ΕΞΟΔΟΣ - Esodo - Exodus 18

LXX	EINHEITSUBERSETZUNG BIBEL
1 ηκουσεν δε ιοθορ ο ιερευς μαδιαμ ο γαμβρος μωυση παντα οσα εποιησεν κυριος ισραηλ τω εαυτου λαω εξηγαγεν γαρ κυριος τον ισραηλ εξ αιγυπτου	1 Jitro, der Priester von Midian, der Schwiegervater des Mose, hörte, was Gott alles an Mose und seinem Volk Israel getan und wie der Herr Israel aus Ägypten herausgeführt hatte.
2 ελαβεν δε ιοθορ ο γαμβρος μωυση σεπφωραν την γυναικα μωυση μετα την αφεσιν αυτης	2 Da nahm Jitro, der Schwiegervater des Mose, Zippora mit sich, die Frau des Mose - Mose hatte sie wieder zurückgeschickt -,
3 και τους δυο υιους αυτου ονομα τω ενι αυτων γηρσαμ λεγων παροικος ημην εν γη αλλοτρια	3 und ihre beiden Söhne. Der eine hieß Gerschom (Ödgast), weil Mose gesagt hatte: Gast bin ich in fremdem Land.
4 και το ονομα του δευτερου ελιεζερ λεγων ο γαρ θεος του πατρος μου βοηθος μου και εξειλατο με εκ χειρος φαραω	4 Der andere hieß Eliëser (Gotthelf), weil Mose gesagt hatte: Der Gott meines Vaters hat mir geholfen und hat mich vor dem Schwert des Pharao gerettet.
5 και εξηλθεν ιοθορ ο γαμβρος μωυση και οι υιοι και η γυνη προς μωυσην εις την ερημον ου παρενεβαλεν επ' ορους του θεου	5 Jitro, der Schwiegervater des Mose, kam mit dessen Söhnen und dessen Frau in die Wüste am Gottesberg, wo Mose gerade lagerte.
6 ανηγγελη δε μωυσει λεγοντες ιδου ο γαμβρος σου ιοθορ παραγινεται προς σε και η γυνη και οι δυο υιοι σου μετ' αυτου	6 Er ließ Mose sagen: Ich, dein Schwiegervater Jitro, komme zu dir zusammen mit deiner Frau und ihren beiden Söhnen.
7 εξηλθεν δε μωυσης εις συναντησιν τω γαμβρω αυτου και προσεκυνησεν αυτω και εφιλησεν αυτον και ησπασαντο αλληλους και εισηγαγεν αυτον εις την σκηνην	7 Da ging Mose seinem Schwiegervater entgegen, fiel vor ihm nieder und küsste ihn. Dann fragten sie einander nach ihrem Wohlergehen und gingen ins Zelt.
8 και διηγησατο μωυσης τω γαμβρω παντα οσα εποιησεν κυριος τω φαραω και τοις αιγυπτιοις ενεκεν του ισραηλ και παντα τον μοχθον τον γενομενον αυτοις εν τη οδω και οτι εξειλατο αυτους κυριος εκ χειρος φαραω και εκ χειρος των αιγυπτιων	8 Mose erzählte seinem Schwiegervater alles, was der Herr dem Pharao und den Ägyptern um Israels willen angetan hatte, auch von allen Schwierigkeiten, denen sie unterwegs begegnet waren, und wie der Herr sie gerettet hatte.
9 εξεστη δε ιοθορ επι πασι τοις αγαθοις οις εποιησεν αυτοις κυριος οτι εξειλατο αυτους εκ χειρος αιγυπτιων και εκ χειρος φαραω	9 Jitro freute sich über alles, was der Herr an Israel Gutes getan hatte, als er es aus der Hand der Ägypter rettete.
10 και ειπεν ιοθορ ευλογητος κυριος οτι εξειλατο τον λαον αυτου εκ χειρος αιγυπτιων και εκ χειρος φαραω	10 Jitro sagte: Gepriesen sei der Herr, der euch aus der Hand der Ägypter und des Pharao gerettet hat.
11 νυν εγνων οτι μεγας κυριος παρα παντας τους θεους ενεκεν τουτου οτι επεθεντο αυτοις	11 Jetzt weiß ich: Jahwe ist größer als alle Götter. Denn die Ägypter haben Israel hochmütig behandelt, doch der Herr hat das Volk aus ihrer Hand gerettet.
12 και ελαβεν ιοθορ ο γαμβρος μωυση ολοκαυτωματα και θυσιας τω θεω παρεγενετο δε ααρων και παντες οι πρεσβυτεροι ισραηλ συμφαγειν αρτον μετα του γαμβρου μωυση εναντιον του θεου	12 Dann holte Jitro, der Schwiegervater des Mose, Tiere für Brandopfer und Schlachtopfer zur Ehre Gottes. Aaron und alle Ältesten Israels kamen, um mit dem Schwiegervater des Mose vor dem Angesicht Gottes ein Mahl zu halten.
13 και εγενετο μετα την επαυριον συνεκαθισεν μωυσης κρινειν τον λαον παρειστηκει δε πας ο λαος μωυσει απο πρωιθεν εως εσπερας	13 Am folgenden Morgen setzte sich Mose, um für das Volk Recht zu sprechen. Die Leute mussten vor Mose vom Morgen bis zum Abend anstehen.
