ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Γ´ - 1 Re - Kings III 1

LXX	NEW AMERICAN BIBLE
1 και ο βασιλευς δαυιδ πρεσβυτερος προβεβηκως ημεραις και περιεβαλλον αυτον ιματιοις και ουκ εθερμαινετο	1 When King David was old and advanced in years, though they spread covers over him he could not keep warm.
2 και ειπον οι παιδες αυτου ζητησατωσαν τω κυριω ημων τω βασιλει παρθενον νεανιδα και παραστησεται τω βασιλει και εσται αυτον θαλπουσα και κοιμηθησεται μετ' αυτου και θερμανθησεται ο κυριος ημων ο βασιλευς	2 His servants therefore said to him, "Let a young virgin be sought to attend you, lord king, and to nurse you. If she sleeps with your royal majesty, you will be kept warm."
3 και εζητησαν νεανιδα καλην εκ παντος οριου ισραηλ και ευρον την αβισακ την σωμανιτιν και ηνεγκαν αυτην προς τον βασιλεα	3 So they sought for a beautiful girl throughout the territory of Israel, and found Abishag the Shunamite, whom they brought to the king.
4 και η νεανις καλη εως σφοδρα και ην θαλπουσα τον βασιλεα και ελειτουργει αυτω και ο βασιλευς ουκ εγνω αυτην	4 The maiden, who was very beautiful, nursed the king and cared for him, but the king did not have relations with her.
5 και αδωνιας υιος αγγιθ επηρετο λεγων εγω βασιλευσω και εποιησεν εαυτω αρματα και ιππεις και πεντηκοντα ανδρας παρατρεχειν εμπροσθεν αυτου	5 Adonijah, son of Haggith, began to display his ambition to be king. He acquired chariots, drivers, and fifty henchmen.
6 και ουκ απεκωλυσεν αυτον ο πατηρ αυτου ουδεποτε λεγων δια τι συ εποιησας και γε αυτος ωραιος τη οψει σφοδρα και αυτον ετεκεν οπισω αβεσσαλωμ	6 Yet his father never rebuked him or asked why he was doing this. Adonijah was also very handsome, and next in age to Absalom by the same mother.
7 και εγενοντο οι λογοι αυτου μετα ιωαβ του υιου σαρουιας και μετα αβιαθαρ του ιερεως και εβοηθουν οπισω αδωνιου	7 He conferred with Joab, son of Zeruiah, and with Abiathar the priest, and they supported him.
8 και σαδωκ ο ιερευς και βαναιας υιος ιωδαε και ναθαν ο προφητης και σεμει και ρηι και οι δυνατοι του δαυιδ ουκ ησαν οπισω αδωνιου	8 However, Zadok the priest, Benaiah, son of Jehoiada, Nathan the prophet, and Shimei and his companions, the pick of David's army, did not side with Adonijah.
9 και εθυσιασεν αδωνιας προβατα και μοσχους και αρνας μετα λιθου του ζωελεθ ος ην εχομενα της πηγης ρωγηλ και εκαλεσεν παντας τους αδελφους αυτου και παντας τους αδρους ιουδα παιδας του βασιλεως	9 When he slaughtered sheep, oxen, and fatlings at the stone Zoheleth, near En-rogel, Adonijah invited all his brothers, the king's sons, and all the royal officials of Judah.
10 και τον ναθαν τον προφητην και βαναιαν και τους δυνατους και τον σαλωμων αδελφον αυτου ουκ εκαλεσεν	10 But he did not invite the prophet Nathan, or Benaiah, or the pick of the army, or his brother Solomon.
11 και ειπεν ναθαν προς βηρσαβεε μητερα σαλωμων λεγων ουκ ηκουσας οτι εβασιλευσεν αδωνιας υιος αγγιθ και ο κυριος ημων δαυιδ ουκ εγνω	11 Then Nathan said to Bathsheba, Solomon's mother: "Have you not heard that Adonijah, son of Haggith, has become king without the knowledge of our lord David?
12 και νυν δευρο συμβουλευσω σοι δη συμβουλιαν και εξελου την ψυχην σου και την ψυχην του υιου σου σαλωμων	12 Come now, let me advise you so that you may save your life and that of your son Solomon.
13 δευρο εισελθε προς τον βασιλεα δαυιδ και ερεις προς αυτον λεγουσα ουχι συ κυριε μου βασιλευ ωμοσας τη δουλη σου λεγων οτι σαλωμων ο υιος σου βασιλευσει μετ' εμε και αυτος καθιειται επι του θρονου μου και τι οτι εβασιλευσεν αδωνιας	13 Go, visit King David, and say to him, 'Did you not, lord king, swear to your handmaid: Your son Solomon shall be king after me and shall sit upon my throne? Why, then, has Adonijah become king?'
