1 Un sabato si recò a casa di uno dei capi dei farisei per pranzare ed essi stavano a osservarlo. | 1 Et factum est cum intraret Jesus in domum cujusdam principis pharisæorum sabbato manducare panem, et ipsi observabant eum. |
2 Ed ecco, davanti a lui vi era un uomo malato di idropisìa. | 2 Et ecce homo quidam hydropicus erat ante illum. |
3 Rivolgendosi ai dottori della Legge e ai farisei, Gesù disse: «È lecito o no guarire di sabato?». | 3 Et respondens Jesus dixit ad legisperitos et pharisæos, dicens : Si licet sabbato curare ? |
4 Ma essi tacquero. Egli lo prese per mano, lo guarì e lo congedò. | 4 At illi tacuerunt. Ipse vero apprehensum sanavit eum, ac dimisit. |
5 Poi disse loro: «Chi di voi, se un figlio o un bue gli cade nel pozzo, non lo tirerà fuori subito in giorno di sabato?». | 5 Et respondens ad illos dixit : Cujus vestrum asinus, aut bos in puteum cadet, et non continuo extrahet illum die sabbati ? |
6 E non potevano rispondere nulla a queste parole.
| 6 Et non poterant ad hæc respondere illi.
|
7 Diceva agli invitati una parabola, notando come sceglievano i primi posti: | 7 Dicebat autem et ad invitatos parabolam, intendens quomodo primos accubitus eligerent, dicens ad illos : |
8 «Quando sei invitato a nozze da qualcuno, non metterti al primo posto, perché non ci sia un altro invitato più degno di te, | 8 Cum invitatus fueris ad nuptias, non discumbas in primo loco, ne forte honoratior te sit invitatus ab illo. |
9 e colui che ha invitato te e lui venga a dirti: “Cedigli il posto!”. Allora dovrai con vergogna occupare l’ultimo posto. | 9 Et veniens is, qui te et illum vocavit, dicat tibi : Da huic locum : et tunc incipias cum rubore novissimum locum tenere. |
10 Invece, quando sei invitato, va’ a metterti all’ultimo posto, perché quando viene colui che ti ha invitato ti dica: “Amico, vieni più avanti!”. Allora ne avrai onore davanti a tutti i commensali. | 10 Sed cum vocatus fueris, vade, recumbe in novissimo loco : ut, cum venerit qui te invitavit, dicat tibi : Amice, ascende superius. Tunc erit tibi gloria coram simul discumbentibus : |
11 Perché chiunque si esalta sarà umiliato, e chi si umilia sarà esaltato».
| 11 quia omnis, qui se exaltat, humiliabitur : et qui se humiliat, exaltabitur.
|
12 Disse poi a colui che l’aveva invitato: «Quando offri un pranzo o una cena, non invitare i tuoi amici né i tuoi fratelli né i tuoi parenti né i ricchi vicini, perché a loro volta non ti invitino anch’essi e tu abbia il contraccambio. | 12 Dicebat autem et ei, qui invitaverat : Cum facis prandium, aut cœnam, noli vocare amicos tuos, neque fratres tuos, neque cognatos, neque vicinos divites : ne forte te et ipsi reinvitent, et fiat tibi retributio ; |
13 Al contrario, quando offri un banchetto, invita poveri, storpi, zoppi, ciechi; | 13 sed cum facis convivium, voca pauperes, debiles, claudos, et cæcos : |
14 e sarai beato perché non hanno da ricambiarti. Riceverai infatti la tua ricompensa alla risurrezione dei giusti».
| 14 et beatus eris, quia non habent retribuere tibi : retribuetur enim tibi in resurrectione justorum.
