1 Haec quoque locutus est Do minus ad Moysen in campe stribus Moab supra Iordanem contra Iericho: | 1 Habló Yahveh a Moisés en las Estepas de Moab, cerca del Jordán, a la altura de Jericó, y le dijo: |
2 “ Praecipe filiis Israel, ut dent Levitis de possessionibus suis urbes ad habitandum et suburbana earum per circuitum, | 2 «Manda a los israelitas que cedan a los levitas, de la herencia que les pertenece, ciudades en las que puedan habitar y pastos de alrededor de las ciudades. Se las daréis a los levitas. |
3 ut ipsi in oppidis maneant, et suburbana sint pecoribus ac substantiae et omnibus animalibus eorum; | 3 Esas ciudades serán su morada, y sus pastos serán para sus bestias, su ganado y todos sus animales. |
4 quae a muris civitatum forinsecus per circuitum mille cubitos spatio tendentur. | 4 Los pastos de las ciudades que cedáis a los levitas comprenderán mil codos alrededor de la ciudad, a contar desde las murallas. |
5 Et mensurabitis extra civitatem contra orientem duo milia cubitorum, et contra meridiem similiter duo milia, ad mare quoque, quod respicit ad occidentem, eadem mensura erit, et septentrionalis plaga aequali termino finietur; eruntque urbes in medio et foris suburbana.
| 5 Mediréis, fuera de la ciudad, 2000 codos a oriente, 2000 codos a mediodía, 2000 codos a occidente y 2000 codos al norte, teniendo la ciudad como centro. Estos serán los pastos de las ciudades. |
6 De ipsis autem oppidis, quae Levitis dabitis, sex erunt in fugitivorum auxilia separata, ut fugiat ad ea, qui nesciens fuderit sanguinem; et, exceptis his, alia quadraginta duo oppida dabitis, | 6 Las ciudades que daréis a los levitas serán las seis de asilo, que cederéis para que se pueda refugiar en ellas el homicida, y además les daréis otras 42 ciudades. |
7 id est simul quadraginta octo cum suburbanis suis. | 7 El total de ciudades que daréis a los levitas será 48 ciudades, todas ellas con sus pastos. |
8 Ipsaeque urbes, quas dabitis de possessionibus filiorum Israel, ab his, qui plus habent, plures auferetis, et, qui minus, pauciores; singuli iuxta mensuram hereditatis suae dabunt oppida Levitis ”.
| 8 Estas ciudades que cederéis de la propiedad de los israelitas, las tomaréis en mayor número del grande y en menor del pequeño; cada uno cederá ciudades a los levitas en proporción a la herencia que le haya tocado.» |
9 Ait Dominus ad Moysen: | 9 Habló Yahveh a Moisés y le dijo: |
10 “ Loquere filiis Israel et dices ad eos: Quando transgressi fueritis Iordanem in terram Chanaan, | 10 «Habla a los israelitas y diles: Cuando paséis el Jordán hacia la tierra de Canaán, |
11 eligetis urbes, quae esse debeant in praesidia fugitivorum, qui nolentes sanguinem fuderint; | 11 encontraréis ciudades de las que haréis ciudades de asilo: en ellas se refugiará el homicida, el que ha herido a un hombre por inadvertencia. |
12 erunt vobis urbes refugii contra ultorem, et occisor non morietur, donec stet in conspectu congregationis, et causa illius iudicetur. | 12 Esas ciudades os servirán de asilo contra el vengador; no debe morir el homicida hasta que comparezca ante la comunidad para ser juzgado. |
13 De ipsis autem sex urbibus, quae ad fugitivorum subsidia separantur, | 13 De las ciudades que les cedáis, seis ciudades serán de asilo: |
14 tres erunt trans Iordanem et tres in terra Chanaan, | 14 tres ciudades les cederéis al otro lado del Jordán y tres ciudades en el país de Canaán; serán ciudades de asilo. |
15 tam filiis Israel quam advenis atque peregrinis, ut confugiat ad eas sex, qui nolens sanguinem fuderit.
