1 Et factum est, cum intraret in domum cuiusdam princi pis pharisaeorumsabbato manducare panem, et ipsi observabant eum. | 1 E avvenne, che essendo Gesù entrato in giorno di sabato nella casa di uno de' principali Farisei per ristorarsi, questi gli tenevano gli occhi addosso. |
2 Et ecce homo quidamhydropicus erat ante illum. | 2 Ed eccoti che un certo uomo idropico se gli pose davanti. |
3 Et respondens Iesus dixit ad legis peritos etpharisaeos dicens: “ Licet sabbato curare an non? ”. | 3 E Gesù prese a dire, ai dottori della legge, e ai Farisei: E egli lecito di risanare in giorno di sabato? |
4 At illi tacuerunt.Ipse vero apprehensum sanavit eum ac dimisit. | 4 Ma quegli si tacquero. Ed egli toccatolo lo risanò, e rimandollo: |
5 Et ad illos dixit: “ Cuiusvestrum filius aut bos in puteum cadet, et non continuo extrahet illum diesabbati? ”. | 5 E soggiunse, e disse loro: Chi di voi, se gli è caduto l'asino, o il bue nel pozzo, non lo trae subito fuora in giorno di sabato? |
6 Et non poterant ad haec respondere illi.
| 6 Né a tali cose potevano replicargli. |
7 Dicebat autem ad invitatos parabolam, intendens quomodo primos accubituseligerent, dicens ad illos: | 7 Disse ancora a' convitali una parabola, osservando com'ei si pigliavano i primi posti, dicendo loro: |
8 “ Cum invitatus fueris ab aliquo ad nuptias, nondiscumbas in primo loco, ne forte honoratior te sit invitatus ab eo, | 8 Quando sarai invitato a nozze, non ti mettere a sedere nel primo posto, perché a sorte non sia stato invitato da lui quacheduno più degno di te; |
9 etveniens is qui te et illum vocavit, dicat tibi: “Da huic locum”; et tuncincipias cum rubore novissimum locum tenere. | 9 E quegli, che ha invitato te, e lui, venga a dirti: Cedi a questo il luogo: onde allora tu cominci a star con vergogna nell'ultimo posto: |
10 Sed cum vocatus fueris, vade,recumbe in novissimo loco, ut, cum venerit qui te invitavit, dicat tibi: “Amice,ascende superius”; tunc erit tibi gloria coram omnibus simul discumbentibus. | 10 Ma quando sarai invitato, va a metterti nell'ultimo luogo: affinchè venendo, chi ti ha invitato, ti dica: Amico, vieni più in su. Ciò allora ti sia d'onore presso tutti i convitati: |
11 Quia omnis, qui se exaltat, humiliabitur; et, qui se humiliat, exaltabitur”.
| 11 Imperocché chiunque si innalza, sarà umiliato: e chi si umilia, sarà innalzato. |
12 Dicebat autem et ei, qui se invitaverat: “ Cum facis prandium aut cenam,noli vocare amicos tuos neque fratres tuos neque cognatos neque vicinos divites,ne forte et ipsi te reinvitent, et fiat tibi retributio. | 12 Diceva di più a colui, che lo aveva invitato: Quando farai qualche pranzo, o cena, non invitare i tuoi amici, né i tuoi fratelli, né i parenti, né i ricchi viccini: perché a sorte ancor essi non invitino te, e ti sia renduto il contraccambio: |
13 Sed cum facisconvivium, voca pauperes, debiles, claudos, caecos; | 13 Ma quando fai qualche festino, chiama i poveri, gli stroppiati, gli zoppi, e ciechi: |
14 et beatus eris, quia nonhabent retribuere tibi. Retribuetur enim tibi in resurrectione iustorum ”.
