Lu Santo Vancieliu secunnu Matteo 5
1GESÙ appena te vidette chilla granne quantitate de gente, ' nchianau supra nu timpariellu, s'assettaudi, e li discipuli sue s'abbicinaru ad illu.2Aperiu la vucca, e dannule 'mparamientu le dicia:3Viati li poveri de spiritu: ppecchi de chisti è lu riegnu de li cieli.4Viati li cchiù manzi: ppecchì chisti pussedanu la terra.5Viati chilli, chi chiancianu: ppecchì chisti venanu cunsulati.6Viati chilli, chi tenanu fame, e sidde de giustizia: ppecchì chisti sunudi abbuttati.7Viati li misericuordiusi: ppecchi chisti trovanu misericuordia.8Viati chilli, chi tenanu lu core niettu: ppecchi chisti vidanu Dio.9Viati li pacifichi: ppecchì sarau chiamati figli de Dio.10Viati chilli, chi patanu persecuziuoni ppe amure de la giustizia: ppecchì de chisti è lu riegnu de li cieli.11Viati tutti vue, quannu l'uomini ve maledicianu, e ve persiecutanu, e dicianu de vue tantu male ccu menzogne, ppe causa mia:12Stative addunca alliegri, e cuntienti, ca la ricumpenza vostra è assai granne alli cieli: ppecchi de sta manera fozanu persecutati li prufieti, chi sù stati primu de vue.13Vue siti lu sale de la terra. Ca si lu sale se fa 'nzipidu, 'ccu chi se pò salare cchiui? E nun vale ppe nente, ma sulu allu jettare 'nmienzu la via, e zampatu de li gienti.14Vue siti la luce de lu munnu. Nun se pò nascunnere na citate fravicata supra nu munte.15Nnè appiccianu la licerna, e la mintanu sutta nu mienzutumminu, ma supra na lumera, ppe dare lustru a tutti li gienti de la casa.16Ccussì lampija la luce vostra avanti all'uomini: ppe videre le vostre opere bone, e sinne gruoriare lu Patre vuostru, ch'è alli cieli.17Nun ve jati cridiennu, ch' io fuossi venutu ppe sciogliere la legge, o li prufieti: nun vinni ppe la sciogliere, ma ppe l'adempiscire.18Ppecchi mo ve dicu ’nveritate, ca si nun passa lu cielu e la terra, un se riscatta mancu nu pitazzu de la legge, ’nzinca a tantu chi un fuossi tuttu adempisciuta.19Chine pue trasgrediscissi unu de chisti cumman namienti lu cchiù picciulu, e diessi lu stiessu ’nzegnamientu all'uomini, vena chiamatu quatrariellu allu riegnu de li cieli: ma chillu pue, chi se trova d'avire fattu o ’nzegnatu, chistu sarà tenutu ppe n'uomu granne allu riegnu de li cieli.20Addunca dicu a vue, ca si la giustizia vostra nun è abbunnante cchiù de chilla de li Scribbi e de li Farasei, un cce trasiti allu riegnu de li cieli.21Aviti ’ntisu chillu, chi foza dittu all'antichi: Nun ammazzare: ppecchi chine ammazza, è reu 'njudiziu.22Io muoni dicu a vue: ca chine se 'nzirra cuntra lu frate sue, è reu 'njudiziu. Echine ha dittu allu frate, raca: sarà reu allu cunciliu. E chine l'ha chia matu, pazzu: sarà reu de lu fuocu de lu ’nfiernu.23Addunca, si tu stai ppe fare l'offertuoriu all'autaru, e llà te vene ’nmente, ca lu frate tue ha ’ncuna cosa cuntra de tie:24Lassa cuomu te truovi l'ufferta supra l'autaru, curre a fare pace ccu fratitta, e torna pue a fare chillu, chi stave faciennu.25Quannu te impatti ppe la via ccu l'avversariu tue, aggiustate priestu: ppecchì scanzi lu periculu de te purtare ’nmanu de lu judice l'avversariu tue, e de lu judice vai ’nmanu allu ministru: e te cunzignanu a nu carciru.26E te dicu 'nveritate, ca de llà nun iesci, si ’mprimu ud hai pagatu tutti li cavalli spari.27Aviti 'ntisu chillu, chi foza dittu all'antichi: Nun faciti adultieriu.28Ma io muoni dicu a vue: ca chine guarda na fimmina ccu malu fine, ha già allu core sue cummissu l'adultieriu ccud illa.29Si 'ncasu l'uocchiu diestru tue te scannalizzadi, cacciatilu, e jettalu chiuca vidi: ppecchì è miegliu ppe tie perdere unu sulu miembru, ca te mintere ccu tuttu lu cuorpu dintra lu ’nfiernu.30E si la manu destra tua te scannalizzadi, tagliala, e jettala luntana de tie: ppecchì, cuomu te dissi, è miegliu ppe tie perdere unu sulu de li miembri tue, ca jire tuttu lu cuorpu dintra lu 'nfiernu.31È statu puru dittu, ca chine ne manna la mugliere propia, le diessi lu libiellu de lu ripudiu.32Ma io muoni dicu a vue: Ca chine ne manna la mugliere propia,’nforchè ppe causa d'adultieriu, la fa diventare de mala cunnutta: e chine se spusa na fimmina de chiste, cummitte adultieriu.33E nun aviti ’ntisu chillu, chi foza dittu all'antichi: Un canciare mai lu juramientu: ma renne a lu Segnure lu juramientu tue.34Ccussì io dicu a vue, un jati mai jurannu, nne ppe lu cielu, ppecchì è lu truonu de Dio.35Nnè ppe la terra, ppecchì è lu sgabiellu de li piedi sue: nnė ppe Gerusalemme, ppecchì chista è la citate de lu rre: granne36Nnè jurare ppe la capu tua, ppecchi tu nun si patrune de fare jancu, o nivuru nu pilu de li capilli.37Lu parrare vuostru sia sempre, sini, sini: noni, noni: ppecchì lu parrare assai sciurta a mala cosa.38Aviti ’ntisu cchì fo dittu: Uocchiu pped uocchiu, e dente ppe dente.39Ma io muoni dicu a vue, un jati faciennu resistienzia allu malu: anzica si ’ ncunu te ʼmpanica nu schiaffu a na massilla de la facce destra, votace l'autra menzina.40E a chillu, chi te vò purtare alla curte, ppe te scippare lu giaccu, dunacce puru lu mantu.41E si ’ncunu te forza a currere ppe mille passi, va ccud illu pruopiu ppe n'autri duimilia.42Quannu t’ è stata circata na cosa, dunala: e nun vutare facce a chine vò ’mpriestu ’ncunu granu.43Aviti’ntisu chillu, chi fo dittu: Amerai lu pruossimu tue, ed uodierai lu tue nimicu.44Ma io ve dicu: Amati li vuostri nimici, faciti bene a chine ve fa male: e pregati ppe chilli, chi ve persiecutanu, e ve calunnianu:45Ccussì siti veri figli de lu Patre vuostru, chi sta 'ncielu: lu quale fa escere lu sule sue supra li buoni e supra li mali: e fa chiovere l'acqua supra li giusti e supra li peccaturi.46Autrimienti, si amati chilli, chi ve amanu, quale gapparia faciti? nun fau puru d’accussi li prubbicani?47E si salutati li suli frati vuostri, quale cosa faciti cchiù de l'autri? nun fau puru lu stiessu li jentili?48Addunca siati vue perfietti, cuomu è perfiettu lu Patre vuostru cileste.