1 וידבר יהוה אל משה בהר סיני לאמר | 1 Locutusque est Dominus ad Moysen in monte Sinai di cens: |
2 דבר אל בני ישראל ואמרת אלהם כי תבאו אל הארץ אשר אני נתן לכם ושבתה הארץ שבת ליהוה | 2 “ Loquere filiis Israel et dices ad eos: Quando ingressi fueritis terram, quam ego dabo vobis, sabbatizet terra sabbatum Domino. |
3 שש שנים תזרע שדך ושש שנים תזמר כרמך ואספת את תבואתה | 3 Sex annis seres agrum tuum et sex annis putabis vineam tuam colligesque fructus eius; |
4 ובשנה השביעת שבת שבתון יהיה לארץ שבת ליהוה שדך לא תזרע וכרמך לא תזמר | 4 septimo autem anno, sabbatum requietionis erit terrae, sabbatum Domino: agrum tuum non seres et vineam tuam non putabis. |
5 את ספיח קצירך לא תקצור ואת ענבי נזירך לא תבצר שנת שבתון יהיה לארץ | 5 Quae sponte gignit humus, non metes et uvas vineae tuae non putatae non colliges quasi vindemiam; annus enim requietionis erit terrae. |
6 והיתה שבת הארץ לכם לאכלה לך ולעבדך ולאמתך ולשכירך ולתושבך הגרים עמך | 6 Et erit sabbatum terrae vobis in cibum: tibi et servo tuo, ancillae et mercennario tuo et advenis, qui peregrinantur apud te, |
7 ולבהמתך ולחיה אשר בארצך תהיה כל תבואתה לאכל | 7 iumentis tuis et animalibus, quae in terra tua sunt, omnia, quae nascuntur, praebebunt cibum.
|
8 וספרת לך שבע שבתת שנים שבע שנים שבע פעמים והיו לך ימי שבע שבתת השנים תשע וארבעים שנה | 8 Numerabis quoque tibi septem hebdomadas annorum, id est septem septies, quae simul faciunt annos quadraginta novem; |
9 והעברת שופר תרועה בחדש השבעי בעשור לחדש ביום הכפרים תעבירו שופר בכל ארצכם | 9 et clanges bucina mense septimo, decima die mensis expiationis die clangetis tuba in universa terra vestra. |
10 וקדשתם את שנת החמשים שנה וקראתם דרור בארץ לכל ישביה יובל הוא תהיה לכם ושבתם איש אל אחזתו ואיש אל משפחתו תשבו | 10 Sanctificabitisque annum quinquagesimum et vocabitis remissionem in terra cunctis habitatoribus eius: ipse est enim iobeleus. Revertemini unusquisque ad possessionem suam, et unusquisque rediet ad familiam pristinam.
|
11 יובל הוא שנת החמשים שנה תהיה לכם לא תזרעו ולא תקצרו את ספיחיה ולא תבצרו את נזריה | 11 Iobeleus erit vobis quinquagesimus annus. Non seretis neque metetis sponte in agro nascentia neque vineas non putatas vindemiabitis |
12 כי יובל הוא קדש תהיה לכם מן השדה תאכלו את תבואתה | 12 ob sanctificationem iobelei; sed de agro statim ablatas comedetis fruges. |
13 בשנת היובל הזאת תשבו איש אל אחזתו | 13 Hoc anno iobelei rediet unusquisque vestrum ad possessionem suam.
|
14 וכי תמכרו ממכר לעמיתך או קנה מיד עמיתך אל תונו איש את אחיו | 14 Quando vendes quippiam civi tuo vel emes ab eo, ne contristet unusquisque fratrem suum; sed iuxta numerum annorum post iobeleum emes ab eo, |
15 במספר שנים אחר היובל תקנה מאת עמיתך במספר שני תבואת ימכר לך | 15 et iuxta supputationem annorum frugum vendet tibi. |
16 לפי רב השנים תרבה מקנתו ולפי מעט השנים תמעיט מקנתו כי מספר תבואת הוא מכר לך | 16 Quanto plures anni remanserint post iobeleum, tanto crescet et pretium; et quanto minus temporis numeraveris, tanto minoris et emptio constabit: tempus enim frugum vendet tibi. |
17 ולא תונו איש את עמיתו ויראת מאלהיך כי אני יהוה אלהיכם | 17 Nolite affligere contribules vestros, sed timeas Deum tuum, quia ego Dominus Deus vester.
|
18 ועשיתם את חקתי ואת משפטי תשמרו ועשיתם אתם וישבתם על הארץ לבטח | 18 Facite praecepta mea et iudicia, custodite et implete ea, ut habitare possitis in terra absque ullo pavore, |
19 ונתנה הארץ פריה ואכלתם לשבע וישבתם לבטח עליה | 19 et gignat vobis humus fructus suos, quibus vescamini usque ad saturitatem, et habitabitis super terram, nullius impetum formidantes.
