Scrutatio

Sabato, 4 maggio 2024 - San Ciriaco ( Letture di oggi)

Ester 9


font
BIBBIA RICCIOTTINOVA VULGATA
1 - Pertanto, ai tredici del dodicesimo mese che già abbiam detto essere chiamato Adar proprio quando era stata preparata la strage di tutti i Giudei, ed i loro nemici anelavano al loro sangue, cambiate invece le sorti, i Giudei si trovarono superiori, e da potersi vendicare degli avversari.1 Igitur duodecimi mensis — id est Adar — tertia decima die, quandoverbum et edictum regis explendum erat, et hostes Iudaeorum sperabant quoddominarentur ipsis, versa vice Iudaei superaverunt adversarios suos.
2 Si radunarono dunque in ogni città, luogo e castello, per assalire i loro nemici e persecutori; nè alcuno osò loro resistere, perchè in tutti i popoli era entrato il timore della loro potenza.2 Congregatique sunt per singulas civitates, ut extenderent manum contra inimicoset persecutores suos; nullusque ausus est resistere, eo quod omnes populosinvaserat formido eorum.
3 Poichè anche i giudici e capi e governatori delle province, e tutti quelli che avevano autorità sui singoli luoghi e lavori, sostenevano i Giudei, per timore di Mardocheo3 Nam et omnes provinciarum principes et satrapae etprocuratores omnisque dignitas, quae singulis locis ac operibus praeerat,sustinebant Iudaeos timore Mardochaei,
4 il quale sapevano essere primo a corte, e molto potente. La fama del nome suo cresceva ogni giorno, ed era sulle bocche di tutti.4 quem principem esse palatii et plurimumposse cognoverant; fama quoque nominis eius crescebat cotidie et per cunctorumora volitabat.
5 Fecero dunque i Giudei grande strage de' loro nemici, uccidendoli, e rendendo ad essi quel che s'erano apparecchiati a far loro;5 Itaque percusserunt Iudaei omnes inimicos suos plaga gladii et necis etinteritus, reddentes eis, quod sibi paraverant facere.
6 così che anche in Susa uccisero cinquecento uomini, oltre i dieci figli di Aman l'Agageo nemico de' Giudei, che avevano nome6 In Susan quingentosviros interfecerunt, extra decem filios Aman Agagitae hostis Iudaeorum, quorumista sunt nomina:
7 Farsandata, Delfon, Esfata,7 Pharsandatha et Delphon et Esphatha
8 Forata, Adalia, Aridata,8 et Phoratha et Adaliaet Aridatha
9 Fermesta, Arisai, Aridai e Jezata.9 et Phermesta et Arisai et Aridai et Iezatha.
10 Ma dopo averli uccisi, non vollero toccare nè predare le loro sostanze.10 Quos cumoccidissent, praedas de substantiis eorum tangere noluerunt.
11 Subito fu riferito al re il numero degli uccisi in Susa.11 Statimque numerus eorum, qui occisi erant in Susan, ad regem relatus est.
12 Disse egli alla regina: «I Giudei hanno ucciso in Susa cinquecento uomini, ed altri dieci, figli di Aman. Quale strage credi tu che faranno in tutte le province? Che cosa chiedi ancora e che cosa vuoi ch'io dia ordine si faccia?».12 Qui dixit reginae: “ In urbe Susan interfecerunt et deleverunt Iudaeiquingentos viros et decem filios Aman. Quantam putas eos exercuisse caedem inuniversis provinciis? Quid ultra postulas et quid vis, ut fieri iubeam? ”.
13 Essa rispose: «Se piace al re, si dia facoltà ai Giudei di fare anche domani in Susa come hanno fatto oggi; ed i [corpi dei] dieci figli di Aman siano appesi alle forche».13 Cui illa respondit: “ Si regi placet, detur potestas Iudaeis, qui in Susansunt, ut sicut hodie fecerunt, sic et cras faciant, et decem filii Aman inpatibulo suspendantur ”.
