1 Erat autem Pascha et Azy ma post biduum. Et quaerebant summi sacerdoteset scribae, quomodo eum dolo tenerent et occiderent; | 1 ויהי יומים לפני חג הפסח והמצות ויבקשו הכהנים הגדולים והסופרים איך יתפשהו בערמה להמיתו |
2 dicebant enim: “ Non indie festo, ne forte tumultus fieret populi ”.
| 2 ויאמרו אך לא בחג פן תהיה מהומה בעם |
3 Et cum esset Bethaniae in domo Simonis leprosi et recumberet, venit mulierhabens alabastrum unguenti nardi puri pretiosi; fracto alabastro, effudit supercaput eius. | 3 ויהי בהיותו בבית היני בית שמעון המצרע ויסב אל השלחן ותבא אשה ובידה פך שמן נרד זך ויקר מאד ותשבר את הפך ותצק על ראשו |
4 Erant autem quidam indigne ferentes intra semetipsos: “ Ut quidperditio ista unguenti facta est? | 4 ויש אשר מתרעמים איש אל רעהו לאמר על מה היה אבוד השמן הזה |
5 Poterat enim unguentum istud veniri plusquam trecentis denariis et dari pauperibus ”. Et fremebant in eam.
| 5 כי ראוי היה זה להמכר ביותר משלש מאות דינר ולתתו לעניים ויגערו בה |
6 Iesus autem dixit: “ Sinite eam; quid illi molesti estis? Bonum opus operataest in me. | 6 ויאמר ישוע הניחו לה למה תגיון נפשה מעשה טוב עשתה עמדי |
7 Semper enim pauperes habetis vobiscum et, cum volueritis, potestisillis bene facere; me autem non semper habetis. | 7 כי העניים תמיד עמכם וכשתרצו תוכלו להיטיב להם ואנכי לא אהיה אתכם תמיד |
8 Quod habuit, operata est:praevenit ungere corpus meum in sepulturam. | 8 את אשר היה לאל ידה עשתה קדמה למשוח את גופי לחנטו |
9 Amen autem dico vobis: Ubicumquepraedicatum fuerit evangelium in universum mundum, et, quod fecit haec,narrabitur in memoriam eius ”.
| 9 אמן אמר אני לכם כי באשר תקרא הבשורה הזאת אל כל העולם גם את אשר עשתה היא יספר לזכרון לה |
10 Et Iudas Iscarioth, unus de Duodecim, abiit ad summos sacerdotes, ut prodereteum illis. | 10 ויהודה איש קריות אחד משנים העשר הלך אל ראשי הכהנים למסר אותו אליהם |
11 Qui audientes gavisi sunt et promiserunt ei pecuniam se daturos.Et quaerebat quomodo illum opportune traderet.
| 11 והם כשמעם שמחו ויאמרו לתת לו כסף ויבקש תאנה למסרו |
12 Et primo die Azymorum, quando Pascha immolabant, dicunt ei discipuli eius:“ Quo vis eamus et paremus, ut manduces Pascha? ”.
| 12 ויהי בראשון לחג המצות עת זבח הפסח ויאמרו אליו תלמידיו איפה תחפץ לאכל את הפסח ונלכה ונכין |
13 Et mittit duos ex discipulis suis et dicit eis: “ Ite in civitatem, etoccurret vobis homo lagoenam aquae baiulans; sequimini eum | 13 וישלח שנים מתלמידיו ויאמר אליהם לכו העירה ויפגע אתכם איש נשא צפחת המים לכו אחריו |
14 et, quocumqueintroierit, dicite domino domus: “Magister dicit: Ubi est refectio mea, ubiPascha cum discipulis meis manducem?”. | 14 ובאשר יבוא שמה אמרו לבעל הבית כה אמר הרב איה המלון אשת אכלה שם את הפסח עם תלמידי |
15 Et ipse vobis demonstrabit cenaculumgrande stratum paratum; et illic parate nobis ”. | 15 והוא יראה אתכם עליה גדולה מצעה ומוכנה ושם הכינו לנו |