|
15 Uno dei commensali, avendo udito questo, gli disse: «Beato chi prenderà cibo nel regno di Dio!». | 15 Hæc cum audisset quidam de simul discumbentibus, dixit illi : Beatus qui manducabit panem in regno Dei. |
16 Gli rispose: «Un uomo diede una grande cena e fece molti inviti. | 16 At ipse dixit ei : Homo quidam fecit cœnam magnam, et vocavit multos. |
17 All’ora della cena, mandò il suo servo a dire agli invitati: “Venite, è pronto”. | 17 Et misit servum suum hora cœnæ dicere invitatis ut venirent, quia jam parata sunt omnia. |
18 Ma tutti, uno dopo l’altro, cominciarono a scusarsi. Il primo gli disse: “Ho comprato un campo e devo andare a vederlo; ti prego di scusarmi”. | 18 Et cœperunt simul omnes excusare. Primus dixit ei : Villam emi, et necesse habeo exire, et videre illam : rogo te, habe me excusatum. |
19 Un altro disse: “Ho comprato cinque paia di buoi e vado a provarli; ti prego di scusarmi”. | 19 Et alter dixit : Juga boum emi quinque, et eo probare illa : rogo te, habe me excusatum. |
20 Un altro disse: “Mi sono appena sposato e perciò non posso venire”. | 20 Et alius dixit : Uxorem duxi, et ideo non possum venire. |
21 Al suo ritorno il servo riferì tutto questo al suo padrone. Allora il padrone di casa, adirato, disse al servo: “Esci subito per le piazze e per le vie della città e conduci qui i poveri, gli storpi, i ciechi e gli zoppi”. | 21 Et reversus servus nuntiavit hæc domino suo. Tunc iratus paterfamilias, dixit servo suo : Exi cito in plateas et vicos civitatis : et pauperes, ac debiles, et cæcos, et claudos introduc huc. |
22 Il servo disse: “Signore, è stato fatto come hai ordinato, ma c’è ancora posto”. | 22 Et ait servus : Domine, factum est ut imperasti, et adhuc locus est. |
23 Il padrone allora disse al servo: “Esci per le strade e lungo le siepi e costringili ad entrare, perché la mia casa si riempia. | 23 Et ait dominus servo : Exi in vias, et sæpes : et compelle intrare, ut impleatur domus mea. |
24 Perché io vi dico: nessuno di quelli che erano stati invitati gusterà la mia cena”».
| 24 Dico autem vobis quod nemo virorum illorum qui vocati sunt, gustabit cœnam meam.
|
25 Una folla numerosa andava con lui. Egli si voltò e disse loro: | 25 Ibant autem turbæ multæ cum eo : et conversus dixit ad illos : |
26 «Se uno viene a me e non mi ama più di quanto ami suo padre, la madre, la moglie, i figli, i fratelli, le sorelle e perfino la propria vita, non può essere mio discepolo. | 26 Si quis venit ad me, et non odit patrem suum, et matrem, et uxorem, et filios, et fratres, et sorores, adhuc autem et animam suam, non potest meus esse discipulus. |
27 Colui che non porta la propria croce e non viene dietro a me, non può essere mio discepolo.
| 27 Et qui non bajulat crucem suam, et venit post me, non potest meus esse discipulus. |
28 Chi di voi, volendo costruire una torre, non siede prima a calcolare la spesa e a vedere se ha i mezzi per portarla a termine? | 28 Quis enim ex vobis volens turrim ædificare, non prius sedens computat sumptus, qui necessarii sunt, si habeat ad perficiendum, |
29 Per evitare che, se getta le fondamenta e non è in grado di finire il lavoro, tutti coloro che vedono comincino a deriderlo, | 29 ne, posteaquam posuerit fundamentum, et non potuerit perficere, omnes qui vident, incipiant illudere ei, |
30 dicendo: “Costui ha iniziato a costruire, ma non è stato capace di finire il lavoro”. | 30 dicentes : Quia hic homo cœpit ædificare, et non potuit consummare ? |
31 Oppure quale re, partendo in guerra contro un altro re, non siede prima a esaminare se può affrontare con diecimila uomini chi gli viene incontro con ventimila? | 31 Aut quis rex iturus committere bellum adversus alium regem, non sedens prius cogitat, si possit cum decem millibus occurrere ei, qui cum viginti millibus venit ad se ? |
32 Se no, mentre l’altro è ancora lontano, gli manda dei messaggeri per chiedere pace. | 32 Alioquin adhuc illo longe agente, legationem mittens rogat ea quæ pacis sunt. |
33 Così chiunque di voi non rinuncia a tutti i suoi averi, non può essere mio discepolo.
| 33 Sic ergo omnis ex vobis, qui non renuntiat omnibus quæ possidet, non potest meus esse discipulus. |
34 Buona cosa è il sale, ma se anche il sale perde il sapore, con che cosa verrà salato? | 34 Bonum est sal : si autem sal evanuerit, in quo condietur ? |
35 Non serve né per la terra né per il concime e così lo buttano via. Chi ha orecchi per ascoltare, ascolti». | 35 Neque in terram, neque in sterquilinium utile est, sed foras mittetur. Qui habet aures audiendi, audiat. |