Scrutatio

Venerdi, 10 maggio 2024 - San Giobbe ( Letture di oggi)

ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Β´ - 2 Maccabei- Maccabees II 2


font
LXXBIBBIA CEI 2008
1 ευρισκεται δε εν ταις απογραφαις ιερεμιας ο προφητης οτι εκελευσεν του πυρος λαβειν τους μεταγενομενους ως σεσημανται1 Si trova scritto nei documenti che il profeta Geremia ordinò ai deportati di prendere del fuoco, come si è detto,
2 και ως ενετειλατο τοις μεταγενομενοις ο προφητης δους αυτοις τον νομον ινα μη επιλαθωνται των προσταγματων του κυριου και ινα μη αποπλανηθωσιν ταις διανοιαις βλεποντες αγαλματα χρυσα και αργυρα και τον περι αυτα κοσμον2 e che il medesimo profeta, dando agli stessi deportati la legge, raccomandò loro di non dimenticarsi dei precetti del Signore e di non lasciarsi traviare nei loro pensieri, vedendo i simulacri d’oro e d’argento e il fasto di cui erano circondati,
3 και ετερα τοιαυτα λεγων παρεκαλει μη αποστηναι τον νομον απο της καρδιας αυτων3 e che con altre simili espressioni li esortava a non ripudiare la legge nel loro cuore.
4 ην δε εν τη γραφη ως την σκηνην και την κιβωτον εκελευσεν ο προφητης χρηματισμου γενηθεντος αυτω συνακολουθειν ως δε εξηλθεν εις το ορος ου ο μωυσης αναβας εθεασατο την του θεου κληρονομιαν4 Si diceva anche nello scritto che il profeta, avuto un oracolo, ordinò che lo seguissero con la tenda e l’arca. Quando giunse presso il monte, dove Mosè era salito e aveva contemplato l’eredità di Dio,
5 και ελθων ο ιερεμιας ευρεν οικον αντρωδη και την σκηνην και την κιβωτον και το θυσιαστηριον του θυμιαματος εισηνεγκεν εκει και την θυραν ενεφραξεν5 Geremia salì e trovò un vano a forma di caverna e vi introdusse la tenda, l’arca e l’altare dell’incenso e sbarrò l’ingresso.
6 και προσελθοντες τινες των συνακολουθουντων ωστε επισημανασθαι την οδον και ουκ εδυνηθησαν ευρειν6 Alcuni di quelli che lo seguivano tornarono poi per segnare la strada, ma non riuscirono a trovarla.
7 ως δε ο ιερεμιας εγνω μεμψαμενος αυτοις ειπεν οτι και αγνωστος ο τοπος εσται εως αν συναγαγη ο θεος επισυναγωγην του λαου και ιλεως γενηται7 Geremia, quando venne a saperlo, li rimproverò dicendo: «Il luogo deve restare ignoto, finché Dio non avrà riunito la totalità del popolo e si sarà mostrato propizio.
8 και τοτε ο κυριος αναδειξει ταυτα και οφθησεται η δοξα του κυριου και η νεφελη ως επι μωυση εδηλουτο ως και ο σαλωμων ηξιωσεν ινα ο τοπος καθαγιασθη μεγαλως8 Allora il Signore mostrerà queste cose e si rivelerà la gloria del Signore e la nube, come appariva sopra Mosè, come già avvenne quando Salomone chiese che il luogo fosse solennemente santificato».
9 διεσαφειτο δε και ως σοφιαν εχων ανηνεγκεν θυσιαν εγκαινισμου και της τελειωσεως του ιερου9 Si narrava anche come questi, dotato di sapienza, offrì il sacrificio per la dedicazione e il compimento del tempio.
10 καθως και μωυσης προσηυξατο προς κυριον και κατεβη πυρ εκ του ουρανου και τα της θυσιας εδαπανησεν ουτως και σαλωμων προσηυξατο και καταβαν το πυρ ανηλωσεν τα ολοκαυτωματα10 E come Mosè aveva pregato il Signore ed era sceso il fuoco dal cielo a consumare le vittime immolate, così anche Salomone pregò e il fuoco sceso dal cielo consumò gli olocausti.
