Scrutatio

Lunedi, 29 aprile 2024 - Santa Caterina da Siena ( Letture di oggi)

Primo libro dei Maccabei 1


font
NOVA VULGATABIBBIA MARTINI
1 Et factum est, postquam per cussit Alexander Philippi Mace do, qui priusregnavit in Graecia, egressus de terra Cetthim, Darium regem Persarum etMedorum,1 Or egli avvenne,che Alessandro figliuolo di Filippo, re de' Macedoni a il quale regnò il primo nella Grecia, essendo uscito dal paese di Cethim, sconfisse Dario re de' Persian' e de' Medi:
2 constituit proelia multa et obtinuit munitiones et interfecit regesterrae;2 Vinse molte battaglie, ed espugnò dappertutto le città forti, e uccise i re della terra.
3 et pertransiit usque ad fines terrae et accepit spolia multitudinisgentium, et siluit terra in conspectu eius, et exaltatum est et elevatum est coreius.3 E si avanzò sino agli ultimi confini del mondo, e si arricchi colle spoglie di molte nazioni, e la terra si tacque dinanzi a lui.
4 Et congregavit virtutem fortem nimis et obtinuit regiones gentium ettyrannos, et facti sunt illi in tributum.4 E mise insieme un esercito poderoso e di straordinario valore, e il cuore di lui si innalzò, e si inalberò.
5 Et post haec decidit in lectum etcognovit quia moreretur;5 E si rendè padrone delle provincie delle nazioni e dei tiranni, i quali divennero suoi tributarii.
6 et vocavit pueros suos nobiles, qui secum erantnutriti a iuventute, et divisit illis regnum suum, cum adhuc viveret.6 E quindi si allettò, e si conobbe mortale.
7 Etregnavit Alexander annis duodecim et mortuus est.7 E chiamò i suoi servi i nobili, i quali erano stati educati con lui dalla prima età, e divise loro il suo regno, mentre era tuttora vivo.
8 Et obtinuerunt pueri eiusregnum, unusquisque in loco suo;8 Regno Alessandro dodici anni, e mori.
9 et imposuerunt omnes sibi diademata postmortem eius, et filii eorum post eos annis multis. Et multiplicata sunt mala interra.
9 E i suoi servi occuparono il regno, ciascheduno nella sua provincia:
10 Et exiit ex eis radix peccatrix, Antiochus Epiphanes filius Antiochi regis,qui fuerat Romae obses, et regnavit in anno centesimo tricesimo septimo regniGraecorum.10 E si cinser tutti il diadema quand' ei fu morto, e dopo di essi i loro figliuoli per molti anni: e le miserie si moltiplicarono sopra la terra.
11 In diebus illis exierunt ex Israel filii iniqui et suaseruntmultis dicentes: “ Eamus et disponamus testamentum cum gentibus, quae circanos sunt, quia, ex quo recessimus ab eis, invenerunt nos multa mala ”.11 Di là usci quella infetta radice, Antioco Epiphane, figliuolo del re Antioco: egli era stato in ostaggio a Roma, e pervenne al regno l'anno cento trentasette del regno dei Greci.
12 Etbonus visus est sermo in oculis eorum;12 In quel tempo venner fuori degl'iniqui figliuoli di Israele, i quali miser su molti altri dicendo loro: Andiamo, e facciam lega colle nazioni circonvicine; perocche dopo che noi ci siamo apportati da esse, non abbiamo veduto se non disastri.
13 et destinaverunt aliqui de populo etabierunt ad regem, et dedit illis potestatem, ut facerent iustitias gentium.13 E quegli approvarono questo discorso.
14 Et aedificaverunt gymnasium in Hierosolymis secundum leges nationum;14 E alcuni del popolo risolulamente andarono al re; ed egli diede loro facoltà di vivere secondo i costumi delle genti.
15 etfecerunt sibi praeputia et recesserunt a testamento sancto et iuncti suntnationibus et venumdati sunt, ut facerent malum.