16 Et abierunt discipuli etvenerunt in civitatem et invenerunt, sicut dixerat illis, et paraverunt Pascha.
| 16 ויצאו תלמידיו ויבאו העירה וימצאו כאשר דבר להם ויכינו את הפסח |
17 Et vespere facto, venit cum Duodecim. | 17 ויהי בערב ויבא עם שנים העשר |
18 Et discumbentibus eis etmanducantibus, ait Iesus: “ Amen dico vobis: Unus ex vobis me tradet, quimanducat mecum ”. | 18 ויסבו ויאכלו ויאמר ישוע אמן אמר אני לכם אחד מכם האכל אתי ימסרני |
19 Coeperunt contristari et dicere ei singillatim: “Numquid ego? ”. | 19 ויחלו להתעצב ויאמרו אליו זה אחר זה הכי אני הוא |
20 Qui ait illis: “ Unus ex Duodecim, qui intingit mecum incatino. | 20 ויען ויאמר אליהם אחד משנים העשר הוא הטבל עמי בקערה |
21 Nam Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de eo. Vae autemhomini illi, per quem Filius hominis traditur! Bonum est ei, si non esset natushomo ille ”.
| 21 הן בן האדם הלך ילך כאשר כתוב עליו אבל אוי לאיש ההוא אשר על ידו ימסר בן האדם טוב לאיש ההוא שלא נולד |
22 Et manducantibus illis, accepit panem et benedicens fregit et dedit eis etait: “ Sumite: hoc est corpus meum ”. | 22 ויהי באכלם ויקח ישוע לחם ויברך ויבצע ויתן להם ויאמר קחו אכלו זה הוא גופי |
23 Et accepto calice, gratias agensdedit eis; et biberunt ex illo omnes. | 23 ויקח את הכוס ויברך ויתן להם וישתו ממנה כלם |
24 Et ait illis: “ Hic est sanguis meusnovi testamenti, qui pro multis effunditur. | 24 ויאמר להם זה הוא דמי דם הברית החדשה הנשפך בעד רבים |
25 Amen dico vobis: Iam non bibam degenimine vitis usque in diem illum, cum illud bibam novum in regno Dei ”.
| 25 אמן אמר אני לכם שתה לא אשתה עוד מתנובת הגפן עד היום ההוא אשר אשתה אותה חדשה במלכות האלהים |
26 Et hymno dicto, exierunt in montem Olivarum. | 26 ואחרי גמרם את ההלל ויצאו אל הר הזיתים |
27 Et ait eis Iesus: “ Omnesscandalizabimini, quia scriptum est: “Percutiam pastorem, et dispergentur oves”.
| 27 ויאמר אליהם ישוע אתם כלכם תכשלו בי בלילה הזה כי כתוב אכה את הרעה ותפוצין הצאן |
28 Sed posteaquam resurrexero, praecedam vos in Galilaeam ”. | 28 ואחרי קומי מן המתים אלך לפניכם הגלילה |
29 Petrus autemait ei: “ Et si omnes scandalizati fuerint, sed non ego ”. | 29 ויאמר אליו פטרוס גם אם כלם יכשלו אני לא אכשל |
30 Et ait illiIesus: “ Amen dico tibi: Tu hodie, in nocte hac, priusquam bis gallus vocemdederit, ter me es negaturus ”. | 30 ויאמר אליו ישוע אמן אמר אני לך כי היום בלילה הזה בטרם יקרא התרנגול פעמים אתה תכחש בי שלש פעמים |
31 At ille amplius loquebatur: “ Et sioportuerit me commori tibi, non te negabo ”. Similiter autem et omnesdicebant.
| 31 והוא התחזק ויוסף לדבר ויאמר גם כי יהיה עלי למות אתך כחש לא אכחש בך וכן אמרו גם כלם |
32 Et veniunt in praedium, cui nomen Gethsemani; et ait discipulis suis: “Sedete hic, donec orem ”. | 32 ויבאו אל חצר גת שמני שמו ויאמר אל תלמידיו שבו לכם פה עד אשר אתפלל |
33 Et assumit Petrum et Iacobum et Ioannem secum etcoepit pavere et taedere; | 33 ויקח אתו את פטרוס ואת יעקב ואת יוחנן ויחל להשמים ולמוג |
34 et ait illis: “ Tristis est anima mea usque admortem; sustinete hic et vigilate ”. | 34 ויאמר אליהם נפשי מרה לי עד מות עמדו פה ושקדו |
35 Et cum processisset paululum,procidebat super terram et orabat, ut, si fieri posset, transiret ab eo hora; | 35 ויעבר משם מעט והלאה ויפל ארצה ויתפלל אשר אם יוכל היות תעבר נא מעליו השעה הזאת |
36 et dicebat: “ Abba, Pater! Omnia tibi possibilia sunt. Transfer calicem hunc ame; sed non quod ego volo, sed quod tu ”. | 36 ויאמר אבא אבי הכל תוכל העבר נא מעלי את הכוס הזאת אך לא את אשר אני רוצה כי אם את אשר אתה |
37 Et venit et invenit eosdormientes; et ait Petro: “ Simon, dormis? Non potuisti una hora vigilare? | 37 ויבא וימצאם ישנים ויאמר אל פטרוס שמעון התישן הכי לא יכלת לשקד שעה אחת |
38 Vigilate et orate, ut non intretis in tentationem; spiritus quidem promptus,caro vero infirma ”. | 38 שקדו והתפללו פן תבאו לידי נסיון הן הרוח היא חפצה והבשר רפה |
39 Et iterum abiens oravit, eundem sermonem dicens. | 39 ויסף לסור ויתפלל באמרו עוד הפעם כדברים ההמה |
40 Etveniens denuo invenit eos dormientes; erant enim oculi illorum ingravati, etignorabant quid responderent ei. | 40 וישב וימצאם שנית ישנים כי עיניהם היו כבדות ולא ידעו מה יענהו |
41 Et venit tertio et ait illis: “ Dormiteiam et requiescite? Sufficit, venit hora: ecce traditur Filius hominis in manuspeccatorum. | 41 ויבא פעם שלישית ויאמר אליהם מעתה נומו ונוחו רב לי כי באה השעה הנה בן האדם נמסר בידי חטאים |
