Scrutatio

Lunedi, 6 maggio 2024 - San Pietro Nolasco ( Letture di oggi)

Secondo libro dei Maccabei 2


font
BIBBIA TINTORILXX
1 « Negli scritti del profeta Geremia si trova che egli ordinò a quelli che trasmigravano di prendere il fuoco sacro, come si è detto. E quando diede questi ordini agli emigranti,1 ευρισκεται δε εν ταις απογραφαις ιερεμιας ο προφητης οτι εκελευσεν του πυρος λαβειν τους μεταγενομενους ως σεσημανται
2 diede loro pure la legge, affinchè non si dimenticassero dei comandamenti del Signore, e non traviassero colla mente alla vista degli idoli d'oro e d'argento e dei loro ornamenti.2 και ως ενετειλατο τοις μεταγενομενοις ο προφητης δους αυτοις τον νομον ινα μη επιλαθωνται των προσταγματων του κυριου και ινα μη αποπλανηθωσιν ταις διανοιαις βλεποντες αγαλματα χρυσα και αργυρα και τον περι αυτα κοσμον
3 E con avvertimenti simili li esortava a non allontanare la legge dal loro cuore.3 και ετερα τοιαυτα λεγων παρεκαλει μη αποστηναι τον νομον απο της καρδιας αυτων
4 E nella stessa scrittura c'era come il profeta, avuto un divino responso, ordinò che fossero portati dietro a lui il Tabernacolo e l'arca, finché non arrivò al monte sul quale ascese Mosè a vedere l'eredità del Signore.4 ην δε εν τη γραφη ως την σκηνην και την κιβωτον εκελευσεν ο προφητης χρηματισμου γενηθεντος αυτω συνακολουθειν ως δε εξηλθεν εις το ορος ου ο μωυσης αναβας εθεασατο την του θεου κληρονομιαν
5 Giunto là, Geremia trovò una caverna, e vi nascose dentro il Tabernacolo, l'arca e l'altare degl'incensi, e ne ostruì l'entrata.5 και ελθων ο ιερεμιας ευρεν οικον αντρωδη και την σκηνην και την κιβωτον και το θυσιαστηριον του θυμιαματος εισηνεγκεν εκει και την θυραν ενεφραξεν
6 Alcuni di quelli che lo seguivano, andarono poi insieme per notare il luogo, ma non poteron trovarlo.6 και προσελθοντες τινες των συνακολουθουντων ωστε επισημανασθαι την οδον και ουκ εδυνηθησαν ευρειν
7 Geremia, quando lo seppe, li riprese, e disse: « Il luogo sarà ignoto fino al tempo in cui Dio riunirà tutto il popolo e farà misericordia.7 ως δε ο ιερεμιας εγνω μεμψαμενος αυτοις ειπεν οτι και αγνωστος ο τοπος εσται εως αν συναγαγη ο θεος επισυναγωγην του λαου και ιλεως γενηται
8 Allora il Signore manifesterà tali cose, e apparirà la maestà del Signore, e vi sarà la nuvola, come fu veduta al tempo di Mosè e quando Salomone chiese che il tempio fosse consacrato al gran Dio.8 και τοτε ο κυριος αναδειξει ταυτα και οφθησεται η δοξα του κυριου και η νεφελη ως επι μωυση εδηλουτο ως και ο σαλωμων ηξιωσεν ινα ο τοπος καθαγιασθη μεγαλως
9 Egli rivelò magnificamente la sapienza, e, pieno di sapienza, offerse il sacrifizio della dedicazione e del compimento del tempio.9 διεσαφειτο δε και ως σοφιαν εχων ανηνεγκεν θυσιαν εγκαινισμου και της τελειωσεως του ιερου
10 E come Mosè pregò il Signore, e scese il fuoco dal cielo e consumò l'olocausto, così anche Salomone pregò, e il fuoco discese dal cielo e consumò l'olocausto.10 καθως και μωυσης προσηυξατο προς κυριον και κατεβη πυρ εκ του ουρανου και τα της θυσιας εδαπανησεν ουτως και σαλωμων προσηυξατο και καταβαν το πυρ ανηλωσεν τα ολοκαυτωματα
