1 Não invejes os maus, nem desejes estar com eles, | 1 υιε μη ζηλωσης κακους ανδρας μηδε επιθυμησης ειναι μετ' αυτων |
2 porque seus corações maquinam a violência e seus lábios só proclamam a iniqüidade. | 2 ψευδη γαρ μελετα η καρδια αυτων και πονους τα χειλη αυτων λαλει |
3 É com sabedoria que se constrói a casa, pela prudência ela se consolida. | 3 μετα σοφιας οικοδομειται οικος και μετα συνεσεως ανορθουται |
4 Pela ciência enchem-se os celeiros de todo bem precioso e agradável. | 4 μετα αισθησεως εμπιμπλαται ταμιεια εκ παντος πλουτου τιμιου και καλου |
5 O sábio é um homem forte, o douto é cheio de vigor. | 5 κρεισσων σοφος ισχυρου και ανηρ φρονησιν εχων γεωργιου μεγαλου |
6 É com a prudência que empreenderás a guerra e a vitória depende de grande número de conselheiros. | 6 μετα κυβερνησεως γινεται πολεμος βοηθεια δε μετα καρδιας βουλευτικης |
7 A sabedoria é por demais sublime para o tolo; à porta da cidade, ele não abre a boca. | 7 σοφια και εννοια αγαθη εν πυλαις σοφων σοφοι ουκ εκκλινουσιν εκ στοματος κυριου |
8 Quem medita fazer o mal, é chamado mestre intrigante. | 8 αλλα λογιζονται εν συνεδριοις απαιδευτοις συναντα θανατος |
9 O desígnio da loucura é o pecado; e detrator é terror para os outros. | 9 αποθνησκει δε αφρων εν αμαρτιαις ακαθαρσια δε ανδρι λοιμω εμμολυνθησεται |
10 Se te deixas abater no dia da adversidade, minguada é a tua força. | 10 εν ημερα κακη και εν ημερα θλιψεως εως αν εκλιπη |
11 Livra os que foram entregues à morte, salva os que cambaleiam indo para o massacre. | 11 ρυσαι αγομενους εις θανατον και εκπριου κτεινομενους μη φειση |
12 Se disseres: Mas, não o sabia! Aquele que pesa os corações não o verá? Aquele que vigia tua alma não o saberá? E não retribuirá a cada qual segundo seu procedimento? | 12 εαν δε ειπης ουκ οιδα τουτον γινωσκε οτι κυριος καρδιας παντων γινωσκει και ο πλασας πνοην πασιν αυτος οιδεν παντα ος αποδιδωσιν εκαστω κατα τα εργα αυτου |
13 Meu filho, come mel, pois é bom; um favo de mel é doce para teu paladar. | 13 φαγε μελι υιε αγαθον γαρ κηριον ινα γλυκανθη σου ο φαρυγξ |
14 Sabe, pois, que assim será a sabedoria para tua alma. Se tu a encontrares, haverá para ti um bom futuro e tua esperança não será frustrada. | 14 ουτως αισθηση σοφιαν τη ση ψυχη εαν γαρ ευρης εσται καλη η τελευτη σου και ελπις σε ουκ εγκαταλειψει |
15 Não conspires, ó ímpio, contra a casa do justo, não destruas sua habitação! | 15 μη προσαγαγης ασεβη νομη δικαιων μηδε απατηθης χορτασια κοιλιας |
16 Porque o justo cai sete vezes, mas ergue-se, enquanto os ímpios desfalecem na desgraça. | 16 επτακι γαρ πεσειται ο δικαιος και αναστησεται οι δε ασεβεις ασθενησουσιν εν κακοις |
17 Não te alegres, se teu inimigo cair, se tropeçar, que não se rejubile teu coração, | 17 εαν πεση ο εχθρος σου μη επιχαρης αυτω εν δε τω υποσκελισματι αυτου μη επαιρου |
18 para não suceder que o Senhor o veja, e isto lhe desagrade, e tire de cima dele sua ira. | 18 οτι οψεται κυριος και ουκ αρεσει αυτω και αποστρεψει τον θυμον αυτου απ' αυτου |