11 και ειπεν μωυσης δια το μη βεβρωσθαι το περι της αμαρτιας ανηλωθη11 Mosè aveva detto: «Poiché non è stata mangiata la vittima offerta per il peccato, essa è stata consumata».
12 ωσαυτως και ο σαλωμων τας οκτω ημερας ηγαγεν12 Allo stesso modo anche Salomone celebrò gli otto giorni.
13 εξηγουντο δε και εν ταις αναγραφαις και εν τοις υπομνηματισμοις τοις κατα τον νεεμιαν τα αυτα και ως καταβαλλομενος βιβλιοθηκην επισυνηγαγεν τα περι των βασιλεων βιβλια και προφητων και τα του δαυιδ και επιστολας βασιλεων περι αναθεματων13 Si descrivevano le stesse cose nei documenti e nelle memorie di Neemia e come egli, fondata una biblioteca, avesse curato la raccolta dei libri dei re, dei profeti e di Davide e le lettere dei re relative alle offerte.
14 ωσαυτως δε και ιουδας τα διαπεπτωκοτα δια τον γεγονοτα πολεμον ημιν επισυνηγαγεν παντα και εστιν παρ' ημιν14 Anche Giuda ha raccolto tutti i libri andati dispersi per la guerra che abbiamo avuto e ora si trovano presso di noi.
15 ων ουν εαν χρειαν εχητε τους αποκομιουντας υμιν αποστελλετε15 Se ne avete bisogno, mandate qualcuno che ve li porti.
16 μελλοντες ουν αγειν τον καθαρισμον εγραψαμεν υμιν καλως ουν ποιησετε αγοντες τας ημερας16 Vi abbiamo scritto mentre stiamo per celebrare la purificazione; farete ottima cosa se celebrerete anche voi questi giorni.
17 ο δε θεος ο σωσας τον παντα λαον αυτου και αποδους την κληρονομιαν πασιν και το βασιλειον και το ιερατευμα και τον αγιασμον17 Poiché Dio ha salvato tutto il suo popolo e ha concesso a tutti l’eredità e il regno e il sacerdozio e la santificazione,
18 καθως επηγγειλατο δια του νομου ελπιζομεν γαρ επι τω θεω οτι ταχεως ημας ελεησει και επισυναξει εκ της υπο τον ουρανον εις τον αγιον τοπον εξειλετο γαρ ημας εκ μεγαλων κακων και τον τοπον εκαθαρισεν18 come ha promesso mediante la legge, noi poniamo in Dio la speranza che egli ci usi presto misericordia e ci raduni nel luogo santo, da ogni regione posta sotto il cielo; egli infatti ci ha liberati da grandi mali e ha purificato questo luogo.
19 τα δε κατα τον ιουδαν τον μακκαβαιον και τους τουτου αδελφους και τον του ιερου του μεγιστου καθαρισμον και τον του βωμου εγκαινισμον19 I fatti riguardanti Giuda Maccabeo e i suoi fratelli, la purificazione del grande tempio e la dedicazione dell’altare,
20 ετι τε τους προς αντιοχον τον επιφανη και τον τουτου υιον ευπατορα πολεμους20 come anche le guerre contro Antioco Epìfane e il figlio di lui Eupàtore,
21 και τας εξ ουρανου γενομενας επιφανειας τοις υπερ του ιουδαισμου φιλοτιμως ανδραγαθησασιν ωστε την ολην χωραν ολιγους οντας λεηλατειν και τα βαρβαρα πληθη διωκειν21 le manifestazioni venute dal cielo sopra coloro che si erano battuti con valore per il giudaismo, riuscendo in pochi a impadronirsi di tutta la regione e a scacciare una moltitudine di barbari,
22 και το περιβοητον καθ' ολην την οικουμενην ιερον ανακομισασθαι και την πολιν ελευθερωσαι και τους μελλοντας καταλυεσθαι νομους επανορθωσαι του κυριου μετα πασης επιεικειας ιλεω γενομενου αυτοις22 a riconquistare il tempio famoso in tutto il mondo, a liberare la città e a ristabilire le leggi che stavano per essere soppresse, quando il Signore si rese loro propizio con ogni benevolenza:
23 υπο ιασωνος του κυρηναιου δεδηλωμενα δια πεντε βιβλιων πειρασομεθα δι' ενος συνταγματος επιτεμειν23 questi fatti, narrati da Giasone di Cirene nel corso di cinque libri, cercheremo di riassumerli in uno solo.
