1 τω φοβουμενω κυριον ουκ απαντησει κακον αλλ' εν πειρασμω και παλιν εξελειται | 1 Chi teme il Signore non incontrerà il male, ma dopo la prova sarà liberato. |
2 ανηρ σοφος ου μισησει νομον ο δε υποκρινομενος εν αυτω ως εν καταιγιδι πλοιον | 2 L'uomo saggio non odia la legge, ma chi finge con essa è come mare in tempesta. |
3 ανθρωπος συνετος εμπιστευσει νομω και ο νομος αυτω πιστος ως ερωτημα δηλων | 3 L'uomo ragionevole confida nella Parola, accoglie la legge come responso di un oracolo. |
4 ετοιμασον λογον και ουτως ακουσθηση συνδησον παιδειαν και αποκριθητι | 4 Prepara la tua parola perché sia ascoltata, ripensa alla tua istruzione e poi rispondi. |
5 τροχος αμαξης σπλαγχνα μωρου και ως αξων στρεφομενος ο διαλογισμος αυτου | 5 Ruota di carro i sentimenti dello stolto e asse che gira è il suo pensiero. |
6 ιππος εις οχειαν ως φιλος μωκος υποκατω παντος επικαθημενου χρεμετιζει | 6 L'amico derisore è come uno stallone che nitrisce sotto chiunque lo cavalca. |
7 δια τι ημερα ημερας υπερεχει και παν φως ημερας ενιαυτου αφ' ηλιου | 7 Perché un giorno è superiore a un altro, anche se la loro luce viene dal sole? |
8 εν γνωσει κυριου διεχωρισθησαν και ηλλοιωσεν καιρους και εορτας | 8 Sono stati distinti dalla mente del Signore che ha diversificato stagioni e feste. |
9 απ' αυτων ανυψωσεν και ηγιασεν και εξ αυτων εθηκεν εις αριθμον ημερων | 9 Alcuni giorni ha scelto per santificarli, gli altri li destina solo a far numero. |
10 και ανθρωποι παντες απο εδαφους και εκ γης εκτισθη αδαμ | 10 Anche gli uomini vengon tutti dal fango, e Adamo fu creato dalla terra; |
11 εν πληθει επιστημης κυριος διεχωρισεν αυτους και ηλλοιωσεν τας οδους αυτων | 11 ma il Signore li ha distinti con grande sapienza e ha diversificato le loro vie. |
12 εξ αυτων ευλογησεν και ανυψωσεν και εξ αυτων ηγιασεν και προς αυτον ηγγισεν απ' αυτων κατηρασατο και εταπεινωσεν και ανεστρεψεν αυτους απο στασεως αυτων | 12 Alcuni li ha benedetti ed elevati, alcuni li ha santificati e avvicinati a sé; altri li ha maledetti e umiliati, li ha rovesciati dalla loro posizione. |
13 ως πηλος κεραμεως εν χειρι αυτου πασαι αι οδοι αυτου κατα την ευδοκιαν αυτου ουτως ανθρωποι εν χειρι του ποιησαντος αυτους αποδουναι αυτοις κατα την κρισιν αυτου | 13 Com'è la creta nelle mani del vasaio che può plasmarla a suo piacimento, così son gli uomini in mano al loro Creatore che dà a ciascuno secondo la sua decisione. |
14 απεναντι του κακου το αγαθον και απεναντι του θανατου η ζωη ουτως απεναντι ευσεβους αμαρτωλος | 14 Davanti al male c'è il bene e davanti alla morte la vita, così davanti all'uomo pio c'è il peccatore. |
15 και ουτως εμβλεψον εις παντα τα εργα του υψιστου δυο δυο εν κατεναντι του ενος | 15 Guarda così a tutte le opere dell'Altissimo, due a due, l'una davanti all'altra. |
16 καγω εσχατος ηγρυπνησα ως καλαμωμενος οπισω τρυγητων | 16 Io sono venuto per ultimo, come chi racimola dopo la vendemmia. |
