Scrutatio

Domenica, 28 aprile 2024 - San Luigi Maria Grignion da Montfort ( Letture di oggi)

Daniele 5


font
NOVA VULGATABIBBIA RICCIOTTI
1 Balthasar rex fecit grande con vivium optimatibus suis mille et coram hismilibus vinum bibebat.1 - Baltassar fece un gran convito a mille persone delle più cospicue e ognuno secondo l'età beveva a suo grado.
2 Balthasar ergo praecepit iam temulentus, ut afferrenturvasa aurea et argentea, quae asportaverat Nabuchodonosor pater eius de templo,quod fuit in Ierusalem, ut biberent in eis rex et optimates eius uxoresque eiuset concubinae.2 Ed essendo già ebbro ordinò che fossero recati i vasi d'oro e d'argento che Nabucodonosor, suo padre, aveva portati via dal tempio già esistito, in Gerusalemme, per servirsene a bere egli re, i suoi nobili, le sue mogli e le sue concubine.
3 Tunc allata sunt vasa aurea, quae asportaverat de templo, quodfuerat in Ierusalem; et biberunt in eis rex et optimates eius, uxores etconcubinae illius:3 Furono allora recati i vasi d'oro e d'argento, portati via dal tempio già esistito in Gerusalemme e ad essi bevettero, il re e i suoi nobili, le sue mogli e le sue concubine.
4 bibebant vinum et laudabant deos suos aureos et argenteos,aereos, ferreos ligneosque et lapideos.
4 Tracannavano vino e inneggiavano ai loro dèi d'oro e d'argento, di bronzo, di ferro, di legno e di pietra.
5 In eadem hora apparuerunt digiti manus hominis et scripserunt contracandelabrum in superficie parietis palatii regis; et rex aspiciebat articulosmanus scribentis.5 Ad un certo punto apparvero delle dita come d'una mano umana che scriveva dirimpetto al candelabro, sulla superficie della parete della sala regia e il re stava osservando le dita della mano che scriveva.
6 Tunc regis facies commutata est, et cogitationes eiusconturbabant eum, et compages renum eius solvebantur, et genua eius ad seinvicem collidebantur.6 La sua faccia allora cominciò a cangiare e i suoi pensieri lo misero in turbamento, si sentì sciogliere la compagine delle reni e battere insieme le ginocchia.
7 Exclamavit itaque rex fortiter, ut introducerent magos,Chaldaeos et haruspices; et proloquens rex ait sapientibus Babylonis: “Quicumque legerit scripturam hanc et interpretationem eius manifestam mihifecerit, purpura vestietur et torquem auream habebit in collo et tertius inregno meo dominabitur ”.7 E il re a voce forte esclamò che facessero entrare i magi, i Caldei e gl'indovini; e presa la parola disse ai sapienti di Babilonia: «Chiunque leggerà quella scrittura e mi dichiarerà il suo significato, sarà rivestito di porpora, avrà una collana d'oro al collo e sarà il terzo del mio regno!».
8 Tunc ingressi sunt omnes sapientes regis et nonpotuerunt nec scripturam legere nec interpretationem indicare regi;8 Ma tutti i sapienti che allora furono entrati, non riuscirono nè a leggere la scrittura, nè a dichiarare al re il significato.
9 unde rexBalthasar satis conturbatus est, et vultus illius immutatus est super eum, sedet optimates eius turbabantur.9 Per cui il re Baltassar ne fu molto turbato e il suo volto comparve tutto cangiato e anche i suoi nobili erano rimasti costernati.
10 Regina autem, sermonum regis optimatiumqueeius causa, domum convivii ingressa est; et regina proloquens ait: “ Rex, inaeternum vive! Non te conturbent cogitationes tuae, neque facies tua immutetur.10 La regina intanto, pel caso avvenuto al re e ai suoi nobili, era entrata nel convito e prendendo a parlare disse: «O re, che tu possa vivere in eterno, i tuoi pensieri non ti turbino, non si sconvolga il tuo aspetto.
