ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ - Proverbi - Proverbs 30

LXX	NOVA VULGATA
1 φευγει ασεβης μηδενος διωκοντος δικαιος δε ωσπερ λεων πεποιθεν	1 Verba Agur filii Iaces ex Massa. Oraculum hominis ad Itiel, ad Itiel et Ucal.
2 δι' αμαρτιας ασεβων κρισεις εγειρονται ανηρ δε πανουργος κατασβεσει αυτας	2 Quoniam stultissimus sum virorum, et sapientia hominum non est mecum;
3 ανδρειος εν ασεβειαις συκοφαντει πτωχους ωσπερ υετος λαβρος και ανωφελης	3 et non didici sapientiam et scientiam sanctorum non novi.
4 ουτως οι εγκαταλειποντες τον νομον εγκωμιαζουσιν ασεβειαν οι δε αγαπωντες τον νομον περιβαλλουσιν εαυτοις τειχος	4 Quis ascendit in caelum atque descendit? Quis continuit spiritum in manibus suis? Quis colligavit aquas quasi in vestimento? Quis statuit omnes terminos terrae? Quod nomen est eius, et quod nomen filii eius, si nosti?
5 ανδρες κακοι ου νοησουσιν κριμα οι δε ζητουντες τον κυριον συνησουσιν εν παντι	5 Omnis sermo Dei probatus clipeus est sperantibus in eum.
6 κρεισσων πτωχος πορευομενος εν αληθεια πλουσιου ψευδους	6 Ne addas quidquam verbis illius: et arguaris inveniarisque mendax.
7 φυλασσει νομον υιος συνετος ος δε ποιμαινει ασωτιαν ατιμαζει πατερα	7 Duo rogavi te, ne deneges mihi, antequam moriar:
8 ο πληθυνων τον πλουτον αυτου μετα τοκων και πλεονασμων τω ελεωντι πτωχους συναγει αυτον	8 vanitatem et verba mendacia longe fac a me, mendicitatem et divitias ne dederis mihi, tribue tantum victum demensum mihi,
9 ο εκκλινων το ους αυτου του μη εισακουσαι νομου και αυτος την προσευχην αυτου εβδελυκται	9 ne forte satiatus illiciar ad negandum et dicam: “ Quis est Dominus? ” aut egestate compulsus furer et periurem nomen Dei mei.
10 ος πλανα ευθεις εν οδω κακη εις διαφθοραν αυτος εμπεσειται οι δε ανομοι διελευσονται αγαθα και ουκ εισελευσονται εις αυτα	10 Ne calumnieris servum ad dominum suum, ne forte maledicat tibi, et puniaris.
11 σοφος παρ' εαυτω ανηρ πλουσιος πενης δε νοημων καταγνωσεται αυτου	11 Generatio, quae patri suo maledicit et quae matri suae non benedicit.
12 δια βοηθειαν δικαιων πολλη γινεται δοξα εν δε τοποις ασεβων αλισκονται ανθρωποι	12 Generatio, quae sibi munda videtur et non est lota a sordibus suis.
13 ο επικαλυπτων ασεβειαν εαυτου ουκ ευοδωθησεται ο δε εξηγουμενος ελεγχους αγαπηθησεται	13 Generatio, cuius oculi quam excelsi sunt, et palpebrae eius in alta surrectae!
14 μακαριος ανηρ ος καταπτησσει παντα δι' ευλαβειαν ο δε σκληρος την καρδιαν εμπεσειται κακοις	14 Generatio, quae pro dentibus gladios habet, et cultri molares eius, ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus.
15 λεων πεινων και λυκος διψων ος τυραννει πτωχος ων εθνους πενιχρου	15 Sanguisugae duae sunt filiae: “ Affer, affer! ”. Tria sunt insaturabilia, et quattuor, quae numquam dicunt: “ Sufficit! ”:
16 βασιλευς ενδεης προσοδων μεγας συκοφαντης ο δε μισων αδικιαν μακρον χρονον ζησεται	16 infernus et venter sterilis, terra, quae non satiatur aqua, ignis, qui numquam dicit: “ Sufficit! ”.
17 ανδρα τον εν αιτια φονου ο εγγυωμενος φυγας εσται και ουκ εν ασφαλεια [17α] παιδευε υιον και αγαπησει σε και δωσει κοσμον τη ση ψυχη ου μη υπακουσης εθνει παρανομω	17 Oculum, qui subsannat patrem et qui despicit obsequium matris suae, effodiant eum corvi de torrente, et comedant eum filii aquilae.
18 ο πορευομενος δικαιως βεβοηθηται ο δε σκολιαις οδοις πορευομενος εμπλακησεται	18 Tria sunt nimis difficilia mihi, et quattuor penitus ignoro:
19 ο εργαζομενος την εαυτου γην πλησθησεται αρτων ο δε διωκων σχολην πλησθησεται πενιας	19 viam aquilae in caelo, viam colubri super petram, viam navis in medio mari et viam viri in adulescentula.
20 ανηρ αξιοπιστος πολλα ευλογηθησεται ο δε κακος ουκ ατιμωρητος εσται	20 Talis est et via mulieris adulterae, quae comedit et tergens os suum dicit: “ Non sum operata malum ”.
21 ος ουκ αισχυνεται προσωπα δικαιων ουκ αγαθος ο τοιουτος ψωμου αρτου αποδωσεται ανδρα	21 Per tria movetur terra, et quattuor non potest sustinere:
22 σπευδει πλουτειν ανηρ βασκανος και ουκ οιδεν οτι ελεημων κρατησει αυτου	22 per servum, cum regnaverit, per stultum, cum saturatus fuerit cibo,
23 ο ελεγχων ανθρωπου οδους χαριτας εξει μαλλον του γλωσσοχαριτουντος	23 per odiosam mulierem, cum in matrimonio fuerit assumpta, et per ancillam, cum fuerit heres dominae suae.
24 ος αποβαλλεται πατερα η μητερα και δοκει μη αμαρτανειν ουτος κοινωνος εστιν ανδρος ασεβους	24 Quattuor sunt minima terrae, et ipsa sunt sapientiora sapientibus:
25 απληστος ανηρ κρινει εικη ος δε πεποιθεν επι κυριον εν επιμελεια εσται	25 formicae populus infirmus, quae praeparant in messe cibum sibi;
26 ος πεποιθεν θρασεια καρδια ο τοιουτος αφρων ος δε πορευεται σοφια σωθησεται	26 hyraces plebs invalida, qui collocant in petra cubile suum;
27 ος διδωσιν πτωχοις ουκ ενδεηθησεται ος δε αποστρεφει τον οφθαλμον αυτου εν πολλη απορια εσται	27 regem locusta non habet et egreditur universa per turmas suas;
28 εν τοποις ασεβων στενουσι δικαιοι εν δε τη εκεινων απωλεια πληθυνθησονται δικαιοι	28 stellio manibus nititur et moratur in aedibus regis.
	29 Tria sunt, quae bene gradiuntur, et quattuor, quae incedunt feliciter:
	30 leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum,
	31 gallus succinctus lumbos et aries et rex, qui secum habet exercitum.
	32 Si stultum te praebuisti, postquam elevatus es in sublime, et si considerasti, ori impone manum.
	33 Qui enim fortiter premit lac, exprimit butyrum, et, qui vehementer emungit nares, elicit sanguinem, et, qui provocat iras, producit discordias.