Scrutatio

Domenica, 5 maggio 2024 - Beato Nunzio Sulprizio ( Letture di oggi)

Deuteronomio 4


font
BIBBIA TINTORINOVA VULGATA
1 Ed ora, o Israele, ascolta i precetti e le leggi che io ti insegno, affinchè, mettendole in pratica, tu possa vivere ed entrar nel possesso della terra che vi darà il Signore Dio dei padri vostri.1 Et nunc, Israel, audi praecepta et iudicia, quae ego doceo vos, ut facientes ea vivatis et ingredientes possideatis terram, quam Dominus, Deus patrum vestrorum, daturus est vobis.
2 Non aggiungerete nè toglierete alla parola che io vi dico, ma osserverete i comandamenti del Signore Dio vostro, che io vi prescrivo.2 Non addetis ad verbum, quod vobis loquor, neque auferetis ex eo; custodite mandata Domini Dei vestri, quae ego praecipio vobis.
3 Gli occhi vostri hanno veduto quanto il Signore ha fatto contro Beelfegor, e come ha distrutto di mezzo a voi tutti gli adoratori di esso:3 Oculi vestri viderunt omnia, quae fecit Dominus contra Baalphegor, quomodo contriverit omnes cultores eius de medio vestri;
4 mentre voi che siete stati fedeli al Signore Dio vostro, oggi siete tutti vivi.4 vos autem, qui adhaeretis Domino Deo vestro, vivitis universi usque in praesentem diem.
5 Come sapete, io vi ho insegnati i precetti e le leggi secondo l'ordine del Signore mio Dio, quindi voi nella terra che state per possedere, li metterete in pratica,5 En docui vos praecepta atque iudicia, sicut mandavit mihi Dominus Deus meus, ut faceretis ea in terra, quam possessuri estis,
6 li osserverete e li manderete ad effetto. Questa è la vostra sapienza e la vostra intelligenza nel cospetto dei popoli, i quali, udendo parlare di tutti questi precetti, diranno: Ecco un popolo savio e intelligente, una grande nazione!6 et observaretis et impleretis opere. Haec est enim vestra sapientia et intellectus coram populis, ut audientes universa praecepta haec dicant: “En populus sapiens et intellegens, gens magna haec!”.
7 Non vi è altra nazione sì grande che abbia i suoi dèi così vicini come il nostro Dio è presente a tutte le nostre preghiere.7 Quae est enim alia natio tam grandis, quae habeat deos appropinquantes sibi, sicut Dominus Deus noster adest cunctis obsecrationibus nostris?
8 E qual'è l'altra nazione così famosa che abbia cerimonie e ordinazioni così giuste, e tutta questa legge che io oggi esporrò davanti ai vostri occhi?8 Et quae est alia gens sic inclita, ut habeat praecepta iustaque iudicia, sicut est universa lex haec, quam ego proponam hodie ante oculos vestros?
9 Bada dunque con ogni cura a te stesso e all'anima tua. Le cose che i tuoi occhi han veduto non le dimenticare, nè t'escano dal cuore finché tu campi. Insegnale ai tuoi figli e ai tuoi nipoti.9 Custodi igitur temetipsum et animam tuam sollicite, ne obliviscaris verborum, quae viderunt oculi tui, et ne excidant de corde tuo cunctis diebus vitae tuae. Docebis ea filios ac nepotes tuos
10 Il giorno in cui tu stesti dinanzi al Signore Dio tuo in Oreb, quando il Signore mi parlò, dicendo: Radunami il popolo, affinchè, udendo le mie parole, imparino a temermi per tutto il tempo che vivono sulla terra, e ammaestrino i loro figlioli,10 die, in quo stetisti coram Domino Deo tuo in Horeb, quando Dominus locutus est mihi: “Congrega ad me populum, ut audiant sermones meos et discant timere me omni tempore, quo vivunt in terra, doceantque filios suos”.