15 Ed eglino edificarono un ginnasio in Gerusalemme secondo l'uso delle nazioni:
16 Et paratum est regnum in conspectu Antiochi, et coepit regnare in terraAegypti, ut regnaret super duo regna.16 E abolirono il segno della circoncisione: e abbandonarono il Testamento santo, e si unirono colle nazioni, e si venderono per mal fare.
17 Et intravit in Aegyptum in multitudinegravi, in curribus et elephantis et equitibus et navium multitudine;17 E Antioco stabilitosi nel suo regno intraprese di farsi re anche dell'Egitto, e di avere il dominio di due regni.
18 etconstituit bellum adversus Ptolemaeum regem Aegypti, et veritus est Ptolemaeus afacie eius et fugit, et ceciderunt vulnerati multi.18 Ed entrò nell'Egitto con numeroso esercito, con cocchi ed elefanti e cavalieri e con gran numero di navi:
19 Et comprehenderuntcivitates munitas in terra Aegypti, et accepit spolia terrae Aegypti.19 E diede battaglia a Tolomeo re d'Egitto; e Tolomeo temè l'incontro, e si fuggi, e molti furon feriti e uccisi.
20 Etreversus est Antiochus, postquam percussit Aegyptum in centesimo et quadragesimotertio anno, et ascendit ad Israel et ad Hierosolyma in multitudine gravi20 E quegli espugnò le città forti dell'Egitto, e saccheggio tutta il paese.
21 etintravit in sanctificationem cum superbia et accepit altare aureum etcandelabrum luminis et universa vasa eius21 E dopo di aver desolato l'Egitto, Antioco tornò indietro l'anno cento quarantatrè, e s'incamminò contro Israele,
22 et mensam propositionis etlibatoria et phialas et pateras aureas et velum et coronas et ornamentum aureum,quod in facie templi erat; et comminuit omnia.22 E arrivò a Gerusalemme con grosso esercito.
23 Et accepit argentum et aurumet vasa concupiscibilia et accepit thesauros occultos, quos invenit;23 Ed entrò arrogantemente nel luogo santo, e si prese l'altare d'oro e il candelabro colle lampane e tutti i vasi e la mensa di proposizione e i vasi delle libagiani e le coppe e i turiboli d'oro e il velo e le corone e l'ornato di oro, che stava sulla facciata del tempio, e fece tutto in pezzi.
24 et,sublatis omnibus, abiit in terram suam et fecit caedem hominum et locutus estsuperbia magna.
24 E prese l'argento e l'oro e i vasi preziosi, e portò via i tesori nascosti, che ritrovò, e dato il sacco ad agni cosa, se n'andò al suo paese;
25 Et factus est planctus magnus in Israel et in omni loco eorum;25 Avendo trucidala molta gente, e avendo parlato con gran superbia.
26 etingemuerunt principes et seniores, virgines et iuvenes infirmati sunt, etspeciositas mulierum immutata est,26 E grande fu il tutto in Israele e in tutto il paese.
27 omnis maritus sumpsit lamentum, et, quaesedebat in toro maritali, lugebat;27 E i principi e i seniori gemevano; i giovani e le fanciulle erano senza fiato; e la beltà delle donne spari.
28 et commota est terra super habitantes inea, et universa domus Iacob induit confusionem.
28 Tutti gli sposi novelli menavan duolo e piangevan le spose sedendo sul letto nuziale:
29 Et post duos annos dierum misit rex principem tributorum in civitates Iudaeet venit Ierusalem cum turba magna;29 E si commosse la terra per pietà dei suoi abitatori, e tutta la casa di Giacobbe fa nell'obbrobrio.
30 et locutus est ad eos verba pacifica indolo, et crediderunt ei. Et irruit super civitatem repente et percussit eamplaga magna et perdidit populum multum ex Israel.30 E di li a due intieri anni il re mandò il soprintendente de' tributi pelle città di Giuda, il quale arrivò a Gerusalemme con gran comitiva.
