1 Mane autem facto, consi lium inierunt omnes princi pes sacerdotum etseniores populi adversus Iesum, ut eum morti traderent. | 1 Quando si fece giorno, tutti i sommi sacerdoti e anziani del popolo tennero consiglio contro Gesù per farlo morire. |
2 Et vinctum adduxerunteum et tradiderunt Pilato praesidi.
| 2 Quindi lo legarono e, condottolo dal governatore Pilato, glielo consegnarono. |
3 Tunc videns Iudas, qui eum tradidit, quod damnatus esset, paenitentia ductus,rettulit triginta argenteos principibus sacerdotum et senioribus | 3 Quando Giuda il traditore seppe che egli era stato condannato, preso da rimorso, riportò ai sommi sacerdoti e agli anziani le trenta monete d'argento |
4 dicens: “Peccavi tradens sanguinem innocentem ”. At illi dixerunt: “ Quid ad nos? Tuvideris! ”. | 4 e disse: "Ho peccato tradendo il sangue innocente!". Essi risposero: "Che c'importa? Te la vedrai tu!". |
5 Et proiectis argenteis in templo, recessit et abiens laqueo sesuspendit. | 5 Egli, gettate le monete d'argento nel tempio, si allontanò e andò a impiccarsi. |
6 Principes autem sacerdotum, acceptis argenteis, dixerunt: “ Nonlicet mittere eos in corbanam, quia pretium sanguinis est ”. | 6 I capi dei sacerdoti, prese le monete d'argento, dissero: "Non si possono mettere nella cassa delle offerte, poiché è prezzo di sangue". |
7 Consilio auteminito, emerunt ex illis agrum Figuli in sepulturam peregrinorum. | 7 Quindi decisero in consiglio di comprare, con quel denaro, il campo del vasaio, destinandolo alla sepoltura degli stranieri. |
8 Propter hocvocatus est ager ille ager Sanguinis usque in hodiernum diem. | 8 Per questo quel campo si chiama fino ad oggi Campo del sangue. |
9 Tunc impletumest quod dictum est per Ieremiam prophetam di centem: “ Et acceperunt trigintaargenteos, pretium appretiati quem appretiaverunt a filiis Israel, | 9 Allora si adempì quanto fu annunciato dal profeta Geremia che dice: Presero i trenta pezzi d'argento, il prezzo di colui che è stato venduto secondo il valore stabilito dai figli d'Israele, |
10 etdederunt eos in agrum Figuli, sicut constituit mihi Dominus ”.
| 10 e li versarono per il campo del vasaio, come mi ordinò il Signore. |
11 Iesus autem stetit ante praesidem; et interrogavit eum praeses dicens: “ Tues Rex Iudaeorum? ”. Dixit autem Iesus: “ Tu dicis ”. | 11 Gesù fu condotto alla presenza del governatore il quale lo interrogò: "Sei tu il re dei Giudei?". E Gesù: "Tu lo dici!". |
12 Et cumaccusaretur a principibus sacerdotum et senioribus, nihil respondit. | 12 E mentre i sommi sacerdoti e gli anziani lo accusavano, egli non rispondeva nulla. |
13 Tuncdicit illi Pilatus: “ Non audis quanta adversum te dicant testimonia? ”. | 13 Allora dice a lui Pilato: "Non senti quante cose attestano contro di te?". |
14 Et non respondit ei ad ullum verbum, ita ut miraretur praeses vehementer.
| 14 Ma non gli rispose neppure una parola, con grande meraviglia del governatore. |
15 Per diem autem sollemnem consueverat praeses dimittere turbae unum vinctum,quem voluissent. | 15 In occasione della festa, il governatore era solito rilasciare al popolo un detenuto a loro scelta. |
16 Habebant autem tunc vinctum insignem, qui dicebaturBarabbas. | 16 In quel tempo c'era un prigioniero distinto, di nome Barabba. |
17 Congregatis ergo illis dixit Pilatus: “ Quem vultis dimittamvobis: Barabbam an Iesum, qui dicitur Christus? ”. | 17 Mentre essi erano radunati, Pilato domandò: "Chi volete che vi rilasci, Barabba o Gesù, quello che è chiamato Cristo?". |
