Scrutatio

Domenica, 28 aprile 2024 - San Luigi Maria Grignion da Montfort ( Letture di oggi)

Primo libro dei Maccabei 16


font
NOVA VULGATABIBBIA TINTORI
1 Et ascendit Ioannes de Ga zaris et nuntiavit Simoni pa tri suo, quaefecit Cendebaeus.1 Or Giovanni partì da Gazara e riferì a Simone, suo padre, quanto Cendebeo faceva contro il loro popolo.
2 Et vocavit Simon duos filios seniores, Iudam et Ioannem, etait illis: “ Ego et fratres mei et domus patris mei expugnavimus hostes Israelab adulescentia usque in hunc diem, et prosperatum est in manibus nostrisliberare Israel saepius.2 Allora Simone, chiamati a sè i due figli maggiori, Giuda e Giovanni, disse loro: « Io, i miei fratelli e la casa di mio padre abbiamo debellati i nemici d'Israele dalla nostra giovinezza fino a questo giorno, e abbiamo avuto la sorte di liberare più volte il popolo.
3 Nunc autem senui, vos autem in misericordiasufficientes estis in annis; estote loco meo et fratris mei et egressi pugnatepro gente nostra; auxilium vero de caelo vobiscum sit ”.3 Ora io son vecchio; ma siate voi in luogo mio e dei miei fratelli: andate a combattere per la nostra nazione, e sia con voi l'aiuto del cielo.
4 Et elegit deregione viginti milia virorum belligeratorum et equites; et profecti sunt adCendebaeum et dormierunt in Modin4 E scelse dal paese venti mila combattenti e dei cavalieri, i quali marciarono contro Cendebeo e pernottarono a Modin.
5 et surrexerunt mane et abierunt in campum.Et ecce exercitus copiosus in obviam illis peditum et equitum, et fluviustorrens erat inter medium ipsorum.5 E partiti la mattina, si avanzarono per la pianura, ed ecco venire contro di loro un numeroso esercito di fanti e di cavalli, e un torrente li divideva da loro.
6 Et admovit castra contra faciem eorum ipseet populus eius et vidit populum trepidantem ad transfretandum torrentem; ettransfretavit primus, et viderunt eum viri et transierunt post eum.6 E (Giovanni) colla sua gente pose il campo di faccia a loro, e vedendo che il popolo aveva paura a passare il torrente, lo passò per il primo; veduto ciò, i suoi lo passarono dietro a lui.
7 Et divisitpopulum, et equites in medio peditum; erat autem equitatus adversariorumcopiosus nimis.7 Divise l'esercito in due, mise i cavalieri in mezzo ai fanti, essendo oltremodo numerosa la cavalleria dei nemici.
8 Et exclamaverunt tubis, et in fugam conversus est Cendebaeuset castra eius, et ceciderunt ex eis multi vulnerati; residui autem inmunitionem fugerunt.8 Diedero fiato alle trombe sacre, e Cendebeo col suo esercito fu messo in fuga: molti di essi perirono uccisi, il resto si rifugiò nella fortezza.
9 Tunc vulneratus est Iudas frater Ioannis; Ioannes auteminsecutus est eos, donec venit Cedron, quam aedificavit.9 Allora restò ferito Giuda, fratello di Giovanni; ma Giovanni li inseguì fino a Cedron, che (Cendebeo) aveva edificata.
10 Et fugerunt usque adturres, quae erant in agris Azoti, et succendit eas igni; et ceciderunt ex illisduo milia virorum. Et reversus est in Iudaeam in pace.
10 E quelli fuggirono fino alle torri che erano nella campagna d'Azoto: egli le diede alle fiamme: dei nemici morirono due mila uomini; ed egli tornò in pace in Giudea.
11 Et Ptolemaeus filius Abubi constitutus erat dux in campo Iericho et habebatargentum et aurum multum;11 Or Tolomeo, figlio di Abobo, che era stato fatto governatore della pianura di Gerico, aveva molto oro e argento,