|
20 וכי תאמרו מה נאכל בשנה השביעת הן לא נזרע ולא נאסף את תבואתנו | 20 Quod si dixeritis: "Quid comedemus anno septimo, si non seruerimus neque collegerimus fruges nostras?". |
21 וצויתי את ברכתי לכם בשנה הששית ועשת את התבואה לשלש השנים | 21 Dabo benedictionem meam vobis anno sexto, et faciet fructus trium annorum, |
22 וזרעתם את השנה השמינת ואכלתם מן התבואה ישן עד השנה התשיעת עד בוא תבואתה תאכלו ישן | 22 seretisque anno octavo et comedetis veteres fruges usque ad nonum annum; donec nova nascantur, edetis vetera.
|
23 והארץ לא תמכר לצמתת כי לי הארץ כי גרים ותושבים אתם עמדי | 23 Terra quoque non veniet in perpetuum, quia mea est, et vos advenae et coloni mei estis. |
24 ובכל ארץ אחזתכם גאלה תתנו לארץ | 24 Unde cuncta regio possessionis vestrae sub redemptionis condicione a vobis vendetur.
|
25 כי ימוך אחיך ומכר מאחזתו ובא גאלו הקרב אליו וגאל את ממכר אחיו | 25 Si attenuatus frater tuus vendiderit partem possessionis suae, veniet ut redemptor propinquus eius, et redimet, quod ille vendiderat. |
26 ואיש כי לא יהיה לו גאל והשיגה ידו ומצא כדי גאלתו | 26 Sin autem non habuerit redemptorem et ipse pretium ad redimendum potuerit invenire, |
27 וחשב את שני ממכרו והשיב את העדף לאיש אשר מכר לו ושב לאחזתו | 27 computabuntur fructus ex eo tempore, quo vendidit; et, quod reliquum est, reddet emptori sicque recipiet possessionem suam. |
28 ואם לא מצאה ידו די השיב לו והיה ממכרו ביד הקנה אתו עד שנת היובל ויצא ביבל ושב לאחזתו | 28 Quod si non invenerit manus eius, ut reddat pretium, habebit emptor, quod emerat, usque ad annum iobeleum. In ipso enim omnis venditio rediet ad dominum et ad possessorem pristinum.
|
29 ואיש כי ימכר בית מושב עיר חומה והיתה גאלתו עד תם שנת ממכרו ימים תהיה גאלתו | 29 Qui vendiderit domum intra urbis muros, habebit licentiam redimendi, donec unus impleatur annus. |
30 ואם לא יגאל עד מלאת לו שנה תמימה וקם הבית אשר בעיר אשר לא חמה לצמיתת לקנה אתו לדרתיו לא יצא ביבל | 30 Si non redemerit, et anni circulus fuerit evolutus, emptor possidebit eam et posteri eius in perpetuum; et redimi non poterit, etiam in iobeleo. |
31 ובתי החצרים אשר אין להם חמה סביב על שדה הארץ יחשב גאלה תהיה לו וביבל יצא | 31 Sin autem in villa fuerit domus, quae muros non habet, agrorum iure vendetur: potest redimi et in iobeleo revertetur ad dominum.
|
32 וערי הלוים בתי ערי אחזתם גאלת עולם תהיה ללוים | 32 Aedes Levitarum, quae in urbibus possessionis eorum sunt, semper possunt ab eis redimi. |
33 ואשר יגאל מן הלוים ויצא ממכר בית ועיר אחזתו ביבל כי בתי ערי הלוים הוא אחזתם בתוך בני ישראל | 33 Si autem quis redemerit a Levitis, domus et urbs in iobeleo revertentur ad dominos; quia domus urbium leviticarum pro possessionibus eorum sunt inter filios Israel. |
34 ושדה מגרש עריהם לא ימכר כי אחזת עולם הוא להם | 34 Suburbana autem pascua eorum non venient, quia possessio sempiterna est eis.
|
35 וכי ימוך אחיך ומטה ידו עמך והחזקת בו גר ותושב וחי עמך | 35 Si attenuatus fuerit frater tuus, et infirma manus eius apud te, suscipies eum quasi advenam et peregrinum, et vivet tecum. |
36 אל תקח מאתו נשך ותרבית ויראת מאלהיך וחי אחיך עמך | 36 Ne accipias usuras ab eo nec amplius quam dedisti: time Deum tuum, ut vivere possit frater tuus apud te. |
37 את כספך לא תתן לו בנשך ובמרבית לא תתן אכלך | 37 Pecuniam tuam non dabis ei ad usuram nec plus aequo exiges pro cibo tuo. |
38 אני יהוה אלהיכם אשר הוצאתי אתכם מארץ מצרים לתת לכם את ארץ כנען להיות לכם לאלהים | 38 Ego Dominus Deus vester, qui eduxi vos de terra Aegypti, ut darem vobis terram Chanaan et essem vester Deus.