14 Il re comandò che così fosse fatto, e subito ne fu affisso in Susa l'editto, ed i dieci figli d'Aman furono appiccati.14 Praecepitque rex, ut ita fieret. Statimque inSusan pependit edictum, et decem filii Aman suspensi sunt.
15 Radunatisi pertanto i Giudei il giorno quattordici del mese di Adar, uccisero in Susa altri trecento uomini; ma nulla presero delle loro sostanze.15 Congregatis igiturIudaeis, qui in Susan erant, quarta decima die mensis Adar, interfecti sunt inSusan trecenti viri, nec eorum ab illis direpta substantia est.
16 Così pure, in tutte le province soggette all'impero del re, i Giudei difesero la propria vita uccidendo i propri nemici e persecutori, così che s'arrivò al numero di settantacinquemila uccisi; ma nessuno prese nulla de' loro averi.16 Reliqui autem Iudaei per omnes provincias, quae dicioni regis subiacebant,congregati pro animabus suis steterunt, ut requiescerent ab hostibus, acinterfecerunt de persecutoribus suis septuaginta quinque milia, sed nullus desubstantiis eorum quidquam contigit.
17 Il giorno tredici del mese di Adar fu dunque per tutti il primo della strage, ed il giorno quattordici cessarono dall'uccisione. Stabilirono pertanto che questo fosse un giorno solenne, e che d'allora in poi sempre l'avrebbero celebrato con banchetti, feste e conviti.17 Dies autem tertius decimus mensis Adar, dies apud omnes interfectionis fuit,et quarta decima die requieverunt. Quem constituerunt esse diem epularum etlaetitiae.
18 Quelli invece che avevano preso le armi in Susa, nei giorni tredici e quattordici di quel mese le usarono uccidendo, ed il giorno quindici le posarono. Perciò stabilirono questo per giorno solenne di banchetti e di feste.18 At hi, qui in urbe Susan congregati sunt, tertio decimo et quartodecimo die eiusdem mensis in caede versati sunt, quinto decimo autem dierequieverunt; et idcirco eundem diem constituerunt sollemnem epularum atquelaetitiae.
19 Gli altri Giudei, che dimoravano in città non murate e villaggi, presero il giorno quattordici del mese di Adar per fare festa e convito ed in quello fanno allegria, e si mandano scambievolmente doni di vivande e di cibi.19 Hi vero Iudaei, qui in oppidis non muratis ac villis morabantur,quartum decimum diem mensis Adar conviviorum et gaudii decreverunt, ita utexsultent in eo et mittant sibi mutuo partes epularum. Illi autem, qui inurbibus habitant, agunt etiam quintum decimum diem mensis Adar cum gaudio etconvivio et ut diem festum, in quo mittunt sibi mutuo partes epularum.
20 Mardocheo dunque scrisse tutte queste cose, e fattane una lettera la mandò ai Giudei che dimoravano in tutte le province del re, tanto vicine quanto lontane,20 Scripsit itaque Mardochaeus omnia haec et litteris comprehensa misit ad omnesIudaeos, qui in omnibus regis provinciis morabantur, tam in vicino positis quamprocul,
21 acciò annoverassero tra i giorni di festa il quattordici ed il quindici del mese di Adar, ed al tornare d'ogni anno li celebrassero solennemente;21 ut quartam decimam et quintam decimam diem mensis Adar pro festissusciperent et, revertente semper anno, sollemni honore celebrarent
22 perchè in quei giorni i Giudei presero la rivincita sui loro nemici, e la tristezza ed il lutto si cambiarono in allegrezza e tripudio. Fossero dunque questi giorni di banchetti e di feste, e tutti si mandassero vicendevolmente doni di cibi, e facessero regali ai poveri.22 secundumdies, in quibus requieverunt Iudaei ab inimicis suis, et mensem, qui de luctuatque tristitia in hilaritatem gaudiumque ipsis conversus est, essentque istaedies epularum atque laetitiae, et mitterent sibi invicem ciborum partes etpauperibus munuscula largirentur.
23 Ed i Giudei adottarono per rito solenne tutto quello che allora avevano cominciato a fare, e che Mardocheo per lettera aveva ordinato.23 Susceperuntque Iudaei in sollemnem ritum cuncta, quae eo tempore facerecoeperant, et quae Mardochaeus litteris facienda mandaverat.