| 15 Las seis ciudades serán de asilo tanto para los israelitas como para el forastero y para el huésped que viven en medio de vosotros, para que se pueda refugiar en ellas todo aquel que haya matado a un hombre por inadvertencia. |
16 Si quis ferro percusserit, et mortuus fuerit, qui percussus est, reus erit homicidii et ipse morietur. | 16 Pero si le ha herido con un instrumento de hierro, y muere, es un homicida. El homicida debe morir. |
17 Si lapidem mortiferum iecerit, et ictus occiderit, similiter punietur. | 17 Si le hiere con una piedra como para causar la muerte con ella, y muere, es homicida. El homicida debe morir. |
18 Si ligno mortifero percusserit eum et interfecerit, homicida est; ipse morte punietur. | 18 Si le hiere con un instrumento de madera como para matarle, y muere, es un homicida. El homicida debe morir. |
19 Ultor sanguinis homicidam interficiet: statim ut apprehenderit eum, interficiet. | 19 El mismo vengador de la sangre dará muerte al homicida: en cuanto le encuentre, lo matará. |
20 Si per odium quis hominem impulerit vel iecerit quippiam in eum per insidias | 20 Si el homicida lo ha matado por odio, o le ha lanzado algo con intención, y muere, |
21 aut, cum esset inimicus, manu percusserit, et ille mortuus fuerit, percussor homicidii reus erit: ultor sanguinis statim ut invenerit eum, iugulabit.
| 21 o si por enemistad le ha golpeado con las manos, y muere, el que le ha herido tiene que morir: es un homicida. El vengador de la sangre dará muerte al homicida en cuanto le encuentre. |
22 Quod si fortuitu et absque odio eum percusserit vel quidpiam in eum iecerit absque insidiis, | 22 Pero si lo derribó de casualidad y sin enemistad, o le lanzó cualquier objeto sin ninguna mala intención, |
23 vel quemlibet lapidem mortiferum in eum devolverit, cum eum non vidisset, et ille mortuus est, quamvis eum non oderit nec quaesierit ei malum, | 23 o le tiró, sin verle, una piedra capaz de matarle, y le causó la muerte, sin que fuera su enemigo ni buscara su daño, |
24 iudicabit congregatio inter percussorem et ultorem sanguinis secundum has regulas | 24 la comunidad juzgará entre el homicida y el vengador de la sangre según estas normas, |
25 et liberabit occisorem de manu ultoris sanguinis et reducet in civitatem refugii, ad quam confugerat, manebitque ibi, donec sacerdos magnus, qui oleo sancto unctus est, moriatur. | 25 y salvará la comunidad al homicida de la mano del vengador de la sangre. Le hará volver la comunidad a la ciudad de asilo en la que se refugió y en ella vivirá hasta que muera el Sumo Sacerdote ungido con el óleo santo. |
26 Si interfector extra fines civitatis refugii, in quam confugerat, exierit, | 26 Pero si sale el homicida de los límites de la ciudad de asilo en que se ha refugiado, |
27 et invenerit eum ultor sanguinis ibi et interfecerit, absque noxa erit, qui eum occiderit; | 27 y le encuentra el vengador de la sangre fuera del término de su ciudad de asilo, el vengador de la sangre podrá matar al homicida, sin ser responsable de su sangre, |
28 debuerat enim profugus usque ad mortem pontificis in civitate refugii residere. Postquam autem ille obierit, homicida revertetur in terram suam. | 28 porque aquél debía permanecer en la ciudad de asilo hasta la muerte del Sumo Sacerdote. Cuando muera el Sumo Sacerdote, el homicida podrá volver a la tierra de su propiedad. |
29 Haec erunt vobis in legitima iudicii pro generationibus vestris, in cunctis habitationibus vestris.
| 29 Esto será norma de derecho para vosotros y para vuestros descendientes, dondequiera que habitéis. |
30 Homicida sub testibus occidetur; ad unius testimonium nullus ad mortem condemnabitur. | 30 En cualquier caso de homicidio, se matará al homicida según la declaración de los testigos; pero un solo testigo no bastará para condenar a muerte a un hombre. |
31 Non accipietis pretium pro eo, qui reus est sanguinis, sed morietur. | 31 No aceptaréis rescate por la vida de un homicida reo de muerte, pues debe morir. |
32 Neque accipietis pretium, ut fugiat in civitatem refugii sui, ut revertatur et habitet in terra ante mortem sacerdotis. | 32 Tampoco aceptaréis rescate por el que se ha refugiado en la ciudad de asilo y quiere volver a habitar en su tierra antes que muera el Sumo Sacerdote. |
33 Non polluetis terram habitationis vestrae, quia sanguis polluit terram, nec aliter expiari potest nisi per eius sanguinem, qui alterius sanguinem fuderit. | 33 No profanaréis la tierra en que estáis, porque aquella sangre profana la tierra, y la tierra no queda expiada de la sangre derramada más que con la sangre del que la derramó. |
34 Non maculabitis terram habitationis vestrae, me commorante vobiscum. Ego enim sum Dominus, qui habito inter filios Israel ”.
| 34 No harás impura la tierra en que habitáis, porque yo habito en medio de ella, pues yo, Yahveh, tengo mi morada entre los israelitas. |