18 Sciebat enim quod perinvidiam tradidissent eum.
| 18 Sapeva, infatti, che per odio l'avevano consegnato. |
19 Sedente autem illo pro tribunali, misit ad illum uxor eius dicens: “ Nihiltibi et iusto illi. Multa enim passa sum hodie per visum propter eum ”. | 19 Mentre egli sedeva in tribunale, sua moglie mandò a dirgli: "Nulla vi sia fra te e questo giusto, poiché oggi ho molto sofferto in sogno a causa sua". |
20 Principes autem sacerdotum et seniores persuaserunt turbis, ut peterentBarabbam, Iesum vero perderent. | 20 Ma i sommi sacerdoti e gli anziani convinsero la folla a chiedere la liberazione di Barabba e la morte di Gesù. |
21 Respondens autem praeses ait illis: “ Quemvultis vobis de duobus dimittam? ”. At illi dixerunt: “ Barabbam! ”. | 21 Il governatore prese dunque la parola e domandò: "Chi dei due volete che vi rilasci?". Essi risposero: "Barabba!". |
22 Dicit illis Pilatus: “ Quid igitur faciam de Iesu, qui dicitur Christus? ”.Dicunt omnes: “ Crucifigatur! ”. | 22 E Pilato a loro: "Che farò, dunque, di Gesù che è chiamato Cristo?". Tutti rispondono: "Sia crocifisso!". |
23 Ait autem: “ Quid enim mali fecit? ”.At illi magis clamabant dicentes: “ Crucifigatur! ”.
| 23 Ed egli: "Ma che male ha fatto?". Ed essi gridavano più forte: "Sia crocifisso!". |
24 Videns autem Pilatus quia nihil proficeret, sed magis tumultus fieret,accepta aqua, lavit manus coram turba dicens: “ Innocens ego sum a sanguinehoc; vos videritis! ”. | 24 Pilato, visto che non otteneva nulla e che, anzi, stava sorgendo un tumulto, prese dell'acqua e si lavò le mani davanti alla folla dicendo: "Sono innocente del sangue di questo giusto: voi ne risponderete". |
25 Et respondens universus populus dixit: “ Sanguiseius super nos et super filios nostros ”. | 25 E tutto il popolo rispose: "Il suo sangue è su noi e sui nostri figli!". |
26 Tunc dimisit illis Barabbam;Iesum autem flagellatum tradidit, ut crucifigeretur.
| 26 Così rilasciò loro Barabba, mentre Gesù, dopo averlo flagellato, lo consegnò perché fosse crocifisso. |
27 Tunc milites praesidis suscipientes Iesum in praetorio congregaverunt ad eumuniversam cohortem. | 27 Quindi i soldati del governatore condussero Gesù nel pretorio e convocarono intorno a lui tutta la coorte. |
28 Et exuentes eum, clamydem coccineam circumdederunt ei | 28 Toltegli le vesti, gli gettarono addosso un manto scarlatto |
29 et plectentes coronam de spinis posuerunt super caput eius et arundinem indextera eius et, genu flexo ante eum, illudebant ei dicentes: “ Ave, rexIudaeorum! ”. | 29 e, intrecciata una corona di spine, la posero sulla sua testa con una canna nella destra. Inginocchiandosi davanti a lui, lo schernivano dicendo: "Salve, re dei Giudei!". |
30 Et exspuentes in eum acceperunt arundinem et percutiebantcaput eius. | 30 E sputando su di lui, prendevano la canna e lo colpivano sulla testa. |