24 συνορωντες γαρ το χυμα των αριθμων και την ουσαν δυσχερειαν τοις θελουσιν εισκυκλεισθαι τοις της ιστοριας διηγημασιν δια το πληθος της υλης24 Considerando infatti la caterva delle cifre e l’effettiva difficoltà per chi desidera inoltrarsi nei meandri delle narrazioni storiche, a causa della vastità della materia,
25 εφροντισαμεν τοις μεν βουλομενοις αναγινωσκειν ψυχαγωγιαν τοις δε φιλοφρονουσιν εις το δια μνημης αναλαβειν ευκοπιαν πασιν δε τοις εντυγχανουσιν ωφελειαν25 ci siamo preoccupati di offrire diletto a coloro che amano leggere, facilità a quanti intendono fissare nella memoria, utilità a tutti gli eventuali lettori.
26 και ημιν μεν τοις την κακοπαθειαν επιδεδεγμενοις της επιτομης ου ραδιον ιδρωτος δε και αγρυπνιας το πραγμα26 Per noi, certo, che ci siamo sobbarcati la fatica di questo riassunto, l’impresa non si presenta facile: ci vorranno sudori e veglie,
27 καθαπερ τω παρασκευαζοντι συμποσιον και ζητουντι την ετερων λυσιτελειαν ουκ ευχερες ομως δια την των πολλων ευχαριστιαν ηδεως την κακοπαθειαν υποισομεν27 così come non è facile preparare un banchetto e accontentare le esigenze altrui. Allo stesso modo per fare cosa gradita a molti, ci sarà dolce sopportare la fatica,
28 το μεν διακριβουν περι εκαστων τω συγγραφει παραχωρησαντες το δε επιπορευεσθαι τοις υπογραμμοις της επιτομης διαπονουντες28 lasciando all’autore la completa esposizione dei particolari, preoccupandoci invece di procedere secondo le linee essenziali di un riassunto.
29 καθαπερ γαρ της καινης οικιας αρχιτεκτονι της ολης καταβολης φροντιστεον τω δε εγκαιειν και ζωγραφειν επιχειρουντι τα επιτηδεια προς διακοσμησιν εξεταστεον ουτως δοκω και επι ημων29 Come infatti l’architetto di una casa nuova deve pensare a tutta la costruzione, mentre chi è incaricato di decorarla con pitture a encausto deve badare solo all’ornamentazione, così, penso, è per noi.
30 το μεν εμβατευειν και περιπατον ποιεισθαι λογων και πολυπραγμονειν εν τοις κατα μερος τω της ιστοριας αρχηγετη καθηκει30 Certo, l’addentrarsi a spaziare nei fatti, investigandone i particolari, spetta all’ideatore dell’opera storica;
31 το δε συντομον της λεξεως μεταδιωκειν και το εξεργαστικον της πραγματειας παραιτεισθαι τω την μεταφρασιν ποιουμενω συγχωρητεον31 ma a chi ne fa un riassunto si deve concedere di guardare alla brevità del discorso e di trascurare la completezza della trattazione.
32 εντευθεν ουν αρξωμεθα της διηγησεως τοις προειρημενοις τοσουτον επιζευξαντες ευηθες γαρ το μεν προ της ιστοριας πλεοναζειν την δε ιστοριαν επιτεμειν32 Di qui dunque cominceremo la narrazione, senza nulla aggiungere a ciò che già abbiamo detto: sarebbe certo sciocco abbondare nei preamboli e abbreviare poi la narrazione storica.