1 Et assumpsit Gorgias quinque milia virorum et mille equites electos, etmoverunt castra nocte, | 1 Et assumpsit Gorgias quinque millia virorum, et mille equites electos : et moverunt castra nocte, |
2 ut applicarent ad castra Iudaeorum et percuterent eossubito; et, qui erant ex arce, erant illis duces. | 2 ut applicarent ad castra Judæorum, et percuterent eos subito : et filii, qui erant ex arce, erant illis duces. |
3 Et audivit Iudas et surrexitipse et potentes percutere exercitum regis, qui erat in Emmaus, | 3 Et audivit Judas, et surrexit ipse et potentes percutere virtutem exercituum regis, qui erant in Emmaum : |
4 dum adhucdispersus esset exercitus a castris. | 4 adhuc enim dispersus erat exercitus a castris. |
5 Et venit Gorgias in castra Iudae noctu etneminem invenit; et quaerebat eos in montibus, quoniam dixit: “ Fugiunt hi anobis ”. | 5 Et venit Gorgias in castra Judæ noctu, et neminem invenit : et quærebat eos in montibus, quoniam dixit : Fugiunt hi a nobis. |
6 Et simul ut dies factus est, apparuit Iudas in campo cum tribusmilibus virorum, tantum quod tegumenta et gladios non habebant ut volebant. | 6 Et cum dies factus esset, apparuit Judas in campo cum tribus millibus virorum tantum, qui tegumenta et gladios non habebant : |
7 Etviderunt castra gentium valida et loricatos et equitatus in circuitu eorum, ethi docti ad proelium. | 7 et viderunt castra gentium valida, et loricatos et equitatus in circuitu eorum, et hi docti ad prælium. |
8 Et ait Iudas viris, qui secum erant: “ Ne timueritismultitudinem eorum et impetum eorum ne formidetis; | 8 Et ait Judas viris, qui secum erant : Ne timueritis multitudinem eorum, et impetum eorum ne formidetis. |
9 mementote qualiter salvifacti sunt patres nostri in mari Rubro, cum sequeretur eos pharao cum exercitu. | 9 Mementote qualiter salvi facti sunt patres nostri in mari Rubro, cum sequeretur eos Pharao cum exercitu multo. |
10 Et nunc clamemus in caelum, si miserebitur nostri et memor erit testamentipatrum nostrorum et conteret exercitum istum ante faciem nostram hodie; | 10 Et nunc clamemus in cælum : et miserebitur nostri Dominus, et memor erit testamenti patrum nostrorum, et conteret exercitum istum ante faciem nostram hodie : |
11 etscient omnes gentes quia est, qui redimat et liberet Israel ”.
| 11 et scient omnes gentes quia est qui redimat et liberet Israël. |
12 Et levaverunt alienigenae oculos suos et viderunt eos venientes ex adverso | 12 Et elevaverunt alienigenæ oculos suos, et viderunt eos venientes ex adverso. |
13 et exierunt de castris in proelium. Et tuba cecinerunt hi, qui erant cum Iuda, | 13 Et exierunt de castris in prælium, et tuba cecinerunt hi qui erant cum Juda. |
14 et commiserunt bellum; et contritae sunt gentes et fugerunt in campum. | 14 Et congressi sunt : et contritæ sunt gentes, et fugerunt in campum. |
15 Novissimi autem omnes ceciderunt in gladio, et persecuti sunt eos usque Gazeronet usque in campos Idumaeae et Azoti et Iamniae; et ceciderunt ex illis usque adtria milia virorum. | 15 Novissimi autem omnes ceciderunt in gladio, et persecuti sunt eos usque Gezeron, et usque in campos Idumææ, et Azoti, et Jamniæ : et ceciderunt ex illis usque ad tria millia virorum. |
16 Et reversus est Iudas et exercitus eius a persecutioneeorum; | 16 Et reversus est Judas, et exercitus ejus sequens eum. |
17 dixitque ad populum: “ Non concupiscatis spolia, quia bellum contranos est, | 17 Dixitque ad populum : Non concupiscatis spolia : quia bellum contra nos est, |
