Scrutatio

Lunedi, 29 aprile 2024 - Santa Caterina da Siena ( Letture di oggi)

Primo libro dei Maccabei 1


font
NOVA VULGATABIBBIA RICCIOTTI
1 Et factum est, postquam per cussit Alexander Philippi Mace do, qui priusregnavit in Graecia, egressus de terra Cetthim, Darium regem Persarum etMedorum,1 - Or avvenne che Alessandro figlio di Filippo, Macedone, primo a regnare in Grecia, uscito dalla terra di Cetim, dopo avere sconfitto Dario re dì Persia e de’ Medi,
2 constituit proelia multa et obtinuit munitiones et interfecit regesterrae;2 ingaggiò molte battaglie, prese tutte le fortezze, uccise i re delle genti,
3 et pertransiit usque ad fines terrae et accepit spolia multitudinisgentium, et siluit terra in conspectu eius, et exaltatum est et elevatum est coreius.3 s’avanzò sino all’estremità della terra, depredò una quantità di nazioni, ed il mondo ammutolì dinanzi a lui.
4 Et congregavit virtutem fortem nimis et obtinuit regiones gentium ettyrannos, et facti sunt illi in tributum.4 Radunò forze ed eserciti potentissimi, ed il suo cuore si gonfiò e s’insuperbì ;
5 Et post haec decidit in lectum etcognovit quia moreretur;5 soggiogò le regioni delle nazioni ed i loro capi, e se li rese tributarli.
6 et vocavit pueros suos nobiles, qui secum erantnutriti a iuventute, et divisit illis regnum suum, cum adhuc viveret.6 Dopo ciò cadde malato; e sentendosi in fine,
7 Etregnavit Alexander annis duodecim et mortuus est.7 chiamò i suoi servi, grandi del regno che sino da giovani erano cresciuti con lui, e prima di morire divise tra loro il suo impero.
8 Et obtinuerunt pueri eiusregnum, unusquisque in loco suo;8 Regnò dunque Alessandro dodici anni, e mori.
9 et imposuerunt omnes sibi diademata postmortem eius, et filii eorum post eos annis multis. Et multiplicata sunt mala interra.
9 Ed i suoi generali ebbero il regno di lui, ciascuno in'una regione,
10 Et exiit ex eis radix peccatrix, Antiochus Epiphanes filius Antiochi regis,qui fuerat Romae obses, et regnavit in anno centesimo tricesimo septimo regniGraecorum.10 e morto lui, tutti si cinsero la corona ; cosi, dopo loro, i loro figli per molti anni; e si moltiplicarono i mali sopra la terra.
11 In diebus illis exierunt ex Israel filii iniqui et suaseruntmultis dicentes: “ Eamus et disponamus testamentum cum gentibus, quae circanos sunt, quia, ex quo recessimus ab eis, invenerunt nos multa mala ”.11 Or da quelli usci una progenie di peccato, Antioco l'illustre, figlio del re Antioco, ch’era stato ostaggio a Roma, e prese a regnare nell’anno centotrentasette del regno de’ Greci.
12 Etbonus visus est sermo in oculis eorum;12 In quel tempo vennero su da Israele de' figli scellerati, e persuasero molti con dire: « Andiamo, e facciamo alleanza coi gentili che ci stanno dintorno; perchè, da quando li lasciammo, ci piovvero addosso molti malanni ».
13 et destinaverunt aliqui de populo etabierunt ad regem, et dedit illis potestatem, ut facerent iustitias gentium.13 Parve a loro giusto questo discorso,
14 Et aedificaverunt gymnasium in Hierosolymis secundum leges nationum;14 ed alcuni del popolo si incaricarono d’andare al re, il quale dette loro potestà di vivere a modo del gentili.
15 etfecerunt sibi praeputia et recesserunt a testamento sancto et iuncti suntnationibus et venumdati sunt, ut facerent malum.