19 Não te indignes à vista dos maus, não invejes os ímpios, | 19 μη χαιρε επι κακοποιοις μηδε ζηλου αμαρτωλους |
20 porque para o mal não há futuro e o luzeiro dos ímpios extinguir-se-á. | 20 ου γαρ μη γενηται εκγονα πονηρων λαμπτηρ δε ασεβων σβεσθησεται |
21 Meu filho, teme o Senhor e o rei, não te mistures com os sediciosos, | 21 φοβου τον θεον υιε και βασιλεα και μηθετερω αυτων απειθησης |
22 porque, de repente, surgirá sua desgraça. Quem conhece a destruição de uns e de outros? | 22 εξαιφνης γαρ τεισονται τους ασεβεις τας δε τιμωριας αμφοτερων τις γνωσεται [22α] λογον φυλασσομενος υιος απωλειας εκτος εσται δεχομενος δε εδεξατο αυτον [22β] μηδεν ψευδος απο γλωσσης βασιλει λεγεσθω και ουδεν ψευδος απο γλωσσης αυτου ου μη εξελθη [22χ] μαχαιρα γλωσσα βασιλεως και ου σαρκινη ος δ' αν παραδοθη συντριβησεται [22δ] εαν γαρ οξυνθη ο θυμος αυτου συν νευροις ανθρωπους αναλισκει [22ε] και οστα ανθρωπων κατατρωγει και συγκαιει ωσπερ φλοξ ωστε αβρωτα ειναι νεοσσοις αετων |
23 O que segue é ainda dos sábios: Não é bom mostrar-se parcial no julgamento. | 23 ταυτα δε λεγω υμιν τοις σοφοις επιγινωσκειν αιδεισθαι προσωπον εν κρισει ου καλον |
24 Ao que diz ao culpado: Tu és inocente, os povos o amaldiçoarão, as nações o abominarão. | 24 ο ειπων τον ασεβη δικαιος εστιν επικαταρατος λαοις εσται και μισητος εις εθνη |
25 Aqueles que sabem repreender são louvados, sobre eles cai uma chuva de bênçãos. | 25 οι δε ελεγχοντες βελτιους φανουνται επ' αυτους δε ηξει ευλογια αγαθη |
26 Dá um beijo nos lábios aquele que responde com sinceridade. | 26 χειλη δε φιλησουσιν αποκρινομενα λογους αγαθους |
27 Cuida da tua tarefa de fora, aplica-te ao teu campo e depois edificarás tua habitação. | 27 ετοιμαζε εις την εξοδον τα εργα σου και παρασκευαζου εις τον αγρον και πορευου κατοπισθεν μου και ανοικοδομησεις τον οικον σου |
28 Não sejas testemunha inconsiderada contra teu próximo. Queres, acaso, que teus lábios te enganem? | 28 μη ισθι ψευδης μαρτυς επι σον πολιτην μηδε πλατυνου σοις χειλεσιν |
29 Não digas: Far-lhe-ei o que me fez, pagarei a este homem segundo seus atos. | 29 μη ειπης ον τροπον εχρησατο μοι χρησομαι αυτω τεισομαι δε αυτον α με ηδικησεν |
30 Perto da terra do preguiçoso eu passei, junto à vinha de um homem insensato: | 30 ωσπερ γεωργιον ανηρ αφρων και ωσπερ αμπελων ανθρωπος ενδεης φρενων |
31 eis que, por toda a parte, cresciam abrolhos, urtigas cobriam o solo, o muro de pedra estava por terra. | 31 εαν αφης αυτον χερσωθησεται και χορτομανησει ολος και γινεται εκλελειμμενος οι δε φραγμοι των λιθων αυτου κατασκαπτονται |
32 Vendo isso, refleti; daquilo que havia visto, tirei esta lição: | 32 υστερον εγω μετενοησα επεβλεψα του εκλεξασθαι παιδειαν |
33 um pouco de sono, um pouco de torpor, um pouco cruzando as mãos para descansar | 33 ολιγον νυσταζω ολιγον δε καθυπνω ολιγον δε εναγκαλιζομαι χερσιν στηθη |
34 e virá a indigência como um vagabundo, a miséria como um homem armado! | 34 εαν δε τουτο ποιης ηξει προπορευομενη η πενια σου και η ενδεια σου ωσπερ αγαθος δρομευς |