24 Poichè Aman figlio d'Amadati, della stirpe di Agag, nemico e persecutore dei Giudei, aveva ai loro danni fatto il proposito d'ucciderli e sterminarli; ed aveva gettato il Pur, che nella nostra lingua [ebraica] significa Sorte.24 Aman enim filiusAmadathi stirpis Agag, adversarius omnium Iudaeorum, cogitavit contra eos malum,ut deleret illos, et misit Phur, id est sortem, ut eos conturbaret atquedeleret.
25 Ma poi Ester si presentò al re, supplicando che quelle macchinazioni fossero sventate da una lettera reale, e che il male di Aman preparato contro i Giudei ricadesse sul capo di lui. Ed infine, egli ed i suoi figliuoli erano stati appiccati ad un patibolo.25 Sed postquam ingressa est Esther ad regem, mandavit ille simul cumlitteris, ut malum, quod iste contra Iudaeos cogitaverat, reverteretur in caputeius, et suspenderentur ipse et filii eius in patibulo.
26 Perciò, da allora in poi, quei giorni furono chiamati Purim, cioè delle Sorti, perchè era stato gettato nell'urna, il Pur, cioè la Sorte. E tutto quel che avvenne trovasi descritto in quella lettera e nel presente libro.26 Atque ex illo temporedies isti appellati sunt Phurim propter nomen Phur. Propter cuncta illa, quae inhac epistula continentur,
27 Ora, per quello che ebbero allora a soffrire, e per quello in che poi gli eventi si cambiarono, i Giudei obbligarono sè, i loro discendenti, e tutti quelli che volessero abbracciare la loro religione, di guisa che a nessuno sia lecito passare senza solennità questi due giorni; di ciò fa fede questo scritto e ne torna a suo tempo la memoria al succedersi d'un anno all'altro.27 et propter ea, quae de his viderant et quae eisacciderant, statuerunt et in sollemnem ritum numquam mutandum susceperunt Iudaeisuper se et semen suum et super cunctos, qui religioni eorum voluerint copulari,ut duos hos dies secundum praeceptum et tempus eorum singulis annis celebrarent.
28 Questi son giorni, che mai potranno passare in dimenticanza, e di generazione in generazione verranno celebrati in ogni provincia su tutta la terra; nè v'è città, nella quale i giorni di Purim, cioè delle Sorti, non siano festeggiati da' Giudei e dalla loro stirpe, obbligata com'è a queste osservanze.28 Isti dies memorarentur et celebrarentur per singulas generationes in singuliscognationibus, provinciis et civitatibus, nec esset ulla civitas, in qua diesPhurim non observarentur a Iudaeis et ab eorum progenie.
29 La regina Ester figlia di Abiail, e Mardocheo giudeo, scrissero ancora una seconda lettera, acciò con tutta esattezza s'osservasse anche in avvenire questa solennità.29 Scripseruntque Esther regina filia Abihail et Mardochaeus Iudaeus omni studioad confirmandam hanc secundam epistulam Phurim.
30 E la mandarono a tutti i Giudei che dimoravano nelle centoventisette province del re Assuero, acciò godessero la pace, e ritenessero la verità,30 Et miserunt ad omnes Iudaeos,qui in centum viginti septem provinciis regis Asueri versabantur, verba pacis etveritatis,
31 osservando i giorni delle Sorti, e celebrandoli al tempo dovuto con allegrezza. E come Mardocheo ed Ester avevano stabilito, così essi per sè e pei loro figli presero ad osservare i digiuni, le grida, i giorni delle Sorti, Ester 9:32 e tutto quello che è contenuto nella storia di questo libro detto di Ester.31 statuentes dies Phurim pro temporibus suis, sicut constituerantMardochaeus et Esther, et sicut illi statuerant pro seipsis et pro semine suo,praecepta ieiuniorum et clamorum.
32 Et mandatum Esther confirmavit praeceptaPhurim et scriptum est in libro.