15 Edificarono dunque in Gerusalemme un ginnasio secondo i costumi pagani, si fecero i prepuzi, rinnegarono il patto santo [con Dio],
16 Et paratum est regnum in conspectu Antiochi, et coepit regnare in terraAegypti, ut regnaret super duo regna.16 fecero lega coi gentili, e venderono l’anima propria per far il male.
17 Et intravit in Aegyptum in multitudinegravi, in curribus et elephantis et equitibus et navium multitudine;17 Ed il regno d’Antioco si raffermò, ed egli aspirò a regnare anche sull’ Egitto, per avere due regni.
18 etconstituit bellum adversus Ptolemaeum regem Aegypti, et veritus est Ptolemaeus afacie eius et fugit, et ceciderunt vulnerati multi.18 Entrò dunque in Egitto con un grande esercito, carri, elefanti, cavalieri e gran numero di navi;
19 Et comprehenderuntcivitates munitas in terra Aegypti, et accepit spolia terrae Aegypti.19 e mosse guerra contro Tolomeo re dell’ Egitto il quale ebbe paura di lui, e fuggì, lasciando sul campo molti de’ suoi.
20 Etreversus est Antiochus, postquam percussit Aegyptum in centesimo et quadragesimotertio anno, et ascendit ad Israel et ad Hierosolyma in multitudine gravi20 Antioco dunque s''impadronì della fortezza dell'Egitto, e depredò quella terra.
21 etintravit in sanctificationem cum superbia et accepit altare aureum etcandelabrum luminis et universa vasa eius21 Così soggiogato l’Egitto, l’anno centoquarantatrè, Antioco tornò indietro, e si rivolse contro Israele.
22 et mensam propositionis etlibatoria et phialas et pateras aureas et velum et coronas et ornamentum aureum,quod in facie templi erat; et comminuit omnia.22 Sali a Gerusalemme con un grosso esercito,
23 Et accepit argentum et aurumet vasa concupiscibilia et accepit thesauros occultos, quos invenit;23 ed entrò con arroganza nel luogo santo. Prese l'altare d'oro, il candelabro delle lampade con tutti i suoi arredi, la mensa della proposizione, i vasi delle libazioni, le coppe ed i mortai d'oro, il velo, le corone, l’ornnmento d'oro che stava sulla fronte del tempio; e fece tutto in pezzi.
24 et,sublatis omnibus, abiit in terram suam et fecit caedem hominum et locutus estsuperbia magna.
24 Prese l'argento e l'oro, e gli arredi preziosi, e tutti i tesori nascosti che potè trovare; e rapita ogni cosa, ritornò nella sua terra,
25 Et factus est planctus magnus in Israel et in omni loco eorum;25 dopo aver fatto strage d'uomini, e parlato con grande insolenza.
26 etingemuerunt principes et seniores, virgines et iuvenes infirmati sunt, etspeciositas mulierum immutata est,26 Allora fu gran pianto in Israele, e in tutte le sue contrade.
27 omnis maritus sumpsit lamentum, et, quaesedebat in toro maritali, lugebat;27 Gemettero i magnati e gli anziani, le fanciulle ed i giovani si sentivan mancare, la bellezza delle donne venne meno.
28 et commota est terra super habitantes inea, et universa domus Iacob induit confusionem.
28 Gli sposi si sfogavano in lamenti, e le spose piangevano sedute sul letto nuziale.
29 Et post duos annos dierum misit rex principem tributorum in civitates Iudaeet venit Ierusalem cum turba magna;29 La terra si commosse per i suoi abitanti, e tutta la casa di Giacobbe si ricopri di confusione.
30 et locutus est ad eos verba pacifica indolo, et crediderunt ei. Et irruit super civitatem repente et percussit eamplaga magna et perdidit populum multum ex Israel.30 Passati due anni, il re mandò nelle città di Giuda il soprintendente ai tributi, il quale venne a Gerusalemme con molti uomini,
31 Et accepit spolia civitatiset succendit eam igne et destruxit domos eius et muros eius in circuitu;31 e con inganno parlò ai cittadini parole amichevoli, cosi che gli credettero.