14 και ιδου ετι λαλουσης σου εκει μετα του βασιλεως και εγω εισελευσομαι οπισω σου και πληρωσω τους λογους σου	14 And while you are still there speaking to the king, I will come in after you and confirm what you have said."
15 και εισηλθεν βηρσαβεε προς τον βασιλεα εις το ταμιειον και ο βασιλευς πρεσβυτης σφοδρα και αβισακ η σωμανιτις ην λειτουργουσα τω βασιλει	15 So Bathsheba visited the king in his room, while Abishag the Shunamite was attending him because of his advanced age.
16 και εκυψεν βηρσαβεε και προσεκυνησεν τω βασιλει και ειπεν ο βασιλευς τι εστιν σοι	16 Bathsheba bowed in homage to the king, who said to her, "What do you wish?"
17 η δε ειπεν κυριε μου βασιλευ συ ωμοσας εν κυριω τω θεω σου τη δουλη σου λεγων οτι σαλωμων ο υιος σου βασιλευσει μετ' εμε και αυτος καθησεται επι του θρονου μου	17 She answered him: "My lord, you swore to me your handmaid by the LORD, your God, that my son Solomon should reign after you and sit upon your throne.
18 και νυν ιδου αδωνιας εβασιλευσεν και συ κυριε μου βασιλευ ουκ εγνως	18 But now Adonijah has become king, and you, my lord king, do not know it.
19 και εθυσιασεν μοσχους και αρνας και προβατα εις πληθος και εκαλεσεν παντας τους υιους του βασιλεως και αβιαθαρ τον ιερεα και ιωαβ τον αρχοντα της δυναμεως και τον σαλωμων τον δουλον σου ουκ εκαλεσεν	19 He has slaughtered oxen, fatlings, and sheep in great numbers; he has invited all the king's sons, Abiathar the priest, and Joab, the general of the army, but not your servant Solomon.
20 και συ κυριε μου βασιλευ οι οφθαλμοι παντος ισραηλ προς σε απαγγειλαι αυτοις τις καθησεται επι του θρονου του κυριου μου του βασιλεως μετ' αυτον	20 Now, my lord king, all Israel is waiting for you to make known to them who is to sit on the throne after your royal majesty.
21 και εσται ως αν κοιμηθη ο κυριος μου ο βασιλευς μετα των πατερων αυτου και εσομαι εγω και ο υιος μου σαλωμων αμαρτωλοι	21 If this is not done, when my lord the king sleeps with his fathers, I and my son Solomon will be considered criminals."
22 και ιδου ετι αυτης λαλουσης μετα του βασιλεως και ναθαν ο προφητης ηλθεν	22 While she was still speaking to the king, the prophet Nathan came in.
23 και ανηγγελη τω βασιλει ιδου ναθαν ο προφητης και εισηλθεν κατα προσωπον του βασιλεως και προσεκυνησεν τω βασιλει κατα προσωπον αυτου επι την γην	23 When he had been announced, the prophet entered the king's presence and, bowing to the floor, did him homage.
24 και ειπεν ναθαν κυριε μου βασιλευ συ ειπας αδωνιας βασιλευσει οπισω μου και αυτος καθησεται επι του θρονου μου	24 Then Nathan said: "Have you decided, my lord king, that Adonijah is to reign after you and sit on your throne?
25 οτι κατεβη σημερον και εθυσιασεν μοσχους και αρνας και προβατα εις πληθος και εκαλεσεν παντας τους υιους του βασιλεως και τους αρχοντας της δυναμεως και αβιαθαρ τον ιερεα και ιδου εισιν εσθιοντες και πινοντες ενωπιον αυτου και ειπαν ζητω ο βασιλευς αδωνιας	25 He went down today and slaughtered oxen, fatlings, and sheep in great numbers; he invited all the king's sons, the commanders of the army, and Abiathar the priest, and they are eating and drinking in his company and saying, 'Long live King Adonijah!'
26 και εμε αυτον τον δουλον σου και σαδωκ τον ιερεα και βαναιαν υιον ιωδαε και σαλωμων τον δουλον σου ουκ εκαλεσεν	26 But me, your servant, he did not invite; nor Zadok the priest, nor Benaiah, son of Jehoiada, nor your servant Solomon.
27 ει δια του κυριου μου του βασιλεως γεγονεν το ρημα τουτο και ουκ εγνωρισας τω δουλω σου τις καθησεται επι τον θρονον του κυριου μου του βασιλεως μετ' αυτον	27 Was this done by my royal master's order without my being told who was to succeed to your majesty's kingly throne?"