31 Et postquam illuserunt ei, exuerunt eum clamyde et induerunt eumvestimentis eius et duxerunt eum, ut crucifigerent.
| 31 Quando ebbero finito di beffeggiarlo, gli tolsero il manto e lo rivestirono delle sue vesti; quindi lo portarono via per crocifiggerlo. |
32 Exeuntes autem invenerunt hominem Cyrenaeum nomine Simonem; huncangariaverunt, ut tolleret crucem eius. | 32 Mentre uscivano, s'imbatterono in un uomo di Cirene, di nome Simone, e lo costrinsero a portare la croce di lui. |
33 Et venerunt in locum, qui diciturGolgotha, quod est Calvariae locus, | 33 Giunti al luogo chiamato Golgota, che vuol dire luogo del cranio, |
34 et dederunt ei vinum bibere cum fellemixtum; et cum gustasset, noluit bibere. | 34 gli diedero da bere vino misto a fiele. Gustatolo, non volle bere. |
35 Postquam autem crucifixerunt eum,diviserunt vestimenta eius sortem mittentes | 35 Quando l'ebbero crocifisso, si spartirono le sue vesti tirandole a sorte |
36 et sedentes servabant eum ibi. | 36 e, seduti là, gli facevano la guardia. |
37 Et imposuerunt super caput eius causam ipsius scriptam: “ Hic est Iesus RexIudaeorum ”.
| 37 Al di sopra della sua testa avevano apposto la scritta della sua condanna: "Costui è Gesù, il re dei Giudei". |
38 Tunc crucifiguntur cum eo duo latrones: unus a dextris, et unus a sinistris. | 38 Poi crocifissero insieme a lui due ladroni, uno a destra, l'altro a sinistra. |
39 Praetereuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua | 39 I passanti inveivano contro di lui scuotendo il capo |
40 et dicentes: “Qui destruis templum et in triduo illud reaedificas, salva temetipsum; si FiliusDei es, descende de cruce! ”. | 40 e dicendo: "O tu che puoi distruggere il tempio e riedificarlo in tre giorni, salva te stesso. Se sei Figlio di Dio, scendi giù dalla croce!". |
41 Similiter et principes sacerdotum illudentescum scribis et senioribus dicebant: | 41 Nello stesso modo i sommi sacerdoti, insieme agli scribi e agli anziani, beffeggiandolo, |
42 “ Alios salvos fecit, seipsum nonpotest salvum facere. Rex Israel est; descendat nunc de cruce, et credemus ineum. | 42 dicevano: "Ha salvato gli altri, non può salvare se stesso. Se è il re d'Israele, discenda ora dalla croce e crederemo in lui. |
43 Confidit in Deo; liberet nunc, si vult eum. Dixit enim: “Dei Filiussum” ”. | 43 Ha confidato in Dio, lo liberi ora, se lo ama. Ha detto infatti: "Sono Figlio di Dio". |
44 Idipsum autem et latrones, qui crucifixi erant cum eo,improperabant ei.
| 44 Nello stesso modo lo beffeggiavano i ladroni che erano stati crocifissi con lui. |
45 A sexta autem hora tenebrae factae sunt super universam terram usque ad horamnonam. | 45 Dall'ora sesta fino all'ora nona si fece buio su tutta la terra. |
46 Et circa horam nonam clamavit Iesus voce magna dicens: “ Eli, Eli,lema sabacthani? ”, hoc est: “ Deus meus, Deus meus, ut quid dereliquistime? ”. | 46 Verso l'ora nona Gesù a gran voce gridò: "Elì, Elì, lemà sabachthanì?". Cioè: "Dio mio, Dio mio, perché mi hai abbandonato?". |
47 Quidam autem ex illic stantibus audientes dicebant: “ Eliam vocatiste ”. | 47 Alcuni dei presenti, uditolo, dicevano: "Egli chiama Elia". |
48 Et continuo currens unus ex eis acceptam spongiam implevit aceto etimposuit arundini et dabat ei bibere. | 48 E subito uno di loro corse a prendere una spugna, la imbevve di aceto e l'avvolse intorno a una canna per dargli da bere. |
49 Ceteri vero dicebant: “ Sine,videamus an veniat Elias liberans eum ”. | 49 Ma gli altri dicevano: "Aspetta. Vediamo se viene Elia a salvarlo". |