17 εν ευλογια κυριου εφθασα και ως τρυγων επληρωσα ληνον | 17 Ho fatto presto, con la benedizione del Signore, e ho riempito il tino come chi vendemmia. |
18 κατανοησατε οτι ουκ εμοι μονω εκοπιασα αλλα πασιν τοις ζητουσιν παιδειαν | 18 Vedete che non ho faticato per me solo ma per tutti quelli che cercano l'istruzione. |
19 ακουσατε μου μεγιστανες λαου και οι ηγουμενοι εκκλησιας ενωτισασθε | 19 Ascoltatemi, o grandi del popolo, e quanti dirigete l'assemblea, udite. |
20 υιω και γυναικι αδελφω και φιλω μη δως εξουσιαν επι σε εν ζωη σου και μη δως ετερω τα χρηματα σου ινα μη μεταμεληθεις δεη περι αυτων | 20 Al figlio e alla moglie, al fratello e all'amico non dar potere su di te, finché vivi. Non dare ad altri i tuoi averi, perché, se cambi idea, non debba richiederli. |
21 εως ετι ζης και πνοη εν σοι μη αλλαξης σεαυτον εν παση σαρκι | 21 Finché vivi e c'è in te respiro, non cedere i tuoi averi a nessuno. |
22 κρεισσον γαρ εστιν τα τεκνα δεηθηναι σου η σε εμβλεπειν εις χειρας υιων σου | 22 E' meglio infatti che i figli chiedano a te che non esser tu ad attendere dalle loro mani. |
23 εν πασι τοις εργοις σου γινου υπεραγων μη δως μωμον εν τη δοξη σου | 23 In tutte le opere mantieni la superiorità, non esporre al biasimo la tua dignità. |
24 εν ημερα συντελειας ημερων ζωης σου και εν καιρω τελευτης διαδος κληρονομιαν | 24 Quando finiranno i giorni della vita, solo al momento della morte, fa' il testamento. |
25 χορτασματα και ραβδος και φορτια ονω αρτος και παιδεια και εργον οικετη | 25 Fieno, bastone e carichi per l'asino, pane, disciplina e lavoro per lo schiavo. |
26 εργασαι εν παιδι και ευρησεις αναπαυσιν ανες χειρας αυτω και ζητησει ελευθεριαν | 26 Se lo fai lavorare con rigore, starai in pace, se risparmi le sue mani, cercherà la libertà. |
27 ζυγος και ιμας τραχηλον καμψουσιν και οικετη κακουργω στρεβλαι και βασανοι | 27 Giogo e bardatura piegano il collo, corde e torture lo schiavo svogliato. |
28 εμβαλε αυτον εις εργασιαν ινα μη αργη πολλην γαρ κακιαν εδιδαξεν η αργια | 28 Mandalo a lavorare perché non resti ozioso, l'ozio infatti insegna molti disordini. |
29 εις εργα καταστησον καθως πρεπει αυτω καν μη πειθαρχη βαρυνον τας πεδας αυτου | 29 Mettilo a lavorare perché questo è il suo dovere, se non obbedisce, opprimilo con i ceppi. |
30 και μη περισσευσης επι παση σαρκι και ανευ κρισεως μη ποιησης μηδεν | 30 Ma non esagerare con nessun uomo, e non far nulla contro il diritto. |
31 ει εστιν σοι οικετης εστω ως συ οτι εν αιματι εκτησω αυτον | 31 Se hai uno schiavo, sia come te, perché l'hai comprato a prezzo di sangue. |
32 ει εστιν σοι οικετης αγε αυτον ως αδελφον οτι ως η ψυχη σου επιδεησεις αυτω | 32 Se hai uno schiavo, trattalo da fratello, perché ti necessita come la tua vita. |
33 εαν κακωσης αυτον και απαρας αποδρα εν ποια οδω ζητησεις αυτον | 33 Se, maltrattato, fugge e t'abbandona, in quale via lo cercherai? |