11 voi vi appressaste alle falde del monte che ardeva fino al cielo, tra le tenebre, le nubi e la caligine.11 Et accessistis et stetistis ad radices montis, qui ardebat usque ad caelum, erantque in eo tenebrae, nubes et caligo.
12 Il Signore parlò a voi di mezzo al fuoco. Voi udiste il suono delle sue parole, senza vederne per nulla l'aspetto.12 Locutusque est Dominus ad vos de medio ignis; vocem verborum audistis et formam penitus non vidistis.
13 Vi fece conoscere il suo patto, ordinandovi di metterlo in pratica, e i dieci comandamenti, che scrisse su di due tavole di pietra.13 Et ostendit vobis pactum suum, quod praecepit, ut faceretis, et decem verba, quae scripsit in duabus tabulis lapideis.
14 Allora mi ordinò d'insegnarvi le cerimonie e le leggi che dovete osservare nella terra che siete per possedere.14 Mihique mandavit in illo tempore, ut docerem vos praecepta et iudicia, quae facere deberetis in terra, quam possessuri estis.
15 Badate dunque con ogni cura alle vostre anime. Voi non vedeste figura alcuna nel giorno in cui il Signore vi parlò sull'Oreb di mezzo al fuoco,15 Custodite igitur sollicite animas vestras. Non vidistis aliquam similitudinem in die, qua locutus est vobis Dominus in Horeb de medio ignis;
16 affinché, ingannati, non vi facciate qualche rappresentazione scolpita, o imagine d'uomo o di donna,16 ne forte corrupti faciatis vobis sculptam similitudinem, imaginem masculi vel feminae,
17 o rappresentazione di qualunque animale che è sulla terra, o di uccelli che volano sotto il cielo,17 similitudinem omnium iumentorum, quae sunt super terram, vel avium sub caelo volantium
18 o di rettili che strisciano sopra la terra, o di pesci che stanno sotto terra, nelle acque;18 atque reptilium, quae moventur in terra, sive piscium, qui sub terra morantur in aquis;
19 affinchè, alzando gli occhi al cielo e vedendo il sole, la luna e tutte le stelle del cielo, sedotto dall'errore, non ti prostri ad adorare, a render culto a quelle cose che il Signore tuo Dio ha create per servire a tutte le genti che sono sotto il cielo,19 et ne forte oculis elevatis ad caelum videas solem et lunam et astra, omnem exercitum caeli, et errore deceptus adores ea et colas, quae attribuit Dominus Deus tuus cunctis gentibus, quae sub caelo sunt.
20 mentre voi il Signore vi ha presi e tratti dalla ferrea fornace dell'Egitto per aver un popolo tutto suo, com'è al presente.20 Vos autem tulit Dominus et eduxit de fornace ferrea Aegypti, ut haberet populum hereditarium, sicut est in praesenti die.
21 Ma il Signore si sdegnò contro di me a causa vostra e giurò che io non passerei il Giordano e non entrerei nell'ottimo paese che egli sta per darvi.21 Iratusque est Dominus contra me propter sermones vestros et iuravit, ut non transirem Iordanem nec ingrederer terram optimam, quam Dominus Deus tuus daturus est tibi in haereditatem.
22 Ecco io devo morire in questo paese, senza passar il Giordano: voi lo passerete e possederete la bella terra.22 Ecce morior in hac humo, non transibo Iordanem; vos transibitis et possidebitis terram egregiam hanc.
23 Bada di non dimenticarti giammai del patto che ha fatto teco il Signore Dio tuo, e di non farti alcuna rappresentazione scolpita di quelle cose che il Signore ha vietato di fare23 Cavete, ne quando obliviscamini pacti Domini Dei vestri, quod pepigit vobiscum, et faciatis vobis sculptam similitudinem omnium, quae fieri Dominus Deus tuus prohibuit;
24 perchè il Signore Dio tuo è un fuoco divoratore, un Dio geloso.24 quia Dominus Deus tuus ignis consumens est, Deus aemulator.
