Scrutatio

Sabato, 27 aprile 2024 - Santa Zita ( Letture di oggi)

Sapienza 19


font
NOVA VULGATABIBBIA RICCIOTTI
1 Impiis autem usque in novissimum sine misericor dia ira supervenit;
praesciebat enim et futura illorum,
1 - Ma sugli empi, sino alla fine, s’avventò spietato furore; perchè [Dio] sapeva in anticipo anche il loro futuro,
2 quoniam, cum ipsi permisissent, ut seeducerent,
et cum magna sollicitudine praemisissent illos,
consequebantur illos paenitentia acti.
2 come [cioè], dopo d’aver permesso [agli Ebrei] di partire, e averli con gran premura licenziati, lì avrebbero poi, pentitisi, inseguiti.
3 Adhuc enim inter manus habentes luctus
et deplorantes ad monumenta mortuorum,
aliam sibi assumpserunt cogitationem inscientiae
et, quos rogantes proiecerant,
hos tamquam fugitivos persequebantur.
3 Mentre infatti avevano ancor tra mano il lutto e si lamentavano sulle tombe de’ morti, ad altro stolto consiglio s’appigliarono; e quelli che con suppliche avevan mandati via, quegli stessi come fuggiaschi [ora] inseguivano.
4 Trahebat enim illos ad hunc finem digna necessitas;
et horum, quae acciderant, oblivionem immisit,
ut eam, quae deerat tormentis, suppleret punitionem,
4 Li spingeva a tal estremo il meritato fato, che ad essi di quant’era avvenuto fece perder la memoria; affinchè la punizione compisse quanto mancava ai [loro] tormenti:
5 et populus quidem tuus mirabile iter tentaret,
illi autem novam mortem invenirent.
5 e mentre il tuo popolo farebbe un miracoloso passaggio, quelli incontrassero una morte strana.
6 Omnis enim creatura in suo genere iterum ab initio refigurabatur,
deserviens tuis praeceptis,
ut pueri tui custodirentur illaesi.
6 Tutta la creazione invero era daccapo riformata nella sua natura, servendo ai tuoi ordini, perchè illesi fossero conservati i tuoi figliuoli.
7 Nam nubes castra eorum obumbrans,
et ex aqua, quae ante erat, emersio terrae aridae apparuit:
e mari Rubro via sine impedimento,
et campus germinans de fluctu violento,
7 Così la nuvola faceva ombra al loro accampamento, e dove prima era l’acqua apparve la terra asciutta, e una via senza intoppi [s’aprì] per mezzo al mar Rosso, e un verdeggiante prato [sorse] su dalla immensa profondità.
8 per quem cum tota natione transierunt, qui tegebantur tua manu,
videntes tua mirabilia monstra.
8 per cui tutto il popolo passò, protetto dalla tua mano, spettatori di meraviglie e di portenti.
9 Tamquam enim equi depaverunt escam
et tamquam agni exsultaverunt,
magnificantes te, Domine, qui liberasti illos.
9 Come cavalli essi pascolarono, e come agnelli saltellarono, celebrando te, o Signore, loro liberatore.
10 Memores enim erant adhuc eorum,
quae in incolatu illorum facta fuerant,
quemadmodum pro natione animalium eduxit terra muscas,
et pro piscibus eructavit fluvius multitudinem ranarum.
10 Chè si ricordavano ancor le cose accadute nel loro esìlio, come, invece della generazione d’[altri] animali, la terra produsse zanzare, e in luogo dì pesci 11 fiume diè fuori una moltitudine di ranocchi.
11 Novissime autem viderunt novam creaturam avium,
cum, adducti concupiscentia, postulaverunt escas epulationis:
11 Più tardi videro anche una nuova progenie d’uccelli, quando spinti da bramosia domandarono cibi squisiti:
12 in consolationem enim desiderii ascendit illis de mari ortygometra.
12 a soddisfare invero il loro desiderio si levaron per essi dal mare le quaglie. E i castighi piombarono sui peccatori, non senza precedenti indizi per mezzo della violenza de’ fulmini. E giustamente soffriron per le loro malvagità,
13 Et vexationes peccatoribus supervenerunt,
non sine illis, quae ante facta erant, argumentis per vim fulminum:
iuste enim patiebantur secundum suas nequitias;
etenim detestabiliorem inhospitalitatem instituerunt.
13 chè più detestabile inospitalità avevan dimostrato [che non i Sodomiti]. Quelli invero non vollero ricevere sconosciuti forestieri: ma questi fecero schiavi ospiti benemeriti.