11 Est vir in regno tuo, qui spiritum deorum sanctorum habet in se, et in diebuspatris tui scientia et intellegentia et sapientia quasi sapientia deoruminventae sunt in eo; nam et rex Nabuchodonosor pater tuus principem magorum,incantatorum, Chaldaeorum et haruspicum constituit eum; pater tuus, o rex,11 Nel tuo regno vi è un uomo che ha in sè lo spirito degli dèi santi e ai giorni del padre tuo diede prova di aver infusa la scienza e la sapienza! giacchè il re Nabucodonosor tuo padre, lo costituì capo dei magi, degli incantatori, dei Caldei e degli aruspici, tuo padre stesso intendi, o re.
12 quia spiritus amplior et prudentia intellegentiaque et interpretatio somniorumet ostensio secretorum ac solutio ligatorum inventae sunt in eo, in Daniele, cuirex posuit nomen Baltassar. Nunc itaque Dan iel vocetur et interpretationemnarrabit ”.12 Perchè uno spirito più vasto, la prudenza, l'intelligenza, l'interpretazione dei sogni, la divinazione degli arcani, lo scioglimento dei nodi, sono state tutte cose riscontrate in lui, voglio dire in Daniele, a cui il re aveva imposto il nome di Baltassar; or dunque sia chiamato Daniele, che egli esporrà l'interpretazione».
13 Igitur introductus est Daniel coram rege; ad quem praefatus rex ait: “ Tues Daniel de filiis captivitatis Iudae, quem adduxit rex pater meus de Iuda?13 Allora fu introdotto Daniele alla presenza del re, a cui indirizzando la parola il re disse: «Sei tu Daniele dei figli esuli di Giuda, che il re mio padre ha condotto dalla Giudea?
14 Audivi de te quoniam spiritum deorum habeas, et scientia intellegentiaque acsapientia ampliores inventae sint in te.14 Ho sentito di te che hai lo spirito degli dèi santi e che si sono riscontrate scienza e sapienza e penetrazione in te più che in altri, vaste.
15 Et nunc introgressi sunt inconspectu meo sapientes, magi, ut scripturam hanc legerent et interpretationemeius indicarent mihi et nequiverunt sensum huius sermonis edicere.15 Ed ora entrarono nel mio cospetto i maghi sapienti, per decifrare questa scrittura e indicarmene la spiegazione, ma non riuscirono a spiegare il significato di queste parole.
16 Porro egoaudivi de te quod possis obscura interpretari et ligata dissolvere; si ergovales scripturam legere et interpretationem eius indicare mihi, purpuravestieris et torquem auream circa collum tuum habebis et tertius in regno meoprinceps eris ”.16 Ora io ho udito di te che sei capace di interpretare le cose oscure e sciogliere le avviluppate, se dunque riesci a leggere lo scritto e a indicarmene il significato, sarai rivestito di porpora e avrai una collana d'oro al collo e diventerai la terza autorità del mio regno».
17 Tunc respondens Daniel ait coram rege: “ Munera tua sint tibi, et dona tuaalteri da; scripturam autem legam tibi, rex, et interpretationem eius ostendamtibi.17 A cui rispondendo Daniele disse in presenza del re: «I tuoi doni ritienli per te e le offerte della tua corte dàlle ad altri: lo scritto te lo leggerò, o re, e ti dichiarerò la sua interpretazione.
18 O rex, Deus altissimus regnum et magnificentiam et gloriam et honoremdedit Nabuchodonosor patri tuo.18 O re, l'Altissimo Iddio diede il regno e la magnificenza, la gloria e l'onore a Nabucodonosor tuo padre.
