Scrutatio

Sabato, 27 aprile 2024 - Santa Zita ( Letture di oggi)

Esodo 21


font
NOVA VULGATABIBLIA
1 Haec sunt iudicia, quae propones eis:
1 Estas con las normas que has de dar:
2 Si emeris servum Hebraeum, sex annis serviet tibi; in septimo egredietur liber gratis.2 Cuando compres un esclavo hebreo, servirá seis años, y el séptimo quedará libre sin pagar rescate.
3 Si solus intraverit, solus exeat; si habens uxorem, et uxor egredietur simul.3 Si entró solo, solo saldrá; si tenía mujer, su mujer saldrá con él.
4 Sin autem dominus dederit illi uxorem, et pepererit filios et filias, mulier et liberi eius erunt domini sui; ipse vero exibit solus.4 Si su amo le dio mujer, y ella le dio a luz hijos o hijas, la mujer y sus hijos serán del amo, y él saldrá solo.
5 Quod si dixerit servus: "Diligo dominum meum et uxorem ac liberos, non egrediar liber",5 Si el esclavo declara: «Yo quiero a mi señor, a mi mujer y a mis hijos; renuncio a la libertad»
6 afferet eum dominus ad Deum et applicabit eum ad ostium vel postes perforabitque aurem eius subula; et erit ei servus in saeculum.
6 su amo le llevará ante Dios y, arrimándolo a la puerta o a la jamba, su amo le horadará la oreja con una lezna; y quedará a su servicio para siempre.
7 Si quis vendiderit filiam suam in famulam, non egredietur sicut servi exire consueverunt.7 Si un hombre vende a su hija por esclava, ésta no saldrá de la esclavitud como salen los esclavos.
8 Si displicuerit oculis domini sui, cui tradita fuerat, faciat eam redimi; populo autem alieno vendendi non habebit potestatem, quia fraudavit eam.8 Si no agrada a su señor que la había destinado para sí, éste permitirá su rescate; y no podrá venderla a gente extraña, tratándola con engaño.
9 Sin autem filio suo desponderit eam, iuxta morem filiarum faciet illi.9 Si la destina para su hijo, le dará el mismo trato que a sus hijas.
10 Quod si alteram sibi acceperit, cibum et vestimentum et concubitum non negabit.10 Si toma para sí otra mujer, no le disminuirá a la primera la comida, ni el vestido ni los derechos conyugales.
11 Si tria ista non fecerit ei, egredietur gratis absque pretio.
11 Y si no le da estas tres cosas, ella podrá salirse de balde sin pagar rescate.
12 Qui percusserit hominem, et ille mortuus fuerit, morte moriatur.12 El que hiera mortalmente a otro, morirá;
13 Qui autem non est insidiatus, sed Deus illum tradidit in manus eius, constituam tibi locum, in quem fugere debeat.13 pero si no estaba al acecho, sino que Dios se lo puso al alcance de la mano, yo te señalaré un lugar donde éste pueda refugiarse.
14 Si quis de industria occiderit proximum suum et per insidias, ab altari meo evelles eum, ut moriatur.
14 Pero al que se atreva a matar a su prójimo con alevosía, hasta de mi altar le arrancarás para matarle.
15 Qui percusserit patrem suum aut matrem, morte moriatur.
15 El que pegue a su padre o a su madre morirá.
16 Qui furatus fuerit hominem sive vendiderit eum sive inventus fuerit in manu eius, morte moriatur.
16 Quien rapte a una persona - la haya vendido o esté todavía en su poder - morirá.
17 Qui maledixerit patri suo vel matri, morte moriatur.
17 Quien maldiga a su padre o a su madre morirá.
18 Si rixati fuerint viri, et percusserit alter proximum suum lapide vel pugno, et ille mortuus non fuerit, sed iacuerit in lectulo,18 Si dos hombres riñen y uno hiere a otro con una piedra o con el puño, pero no muere, sino que, después de guardar cama,
19 si surrexerit et ambulaverit foris super baculum suum, impunitus erit, qui percusserit, ita tamen, ut operas eius deperditas et impensas pro medela restituat.
19 puede levantarse y andar por la calle, apoyado en su bastón, el que le hirió quedará exculpado, pero pagará el tiempo perdido y los gastos de la curación completa.
20 Qui percusserit servum suum vel ancillam virga, et mortui fuerint in manibus eius, ultioni subiacetur.20 Si un hombre golpea a su siervo o a su sierva con un palo y muere a sus manos, cae bajo la ley de venganza.