50 Iesus autem iterum clamans vocemagna emisit spiritum.
| 50 Ma Gesù emise di nuovo un forte grido ed esalò lo spirito. |
51 Et ecce velum templi scissum est a summo usque deorsum in duas partes, etterra mota est, et petrae scissae sunt; | 51 Ed ecco, il velo del tempio si squarciò in due da cima a fondo, la terra tremò e le rocce si spaccarono; |
52 et monumenta aperta sunt, et multacorpora sanctorum, qui dormierant, surrexerunt | 52 le tombe si aprirono e molti corpi dei santi che vi giacevano risuscitarono. |
53 et exeuntes de monumentis postresurrectionem eius venerunt in sanctam civitatem et apparuerunt multis. | 53 Infatti dopo la risurrezione di lui uscirono dalle tombe, entrarono nella città santa e apparvero a molti. |
54 Centurio autem et, qui cum eo erant custodientes Iesum, viso terrae motu et his,quae fiebant, timuerunt valde dicentes: “ Vere Dei Filius erat iste! ”.
| 54 Il centurione e quelli che con lui facevano la guardia a Gesù, alla vista del terremoto e di quanto accadeva, furono presi da grande spavento e dicevano: "Davvero costui era Figlio di Dio!". |
55 Erant autem ibi mulieres multae a longe aspicientes, quae secutae erant Iesuma Galilaea ministrantes ei; | 55 C'erano là molte donne che stavano a guardare da lontano; avevano accompagnato Gesù dalla Galilea per servirlo; |
56 inter quas erat Maria Magdalene et Maria Iacobiet Ioseph mater et mater filiorum Zebedaei.
| 56 fra esse c'era Maria Maddalena, Maria madre di Giacomo e di Giuseppe e la madre dei figli di Zebedeo. |
57 Cum sero autem factum esset, venit homo dives ab Arimathaea nomine Ioseph,qui et ipse discipulus erat Iesu. | 57 Quando fu sera, venne un uomo ricco di Arimatea, di nome Giuseppe, il quale era anch'egli discepolo di Gesù; |
58 Hic accessit ad Pilatum et petiit corpusIesu. Tunc Pilatus iussit reddi. | 58 egli andò da Pilato e gli chiese il corpo di Gesù. Pilato ordinò che gli fosse consegnato. |
59 Et accepto corpore, Ioseph involvit illud insindone munda | 59 Giuseppe quindi, preso il corpo, l'avvolse in una sindone pulita |
60 et posuit illud in monumento suo novo, quod exciderat in petra,et advolvit saxum magnum ad ostium monumenti et abiit. | 60 e lo depose nel proprio sepolcro, che da poco aveva scavato nella roccia. Rotolò una grossa pietra all'entrata del sepolcro e se ne andò. |
61 Erat autem ibi MariaMagdalene et altera Maria sedentes contra sepulcrum.
| 61 C'erano là Maria Maddalena e l'altra Maria, sedute di fronte al sepolcro. |
62 Altera autem die, quae est post Parascevem, convenerunt principes sacerdotumet pharisaei ad Pilatum | 62 Il giorno seguente, cioè dopo la Parasceve, i sommi sacerdoti e i farisei si recarono insieme da Pilato |
63 dicentes: “ Domine, recordati sumus quia seductorille dixit adhuc vivens: “Post tres dies resurgam”. | 63 per dirgli: "Signore, ci siamo ricordati che quel seduttore, quando ancora era in vita, affermò: "Dopo tre giorni risorgerò". |
64 Iube ergo custodirisepulcrum usque in diem tertium, ne forte veniant discipuli eius et furentur eumet dicant plebi: “Surrexit a mortuis”, et erit novissimus error peior priore”. | 64 Ordina perciò che la tomba sia custodita fino al terzo giorno, poiché c'è pericolo che vengano i suoi discepoli, lo portino via e poi dicano al popolo: "E' risorto dai morti". Allora quest'ultima impostura sarà peggiore della prima". |
65 Ait illis Pilatus: “ Habetis custodiam; ite, custodite, sicut scitis”. | 65 Rispose Pilato: "Voi avete un corpo di guardia: andate e prendete le precauzioni che credete". |
66 Illi autem abeuntes munierunt sepulcrum, signantes lapidem, cumcustodia.
| 66 Essi andarono e assicurarono il sepolcro sigillando la pietra e mettendovi un corpo di guardia. |