1 Et post haec ambulabat Iesus in Galilaeam; non enim volebat in Iudaeamambulare, quia quaerebant eum Iudaei interficere.
| 1 Depois disso, Jesus percorria a Galiléia. Ele não queria deter-se na Judéia, porque os judeus procuravam tirar-lhe a vida. |
2 Erat autem in proximo dies festus Iudaeorum, Scenopegia. | 2 Aproximava-se a festa dos judeus chamada dos Tabernáculos. |
3 Dixerunt ergo adeum fratres eius: “ Transi hinc et vade in Iudaeam, ut et discipuli tuivideant opera tua, quae facis. | 3 Seus irmãos disseram-lhe: Parte daqui e vai para a Judéia, a fim de que também os teus discípulos vejam as obras que fazes. |
4 Nemo quippe in occulto quid facit et quaeritipse in palam esse. Si haec facis, manifesta teipsum mundo ”. | 4 Pois quem deseja ser conhecido em público não faz coisa alguma ocultamente. Já que fazes essas obras, revela-te ao mundo. |
5 Neque enimfratres eius credebant in eum. | 5 Com efeito, nem mesmo os seus irmãos acreditavam nele. |
6 Dicit ergo eis Iesus: “ Tempus meum nondumadest, tempus autem vestrum semer est paratum. | 6 Disse-lhes Jesus: O meu tempo ainda não chegou, mas para vós a hora é sempre favorável. |
7 Non potest mundus odisse vos;me autem odit, quia ego testimonium perhibeo de illo, quia opera eius mala sunt. | 7 O mundo não vos pode odiar, mas odeia-me, porque eu testemunho contra ele que as suas obras são más. |
8 Vos ascendite ad diem festum; ego non ascendo ad diem festum istum, quia meumtempus nondum impletum est ”. | 8 Subi vós para a festa. Quanto a mim, eu não irei, porque ainda não chegou o meu tempo. |
9 Haec autem cum dixisset, ipse mansit inGalilaea.
| 9 Dito isto, permaneceu na Galiléia. |
10 Ut autem ascenderunt fratres eius ad diem festum, tunc et ipse ascendit, nonmanifeste sed quasi in occulto. | 10 Mas quando os seus irmãos tinham subido, então subiu também ele à festa, não em público, mas despercebidamente. |
11 Iudaei ergo quaerebant eum in die festo etdicebant: “ Ubi est ille? ”. | 11 Buscavam-no os judeus durante a festa e perguntavam: Onde está ele? |
12 Et murmur multus de eo erat in turba. Aliiquidem dicebant: “ Bonus est! ”; alii autem dicebant: “ Non, sed seducitturbam! ”. | 12 E na multidão só se discutia a respeito dele. Uns diziam: É homem de bem. Outros, porém, diziam: Não é; ele seduz o povo. |
13 Nemo tamen palam loquebatur de illo propter metum Iudaeorum.
| 13 Ninguém, contudo, ousava falar dele livremente com medo dos judeus. |
14 Iam autem die festo mediante, ascendit Iesus in templum et docebat. | 14 Lá pelo meio da festa, Jesus subiu ao templo e pôs-se a ensinar. |
15 Mirabantur ergo Iudaei dicentes: “ Quomodo hic litteras scit, cum nondidicerit? ”. | 15 Os judeus se admiravam e diziam: Este homem não fez estudos. Donde lhe vem, pois, este conhecimento das Escrituras? |
16 Respondit ergo eis Iesus et dixit: “ Mea doctrina non estmea sed eius, qui misit me. | 16 Respondeu-lhes Jesus: A minha doutrina não é minha, mas daquele que me enviou. |
17 Si quis voluerit voluntatem eius facere,cognoscet de doctrina utrum ex Deo sit, an ego a meipso loquar. | 17 Se alguém quiser cumprir a vontade de Deus, distinguirá se a minha doutrina é de Deus ou se falo de mim mesmo. |
18 Qui asemetipso loquitur, gloriam propriam quaerit; qui autem quaerit gloriam eius,qui misit illum, hic verax est, et iniustitia in illo non est. | 18 Quem fala por própria autoridade busca a própria glória, mas quem procura a glória de quem o enviou é digno de fé e nele não há impostura alguma. |
19 Nonne Moysesdedit vobis legem? Et nemo ex vobis facit legem. Quid me quaeritis interficere?”. | 19 Acaso não foi Moisés quem vos deu a lei? No entanto, ninguém de vós cumpre a lei!... |