31 Et accepit spolia civitatiset succendit eam igne et destruxit domos eius et muros eius in circuitu;31 E parlò alla gente benignamenle, ma con inganno; e quelli se ne fidarono.
32 etcaptivas duxerunt mulieres et natos et pecora possederunt.32 Ma egli repentinamente assalì i cittadini, e ne fece gran macello, e trucidò moltissima gente d'Israele.
33 Et aedificaveruntcivitatem David muro magno et firmo et turribus firmis; et facta est illis inarcem.33 E spoglio la città, o vi mise il fuoco; e ne distrusse le case e le mura all' intorno:
34 Et posuerunt illic gentem peccatricem, viros iniquos, et convalueruntin ea;34 E menarono schiave le donne, e presero i ragazzi e i bestiami.
35 et posuerunt arma et escas et, congregatis spoliis Ierusalem,reposuerunt illic; et facti sunt in laqueum magnum.35 E cinsero la città di David di muraglia forte e grande e di massicce torri, ed ella serviva loro di fortezza.
36 Et factum est hoc adinsidias sanctificationi et in diabolum malum in Israel semper;36 E vi misero gente malvagia, uomini iniqui i quali vi si afforzarono, e vi radunarono armi e viveri; e messe insieme le spoglie di Gerusalemme,
37 et effuderuntsanguinem innocentem per circuitum sanctificationis et contaminaveruntsanctificationem.37 Ivi le riposero: ed essi furono un gran flagello,
38 Et fugerunt habitatores Ierusalem propter eos, et facta esthabitatio exterorum, et facta est extera semini suo; et nati eius reliquerunteam.38 Stando ivi in aguato contro del luogo santo, e divennero un cattivo diavolo per Israele.
39 Sanctificatio eius desolata est sicut solitudo, dies festi eius conversisunt in luctum, sabbata eius in opprobrium, honor eius in nihilum.39 E spargevano il sangue innocente attorno al luogo santo, e contaminarono il santuario.
40 Secundumgloriam eius multiplicata est ignominia eius, et sublimitas eius conversa est inluctum.
40 E per causa loro si aggirano gli abitanti di Gerusalemme, ed ella divenne stanza degli stranieri e straniera al suo popolo; e i suoi figliuoli l'abbandonarono.
41 Et scripsit rex Antiochus omni regno suo, ut essent universi populus unus,41 Il suo santuario restò in abbandono, come un deserto; le sue feste solenni si cambiarono in tutto, e i suoi sabati in obbrobrio e i suoi onori andarono in fumo.
42 et relinqueret unusquisque legem suam. Et receperunt omnes gentes secundumverbum regis Antiochi;42 La sua ignominia fu proporzionata alla sua gloria, e la sua grandezza fini in pianti.
43 et multi ex Israel consenserunt cultui eius etsacrificaverunt idolis et coinquinaverunt sabbatum.43 E il re Antioco spedì lettere per tutto il suo regno, perché si riunisser tutti in un sol popolo, e rinunziasse ciascuno alla propria legge.
44 Et misit rex libros permanus nuntiorum in Ierusalem et in civitates Iudae, ut sequerentur leges gentiumterrae,44 E tutte le genti si accordarono in obbedire al comando del re Antioco;
45 et prohibere holocausta et sacrificia et placationes fieri in temploDei et contaminare sabbata et dies sollemnes45 E molti d'Israele si sottomisero a questa schiavitù, e sacrificarono agl'idoli, e violaron il sabato.
46 et polluere sancta et sanctos,46 E mandò il re suoi messaggieri a Gerusalemme e per tutte le città di Giuda con lettere, affinché abbracciasser le leggi delle nazioni della terra,
47 instruere aras et templa et idola et immolare porcina et pecora communia47 E proibissero, che gli olocausti e i sacrifizj e le oblazioni si facessero al tempio di Dio,
48 et relinquere filios suos incircumcisos et polluere animas eorum in omni immundoet abominatione,48 E che non si santificasse il sabato, nè le solennità:
49 ita ut obliviscerentur legem et immutarent omnesiustificationes;49 E ordinò, che si profanassero i luoghi santi e il popol santo d'Israele.
