1 In illis diebus iterum cum turba multa esset nec haberent, quodmanducarent, convocatis discipulis, ait illis: | 1 In diebus illis iterum cum turba multa esset, nec haberent quod manducarent, convocatis discipulis, ait illis : |
2 “ Misereor super turbam, quiaiam triduo sustinent me nec habent, quod manducent; | 2 Misereor super turbam : quia ecce jam triduo sustinent me, nec habent quod manducent : |
3 et si dimisero eos ieiunosin domum suam, deficient in via; et quidam ex eis de longe venerunt ”. | 3 et si dimisero eos jejunos in domum suam, deficient in via : quidam enim ex eis de longe venerunt. |
4 Etresponderunt ei discipuli sui: “ Unde istos poterit quis hic saturare panibusin solitudine? ”. | 4 Et responderunt ei discipuli sui : Unde illos quis poterit saturare panibus in solitudine ? |
5 Et interrogabat eos: “ Quot panes habetis? ”. Quidixerunt: “ Septem ”. | 5 Et interrogavit eos : Quot panes habetis ? Qui dixerunt : Septem. |
6 Et praecipit turbae discumbere supra terram; etaccipiens septem panes, gratias agens fregit et dabat discipulis suis, utapponerent; et apposuerunt turbae. | 6 Et præcepit turbæ discumbere super terram. Et accipiens septem panes, gratias agens fregit, et dabat discipulis suis ut apponerent, et apposuerunt turbæ. |
7 Et habebant pisciculos paucos; etbenedicens eos, iussit hos quoque apponi. | 7 Et habebant pisciculos paucos : et ipsos benedixit, et jussit apponi. |
8 Et manducaverunt et saturati sunt;et sustulerunt, quod superaverat de fragmentis, septem sportas. | 8 Et manducaverunt, et saturati sunt, et sustulerunt quod superaverat de fragmentis, septem sportas. |
9 Erant autemquasi quattuor milia. Et dimisit eos.
| 9 Erant autem qui manducaverunt, quasi quatuor millia : et dimisit eos.
|
10 Et statim ascendens navem cum discipulis suis venit in partes Dalmanutha. | 10 Et statim ascendens navim cum discipulis suis, venit in partes Dalmanutha. |
11 Et exierunt pharisaei et coeperunt conquirere cum eo quaerentes ab illo signumde caelo, tentantes eum. | 11 Et exierunt pharisæi, et cœperunt conquirere cum eo, quærentes ab illo signum de cælo, tentantes eum. |
12 Et ingemiscens spiritu suo ait: “ Quid generatioista quaerit signum? Amen dico vobis: Non dabitur generationi isti signum ”. | 12 Et ingemiscens spiritu, ait : Quid generatio ista signum quærit ? Amen dico vobis, si dabitur generationi isti signum. |
13 Et dimittens eos, iterum ascendens abiit trans fretum.
| 13 Et dimittens eos, ascendit iterum navim et abiit trans fretum.
|
14 Et obliti sunt sumere panes et nisi unum panem non habebant secum in navi. | 14 Et obliti sunt panes sumere : et nisi unum panem non habebant secum in navi. |
15 Et praecipiebat eis dicens: “ Videte, cavete a fermento pharisaeorum etfermento Herodis! ”. | 15 Et præcipiebat eis, dicens : Videte, et cavete a fermento pharisæorum, et fermento Herodis. |
16 Et disputabant ad invicem, quia panes non haberent. | 16 Et cogitabant ad alterutrum, dicentes : quia panes non habemus. |
17 Quo cognito, ait illis: “ Quid disputatis, quia panes non habetis? Nondumcognoscitis nec intellegitis? Caecatum habetis cor vestrum? | 17 Quo cognito, ait illis Jesus : Quid cogitatis, quia panes non habetis ? nondum cognoscetis nec intelligitis ? adhuc cæcatum habetis cor vestrum ? |
18 Oculos habentesnon videtis, et aures habentes non auditis? Nec recordamini, | 18 oculos habentes non videtis ? et aures habentes non auditis ? nec recordamini, |
19 quando quinquepanes fregi in quinque milia, quot cophinos fragmentorum plenos sustulistis? ”.Dicunt ei: “ Duodecim ”. | 19 quando quinque panes fregi in quinque millia : quot cophinos fragmentorum plenos sustulistis ? Dicunt ei : Duodecim. |
20 “ Quando illos septem in quattuor milia, quotsportas plenas fragmentorum tulistis? ”. Et dicunt ei: “ Septem ”. | 20 Quando et septem panes in quatuor millia : quot sportas fragmentorum tulistis ? Et dicunt ei : Septem. |
21 Etdicebat eis: “ Nondum intellegitis? ”.
| 21 Et dicebat eis : Quomodo nondum intelligitis ?