20 Respondit turba: “ Daemonium habes! Quis te quaerit interficere? ”. | 20 Por que procurais tirar-me a vida? Respondeu o povo: Tens um demônio! Quem procura tirar-te a vida? |
21 Respondit Iesus et dixit eis: “ Unum opus feci, et omnes miramini. | 21 Replicou Jesus: Fiz uma só obra, e todos vós vos maravilhais! |
22 Propterea Moyses dedit vobis circumcisionem — non quia ex Moyse est sed expatribus — et in sabbato circumciditis hominem. | 22 Moisés vos deu a circuncisão {se bem que ela não é de Moisés, mas dos patriarcas}, e até no sábado circuncidais um homem! |
23 Si circumcisionem accipithomo in sabbato, ut non solvatur lex Moysis, mihi indignamini, quia totumhominem sanum feci in sabbato? | 23 Se um homem recebe a circuncisão em dia de sábado, e isso sem violar a Lei de Moisés, por que vos indignais comigo, que tenho curado um homem em todo o seu corpo em dia de sábado? |
24 Nolite iudicare secundum faciem, sed iustumiudicium iudicate ”.
| 24 Não julgueis pela aparência, mas julgai conforme a justiça. |
25 Dicebant ergo quidam ex Hierosolymitis: “ Nonne hic est, quem quaeruntinterficere? | 25 Algumas das pessoas de Jerusalém diziam: Não é este aquele a quem procuram tirar a vida? |
26 Et ecce palam loquitur, et nihil ei dicunt. Numquid verecognoverunt principes quia hic est Christus? | 26 Todavia, ei-lo que fala em público e não lhe dizem coisa alguma. Porventura reconheceram de fato as autoridades que ele é o Cristo? |
27 Sed hunc scimus unde sit,Christus autem cum venerit, nemo scit unde sit ”. | 27 Mas este nós sabemos de onde vem. Do Cristo, porém, quando vier, ninguém saberá de onde seja. |
28 Clamavit ergo docens intemplo Iesus et dicens: “ Et me scitis et unde sim scitis. Et a meipso nonveni, sed est verus, qui misit me, quem vos non scitis. | 28 Enquanto ensinava no templo, Jesus exclamou: Ah! Vós me conheceis e sabeis de onde eu sou!... Entretanto, não vim de mim mesmo, mas é verdadeiro aquele que me enviou, e vós não o conheceis. |
29 Ego scio eum, quia abipso sum, et ipse me misit ”. | 29 Eu o conheço, porque venho dele e ele me enviou. |
30 Quaerebant ergo eum apprehendere, et nemomisit in illum manus, quia nondum venerat hora eius. | 30 Procuraram prendê-lo, mas ninguém lhe deitou as mãos, porque ainda não era chegada a sua hora. |
31 De turba autem multicrediderunt in eum et dicebant: “ Christus cum venerit, numquid plura signafaciet quam quae hic fecit? ”.
| 31 Muitos do povo, porém, creram nele e perguntavam: Quando vier o Cristo, fará mais milagres do que este faz? |
32 Audierunt pharisaei turbam murmurantem de illo haec et miserunt pontifices etpharisaei ministros, ut apprehenderent eum. | 32 Os fariseus ouviram esse murmúrio que circulava entre o povo a respeito de Jesus. Então, de acordo com eles, os príncipes dos sacerdotes enviaram guardas para prendê-lo. |
33 Dixit ergo Iesus: “ Adhucmodicum tempus vobiscum sum et vado ad eum, qui misit me. | 33 Disse Jesus: Ainda por um pouco de tempo estou convosco e então vou para aquele que me enviou. |
34 Quaeretis me et noninvenietis; et ubi sum ego, vos non potestis venire ”. | 34 Buscar-me-eis sem me achar, nem podereis ir para onde estou. |
35 Dixerunt ergo Iudaeiad seipsos: “ Quo hic iturus est, quia nos non inveniemus eum? Numquid indispersionem Graecorum iturus est et docturus Graecos? | 35 Os judeus perguntavam entre si: Para onde irá ele, que o não possamos achar? Porventura irá para o meio dos judeus dispersos entre os gregos, para tornar-se o doutor dos estrangeiros? |