| 14 E sarai fortunato, perché non hanno da renderti il contraccambio: conciossiaché il contraccambio ti sarà reso alla risurrezione de' giusti. |
15 Haec cum audisset quidam de simul discumbentibus, dixit illi: “ Beatus, quimanducabit panem in regno Dei ”. | 15 Udito questo, dissegli uno de' convitati: Beato colui, che si reficierà nel regno di Dio. |
16 At ipse dixit ei: “ Homo quidam fecitcenam magnam et vocavit multos; | 16 Ma egli rispose a lui: Un uomo fece una gran cena, e invitò molta gente. |
17 et misit servum suum hora cenae dicereinvitatis: “Venite, quia iam paratum est”. | 17 E all'ora della cena mandò un suo servo a dire a' convitati, che andassero, perché tutto era pronto. |
18 Et coeperunt simul omnesexcusare. Primus dixit ei: “Villam emi et necesse habeo exire et videre illam;rogo te, habe me excusatum”. | 18 E principiarono tutti d'accordo a cullarsi. Il primo dissegli: Ho comprato un podere, e bisogna, che vada a vederlo: di grazia compatiscimi. |
19 Et alter dixit: “Iuga boum emi quinque et eoprobare illa; rogo te, habe me excusatum”. | 19 E un altro disse: Ho comprato cinque gioghi di buoi, e vo a provarli: di grazia compatiscimi. |
20 Et alius dixit: “Uxorem duxiet ideo non possum venire”. | 20 E un altro disse: Ho preso moglie, e perciò non posso venire. |
21 Et reversus servus nuntiavit haec domino suo.Tunc iratus pater familias dixit servo suo: “Exi cito in plateas et vicoscivitatis et pauperes ac debiles et caecos et claudos introduc huc”. | 21 E tornato il servo, riferì queste cose al suo padrone. Allora sdegnato il padre di famiglia, disse al suo servo: Va' tosto per le piazze, e per le contrade della città: e mena qua dentro i mendici, gli stroppiati, i ciechi, e gli zoppi. |
22 Et aitservus: “Domine, factum est, ut imperasti, et adhuc locus est”. | 22 E disse il servo: Signore, si è fatto, come hai comandato, ed evvi ancora luogo. |
23 Et aitdominus servo: “Exi in vias et saepes, et compelle intrare, ut impleatur domusmea. | 23 E disse il padrone al servo: Va' per le strade, e lungo le siepi: e sforzagli a venire, affinchè si riempia la mie casa. |
24 Dico autem vobis, quod nemo virorum illorum, qui vocati sunt, gustabitcenam meam” ”.
| 24 Imperocché vi dico, che nessuno di coloro, che erano stati invitati, assaggerà la mia cena. |
25 Ibant autem turbae multae cum eo; et conversus dixit ad illos: | 25 E andava con lui turba grande di popolo: e si rivolse, e disse loro: |
26 “ Si quisvenit ad me et non odit patrem suum et matrem et uxorem et filios et fratres etsorores, adhuc et animam suam, non potest esse meus discipulus. | 26 Se uno vien da me, e non odia il padre suo, e la madre, e la moglie, e i figliuoli, e i fratelli, e le sorelle, e fin l'anima sua, non può essere mio discepolo. |
27 Et, qui nonbaiulat crucem suam et venit post me, non potest esse meus discipulus.
| 27 E chi non porta la sua croce, e mi siegue, non può essere mio discepolo. |
28 Quis enim ex vobis volens turrem aedificare, non prius sedens computatsumptus, si habet ad perficiendum? | 28 Imperocché chi di voi fabbricar volendo una torre, non fa prima a tavolino i conti delle spese, che vi vorranno, e se abbia con che finirla; |
29 Ne, posteaquam posuerit fundamentum et nonpotuerit perficere, omnes, qui vident, incipiant illudere ei | 29 Affinchè, dopo gettate le fondamenta non potendo egli terminarla, non comincino tutti que', che veggono, a burlarsi di lui, |
30 dicentes: “Hichomo coepit aedificare et non potuit consummare”. | 30 Dicendo: Costui ha principiato a fabbricare, e non ha potuto finire? |
31 Aut quis rex, ituruscommittere bellum adversus alium regem, non sedens prius cogitat, si possit cumdecem milibus occurrere ei, qui cum viginti milibus venit ad se? | 31 Ovvero qual è quel re, che stando per muover guerra a un altro re non consulti prima a tavolino, se possa con diecimila uomini andar incontro ad uno, che gli vien contro con ventimila? |
32 Alioquin,adhuc illo longe agente, legationem mittens rogat ea, quae pacis sunt. | 32 Altrimenti mentre questi è tuttora lontano, gli spedisce ambasciadori, e lo prega di pace. |
33 Sicergo omnis ex vobis, qui non renuntiat omnibus, quae possidet, non potest meusesse discipulus.
| 33 Così adunque chiunque di voi non rinunzia a tutto quel, che possiede, non può essere mio discepolo. |
34 Bonum est sal; si autem sal quoque evanuerit, in quo condietur? | 34 Buona cosa è il sale: ma se il sale diventa scipito, con che condirassi? |
35 Neque interram neque in sterquilinium utile est, sed foras proiciunt illud. Qui habetaures audiendi, audiat ”.
| 35 Non è a proposito né per la terra né per letame: ma sarà gettato via. Chi ha orecchie da intendere, intenda. |