Scrutatio

Lunedi, 29 aprile 2024 - Santa Caterina da Siena ( Letture di oggi)

Daniele 5


font
BIBBIA CEI 2008NOVA VULGATA
1 Il re Baldassàr imbandì un grande banchetto a mille dei suoi dignitari e insieme con loro si diede a bere vino.1 Balthasar rex fecit grande con vivium optimatibus suis mille et coram hismilibus vinum bibebat.
2 Quando Baldassàr ebbe molto bevuto, comandò che fossero portati i vasi d’oro e d’argento che Nabucodònosor, suo padre, aveva asportato dal tempio di Gerusalemme, perché vi bevessero il re e i suoi dignitari, le sue mogli e le sue concubine.2 Balthasar ergo praecepit iam temulentus, ut afferrenturvasa aurea et argentea, quae asportaverat Nabuchodonosor pater eius de templo,quod fuit in Ierusalem, ut biberent in eis rex et optimates eius uxoresque eiuset concubinae.
3 Furono quindi portati i vasi d’oro, che erano stati asportati dal tempio di Dio a Gerusalemme, e il re, i suoi dignitari, le sue mogli e le sue concubine li usarono per bere;3 Tunc allata sunt vasa aurea, quae asportaverat de templo, quodfuerat in Ierusalem; et biberunt in eis rex et optimates eius, uxores etconcubinae illius:
4 mentre bevevano il vino, lodavano gli dèi d’oro, d’argento, di bronzo, di ferro, di legno e di pietra.4 bibebant vinum et laudabant deos suos aureos et argenteos,aereos, ferreos ligneosque et lapideos.
5 In quel momento apparvero le dita di una mano d’uomo, che si misero a scrivere sull’intonaco della parete del palazzo reale, di fronte al candelabro, e il re vide il palmo di quella mano che scriveva.5 In eadem hora apparuerunt digiti manus hominis et scripserunt contracandelabrum in superficie parietis palatii regis; et rex aspiciebat articulosmanus scribentis.
6 Allora il re cambiò colore: spaventosi pensieri lo assalirono, le giunture dei suoi fianchi si allentarono, i suoi ginocchi battevano l’uno contro l’altro.
6 Tunc regis facies commutata est, et cogitationes eiusconturbabant eum, et compages renum eius solvebantur, et genua eius ad seinvicem collidebantur.
7 Allora il re si mise a gridare, ordinando che si convocassero gli indovini, i Caldei e gli astrologi. Appena vennero, il re disse ai saggi di Babilonia: «Chiunque leggerà quella scrittura e me ne darà la spiegazione, sarà vestito di porpora, porterà una collana d’oro al collo e sarà terzo nel governo del regno».7 Exclamavit itaque rex fortiter, ut introducerent magos,Chaldaeos et haruspices; et proloquens rex ait sapientibus Babylonis: “Quicumque legerit scripturam hanc et interpretationem eius manifestam mihifecerit, purpura vestietur et torquem auream habebit in collo et tertius inregno meo dominabitur ”.
8 Allora entrarono tutti i saggi del re, ma non poterono leggere quella scrittura né darne al re la spiegazione.8 Tunc ingressi sunt omnes sapientes regis et nonpotuerunt nec scripturam legere nec interpretationem indicare regi;
9 Il re Baldassàr rimase molto turbato e cambiò colore; anche i suoi dignitari restarono sconcertati.
9 unde rexBalthasar satis conturbatus est, et vultus illius immutatus est super eum, sedet optimates eius turbabantur.
10 La regina, alle parole del re e dei suoi dignitari, entrò nella sala del banchetto e, rivolta al re, gli disse: «O re, vivi in eterno! I tuoi pensieri non ti spaventino né si cambi il colore del tuo volto.10 Regina autem, sermonum regis optimatiumqueeius causa, domum convivii ingressa est; et regina proloquens ait: “ Rex, inaeternum vive! Non te conturbent cogitationes tuae, neque facies tua immutetur.
11 C’è nel tuo regno un uomo nel quale è lo spirito degli dèi santi. Al tempo di tuo padre si trovò in lui luce, intelligenza e sapienza pari alla sapienza degli dèi. Il re Nabucodònosor, tuo padre, lo aveva fatto capo dei maghi, degli indovini, dei Caldei e degli astrologi.11 Est vir in regno tuo, qui spiritum deorum sanctorum habet in se, et in diebuspatris tui scientia et intellegentia et sapientia quasi sapientia deoruminventae sunt in eo; nam et rex Nabuchodonosor pater tuus principem magorum,incantatorum, Chaldaeorum et haruspicum constituit eum; pater tuus, o rex,
12 Fu riscontrato in questo Daniele, che il re aveva chiamato Baltassàr, uno spirito straordinario, intelligenza e capacità di interpretare sogni, spiegare enigmi, risolvere questioni difficili. Si convochi dunque Daniele ed egli darà la spiegazione».
12 quia spiritus amplior et prudentia intellegentiaque et interpretatio somniorumet ostensio secretorum ac solutio ligatorum inventae sunt in eo, in Daniele, cuirex posuit nomen Baltassar. Nunc itaque Dan iel vocetur et interpretationemnarrabit ”.
13 Fu allora introdotto Daniele alla presenza del re ed egli gli disse: «Sei tu Daniele, un deportato dei Giudei, che il re, mio padre, ha portato qui dalla Giudea?13 Igitur introductus est Daniel coram rege; ad quem praefatus rex ait: “ Tues Daniel de filiis captivitatis Iudae, quem adduxit rex pater meus de Iuda?
14 Ho inteso dire che tu possiedi lo spirito degli dèi santi e che si trova in te luce, intelligenza e sapienza straordinaria.14 Audivi de te quoniam spiritum deorum habeas, et scientia intellegentiaque acsapientia ampliores inventae sint in te.