|
22 Et veniunt Bethsaida. Et adducunt ei caecum et rogant eum, ut illum tangat. | 22 Et veniunt Bethsaidam, et adducunt ei cæcum, et rogabant eum ut illum tangeret. |
23 Et apprehendens manum caeci eduxit eum extra vicum; et exspuens in oculoseius, impositis manibus ei, interrogabat eum: “ Vides aliquid? ”. | 23 Et apprehensa manu cæci, eduxit eum extra vicum : et exspuens in oculos ejus impositis manibus suis, interrogavit eum si quid videret. |
24 Etaspiciens dicebat: “ Video homines, quia velut arbores video ambulantes ”. | 24 Et aspiciens, ait : Video homines velut arbores ambulantes. |
25 Deinde iterum imposuit manus super oculos eius; et coepit videre etrestitutus est et videbat clare omnia. | 25 Deinde iterum imposuit manus super oculos ejus : et cœpit videre : et restitutus est ita ut clare videret omnia. |
26 Et misit illum in domum suam dicens:“ Nec in vicum introieris ”.
| 26 Et misit illum in domum suam, dicens : Vade in domum tuam : et si in vicum introieris, nemini dixeris.
|
27 Et egressus est Iesus et discipuli eius in castella Caesareae Philippi; et invia interrogabat discipulos suos dicens eis: “ Quem me dicunt esse homines?”. | 27 Et egressus est Jesus, et discipuli ejus in castella Cæsareæ Philippi : et in via interrogabat discipulos suos, dicens eis : Quem me dicunt esse homines ? |
28 Qui responderunt illi dicentcs: “ Ioannem Baptistam, alii Eliam, aliivero unum de prophetis ”. | 28 Qui responderunt illi, dicentes : Joannem Baptistam, alii Eliam, alii vero quasi unum de prophetis. |
29 Et ipse interrogabat eos: “ Vos vero quem medicitis esse? ”. Respondens Petrus ait ei: “ Tu es Christus ”. | 29 Tunc dicit illis : Vos vero quem me esse dicitis ? Respondens Petrus, ait ei : Tu es Christus. |
30 Etcomminatus est eis, ne cui dicerent de illo.
| 30 Et comminatus est eis, ne cui dicerent de illo.
|
31 Et coepit docere illos: “ Oportet Filium hominis multa pati et reprobari asenioribus et a summis sacerdotibus et scribis et occidi et post tres diesresurgere ”; | 31 Et cœpit docere eos quoniam oportet Filium hominis pati multa, et reprobari a senioribus, et a summis sacerdotibus et scribis, et occidi : et post tres dies resurgere. |
32 et palam verbum loquebatur. Et apprehendens eum Petrus coepitincrepare eum. | 32 Et palam verbum loquebatur. Et apprehendens eum Petrus, cœpit increpare eum. |
33 Qui conversus et videns discipulos suos comminatus est Petroet dicit: “ Vade retro me, Satana, quoniam non sapis, quae Dei sunt, sed quaesunt hominum ”.
| 33 Qui conversus, et videns discipulos suos, comminatus est Petro, dicens : Vade retro me Satana, quoniam non sapis quæ Dei sunt, sed quæ sunt hominum.
|
34 Et convocata turba cum discipulis suis, dixit eis: “ Si quis vult post mesequi, deneget semetipsum et tollat crucem suam et sequatur me. | 34 Et convocata turba cum discipulis suis, dixit eis : Si quis vult me sequi, deneget semetipsum : et tollat crucem suam, et sequatur me. |
35 Qui enimvoluerit animam suam salvam facere, perdet eam; qui autem perdiderit animam suampropter me et evangelium, salvam eam faciet. | 35 Qui enim voluerit animam suam salvam facere, perdet eam : qui autem perdiderit animam suam propter me, et Evangelium, salvam faciet eam. |
36 Quid enim prodest homini, silucretur mundum totum et detrimentum faciat animae suae? | 36 Quid enim proderit homini, si lucretur mundum totum et detrimentum animæ suæ faciat ? |
37 Quid enim dabit homocommutationem pro anima sua? | 37 Aut quid dabit homo commutationis pro anima sua ? |
38 Qui enim me confusus fuerit et mea verba ingeneratione ista adultera et peccatrice, et Filius hominis confundetur eum, cumvenerit in gloria Patris sui cum angelis sanctis ”.
| 38 Qui enim me confusus fuerit, et verba mea in generatione ista adultera et peccatrice, et Filius hominis confundetur eum, cum venerit in gloria Patris sui cum angelis sanctis. |
| 39 Et dicebat illis : Amen dico vobis, quia sunt quidam de hic stantibus, qui non gustabunt mortem donec videant regnum Dei veniens in virtute. |