25 Se, quando, avuti figli e nipoti, avrete dimorato nella terra, ingannati vi farete qualche rappresentazione, facendo così il male davanti al Signore e provocandolo ad ira,25 Si genueris filios ac nepotes, et morati fueritis in terra corruptique feceritis aliquam similitudinem sculptam patrantes malum coram Domino Deo tuo, ut eum ad iracundiam provocetis,
26 voi, ne chiamo oggi in testimonio il cielo e la terra, ben presto scomparirete dal paese che, passato il Giordano? possederete: non vi starete a lungo, perchè il Signore vi sterminerà,26 testes invoco contra vos hodie caelum et terram, cito perituros vos esse de terra, quam, transito Iordane, possessuri estis: non habitabitis in ea longo tempore, sed delebit vos Dominus
27 e vi disperderà fra tutte le genti, e rimarrete in piccol numero fra le nazioni presso le quali vi condurrà il Signore;27 atque disperget in gentes, et remanebitis pauci in nationibus, ad quas vos ducturus est Dominus.
28 se là servirete a dèi fatti dalla mano degli uomini, di legno, di pietra, che non vedono, non odono, non mangiano, non odorano.28 Ibique servietis diis, qui hominum manu fabricati sunt, ligno et lapidi, qui non vident nec audiunt nec comedunt nec odorantur.
29 Ma quando di là cercherai il Signore Dio tuo, se lo cercherai con tutto il cuore e con tutta la contrizione dell'anima tua, lo troverai.29 Cumque quaesieris ibi Dominum Deum tuum, invenies eum, si tamen toto corde quaesieris eum et tota anima tua.
30 Dopo che ti saranno avvenute tutte queste cose predette, nell'ultimo tempo tornerai al Signore Dio tuo e darai ascolto alla sua voce,30 Postquam in tribulatione tua te invenerint omnia, quae praedicta sunt, novissimo tempore reverteris ad Dominum Deum tuum et audies vocem eius;
31 perchè il Signore Dio tuo è un Dio misericordioso, e non ti abbandonerà, non ti distruggerà del tutto, e non dimenticherà il patto che ha giurato ai tuoi padri.31 quia Deus misericors Dominus Deus tuus est, non dimittet te nec omnino delebit neque obliviscetur pacti, in quo iuravit patribus tuis.
32 Interroga pure i tempi antichi che furon prima di te, dal giorno in cui Dio creò l'uomo sopra la terra, da un estremo all'altro del cielo, se sia mai avvenuta una cosa come questa, se si sia mai inteso32 Interroga de diebus antiquis, qui fuerunt ante te ex die, quo creavit Deus hominem super terram, et a summo caeli usque ad summum eius, si facta est aliquando huiuscemodi res magna, aut umquam cognitum est,
33 che un popolo abbia Udita la voce di Dio parlante di mezzo al fuoco, come tu, senza perdere la vita, la sentisti,33 num audivit populus vocem Dei loquentis de medio ignis, sicut tu audisti et vixisti?
34 che un Dio sia venuto a prendersi un popolo tra le nazioni con prove, segni, portenti e battaglie, con mano forte e braccio teso, con visioni orrende, come il Signore Dio vostro fece per voi in Egitto davanti ai tuoi occhi,34 Aut tentavit Deus, ut ingrederetur et tolleret sibi gentem de medio nationis per tentationes, signa atque portenta, per pugnam et robustam manum extentumque brachium et terrores magnos, iuxta omnia, quae fecit pro vobis Dominus Deus vester in Aegypto, videntibus oculis tuis?
35 per farti conoscere che il Signore è Dio e non ve n'è altri fuori di lui.35 Tibi monstratum est, ut scires quoniam Dominus ipse est Deus, et non est alius praeter eum.