|
39 וכי ימוך אחיך עמך ונמכר לך לא תעבד בו עבדת עבד | 39 Si paupertate compulsus vendiderit se tibi frater tuus, non eum opprimes servitute servorum, |
40 כשכיר כתושב יהיה עמך עד שנת היבל יעבד עמך | 40 sed quasi mercennarius et colonus erit tecum. Usque ad annum iobeleum operabitur apud te |
41 ויצא מעמך הוא ובניו עמו ושב אל משפחתו ואל אחזת אבתיו ישוב | 41 et postea egredietur cum liberis suis et revertetur ad cognationem suam et ad possessionem patrum suorum. |
42 כי עבדי הם אשר הוצאתי אתם מארץ מצרים לא ימכרו ממכרת עבד | 42 Mei enim servi sunt, et ego eduxi eos de terra Aegypti: non venient condicione servorum; |
43 לא תרדה בו בפרך ויראת מאלהיך | 43 ne affligas eum per po tentiam, sed metuito Deum tuum. |
44 ועבדך ואמתך אשר יהיו לך מאת הגוים אשר סביבתיכם מהם תקנו עבד ואמה | 44 Servus et ancilla sint tibi de nationibus, quae in circuitu vestro sunt; de illis emetis servum et ancillam. |
45 וגם מבני התושבים הגרים עמכם מהם תקנו וממשפחתם אשר עמכם אשר הולידו בארצכם והיו לכם לאחזה | 45 De filiis quoque advenarum, qui peregrinantur apud vos, emetis et de cognatione eorum, quae est apud vos et quam genuerint in terra vestra, hos habebitis in possessionem |
46 והתנחלתם אתם לבניכם אחריכם לרשת אחזה לעלם בהם תעבדו ובאחיכם בני ישראל איש באחיו לא תרדה בו בפרך | 46 et hereditario iure transmittetis ad posteros ac possidebitis in aeternum ut servos; fratres autem vestros filios Israel ne opprimatis cum potentia.
|
47 וכי תשיג יד גר ותושב עמך ומך אחיך עמו ונמכר לגר תושב עמך או לעקר משפחת גר | 47 Si invaluerit apud vos manus advenae atque peregrini, et attenuatus frater tuus vendiderit se ei aut cuiquam de stirpe eius, |
48 אחרי נמכר גאלה תהיה לו אחד מאחיו יגאלנו | 48 post venditionem potest redimi. Unus ex fratribus suis redimet eum |
49 או דדו או בן דדו יגאלנו או משאר בשרו ממשפחתו יגאלנו או השיגה ידו ונגאל | 49 et patruus et patruelis et consanguineus et affinis. Sin autem et ipse potuerit, redimat se, |
50 וחשב עם קנהו משנת המכרו לו עד שנת היבל והיה כסף ממכרו במספר שנים כימי שכיר יהיה עמו | 50 supputatis dumtaxat cum emptore annis a tempore venditionis suae usque ad annum iobeleum, et pecunia, qua venditus fuerat, iuxta annorum numerum et rationem mercennarii supputata. |
51 אם עוד רבות בשנים לפיהן ישיב גאלתו מכסף מקנתו | 51 Si plures fuerint anni, qui remanent usque ad iobeleum, secundum hos reddet et pretium redemptionis de pecunia emptionis; |
52 ואם מעט נשאר בשנים עד שנת היבל וחשב לו כפי שניו ישיב את גאלתו | 52 si pauci, ponet rationem cum eo; iuxta annorum numerum reddet emptori, quod reliquum est annorum, |
53 כשכיר שנה בשנה יהיה עמו לא ירדנו בפרך לעיניך | 53 quibus ante servivit, mercedibus mercennarii imputatis. Non affliget eum violenter in conspectu tuo.
|
54 ואם לא יגאל באלה ויצא בשנת היבל הוא ובניו עמו | 54 Quod si per haec redimi non potuerit, anno iobeleo egredietur cum liberis suis: |
55 כי לי בני ישראל עבדים עבדי הם אשר הוצאתי אותם מארץ מצרים אני יהוה אלהיכם | 55 mei sunt enim servi filii Israel, quos eduxi de terra Aegypti. Ego Dominus Deus vester ”.
|