42 Surgite, eamus; ecce, qui me tradit, prope est ”.
| 42 קומו ונלכה הנה המוסר אותי קרב |
43 Et confestim, adhuc eo loquente, venit Iudas unus ex Duodecim, et cum illoturba cum gladiis et lignis a summis sacerdotibus et scribis et senioribus. | 43 עודנו מדבר ויהודה בא והוא אחד משנים העשר ועמו המון רב בחרבות ובמקלות מאת הכהנים הגדולים והסופרים והזקנים |
44 Dederat autem traditor eius signum eis dicens: “ Quemcumque osculatus fuero,ipse est; tenete eum et ducite caute ”. | 44 והמוסר אתו נתן להם אות לאמר האיש אשר אשקהו זה הוא אותו תפשו והוליכהו אל ימלט |
45 Et cum venisset, statim accedens adeum ait: “ Rabbi ”; et osculatus est eum. | 45 הוא בא והוא נגש אליו ויאמר רבי רבי וינשק לו |
46 At illi manus iniecerunt in eumet tenuerunt eum. | 46 וישלחו בו את ידיהם ויתפשהו |
47 Unus autem quidam de circumstantibus educens gladiumpercussit servum summi sacerdotis et amputavit illi auriculam. | 47 ואחד מן העמדים אצלו שלף את חרבו ויך את עבד הכהן הגדול ויקצץ את אזנו |
48 Et respondensIesus ait illis: “ Tamquam ad latronem existis cum gladiis et ligniscomprehendere me? | 48 ויען ישוע ויאמר אליהם כמו על פריץ יצאתם עלי בחרבות ובמקלות לתפשני |
49 Cotidie eram apud vos in templo docens, et non metenuistis; sed adimpleantur Scripturae ”.
| 49 ויום יום הייתי אצלכם מלמד במקדש ולא החזקתם בי אבל למען ימלאו הכתובים |
50 Et relinquentes eum omnes fugerunt. | 50 ויעזבו אותו כלם וינוסו |
51 Et adulescens quidam sequebatur eumamictus sindone super nudo, et tenent eum; | 51 ונער אחד הלך אחריו מעטף בסדין לכסות את ערותו ויאחזהו הנערים |
52 at ille, reiecta sindone, nudusprofugit.