28 και απεκριθη δαυιδ και ειπεν καλεσατε μοι την βηρσαβεε και εισηλθεν ενωπιον του βασιλεως και εστη ενωπιον αυτου	28 King David answered, "Call Bathsheba here." When she re-entered the king's presence and stood before him,
29 και ωμοσεν ο βασιλευς και ειπεν ζη κυριος ος ελυτρωσατο την ψυχην μου εκ πασης θλιψεως	29 the king swore, "As the LORD lives, who has delivered me from all distress,
30 οτι καθως ωμοσα σοι εν κυριω τω θεω ισραηλ λεγων οτι σαλωμων ο υιος σου βασιλευσει μετ' εμε και αυτος καθησεται επι του θρονου μου αντ' εμου οτι ουτως ποιησω τη ημερα ταυτη	30 this very day I will fulfill the oath I swore to you by the LORD, the God of Israel, that your son Solomon should reign after me and should sit upon my throne in my place."
31 και εκυψεν βηρσαβεε επι προσωπον επι την γην και προσεκυνησεν τω βασιλει και ειπεν ζητω ο κυριος μου ο βασιλευς δαυιδ εις τον αιωνα	31 Bowing to the floor in homage to the king, Bathsheba said, "May my lord, King David, live forever!"
32 και ειπεν ο βασιλευς δαυιδ καλεσατε μοι σαδωκ τον ιερεα και ναθαν τον προφητην και βαναιαν υιον ιωδαε και εισηλθον ενωπιον του βασιλεως	32 Then King David summoned Zadok the priest, Nathan the prophet, and Benaiah, son of Jehoiada. When they had entered the king's presence,
33 και ειπεν ο βασιλευς αυτοις λαβετε τους δουλους του κυριου υμων μεθ' υμων και επιβιβασατε τον υιον μου σαλωμων επι την ημιονον την εμην και καταγαγετε αυτον εις τον γιων	33 he said to them: "Take with you the royal attendants. Mount my son Solomon upon my own mule and escort him down to Gihon.
34 και χρισατω αυτον εκει σαδωκ ο ιερευς και ναθαν ο προφητης εις βασιλεα επι ισραηλ και σαλπισατε κερατινη και ερειτε ζητω ο βασιλευς σαλωμων	34 There Zadok the priest and Nathan the prophet are to anoint him king of Israel, and you shall blow the horn and cry, 'Long live King Solomon!'
35 και καθησεται επι του θρονου μου και αυτος βασιλευσει αντ' εμου και εγω ενετειλαμην του ειναι εις ηγουμενον επι ισραηλ και ιουδα	35 When you come back in his train, he is to go in and sit upon my throne and reign in my place. I designate him ruler of Israel and of Judah."
36 και απεκριθη βαναιας υιος ιωδαε τω βασιλει και ειπεν γενοιτο ουτως πιστωσαι κυριος ο θεος του κυριου μου του βασιλεως	36 In answer to the king, Benaiah, son of Jehoiada, said: "So be it! May the LORD, the God of my lord the king, so decree!
37 καθως ην κυριος μετα του κυριου μου του βασιλεως ουτως ειη μετα σαλωμων και μεγαλυναι τον θρονον αυτου υπερ τον θρονον του κυριου μου του βασιλεως δαυιδ	37 As the LORD has been with your royal majesty, so may he be with Solomon, and exalt his throne even more than that of my lord, King David!"
38 και κατεβη σαδωκ ο ιερευς και ναθαν ο προφητης και βαναιας υιος ιωδαε και ο χερεθθι και ο φελεθθι και επεκαθισαν τον σαλωμων επι την ημιονον του βασιλεως δαυιδ και απηγαγον αυτον εις τον γιων	38 So Zadok the priest, Nathan the prophet, Benaiah, son of Jehoiada, and the Cherethites and Pelethites went down, and mounting Solomon on King David's mule, escorted him to Gihon.
39 και ελαβεν σαδωκ ο ιερευς το κερας του ελαιου εκ της σκηνης και εχρισεν τον σαλωμων και εσαλπισεν τη κερατινη και ειπεν πας ο λαος ζητω ο βασιλευς σαλωμων	39 Then Zadok the priest took the horn of oil from the tent and anointed Solomon. They blew the horn and all the people shouted, "Long live King Solomon!"
40 και ανεβη πας ο λαος οπισω αυτου και εχορευον εν χοροις και ευφραινομενοι ευφροσυνην μεγαλην και ερραγη η γη εν τη φωνη αυτων	40 Then all the people went up after him, playing flutes and rejoicing so much as to split open the earth with their shouting.