21 Sin autem uno die vel duobus supervixerit, non subiacebit poenae, quia pecunia illius est.
21 Pero si sobrevive un día o dos, no será vengado, pues lo había comprado con dinero.
22 Si rixati fuerint viri, et percusserit quis mulierem praegnantem et abortivum quidem fecerit, sed aliud quid adversi non acciderit, subiacebit damno, quantum maritus mulieris expetierit, et arbitri iudicaverint.22 Si unos hombres, en el curso de una riña, dan un golpe a una mujer encinta, y provocan el parto sin más daño, el culpable será multado conforme a lo que imponga el marido de la mujer y mediante arbitrio.
23 Sin autem quid adversi acciderit, reddet animam pro anima,23 Pero si resultare daño, darás vida por vida,
24 oculum pro oculo, dentem pro dente, manum pro manu, pedem pro pede,24 ojo por ojo, diente por diente, mano por mano, pie por pie,
25 adustionem pro adustione, vulnus pro vulnere, livorem pro livore.25 quemadura por quemadura, herida por herida, cardenal por cardenal.
26 Si percusserit quispiam oculum servi sui aut ancillae et luscos eos fecerit, dimittet eos liberos pro oculo.26 Si un hombre hiere a su siervo o a su sierva en el ojo y le deja tuerto, le dará libertad en compensación del ojo.
27 Dentem quoque si excusserit servo vel ancillae suae, dimittet eos liberos pro dente.
27 Si uno salta un diente a su siervo o a su sierva, le pondrá en libertad en compensación del diente.
28 Si bos cornu percusserit virum aut mulierem, et mortui fuerint, lapidibus obruetur, et non comedentur carnes eius; dominus autem bovis innocens erit.28 Si un buey acornea a un hombre o a una mujer, y le causa la muerte, el buey será apedreado, y no se comerá su carne, pero el dueño del buey quedará exculpado.
29 Quod si bos cornupeta fuerit ab heri et nudiustertius, et contestati sunt dominum eius, nec recluserit eum, occideritque virum aut mulierem: et bos lapidibus obruetur, et dominum illius occident.29 Mas si el buey acorneaba ya desde tiempo atrás, y su dueño, aun advertido, no le vigiló, y ese buey mata a un hombre o a una mujer, el buey será apedreado, y también su dueño morirá.
30 Quod si pretium ei fuerit impositum, dabit pro anima sua, quidquid fuerit postulatus.30 Si se le impone un precio por ello, dará en rescate de su vida cuanto le impongan.
31 Filium quoque vel filiam si cornu percusserit, simili sententiae subiacebit.31 Si acornea a un muchacho o a una muchacha, se seguirá esta misma norma.
32 Si servum vel ancillam invaserit, triginta siclos argenti dabit domino; bos vero lapidibus opprimetur.
32 Si el buey acornea a un siervo o a una sierva, se pagarán treinta siclos de plata al dueño de ellos, y el buey será apedreado.
33 Si quis aperuerit cisternam vel foderit et non operuerit eam, cedideritque bos vel asinus in eam,33 Si un hombre deja abierto un pozo, o si cava un pozo y no lo tapa, y cae en él un buey o un asno,
34 dominus cisternae reddet pretium iumentorum; quod autem mortuum est, ipsius erit.
34 el propietario del pozo pagará al dueño de ellos el precio en dinero, y el animal muerto será suyo.
35 Si bos alienus bovem alterius vulneraverit, et ille mortuus fuerit, vendent bovem vivum et divident pretium; cadaver autem mortui inter se dispertient.35 Si el buey de uno acornea al buey de otro, causándole la muerte, venderán el buey vivo y se repartirán el precio, repartiendo igualmente el buey muerto.
36 Sin autem notum erat quod bos cornupeta esset ab heri et nudiustertius, et non custodivit eum dominus suus, reddet bovem pro bove et cadaver integrum accipiet.36 Pero si era notorio que el buey acorneaba desde tiempo atrás, y su dueño no le vigiló, pagará buey por buey y el buey muerto será suyo.
37 Si quis furatus fuerit bovem aut ovem et occiderit vel vendiderit, quinque boves pro uno bove restituet et quattuor oves pro una ove.
37 Si un hombre roba un buey o una oveja, y los mata o vende, pagará cinco bueyes por el buey, y cuatro ovejas por la oveja.