11 E Mosè disse: « Siccome non è stato mangiato ciò che era offerto per il peccato, è stato consumato ».11 και ειπεν μωυσης δια το μη βεβρωσθαι το περι της αμαρτιας ανηλωθη
12 Similmente anche Salomone celebrò per otto giorni la dedicazione.12 ωσαυτως και ο σαλωμων τας οκτω ημερας ηγαγεν
13 Queste medesime cose eran portate negli scritti e nei commentari di Nehemia, il quale, quando fondò la biblioteca, raccolse dalle contrade i libri e dei profeti e di David, e le lettere dei re relative ai loro doni.13 εξηγουντο δε και εν ταις αναγραφαις και εν τοις υπομνηματισμοις τοις κατα τον νεεμιαν τα αυτα και ως καταβαλλομενος βιβλιοθηκην επισυνηγαγεν τα περι των βασιλεων βιβλια και προφητων και τα του δαυιδ και επιστολας βασιλεων περι αναθεματων
14 Similmente anche Giuda raccolse tutto quello che si era smarrito a causa della guerra da noi sostenuta, e tutto questo l'abbiamo nelle nostre mani.14 ωσαυτως δε και ιουδας τα διαπεπτωκοτα δια τον γεγονοτα πολεμον ημιν επισυνηγαγεν παντα και εστιν παρ' ημιν
15 Se voi dunque desiderate queste cose, mandate delle persone che ve le portino.15 ων ουν εαν χρειαν εχητε τους αποκομιουντας υμιν αποστελλετε
16 Essendo dunque per celebrare la festa della purificazione, noi vi abbiamo scritto, e voi farete bene a solennizzare questi giorni.16 μελλοντες ουν αγειν τον καθαρισμον εγραψαμεν υμιν καλως ουν ποιησετε αγοντες τας ημερας
17 E Dio, il quale ha liberato il suo popolo e ha reso a tutti l'eredità, e il regno e il sacerdozio e il santuario,17 ο δε θεος ο σωσας τον παντα λαον αυτου και αποδους την κληρονομιαν πασιν και το βασιλειον και το ιερατευμα και τον αγιασμον
18 come promise nella legge, speriamo che ben presto avrà pietà di noi, e ci radunerà (da tutte le regioni che sono) sotto il cielo, nel luogo santo;18 καθως επηγγειλατο δια του νομου ελπιζομεν γαρ επι τω θεω οτι ταχεως ημας ελεησει και επισυναξει εκ της υπο τον ουρανον εις τον αγιον τοπον εξειλετο γαρ ημας εκ μεγαλων κακων και τον τοπον εκαθαρισεν
19 perchè egli ci ha liberati da grandi pericoli, ed ha purificato il luogo (santo) ».19 τα δε κατα τον ιουδαν τον μακκαβαιον και τους τουτου αδελφους και τον του ιερου του μεγιστου καθαρισμον και τον του βωμου εγκαινισμον
20 Quello che riguarda Giuda Maccabeo e i suoi fratelli, e la purificazione del gran tempio, e la dedicazione dell'altare,20 ετι τε τους προς αντιοχον τον επιφανη και τον τουτου υιον ευπατορα πολεμους
21 e le guerre avvenute sotto Antioco l'illustre, e sotto il suo figlio Eupatore,21 και τας εξ ουρανου γενομενας επιφανειας τοις υπερ του ιουδαισμου φιλοτιμως ανδραγαθησασιν ωστε την ολην χωραν ολιγους οντας λεηλατειν και τα βαρβαρα πληθη διωκειν
22 e le apparizioni venute dal cielo in favore di quelli che da eroi combatterono per i Giuda, in modo che, sebbene pochi di numero, riconquistarono tutto il paese e misero in fuga la moltitudine doi barbari,22 και το περιβοητον καθ' ολην την οικουμενην ιερον ανακομισασθαι και την πολιν ελευθερωσαι και τους μελλοντας καταλυεσθαι νομους επανορθωσαι του κυριου μετα πασης επιεικειας ιλεω γενομενου αυτοις