36 Dal cielo ti ha fatto udire la sua voce per ammaestrarti, sulla terra ti ha fatto vedere il suo fuoco immenso, e di mezzo al fuoco ti ha fatto udire le sue parole,36 De caelo te fecit audire vocem suam, ut doceret te, et in terra ostendit tibi ignem suum maximum; et audisti verba illius de medio ignis,
37 perchè egli ha amato i tuoi padri e ne ha eletta, dopo di loro, la discendenza. Egli ti ha tratto dall'Egitto, colla sua grande potenza ti è andato innanzi37 quia dilexit patres tuos et elegit semen eorum post eos. Eduxitque te vultu suo in virtute sua magna ex Aegypto,
38 per distruggere alla tua venuta nazioni grandissime più forti di te, introdurti nel loro paese e dartene il dominio come vedi al presente.38 ut expelleret nationes maiores et fortiores te in introitu tuo et introduceret te daretque tibi terram earum in possessionem, sicut cernis in praesenti die.
39 Riconosci adunque oggi e ripensa nel tuo cuore che il Signore è Dio lassù in cielo e quaggiù in terra, e che non ce n'è nessun altro.39 Scito ergo hodie et cogitato in corde tuo quod Dominus ipse sit Deus in caelo sursum et in terra deorsum, et non sit alius.
40 Osserva adunque le sue leggi e i suoi comandi, affinchè abbia bene tu e dopo di te i tuoi figli, e tu possa dimorare lungo tempo nella terra che il Signore tuo Dio sta per darti ».40 Custodi praecepta eius atque mandata, quae ego praecipio tibi hodie, ut bene sit tibi et filiis tuis post te, et permaneas multo tempore super terram, quam Dominus Deus tuus daturus est tibi ”.
41 Allora Mosè designò tre città al di là del Giordano, ad oriente,41 Tunc separavit Moyses tres civitates trans Iordanem ad orientalem plagam,
42 perchè servissero di rifugio a colui che involontariamente avesse ucciso il suo prossimo, senza averlo odiato per l'addietro, in una delle quali egli potesse trovare scampo.42 ut confugiat ad eas, qui occiderit nolens proximum suum, nec fuerit inimicus ante unum et alterum diem, et ad harum aliquam urbium possit evadere et vivat:
43 Furono: Bosor nel deserto, situata nella pianura campestre della tribù di Ruben; Ramot in Galaad, che è nella tribù di Gad, e Golan in Basan, che è nella tribù di Manasse.43 Bosor in solitudine, quae sita est in terra campestri, pro tribu Ruben, et Ramoth in Galaad pro tribu Gad et Golan in Basan pro tribu Manasse.
44 Questa è la legge che Mosè propose ai figli d'Israele,44 Ista est lex, quam proposuit Moyses coram filiis Israel;
45 e questi sono i precetti e le cerimonie e le ordinazioni che egli prescrisse ai figli d'Israele, dopo che furono usciti dall'Egitto,45 haec testimonia et praecepta atque iudicia, quae locutus est ad filios Israel, quando egressi sunt de Aegypto,
46 al di là del Giordano, nella valle di faccia al tempio di Fogor, nella terra di Sehon re degli Amorrei, che abitò in Esebon e fu disfatto da Mosè e dai figli d'Israele Usciti dall'Egitto.46 trans Iordanem in valle contra Bethphegor, in terra Sehon regis Amorraei, qui habitavit in Hesebon, quem percussit Moyses et filii Israel egressi ex Aegypto.
47 Essi presero possesso della terra di lui e della terra di Og re di Basan (due re Amorrei che erano di là del Giordano, ad oriente),47 Et possederunt terram eius et terram Og regis Basan, duorum regum Amorraeorum, qui erant trans Iordanem ad solis ortum,
48 da Aroer, che è sulla riva del torrente Arnon, fino al monte Sion, che dicesi anche Ermon,48 ab Aroer, quae sita est super ripam torrentis Arnon, usque ad montem Sion, qui est Hermon,
49 tutta la pianura oltre il Giordano, verso oriente, fino al mare del deserto, e fino alle fal delle monte Fasga.49 omnem Arabam trans Iordanem ad orientalem plagam usque ad mare Arabae et usque ad radices montis Phasga.