18 et Gorgias et exercitus eius prope nos in monte, sed state nunccontra inimicos nostros et expugnate eos et post haec accipite spoliaconfidenter ”. | 18 et Gorgias et exercitus ejus prope nos in monte : sed state nunc contra inimicos nostros, et expugnate eos, et sumetis postea spolia securi. |
19 Et, adhuc loquente Iuda haec, apparuit pars quaedamprospiciens de monte. | 19 Et adhuc loquente Juda hæc, ecce apparuit pars quædam prospiciens de monte. |
20 Et vidit quod in fugam conversi sunt sui, etsuccenderunt castra; fumus enim, qui videbatur, declarabat, quod factum est. | 20 Et vidit Gorgias quod in fugam conversi sunt sui, et succenderunt castra : fumus enim, qui videbatur, declarabat quod factum est. |
21 Quibus illi conspectis, timuerunt valde; aspicientes vero et Iudae exercitum incampo paratum ad proelium | 21 Quibus illi conspectis timuerunt valde, aspicientes simul et Judam, et exercitum in campo paratum ad prælium. |
22 fugerunt omnes in terram alienigenarum. | 22 Et fugerunt omnes in campum alienigenarum : |
23 Et Iudasreversus est ad spolia castrorum; et acceperunt aurum multum et argentum ethyacinthum et purpuram marinam et opes magnas. | 23 et Judas reversus est ad spolia castrorum, et acceperunt aurum multum, et argentum, et hyacinthinum, et purpuram marinam, et opes magnas. |
24 Et conversi hymnum canebant etbenedicebant in caelum: “ Quoniam bonum, quoniam in saeculum misericordia eius”. | 24 Et conversi, hymnum canebant, et benedicebant Deum in cælum, quoniam bonus est, quoniam in sæculum misericordia ejus. |
25 Et facta est salus magna in Israel in die illa.
| 25 Et facta est salus magna in Israël in die illa. |
26 Quicumque autem alienigenarum evaserunt, venerunt et nuntiaverunt Lysiaeuniversa, quae acciderant; | 26 Quicumque autem alienigenarum evaserunt, venerunt, et nuntiaverunt Lysiæ universa quæ acciderant. |
27 quibus ille auditis, consternatus est et animodeficiebat, quod non, qualia voluit, talia contigerant in Israel, et, qualiamandaverat ei rex, evenerant.
| 27 Quibus ille auditis, consternatus animo deficiebat : quod non qualia voluit, talia contigerunt in Israël, et qualia mandavit rex.
|
28 Et sequenti anno congregavit virorum electorum sexaginta milia et equitumquinque milia, ut debellaret eos. | 28 Et sequenti anno, congregavit Lysias virorum electorum sexaginta millia, et equitum quinque millia, ut debellaret eos. |
29 Et venerunt in Idumaeam et castra posueruntin Bethsuris; et occurrit illis Iudas cum decem milibus viris. | 29 Et venerunt in Judæam, et castra posuerunt in Bethoron, et occurrit illis Judas cum decem millibus viris. |
30 Et viditexercitum fortem et oravit et dixit: “ Benedictus es, Salvator Israel, quicontrivisti impetum potentis in manu servi tui David et tradidisti castraalienigenarum in manu Ionathae filii Saul et armigeri eius. | 30 Et viderunt exercitum fortem, et oravit, et dixit : Benedictus es, salvator Israël, qui contrivisti impetum potentis in manu servi tui David, et tradidisti castra alienigenarum in manu Jonathæ filii Saul, et armigeri ejus. |
31 Concludeexercitum istum in manu populi tui Israel, et confundantur in exercitu suo etequitibus suis. | 31 Conclude exercitum istum in manu populi tui Israël, et confundantur in exercitu suo et equitibus. |
32 Da illis formidinem et tabefac audaciam virtutis eorum, etcommoveantur contritione sua; | 32 Da illis formidinem, et tabefac audaciam virtutis eorum, et commoveantur contritione sua. |
33 deice illos gladio diligentium te, etcollaudent te omnes, qui noverunt nomen tuum, in hymnis ”.
