recordatus est inter epulas magistri pincernarum, et pistorum principis. |
21 restituì il primo nel suo ufficio, a porgergli da bere; | 21 Restituitque alterum in locum suum, ut porrigeret ei poculum : |
22 fece appendere l'altro al patibolo. Così fu dimostrata la verità dell'interpretazione. | 22 alterum suspendit in patibulo, ut conjectoris veritas probaretur. |
23 Ma il capo coppiere, in mezzo alla prosperità, si dimenticò dell'interprete. | 23 Et tamen succedentibus prosperis, præpositus pincernarum oblitus est interpretis sui. |