32 etcaptivas duxerunt mulieres et natos et pecora possederunt.32 Ma all' improvviso piombò sulla città, la colpi di gran piaga, e mise a morte gran gente in Israele.
33 Et aedificaveruntcivitatem David muro magno et firmo et turribus firmis; et facta est illis inarcem.33 Saccheggiò la città, la dette alle fiamme, e ne distrusse le case e le mura di cinta.
34 Et posuerunt illic gentem peccatricem, viros iniquos, et convalueruntin ea;34 E menarono in ischiavitù le donne ed i fanciulli, e s'impadronirono degli armenti.
35 et posuerunt arma et escas et, congregatis spoliis Ierusalem,reposuerunt illic; et facti sunt in laqueum magnum.35 Poi fortificarono la città di David con mura grandi e solide, e solide torri, e ne fecero la loro rocca.
36 Et factum est hoc adinsidias sanctificationi et in diabolum malum in Israel semper;36 E vi posero una razza malvagia, uomini iniqui, che vi si rafforzarono, portandovi armi e viveri; misero insieme le spoglie di Gerusalemme,
37 et effuderuntsanguinem innocentem per circuitum sanctificationis et contaminaveruntsanctificationem.37 ed ivi le depositarono; e divennero un gran pericolo.
38 Et fugerunt habitatores Ierusalem propter eos, et facta esthabitatio exterorum, et facta est extera semini suo; et nati eius reliquerunteam.38 Fu questa un' insidia al luogo santo, ed una grande avversità per Israele.
39 Sanctificatio eius desolata est sicut solitudo, dies festi eius conversisunt in luctum, sabbata eius in opprobrium, honor eius in nihilum.39 Versarono il sangue innocente attorno al santuario, e contaminarono il luogo santo.
40 Secundumgloriam eius multiplicata est ignominia eius, et sublimitas eius conversa est inluctum.
40 per cagion loro, gli abitanti di Gerusalemme fuggirono, la città divenne abitazione di stranieri, straniera al suo popolo ed i suoi figli l'abbandonarono.
41 Et scripsit rex Antiochus omni regno suo, ut essent universi populus unus,41 Il suo santuario divenne desolato come un deserto; i suoi giorni di festa si convertirono in lutto, i suoi sabati in obbrobrio, il suo splendore in un niente;
42 et relinqueret unusquisque legem suam. Et receperunt omnes gentes secundumverbum regis Antiochi;42 la sua ignominia fu grande quanto già la sua gloria, e la sua eccellenza sì converse in lutto.
43 et multi ex Israel consenserunt cultui eius etsacrificaverunt idolis et coinquinaverunt sabbatum.43 Ed il re Antioco scrisse a tutto il suo regno, che si facesse un popolo solo, e che ognuno lasciasse da parte la propria legge.
44 Et misit rex libros permanus nuntiorum in Ierusalem et in civitates Iudae, ut sequerentur leges gentiumterrae,44 Tutti i pagani acconsentirono alla parola del re Antioco;
45 et prohibere holocausta et sacrificia et placationes fieri in temploDei et contaminare sabbata et dies sollemnes45 ed anche in Israele molti si piegarono alla sua imposizione, sacrificarono agli idoli, e violarono il sabato.
46 et polluere sancta et sanctos,46 Ed il re per mezzo di corrieri mandò lettere a Gerusalemme ed a tutte le città di Giuda, ordinando che seguissero le leggi del gentili del paese,
47 instruere aras et templa et idola et immolare porcina et pecora communia47 vietassero d'offrire nel tempio di Dio gli olocausti, e i sacrifizi e le ostie di pace,
48 et relinquere filios suos incircumcisos et polluere animas eorum in omni immundoet abominatione,48 e proibissero di celebrare il sabato ed i giorni di solennità.