| 33 Dejice illos gladio diligentium te : et collaudent te omnes, qui noverunt nomen tuum, in hymnis. |
34 Et commiserunt invicem proelium, et ceciderunt de exercitu Lysiae quinquemilia virorum et prociderunt ex adverso eorum. | 34 Et commiserunt prælium : et ceciderunt de exercitu Lysiæ quinque millia virorum. |
35 Videns autem Lysias factameversionem exercitus sui, Iudae vero audaciam et quemadmodum parati sunt autvivere aut mori fortiter, abiit Antiochiam et colligebat externos, ut multonumero rursus venirent in Iudaeam. | 35 Videns autem Lysias fugam suorum, et Judæorum audaciam, et quod parati sunt aut vivere, aut mori fortiter, abiit Antiochiam, et elegit milites, ut multiplicati rursus venirent in Judæam.
|
36 Dixit autem Iudas et fratres eius: “Ecce contriti sunt inimici nostri; ascendamus mundare sancta et renovare ”. | 36 Dixit autem Judas, et fratres ejus : Ecce contriti sunt inimici nostri : ascendamus nunc mundare sancta, et renovare. |
37 Et congregatus est omnis exercitus, et ascenderunt in montem Sion. | 37 Et congregatus est omnis exercitus, et ascenderunt in montem Sion. |
38 Etviderunt sanctificationem desertam et altare profanatum et portas exustas et inatriis virgulta nata, sicut in saltu vel in uno ex montibus, et pastophoriadiruta. | 38 Et viderunt sanctificationem desertam, et altare profanatum, et portas exustas, et in atriis virgulta nata sicut in saltu vel in montibus, et pastophoria diruta. |
39 Et sciderunt vestimenta sua et planxerunt planctu magno etimposuerunt cinerem | 39 Et sciderunt vestimenta sua, et planxerunt planctu magno, et imposuerunt cinerem super caput suum, |
40 et ceciderunt in faciem super terram et exclamaverunttubis signorum et clamaverunt in caelum. | 40 et ceciderunt in faciem super terram, et exclamaverunt tubis signorum, et clamaverunt in cælum. |
41 Tunc ordinavit Iudas viros, utpugnarent adversus eos, qui erant in arce, donec mundaret sancta.
| 41 Tunc ordinavit Judas viros ut pugnarent adversus eos qui erant in arce, donec emundarent sancta. |
42 Et elegit sacerdotes sine macula voluntatem habentes in lege; | 42 Et elegit sacerdotes sine macula, voluntatem habentes in lege Dei : |
43 etmundaverunt sancta et tulerunt lapides contaminationis in locum immundum. | 43 et mundaverunt sancta, et tulerunt lapides contaminationis in locum immundum. |
44 Etcogitaverunt de altari holocaustorum, quod profanatum erat, quid de eo facerent. | 44 Et cogitavit de altari holocaustorum, quod profanatum erat, quid de eo faceret. |
45 Et incidit illis consilium bonum, ut destruerent illud, ne umquam illis essetin opprobrium, quia contaminaverunt illud gentes; et demoliti sunt altare | 45 Et incidit illis consilium bonum ut destruerent illud : ne forte illis esset in opprobrium, quia contaminaverunt illud gentes, et demoliti sunt illud. |
46 etreposuerunt lapides in monte domus in loco apto, quoadusque veniret propheta, utresponderet de eis. | 46 Et reposuerunt lapides in monte domus in loco apto, quoadusque veniret propheta, et responderet de eis. |
47 Et acceperunt lapides integros secundum legem etaedificaverunt altare novum secundum illud, quod fuit prius. | 47 Et acceperunt lapides integros secundum legem, et ædificaverunt altare novum secundum illud quod fuit prius : |
48 Etaedificaverunt sancta et, quae intra domum erant, et atria sanctificaverunt. | 48 et ædificaverunt sancta, et quæ intra domum erant intrinsecus : et ædem, et atria sanctificaverunt. |