| 52 והוא עזב את הסדין בידם וינס ערם מפניהם |
53 Et adduxerunt Iesum ad summum sacerdotem; et conveniunt omnes summisacerdotes et seniores et scribae. | 53 ויוליכו את ישוע אל הכהן הגדול ויקהלו אתו כל הכהנים הגדולים והזקנים והסופרים |
54 Et Petrus a longe secutus est eum usqueintro in atrium summi sacerdotis et sedebat cum ministris et calefaciebat se adignem. | 54 ופטרוס הלך אחריו מרחוק עד לחצר הכהן הגדול פנימה וישב שם עם המשרתים ויתחמם נגד האור |
55 Summi vero sacerdotes et omne concilium quaerebant adversus Iesumtestimonium, ut eum morte afficerent, nec inveniebant. | 55 וראשי הכהנים וכל הסנהדרין בקשו עדות על ישוע להמיתו ולא מצאו |
56 Multi enim testimoniumfalsum dicebant adversus eum, et convenientia testimonia non erant. | 56 כי רבים ענו בו עדות שקר אך העדיות לא היו שות |
57 Et quidamsurgentes falsum testimonium ferebant adversus eum dicentes: | 57 ויקומו אנשים ויענו בו עדות שקר לאמר |
58 “ Nosaudivimus eum dicentem: “Ego dissolvam templum hoc manu factum et intratriduum aliud non manu factum aedificabo” ”. | 58 שמענו אתו אמר אני אהרס את ההיכל הזה מעשה ידי אדם ולשלשת ימים אבנה היכל אחר אשר איננו מעשה ידי אדם |
59 Et ne ita quidem convenienserat testimonium illorum. | 59 וגם בזאת עדותם לא שותה |
60 Et exsurgens summus sacerdos in medium interrogavitIesum dicens: “ Non respondes quidquam ad ea, quae isti testantur adversum te?”. | 60 ויקם הכהן הגדול ויעמד בתוך וישאל את ישוע לאמר האינך משיב דבר מה זה אלה ענים בך |
61 Ille autem tacebat et nihil respondit. Rursum summus sacerdosinterrogabat eum et dicit ei: “ Tu es Christus filius Benedicti? ”. | 61 והוא החריש ולא השיב דבר ויוסף עוד הכהן הגדול לשאל אתו ויאמר אליו האתה הוא המשיח בן המברך |
62 Iesusautem dixit: “ Ego sum, et videbitis Filium hominis a dextris sedentemVirtutis et venientem cum nubibus caeli ”.
| 62 ויאמר ישוע אני הוא ואתם תראו את בן האדם יושב לימין הגבורה ובא עם ענני השמים |
63 Summus autem sacerdos scindens vestimenta sua ait: “ Quid adhuc necessariisunt nobis testes? | 63 ויקרע הכהן הגדול את בגדיו ויאמר מה לנו עוד לבקש עדים |
64 Audistis blasphemiam. Quid vobis videtur? ”. Qui omnescondemnaverunt eum esse reum mortis.
| 64 שמעתם את הגדוף מה דעתכם וירשיעהו כלם כי חיב מיתה הוא |
65 Et coeperunt quidam conspuere eum et velare faciem eius et colaphis eumcaedere et dicere ei: “ Prophetiza ”; et ministri alapis eum caedebant.
| 65 ויחלו מהם לרק בו ויחפו את פניו ויכהו באגרף ויאמרו אליו הנבא והמשרתים הכאיבהו בהכותם אותו על הלחי |
66 Et cum esset Petrus in atrio deorsum, venit una ex ancillis summi sacerdotis | 66 ויהי בהיות פטרוס בתחתית החצר ותבא אחת משפחות הכהן הגדול |
67 et, cum vidisset Petrum calefacientem se, aspiciens illum ait: “ Et tu cumhoc Nazareno, Iesu, eras! ”. | 67 ותרא את פטרוס כי מתחמם הוא ותבט בו ותאמר גם אתה היית עם הנצרי ישוע |
68 At ille negavit dicens: “ Neque scio nequenovi quid tu dicas! ”. Et exiit foras ante atrium, et gallus cantavit. | 68 ויכחש לאמר לא אדע ולא אבין מה את אמרת ויצא החוצה אל האולם והתרנגל קרא |
69 Etancilla, cum vidisset illum, rursus coepit dicere circumstantibus: “ Hic exillis est! ”. | 69 ותראהו השפחה ותוסף ותאמר אל העמדים שם כי זה הוא אחד מהם ויכחש פעם שנית |
70 At ille iterum negabat. Et post pusillum rursus, quiastabant, dicebant Petro: “ Vere ex illis es, nam et Galilaeus es ”. | 70 וכמעט אחרי כן גם העמדים שם אמרו אל פטרוס אמנם אתה אחד מהם כי אף גלילי אתה ולשונך כלשונם |
71 Illeautem coepit anathematizare et iurare: “ Nescio hominem istum, quem dicitis!”. | 71 ויחל להחרים את נפשו ולהשבע לאמר לא יעדתי את האיש הזה אשר אמרתם |
72 Et statim iterum gallus cantavit; et recordatus est Petrus verbi, sicutdixerat ei Iesus: “ Priusquam gallus cantet bis, ter me negabis ”. Et coepitflere.
| 72 והתרנגל קרא פעם שנית ויזכר פטרוס את הדבר אשר אמר לו ישוע בטרם יקרא התרנגל פעמים תכחש בי שלש פעמים וישם אל לבו ויבך |