36 Quis est hic sermo,quem dixit: “Quaeretis me et non invenietis” et: “Ubi sum ego, vos nonpotestis venire”? ”.
| 36 Que significam essas palavras que nos disse: Buscar-me-eis sem me achar, e onde estou para lá não podereis ir? |
37 In novissimo autem die magno festivitatis stabat Iesus et clamavit dicens:“ Si quis sitit, veniat ad me et bibat, | 37 No último dia, que é o principal dia de festa, estava Jesus de pé e clamava: Se alguém tiver sede, venha a mim e beba. |
38 qui credit in me. Sicut dixitScriptura, flumina de ventre eius fluent aquae vivae ”. | 38 Quem crê em mim, como diz a Escritura: Do seu interior manarão rios de água viva {Zc 14,8; Is 58,11}. |
39 Hoc autem dixit deSpiritu, quem accepturi erant qui crediderant in eum. Nondum enim erat Spiritus,quia Iesus nondum fuerat glorificatus.
| 39 Dizia isso, referindo-se ao Espírito que haviam de receber os que cressem nele, pois ainda não fora dado o Espírito, visto que Jesus ainda não tinha sido glorificado. |
40 Ex illa ergo turba, cum audissent hos sermones, dicebant: “ Hic est verepropheta! ”; | 40 Ouvindo essas palavras, alguns daquela multidão diziam: Este é realmente o profeta. |
41 alii dicebant: “ Hic est Christus! ”; quidam autemdicebant: “ Numquid a Galilaea Christus venit? | 41 Outros diziam: Este é o Cristo. Mas outros protestavam: É acaso da Galiléia que há de vir o Cristo? |
42 Nonne Scriptura dixit: “Exsemine David et de Bethlehem castello, ubi erat David, venit Christus”? ”. | 42 Não diz a Escritura: O Cristo há de vir da família de Davi, e da aldeia de Belém, onde vivia Davi? |
43 Dissensio itaque facta est in turba propter eum.
| 43 Houve por isso divisão entre o povo por causa dele. |
44 Quidam autem ex ipsis volebant apprehendere eum, sed nemo misit super illummanus. | 44 Alguns deles queriam prendê-lo, mas ninguém lhe lançou as mãos. |
45 Venerunt ergo ministri ad pontifices et pharisaeos; et dixerunt eisilli: “ Quare non adduxistis eum? ”. | 45 Voltaram os guardas para junto dos príncipes dos sacerdotes e fariseus, que lhes perguntaram: Por que não o trouxestes? |
46 Responderunt ministri: “ Numquamsic locutus est homo ”. | 46 Os guardas responderam: Jamais homem algum falou como este homem!... |
47 Responderunt ergo eis pharisaei: “ Numquid et vosseducti estis? | 47 Replicaram os fariseus: Porventura também vós fostes seduzidos? |
48 Numquid aliquis ex principibus credidit in eum aut expharisaeis? | 48 Há, acaso, alguém dentre as autoridades ou fariseus que acreditou nele? |
49 Sed turba haec, quae non novit legem, maledicti sunt! ”. | 49 Este poviléu que não conhece a lei é amaldiçoado!... |
50 Dicit Nicodemus ad eos, ille qui venit ad eum antea, qui unus erat ex ipsis: | 50 Replicou-lhes Nicodemos, um deles, o mesmo que de noite o fora procurar: |
51 “ Numquid lex nostra iudicat hominem, nisi audierit ab ipso prius etcognoverit quid faciat? ”. | 51 Condena acaso a nossa lei algum homem, antes de o ouvir e conhecer o que ele faz? |
52 Responderunt et dixerunt ei: “ Numquid et tuex Galilaea es? Scrutare et vide quia propheta a Galilaea non surgit! ”. | 52 Responderam-lhe: Porventura és também tu galileu? Informa-te bem e verás que da Galiléia não saiu profeta. |
53 Etreversi sunt unusquisque in domum suam.
| 53 E voltaram, cada um para sua casa. |