12 erat enim gener summi sacerdotis.12 ed era genero del sommo sacerdote.
13 Et exaltatumest cor eius, et volebat obtinere regionem et cogitabat dolum adversus Simonemet filios eius, ut tolleret eos.13 Levatosi in superbia, voleva farsi padrone del paese, e tramava per levare dal mondo Simone e i suoi figli.
14 Simon autem perambulans civitates, quaeerant in regione, et sollicitudinem gerens earum descendit in Iericho ipse etMatthathias et Iudas filii eius, anno centesimo septuagesimo septimo, menseundecimo, hic est mensis Sabath.14 Simone, andando a visitare le città della Giudea, per procurarne il bene, arrivò a Gerico col suo figlio Matatia e con Giuda, l'anno centosettantasette, l'undecimo mese detto Sabat.
15 Et suscepit eos filius Abubi inmunitiunculam, quae vocatur Doc, cum dolo, quam aedificavit; et fecit eisconvivium magnum et abscondit illic viros.15 Il figlio di Abobo li accolse con inganno in un castello edificato da lui e chiamato Doc; fece loro un gran convito, e pose gente in agguato.
16 Et, cum inebriatus esset Simon etfilii eius, surrexit Ptolemaeus cum suis et sumpserunt arma sua et intraveruntin convivium et occiderunt eum et duos filios eius et quosdam pueros eius.16 Quando Simone ebbe bevuto del vino coi suoi figli, Tolomeo si alzò colla sua gente che presero le armi, entrarono nella sala del convito ed uccisero lui, i due suoi figlioli e alcuni dei suoi servi.
17 Etfecit deceptionem magnam et reddidit mala pro bonis.17 Tolomeo fece un gran tradimento contro Israele e rese male per bene,
18 Et scripsit haecPtolemaeus et misit regi, ut mitteret ei exercitum in auxilium et traderet eicivitates et regionem.18 e poi scrisse l'accaduto al re, mandando a pregarlo d'inviargli in aiuto l'esercito, per mettere nelle sue mani la nazione, le città e tributi.
19 Et misit alios in Gazaram tollere Ioannem; et tribunismisit epistulas, ut venirent ad se, et daret eis argentum et aurum et dona.19 Ne mandò altri a Gazara a uccidere Giovanni; e scrisse ai tribuni dei soldati che andassero da lui, che avrebbe loro dato argento, oro e doni.
20 Et alios misit occupare Ierusalem et montem templi.20 Ne mandò altri ad occupare Gerusalemme e il monte del tempio.
21 Et praecurrens quidamnuntiavit Ioanni in Gazara quia periit pater eius et fratres eius et quia: “Misit te quoque interfici ”.21 Ma un uomo corse innanzi a Gazara, ad annunziare a Giovanni la morte del padre e dei fratelli, e che Tolomeo mandava gente a uccidere anche lui.
22 Ut audivit autem, vehementer expavit etcomprehendit viros, qui venerant perdere eum, et occidit eos; cognovit enim quiaquaerebant eum perdere.
22 Sentita la notizia, Giovanni fu oltremodo costernato, e poi, presi gli uomini andati ad ucciderlo, li fece morire, avendo ben conosciuto che eran venuti per ammazzarlo.
23 Et cetera sermonum Ioannis et bellorum eius et bonarum virtutum, quibusfortiter gessit, et aedificii murorum, quos exstruxit, et rerum gestarum eius,23 Il rimanente della storia di Giovanni, le sue guerre, le imprese gloriose condotte da lui valorosamente, le mura da lui restaurate, e tutte le sue gesta,
24 ecce haec scripta sunt in libro dierum sacerdotii eius, ex quo factus estprinceps sacerdotum post patrem suum.24 questo è scritto nel diario del suo sacerdozio, dal tempo in cui fu fatto principe dei sacerdoti, dopo suo padre.