14 και ιδων ιοθορ παντα οσα εποιει τω λαω λεγει τι τουτο ο συ ποιεις τω λαω δια τι συ καθησαι μονος πας δε ο λαος παρεστηκεν σοι απο πρωιθεν εως δειλης	14 Als der Schwiegervater des Mose sah, was er alles für das Volk zu tun hatte, sagte er: Was soll das, was du da für das Volk tust? Warum sitzt du hier allein und die vielen Leute müssen vom Morgen bis zum Abend vor dir anstehen?
15 και λεγει μωυσης τω γαμβρω οτι παραγινεται προς με ο λαος εκζητησαι κρισιν παρα του θεου	15 Mose antwortete seinem Schwiegervater: Die Leute kommen zu mir, um Gott zu befragen.
16 οταν γαρ γενηται αυτοις αντιλογια και ελθωσι προς με διακρινω εκαστον και συμβιβαζω αυτους τα προσταγματα του θεου και τον νομον αυτου	16 Wenn sie einen Streitfall haben, kommen sie zu mir. Ich entscheide dann ihren Fall und teile ihnen die Gesetze und Weisungen Gottes mit.
17 ειπεν δε ο γαμβρος μωυση προς αυτον ουκ ορθως συ ποιεις το ρημα τουτο	17 Da sagte der Schwiegervater zu Mose: Es ist nicht richtig, wie du das machst.
18 φθορα καταφθαρηση ανυπομονητω και συ και πας ο λαος ουτος ος εστιν μετα σου βαρυ σοι το ρημα τουτο ου δυνηση ποιειν μονος	18 So richtest du dich selbst zugrunde und auch das Volk, das bei dir ist. Das ist zu schwer für dich; allein kannst du es nicht bewältigen.
19 νυν ουν ακουσον μου και συμβουλευσω σοι και εσται ο θεος μετα σου γινου συ τω λαω τα προς τον θεον και ανοισεις τους λογους αυτων προς τον θεον	19 Nun hör zu, ich will dir einen Rat geben und Gott wird mit dir sein. Vertritt du das Volk vor Gott! Bring ihre Rechtsfälle vor ihn,
20 και διαμαρτυρη αυτοις τα προσταγματα του θεου και τον νομον αυτου και σημανεις αυτοις τας οδους εν αις πορευσονται εν αυταις και τα εργα α ποιησουσιν	20 unterrichte sie in den Gesetzen und Weisungen und lehre sie, wie sie leben und was sie tun sollen.
21 και συ σεαυτω σκεψαι απο παντος του λαου ανδρας δυνατους θεοσεβεις ανδρας δικαιους μισουντας υπερηφανιαν και καταστησεις αυτους επ' αυτων χιλιαρχους και εκατονταρχους και πεντηκονταρχους και δεκαδαρχους	21 Du aber sieh dich im ganzen Volk nach tüchtigen, gottesfürchtigen und zuverlässigen Männern um, die Bestechung ablehnen. Gib dem Volk Vorsteher für je tausend, hundert, fünfzig und zehn!
22 και κρινουσιν τον λαον πασαν ωραν το δε ρημα το υπερογκον ανοισουσιν επι σε τα δε βραχεα των κριματων κρινουσιν αυτοι και κουφιουσιν απο σου και συναντιλημψονται σοι	22 Sie sollen dem Volk jederzeit als Richter zur Verfügung stehen. Alle wichtigen Fälle sollen sie vor dich bringen, die leichteren sollen sie selber entscheiden. Entlaste dich und lass auch andere Verantwortung tragen!
23 εαν το ρημα τουτο ποιησης κατισχυσει σε ο θεος και δυνηση παραστηναι και πας ο λαος ουτος εις τον εαυτου τοπον μετ' ειρηνης ηξει	23 Wenn du das tust, sofern Gott zustimmt, bleibst du der Aufgabe gewachsen und die Leute hier können alle zufrieden heimgehen.
24 ηκουσεν δε μωυσης της φωνης του γαμβρου και εποιησεν οσα αυτω ειπεν	24 Mose hörte auf seinen Schwiegervater und tat alles, was er vorschlug.
25 και επελεξεν μωυσης ανδρας δυνατους απο παντος ισραηλ και εποιησεν αυτους επ' αυτων χιλιαρχους και εκατονταρχους και πεντηκονταρχους και δεκαδαρχους	25 Mose wählte sich tüchtige Männer in ganz Israel aus und setzte sie als Hauptleute über das Volk ein, als Vorsteher für je tausend, hundert, fünfzig und zehn.
26 και εκρινοσαν τον λαον πασαν ωραν παν δε ρημα υπερογκον ανεφεροσαν επι μωυσην παν δε ρημα ελαφρον εκρινοσαν αυτοι	26 Sie standen dem Volk jederzeit als Richter zur Verfügung. Die schwierigen Fälle brachten sie vor Mose, alle leichteren entschieden sie selber.
27 εξαπεστειλεν δε μωυσης τον εαυτου γαμβρον και απηλθεν εις την γην αυτου	27 Mose verabschiedete seinen Schwiegervater und dieser kehrte in sein Land zurück.