15 Poco fa sono stati condotti alla mia presenza i saggi e gli indovini per leggere questa scrittura e darmene la spiegazione, ma non sono stati capaci di rivelarne il significato.15 Et nunc introgressi sunt inconspectu meo sapientes, magi, ut scripturam hanc legerent et interpretationemeius indicarent mihi et nequiverunt sensum huius sermonis edicere.
16 Ora, mi è stato detto che tu sei esperto nel dare spiegazioni e risolvere questioni difficili. Se quindi potrai leggermi questa scrittura e darmene la spiegazione, tu sarai vestito di porpora, porterai al collo una collana d’oro e sarai terzo nel governo del regno».
16 Porro egoaudivi de te quod possis obscura interpretari et ligata dissolvere; si ergovales scripturam legere et interpretationem eius indicare mihi, purpuravestieris et torquem auream circa collum tuum habebis et tertius in regno meoprinceps eris ”.
17 Daniele rispose al re: «Tieni pure i tuoi doni per te e da’ ad altri i tuoi regali: tuttavia io leggerò la scrittura al re e gliene darò la spiegazione.
17 Tunc respondens Daniel ait coram rege: “ Munera tua sint tibi, et dona tuaalteri da; scripturam autem legam tibi, rex, et interpretationem eius ostendamtibi.
18 O re, il Dio altissimo aveva dato a Nabucodònosor, tuo padre, regno, grandezza, gloria e maestà.18 O rex, Deus altissimus regnum et magnificentiam et gloriam et honoremdedit Nabuchodonosor patri tuo.
19 Per questa grandezza che aveva ricevuto, tutti i popoli, nazioni e lingue lo temevano e tremavano davanti a lui: egli uccideva chi voleva e faceva vivere chi voleva, innalzava chi voleva e abbassava chi voleva.
19 Et propter magnificentiam, quam dederat ei,universi populi, tribus et linguae tremebant et metuebant eum; quos volebat,interficiebat et, quos volebat, percutiebat et, quos volebat, exaltabat et, quosvolebat, humiliabat.
20 Ma, quando il suo cuore si insuperbì e il suo spirito si ostinò nell’alterigia, fu deposto dal trono del suo regno e gli fu tolta la sua gloria.20 Quando autem elevatum est cor eius, et spiritus illiusobfirmatus est ad superbiam, depositus est de solio regni sui, et gloria eiusablata est ab eo;
21 Fu cacciato dal consorzio umano e il suo cuore divenne simile a quello delle bestie, la sua dimora fu con gli asini selvatici e mangiò l’erba come i buoi, il suo corpo fu bagnato dalla rugiada del cielo, finché riconobbe che il Dio altissimo domina sul regno degli uomini, sul quale colloca chi gli piace.
21 et a filiis hominum eiectus est, sed et cor eius cumbestiis positum est, et cum onagris erat habitatio eius, fenum quoque ut bovescomedebat, et rore caeli corpus eius infectum est, donec cognosceret quodpotestatem haberet Deus altissimus in regno hominum et, quemcumque voluerit,suscitabit super illud.
22 Tu, Baldassàr, suo figlio, non hai umiliato il tuo cuore, sebbene tu fossi a conoscenza di tutto questo.22 Tu quoque filius eius, Balthasar, non humiliasti cortuum, cum scires haec omnia,
23 Anzi, ti sei innalzato contro il Signore del cielo e sono stati portati davanti a te i vasi del suo tempio e in essi avete bevuto tu, i tuoi dignitari, le tue mogli, le tue concubine: tu hai reso lode agli dèi d’argento, d’oro, di bronzo, di ferro, di legno, di pietra, i quali non vedono, non odono e non comprendono, e non hai glorificato Dio, nelle cui mani è la tua vita e a cui appartengono tutte le tue vie.23 sed adversum Dominum caeli elevatus es, et vasadomus eius allata sunt coram te, et tu et optimates tui et uxores tuae etconcubinae tuae vinum bibistis in eis; deos quoque argenteos et aureos etaereos, ferreos ligneosque et lapideos, qui non vident neque audiunt nequesentiunt, laudasti, porro Deum, qui habet flatum tuum in manu sua et omnes viastuas, non glorificasti.
24 Da lui fu allora mandato il palmo di quella mano che ha tracciato quello scritto.
24 Idcirco ab eo missi sunt articuli manus, et scripturahaec exarata est.
25 E questo è lo scritto tracciato: Mene, Tekel, Peres,25 Haec est autem scriptura, quae digesta est: mane, thecel,upharsin.
26 e questa ne è l’interpretazione: Mene: Dio ha contato il tuo regno e gli ha posto fine;26 Et haec est interpretatio sermonis: mane, numeravit Deus regnumtuum et complevit illud;
27 Tekel: tu sei stato pesato sulle bilance e sei stato trovato insufficiente;27 thecel, appensus es in statera et inventus es minushabens;
28 Peres: il tuo regno è stato diviso e dato ai Medi e ai Persiani».
28 phares, divisum est regnum tuum et datum est Medis et Persis ”.
29 Allora, per ordine di Baldassàr, Daniele fu vestito di porpora, ebbe una collana d’oro al collo e con bando pubblico fu dichiarato terzo nel governo del regno.
29 Tunc, iubente Balthasar, indutus est Daniel purpura, et circumdata est torquesaurea collo eius, et praedicatum est de eo quod haberet potestatem tertius inregno suo.
30 In quella stessa notte Baldassàr, re dei Caldei, fu ucciso.30 Eadem nocte interfectus est Balthasar rex Chaldaeorum.