49 ita ut obliviscerentur legem et immutarent omnesiustificationes;49 Comandò che si profanasse il luogo santo, ed il santo popolo d'Israele ;
50 et, quicumque non fecerit secundum verbum regis Antiochi,morietur.50 che s'edificassero are e templi ed idoli, e si immolassero carni porcine ed animali immondi;
51 Secundum omnia verba haec scripsit omni regno suo et praeposuitconsideratores super omnem populum et mandavit civitatibus Iudae immolare percivitatem et civitatem.51 che lasciassero incirconcisi i figli, e si macchiasse l'anima con ogni sorta di immondezze ed abominazioni, ponendo in abbandono la legge, e sovvertendo tutti gli ordinamenti di Dio ;
52 Et congregati sunt multi de populo ad eos, omnes, quidereliquerant legem Domini, et fecerunt mala in terra;52 chiunque non facesse secondo il comando del re Antioco, fosse messo a morte.
53 et posuerunt Israel inabditis et in absconditis fugitivorum locis.
53 Tutte queste cose fece cosi scrivere a tutto il suo regno, e mise a capo del popolo del soprintendenti, che a così fare lo costringessero,
54 Die quinta decima mensis Casleu, quinto et quadragesimo et centesimo anno,aedificavit abominationem desolationis super altare; et per civitates Iudae incircuitu aedificaverunt aras54 e questi comandarono alle città di Giuda di sacrificare [agl’idoli].
55 et ante ianuas domorum et in plateissacrificabant.55 Molti del popolo passaron dalla lor parte, abbandonando la legge del Signore, fecero il male nel loro paese,
56 Et libros legis, quos invenerunt, combusserunt igne scindenteseos;56 e costrinsero il popolo d’Israele a rifugiarsi nelle caverne e ne’ luoghi dove sogliono nascondersi i fuggiaschi.
57 et ubicumque inveniebatur apud aliquem liber testamenti, et si quisconsentiebat legi, constitutio regis interficiebat eum.57 Ai quindici del mese Casleu dell’anno centoquarantacinque, il re Antioco fece porre sull’altare di Dio l’abominevole idolo di desolazione; e per tutte le città di Giuda all’intorno furono alzati altari;
58 In virtute suafaciebant haec Israeli, omnibus, qui inveniebantur in omni mense et mense incivitatibus.58 davanti alle porte delle case, e per le piazzerai bruciava incenso e si sacrificava;
59 Et quinta et vicesima die mensis sacrificabant super aram, quaeerat super altare;59 e si strapparono i libri della legge di Dio, e li gettarono sul fuoco;
60 et mulieres, quae circumciderant filios suos,interficiebant secundum iussum60 o presso chiunque si trovavano libri della legge del Signore, e chiunque la legge del Signore osservava, lo trucidavano secondo l’editto del re.
61 — et suspendebant infantes a cervicibuseorum — et domos eorum et eos, qui circumciderant illos.61 Cosi violentemente facevano con quelli del popolo d'Israele che mese per mese venivano scoperti,
62 Et multi in Israelobtinuerunt et confortati sunt apud se, ut non manducarent immunda,62 ed ai venticinque del mese sacrificavano sull’ara posta di contro all’altare.
63 etelegerunt mori, ut non polluerentur escis et non profanarent testamentumsanctum, et moriebantur.63 Le donne che facevan circoncidere i figli venivan trucidate, secondo il comando del re Antioco;
64 Et facta est ira magna super Israel valde.
64 i figli erano impiccati per il collo in tutte le loro case, e quelli che li circoncidevano eran trucidati.
65 Ma molti del popolo d’Israele giurarono in cuor loro di non mangiar cibi immondi, ed elessero piuttosto morire che macchiarsi con cibi immondi ;
66 non vollero trasgredire la legge santa di Dio, e furon messi a morte.
67 Fu grande a dismisura il castigo [di Dio] sopra il popolo.