14 Alii quidem ignotos non recipiebant advenas,
isti autem beneficos hospites in servitutem redigebant.
14 E non solo, ma un’altra considerazione c’era [in favore] di quelli, che [cioè] ricevevan di mala voglia gli stranieri;
15 Et non solum haec, sed et alius quidam respectus erit illorum,
quoniam inviti recipiebant extraneos;
15 gli altri invece, dopo averli accolti con festa, messili già a parte degli stessi diritti, li maltrattarono con crudeli strapazzi.
16 isti autem, qui cum laetitia receperunt hos,
qui eisdem usi erant iustitiis,
saevissimis afflixerunt doloribus.
16 Pertanto furon colpiti di cecità, come [già] quelli alla porta del giusto; avvolti da improvvise [e profonde] tenebre, ognuno cercava l'ingresso della sua porta.
17 Percussi sunt autem caecitate
sicut illi in foribus iusti,
cum, vastis cooperti tenebris,
unusquisque transitum ostii sui quaerebat.
17 Gli elementi invero si scambiavano tra loro, come in un’arpa si muta la modulazione, [pur] conservando tutte [le corde] il loro suono: e ciò ben può giudicarsi alla vista [di ciò che allora avvenne].
18 Inter se enim elementa convertuntur,
sicut in psalterio voces numeri nomen immutant,
semper tamen suum sonum custodiunt;
quod quidem ex ipso visu eorum, quae facta sunt,
certo aestimari potest.
18 Perchè gli [animali] terrestri si trasformavano in acquatici, e quelli fatti per il nuoto passavan sulla terra;
19 Agrestia enim in aquatica convertebantur,
et, quaecumque erant natantia, in terram transibant.
19 il fuoco ingagliardiva nell'acqua oltre la propria forza, e l'acqua dimenticava la sua virtù di spengere;
20 Ignis in aqua valebat supra suam virtutem,
et aqua exstinguentis naturae obliviscebatur.
20 viceversa, le fiamme non divoraron le carni delle fragili bestiole che [dentro] vi camminavano, nè struggevano il buon alimento [celeste], facile a struggere, simile a ghiaccio. In ogni cosa, o Signore, tu magnificasti il tuo popolo e lo glorificasti, nè lo sprezzasti [mai], assistendolo in ogni tempo e in ogni luogo.
21 Flammae e contrario corruptibilium animalium
non vexaverunt carnes inambulantium,
nec dissolvebant illud, quod facile dissolvebatur,
glaciei simile genus immortalis escae.
22 In omnibus enim magnificasti populum tuum, Domine,
et honorasti et non despexisti,
in omni tempore et in omni loco assistens eis.
28 LIBER ECCLESIASTICUS Cum multa nobis et magna per Legem et Prophetas aliosque, qui secuti sunt illos,data sint, in quibus oportet laudare Israel doctrinae et sapientiae causa,cumque non solum ipsos legentes necesse sit fieri peritos, sed etiam extraneisposse sapientiae studiosos et dicentes et scribentes utiles fieri, avus meusIesus, postquam se amplius dedit ad diligentiam lectionis Legis et Prophetarumet aliorum librorum, qui nobis a parentibus nostris traditi sunt, atque in hissufficientem usum acquisivit, voluit et ipse scribere aliquid horum, quae addoctrinam et sapientiam pertinent, ut desiderantes discere et illorum peritifacti magis magisque attendant animo et confirmentur per legitimam vitam.
Hortor itaque venire vos cum benevolentia et attentiore studio lectionem facereet veniam habere in illis, in quibus interpretationi adlaborantes videamurquibusdam verbis deficere. Nam deficiunt verba Hebraica, quando fuerinttranslata ad alteram linguam; non autem solum haec, sed et ipsa Lex et Prophetaeceteraque aliorum librorum non parvam habent differentiam, quando ipsa per seleguntur.
Nam in octavo et trigesimo anno temporibus Ptolemaei Evergetis regis, postquamperveni in Aegyptum et, cum multum temporis ibi fecissem, inveni ibi exemplarnon parvae neque contemnendae doctrinae. Itaque bonum et necessarium putavi etipse aliquam addere diligentiam et laborem interpretandi librum istum; et multamvigiliam attuli et doctrinam in spatio temporis, ut perducens ad finem, librumistum ederem etiam pro illis, qui in terra aliena, cum iam moribus institutisint, sibi proposuerint secundum legem vitam agere.