41 και ηκουσεν αδωνιας και παντες οι κλητοι αυτου και αυτοι συνετελεσαν φαγειν και ηκουσεν ιωαβ την φωνην της κερατινης και ειπεν τις η φωνη της πολεως ηχουσης	41 Adonijah and all the guests who were with him heard it, just as they ended their banquet. When Joab heard the sound of the horn, he asked, "What does this uproar in the city mean?"
42 ετι αυτου λαλουντος και ιδου ιωναθαν υιος αβιαθαρ του ιερεως ηλθεν και ειπεν αδωνιας εισελθε οτι ανηρ δυναμεως ει συ και αγαθα ευαγγελισαι	42 As he was speaking, Jonathan, son of Abiathar the priest, arrived. "Come," said Adonijah, "you are a man of worth and must bring good news."
43 και απεκριθη ιωναθαν και ειπεν και μαλα ο κυριος ημων ο βασιλευς δαυιδ εβασιλευσεν τον σαλωμων	43 "On the contrary!" Jonathan answered him. "Our lord, King David, has made Solomon king.
44 και απεστειλεν ο βασιλευς μετ' αυτου τον σαδωκ τον ιερεα και ναθαν τον προφητην και βαναιαν υιον ιωδαε και τον χερεθθι και τον φελεθθι και επεκαθισαν αυτον επι την ημιονον του βασιλεως	44 The king sent with him Zadok the priest, Nathan the prophet, Benaiah, son of Jehoiada, and the Cherethites and Pelethites, and they mounted him upon the king's own mule.
45 και εχρισαν αυτον σαδωκ ο ιερευς και ναθαν ο προφητης εις βασιλεα εν τω γιων και ανεβησαν εκειθεν ευφραινομενοι και ηχησεν η πολις αυτη η φωνη ην ηκουσατε	45 Zadok the priest and Nathan the prophet anointed him king at Gihon, and they went up from there rejoicing, so that the city is in an uproar. That is the noise you heard.
46 και εκαθισεν σαλωμων επι θρονον της βασιλειας	46 Besides, Solomon took his seat on the royal throne,
47 και εισηλθον οι δουλοι του βασιλεως ευλογησαι τον κυριον ημων τον βασιλεα δαυιδ λεγοντες αγαθυναι ο θεος το ονομα σαλωμων του υιου σου υπερ το ονομα σου και μεγαλυναι τον θρονον αυτου υπερ τον θρονον σου και προσεκυνησεν ο βασιλευς επι την κοιτην αυτου	47 and the king's servants went in and paid their respects to our lord, King David, saying, 'May God make Solomon more famous than you and exalt his throne more than your own!' And the king in his bed worshiped God,
48 και γε ουτως ειπεν ο βασιλευς ευλογητος κυριος ο θεος ισραηλ ος εδωκεν σημερον εκ του σπερματος μου καθημενον επι του θρονου μου και οι οφθαλμοι μου βλεπουσιν	48 and this is what he said: 'Blessed be the LORD, the God of Israel, who has this day seated one of my sons upon my throne, so that I see it with my own eyes.'"
49 και εξεστησαν και εξανεστησαν παντες οι κλητοι του αδωνιου και απηλθον ανηρ εις την οδον αυτου	49 All the guests of Adonijah left in terror, each going his own way.
50 και αδωνιας εφοβηθη απο προσωπου σαλωμων και ανεστη και απηλθεν και επελαβετο των κερατων του θυσιαστηριου	50 Adonijah, in fear of Solomon, also left; he went and seized the horns of the altar.
51 και ανηγγελη τω σαλωμων λεγοντες ιδου αδωνιας εφοβηθη τον βασιλεα σαλωμων και κατεχει των κερατων του θυσιαστηριου λεγων ομοσατω μοι σημερον ο βασιλευς σαλωμων ει ου θανατωσει τον δουλον αυτου εν ρομφαια	51 It was reported to Solomon that Adonijah, in his fear of King Solomon, had seized the horns of the altar and said, "Let King Solomon first swear that he will not kill me, his servant, with the sword."
52 και ειπεν σαλωμων εαν γενηται εις υιον δυναμεως ει πεσειται των τριχων αυτου επι την γην και εαν κακια ευρεθη εν αυτω θανατωθησεται	52 Solomon answered, "If he proves himself worthy, not a hair shall fall from his head. But if he is found guilty of crime, he shall die."
53 και απεστειλεν ο βασιλευς σαλωμων και κατηνεγκεν αυτον απανωθεν του θυσιαστηριου και εισηλθεν και προσεκυνησεν τω βασιλει σαλωμων και ειπεν αυτω σαλωμων δευρο εις τον οικον σου	53 King Solomon sent to have him brought down from the altar, and he came and paid homage to the king. Solomon then said to him, "Go to your home."