19 Et propter magnificentiam, quam dederat ei,universi populi, tribus et linguae tremebant et metuebant eum; quos volebat,interficiebat et, quos volebat, percutiebat et, quos volebat, exaltabat et, quosvolebat, humiliabat.19 E per la magnificenza che gli aveva dato, tutti i popoli, le schiatte e le lingue stavano in trepidazione e paura di lui: egli uccideva quei che voleva; egli percoteva quei che voleva; quei che voleva esaltava, quei che voleva abbassava.
20 Quando autem elevatum est cor eius, et spiritus illiusobfirmatus est ad superbiam, depositus est de solio regni sui, et gloria eiusablata est ab eo;20 Ma quando il suo cuore s'inorgoglì e nel suo animo prevalse la superbia, fu deposto dal trono del suo regno e la sua gloria gli fu tolta.
21 et a filiis hominum eiectus est, sed et cor eius cumbestiis positum est, et cum onagris erat habitatio eius, fenum quoque ut bovescomedebat, et rore caeli corpus eius infectum est, donec cognosceret quodpotestatem haberet Deus altissimus in regno hominum et, quemcumque voluerit,suscitabit super illud.21 Fu scacciato d'infra gli uomini e anche il suo cuore non ebbe altro posto che tra i bruti e la sua dimora fu cogli onagri: mangiò fieno come il bue e il suo corpo fu asperso dalla rugiada del cielo, finchè ebbe riconosciuto che l'Altissimo ha l'impero sul regno degli uomini e sopra di esso fa sorgere chiunque vuole.
22 Tu quoque filius eius, Balthasar, non humiliasti cortuum, cum scires haec omnia,22 E anche tu, che sei suo figlio, o Baltassar, pur sapendo tutto questo, non conservasti umile il tuo cuore,
23 sed adversum Dominum caeli elevatus es, et vasadomus eius allata sunt coram te, et tu et optimates tui et uxores tuae etconcubinae tuae vinum bibistis in eis; deos quoque argenteos et aureos etaereos, ferreos ligneosque et lapideos, qui non vident neque audiunt nequesentiunt, laudasti, porro Deum, qui habet flatum tuum in manu sua et omnes viastuas, non glorificasti.23 ma ti sei elevato contro il dominatore del cielo; i vasi della sua casa furono portati davanti a te e in essi tu e i tuoi nobili e le tue mogli e le tue concubine avete bevuto il vino; tu hai inneggiato agli dèi d'argento e d'oro, di bronzo, di rame, di legno e di pietra che non vedono, non odono, e non sentono: mentre al Dio che ha in sua mano il tuo alito e tutti i tuoi destini non hai reso gloria.
24 Idcirco ab eo missi sunt articuli manus, et scripturahaec exarata est.24 Per questi motivi dunque sono state mandate da lui le dita della mano che vergò lo scritto qui davanti tracciato.
25 Haec est autem scriptura, quae digesta est: mane, thecel,upharsin.25 Questa poi è la scrittura ch'è stata composta: - Mane, Tecel, Fares. -
26 Et haec est interpretatio sermonis: mane, numeravit Deus regnumtuum et complevit illud;26 E questo è il significato delle parole: Mane: Dio ha computato il tuo regno e l'ha fatto cessare.
27 thecel, appensus es in statera et inventus es minushabens;27 Tecel: Sei stato librato sulla bilancia e trovato scarso.
28 phares, divisum est regnum tuum et datum est Medis et Persis ”.28 Fares: Il tuo regno è stato diviso e dato ai Medi e ai Persiani».
29 Tunc, iubente Balthasar, indutus est Daniel purpura, et circumdata est torquesaurea collo eius, et praedicatum est de eo quod haberet potestatem tertius inregno suo.29 Allora dietro ordine del re, Daniele fu rivestito di porpora e una collana d'oro gli fu cinta intorno al collo e fu bandito di lui, che sarebbe in autorità, terzo nel suo regno.
30 Eadem nocte interfectus est Balthasar rex Chaldaeorum.
30 In quella stessa notte Baltassar re della Caldea fu ucciso,
31 e gli succedette nel regno Dario il Medo essendo in età di sessantadue anni.