50 et, quicumque non fecerit secundum verbum regis Antiochi,morietur.50 E ordinò che si ergessero altari e templi e idoli, e si immolasscro carni di porco e bestie immonde,
51 Secundum omnia verba haec scripsit omni regno suo et praeposuitconsideratores super omnem populum et mandavit civitatibus Iudae immolare percivitatem et civitatem.51 E non circoncidessero i propri figliuoli, e si contaminassero con ogni sorta d'immondezze e di abominazioni, affinché si dimenticassero della legge di Dio, e conculcassero tutti i precetti di Dio.
52 Et congregati sunt multi de populo ad eos, omnes, quidereliquerant legem Domini, et fecerunt mala in terra;52 E che tutti quelli che non obbedissero all'ordine del re Antioco, fossero messi a morte.
53 et posuerunt Israel inabditis et in absconditis fugitivorum locis.
53 Di tal tenore furon le lettere spedite da lui per tutto il suo regno, e deputò magistrati, che costringessero il popolo a far tali cose.
54 Die quinta decima mensis Casleu, quinto et quadragesimo et centesimo anno,aedificavit abominationem desolationis super altare; et per civitates Iudae incircuitu aedificaverunt aras54 E questi comandarono alle città di Giuda, che sacrificassero.
55 et ante ianuas domorum et in plateissacrificabant.55 E molti del popolo si unirono con quelli, che avean abbandonata la legge del Signore, e fecero del male assai nel paese:
56 Et libros legis, quos invenerunt, combusserunt igne scindenteseos;56 E obbligarano il popolo d'Israele a fuggirsi in parti rimote e in luoghi, dove tener nascosta la loro fuga.
57 et ubicumque inveniebatur apud aliquem liber testamenti, et si quisconsentiebat legi, constitutio regis interficiebat eum.57 Ai quindici del mese di Casleu, l'anno cento quarantacinque, il re Antioco eresse l'idolo abominevole della desolazione sopra l'altare di Dio, e si eressero altari da tutte le parti in tutte le città di Giuda:
58 In virtute suafaciebant haec Israeli, omnibus, qui inveniebantur in omni mense et mense incivitatibus.58 E davanti alle porte delle case e per le piazze abbruciavano incensi, e facevan sacrifizj:
59 Et quinta et vicesima die mensis sacrificabant super aram, quaeerat super altare;59 E stracciati i libri della legge di Dio, li gettavano ad ardere nel fuoco.
60 et mulieres, quae circumciderant filios suos,interficiebant secundum iussum60 E se presso alcuno trovavano i libri del Testamento del Signore, e se alcuno osservava la legge del Signore, erano trucidati a tenor dell'editto del re.
61 — et suspendebant infantes a cervicibuseorum — et domos eorum et eos, qui circumciderant illos.61 Cosi violentemente trattavano il popol d'Israele, che trovavasi nelle città ogni mese.
62 Et multi in Israelobtinuerunt et confortati sunt apud se, ut non manducarent immunda,62 E ai venticinque del mese eglino facean sacrifizj sopra l'altare, che era dirimpetto all'altare di Dio.
63 etelegerunt mori, ut non polluerentur escis et non profanarent testamentumsanctum, et moriebantur.63 E le donne, che avesser circoncisi i loro figliuoli, erano trucidate secondo l'ordine del re Antioco,
64 Et facta est ira magna super Israel valde.
64 E impiccavano i bambini pel collo in tutte le case loro, e trucidavano chi gli avesse circoncisi.
65 Ma molti del popolo d'Israele fermarono dentro di se di non mangiar cibi immondi, ed elessero di piuttosto morire, che contaminarsi con impure vivande:
66 E non vollero violare la legge santa di Dio, e furono trucidati.
67 E grande oltremodo fu l'ira contro quel popolo.