49 Et fecerunt vasa sancta nova et intulerunt candelabrum et altare incensorum etmensam in templum. | 49 Et fecerunt vasa sancta nova, et intulerunt candelabrum, et altare incensorum, et mensam, in templum. |
50 Et incenderunt super altare et accenderunt lucernas, quaesuper candelabrum erant et lucebant in templo, | 50 Et incensum posuerunt super altare, et accenderunt lucernas quæ super candelabrum erant, et lucebant in templo. |
51 et posuerunt super mensampanes et appenderunt vela et consummaverunt omnia opera, quae fecerant. | 51 Et posuerunt super mensam panes, et appenderunt vela, et consummaverunt omnia opera quæ fecerant. |
52 Etante lucem surrexerunt quinta et vicesima die mensis noni — hic est mensisCasleu — centesimi quadragesimi octavi anni | 52 Et ante matutinum surrexerunt quinta et vigesima die mensis noni (hic est mensis Casleu) centesimi quadragesimi octavi anni : |
53 et obtulerunt sacrificiumsecundum legem super altare holocaustorum novum, quod fecerunt; | 53 et obtulerunt sacrificium secundum legem super altare holocaustorum novum, quod fecerunt. |
54 secundumtempus et secundum diem, in qua contaminaverunt illud gentes, in ipsa renovatumest in canticis et citharis et cinyris et cymbalis. | 54 Secundum tempus et secundum diem in qua contaminaverunt illud gentes, in ipsa renovatum est in canticis, et citharis, et cinyris, et in cymbalis. |
55 Et cecidit omnis populusin faciem, et adoraverunt et benedixerunt in caelum eum, qui prosperavit eis; | 55 Et cecidit omnis populus in faciem, et adoraverunt, et benedixerunt in cælum eum, qui prosperavit eis. |
56 et fecerunt dedicationem altaris diebus octo et obtulerunt holocausta cumlaetitia et sacrificaverunt sacrificium salutaris et laudis | 56 Et fecerunt dedicationem altaris diebus octo, et obtulerunt holocausta cum lætitia, et sacrificium salutaris et laudis. |
57 et ornaveruntfaciem templi coronis aureis et scutulis et dedicaverunt portas et pastophoriaet imposuerunt eis ianuas. | 57 Et ornaverunt faciem templi coronis aureis et scutulis, et dedicaverunt portas et pastophoria, et imposuerunt eis januas. |
58 Et facta est laetitia in populo magna valde, etaversum est opprobrium gentium.
| 58 Et facta est lætitia in populo magna valde, et aversum est opprobrium gentium. |
59 Et statuit Iudas et fratres eius et universa ecclesia Israel, ut agantur diesdedicationis altaris in temporibus suis ab anno in annum per dies octo, a quintaet vicesima die mensis Casleu, cum laetitia et gaudio. | 59 Et statuit Judas, et fratres ejus, et universa ecclesia Israël, ut agatur dies dedicationis altaris in temporibus suis ab anno in annum per dies octo a quinta et vigesima die mensis Casleu, cum lætitia et gaudio. |
60 Et aedificaverunt intempore illo montem Sion per circuitum muros altos et turres firmas, ne quandovenirent gentes et conculcarent ea, sicut antea fecerunt. | 60 Et ædificaverunt in tempore illo montem Sion, et per circuitum muros altos et turres firmas, nequando venirent gentes, et conculcarent eum sicut antea fecerunt. |
61 Et collocavit illicexercitum, ut servarent eum, et munivit eum ad custodiendam Bethsuram, uthaberet populus munitionem contra faciem Idumaeae.
| 61 Et collocavit illic exercitum, ut servarent eum, et munivit eum ad custodiendum Bethsuram, ut haberet populus munitionem contra faciem Idumææ. |