23 e ricuperarono il tempio famosissimo in tutto il mondo, e liberarono la città, e ristabilirono le leggi che erano abolite, avendoli il Signore favoriti con tutta benevolenza,23 υπο ιασωνος του κυρηναιου δεδηλωμενα δια πεντε βιβλιων πειρασομεθα δι' ενος συνταγματος επιτεμειν
24 queste medesime cose, esposte da Giasone di Cirene in cinque libri, noi abbiamo tentato di compendiarle in un solo volume.24 συνορωντες γαρ το χυμα των αριθμων και την ουσαν δυσχερειαν τοις θελουσιν εισκυκλεισθαι τοις της ιστοριας διηγημασιν δια το πληθος της υλης
25 Considerando infatti la moltitudine dei libri e le difficoltà per chi voglia seguire i racconti storici, a causa della moltiplicità delle cose,25 εφροντισαμεν τοις μεν βουλομενοις αναγινωσκειν ψυχαγωγιαν τοις δε φιλοφρονουσιν εις το δια μνημης αναλαβειν ευκοπιαν πασιν δε τοις εντυγχανουσιν ωφελειαν
26 abbiamo procurato, per quelli che voglion leggere, che ci sia il diletto dell'animo, per gli studiosi, che possano più facilmente imparare a memoria, e che ci sia dell'utilità per tutti quelli che leggono.26 και ημιν μεν τοις την κακοπαθειαν επιδεδεγμενοις της επιτομης ου ραδιον ιδρωτος δε και αγρυπνιας το πραγμα
27 Per noi poi che ci siamo addossati la fatica di compendiare, il lavoro non è facile, anzi è un'impresa piena di veglie e di sudori quella che abbiamo assunta;27 καθαπερ τω παρασκευαζοντι συμποσιον και ζητουντι την ετερων λυσιτελειαν ουκ ευχερες ομως δια την των πολλων ευχαριστιαν ηδεως την κακοπαθειαν υποισομεν
28 ma come coloro che preparano un banchetto cercan di soddisfare i gusti degli altri, per la riconoscenza di molti con piacere sopportiamo questa fatica.28 το μεν διακριβουν περι εκαστων τω συγγραφει παραχωρησαντες το δε επιπορευεσθαι τοις υπογραμμοις της επιτομης διαπονουντες
29 Lasciando pertanto l'accuratezza dei particolari agli autori, noi ci sforzeremo di dare il compendio secondo il piano propostoci.29 καθαπερ γαρ της καινης οικιας αρχιτεκτονι της ολης καταβολης φροντιστεον τω δε εγκαιειν και ζωγραφειν επιχειρουντι τα επιτηδεια προς διακοσμησιν εξεταστεον ουτως δοκω και επι ημων
30 Come l'architetto che fa una nuova casa deve aver cura di tutta la fabbrica e invece quello che s'incarica di decorarla deve guardare a ciò che è di ornamento, così deve giudicarsi di noi.30 το μεν εμβατευειν και περιπατον ποιεισθαι λογων και πολυπραγμονειν εν τοις κατα μερος τω της ιστοριας αρχηγετη καθηκει
31 Infatti raccogliere ciò che sa, ordinare il racconto, ricercare con molta diligenza tutti i singoli particolari è dovere dell'autore d'una storia,31 το δε συντομον της λεξεως μεταδιωκειν και το εξεργαστικον της πραγματειας παραιτεισθαι τω την μεταφρασιν ποιουμενω συγχωρητεον
32 ma a chi fa un compendio si deve concedere di attenersi alla brevità del dire, evitando lo sviluppo dei fatti.32 εντευθεν ουν αρξωμεθα της διηγησεως τοις προειρημενοις τοσουτον επιζευξαντες ευηθες γαρ το μεν προ της ιστοριας πλεοναζειν την δε ιστοριαν επιτεμειν
33 Qui dunque eominceremo la narrazione, basti aver ciò accennato, come prefazione, chè sarebbe follia diffondersi avanti la storia, e poi nella storia stessa esser concisi.