Proverbia 22

VULGATA	LXX
1 Melius est nomen bonum quam divitiæ multæ ; super argentum et aurum gratia bona.	1 αιρετωτερον ονομα καλον η πλουτος πολυς υπερ δε αργυριον και χρυσιον χαρις αγαθη
2 Dives et pauper obviaverunt sibi : utriusque operator est Dominus.	2 πλουσιος και πτωχος συνηντησαν αλληλοις αμφοτερους δε ο κυριος εποιησεν
3 Callidus vidit malum, et abscondit se ; innocens pertransiit, et afflictus est damno.	3 πανουργος ιδων πονηρον τιμωρουμενον κραταιως αυτος παιδευεται οι δε αφρονες παρελθοντες εζημιωθησαν
4 Finis modestiæ timor Domini, divitiæ, et gloria, et vita.	4 γενεα σοφιας φοβος κυριου και πλουτος και δοξα και ζωη
5 Arma et gladii in via perversi ; custos autem animæ suæ longe recedit ab eis.	5 τριβολοι και παγιδες εν οδοις σκολιαις ο δε φυλασσων την εαυτου ψυχην αφεξεται αυτων
6 Proverbium est : adolescens juxta viam suam ; etiam cum senuerit, non recedet ab ea.	6 -
7 Dives pauperibus imperat, et qui accipit mutuum servus est fœnerantis.	7 πλουσιοι πτωχων αρξουσιν και οικεται ιδιοις δεσποταις δανιουσιν
8 Qui seminat iniquitatem metet mala, et virga iræ suæ consummabitur.	8 ο σπειρων φαυλα θερισει κακα πληγην δε εργων αυτου συντελεσει [8α] ανδρα ιλαρον και δοτην ευλογει ο θεος ματαιοτητα δε εργων αυτου συντελεσει
9 Qui pronus est ad misericordiam benedicetur : de panibus enim suis dedit pauperi. Victoriam et honorem acquiret qui dat munera ; animam autem aufert accipientium.	9 ο ελεων πτωχον αυτος διατραφησεται των γαρ εαυτου αρτων εδωκεν τω πτωχω [9α] νικην και τιμην περιποιειται ο δωρα δους την μεντοι ψυχην αφαιρειται των κεκτημενων
10 Ejice derisorem, et exibit cum eo jurgium, cessabuntque causæ et contumeliæ.	10 εκβαλε εκ συνεδριου λοιμον και συνεξελευσεται αυτω νεικος οταν γαρ καθιση εν συνεδριω παντας ατιμαζει
11 Qui diligit cordis munditiam, propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem.	11 αγαπα κυριος οσιας καρδιας δεκτοι δε αυτω παντες αμωμοι χειλεσιν ποιμαινει βασιλευς
12 Oculi Domini custodiunt scientiam, et supplantantur verba iniqui.	12 οι δε οφθαλμοι κυριου διατηρουσιν αισθησιν φαυλιζει δε λογους παρανομος
13 Dicit piger : Leo est foris ; in medio platearum occidendus sum.	13 προφασιζεται και λεγει οκνηρος λεων εν ταις οδοις εν δε ταις πλατειαις φονευται
14 Fovea profunda os alienæ : cui iratus est Dominus, incidet in eam.	14 βοθρος βαθυς στομα παρανομου ο δε μισηθεις υπο κυριου εμπεσειται εις αυτον [14α] εισιν οδοι κακαι ενωπιον ανδρος και ουκ αγαπα του αποστρεψαι απ' αυτων αποστρεφειν δε δει απο οδου σκολιας και κακης
15 Stultitia colligata est in corde pueri, et virga disciplinæ fugabit eam.	15 ανοια εξηπται καρδιας νεου ραβδος δε και παιδεια μακραν απ' αυτου
16 Qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas, dabit ipse ditiori, et egebit.	16 ο συκοφαντων πενητα πολλα ποιει τα εαυτου διδωσιν δε πλουσιω επ' ελασσονι
17 Inclina aurem tuam, et audi verba sapientium : appone autem cor ad doctrinam meam,	17 λογοις σοφων παραβαλλε σον ους και ακουε εμον λογον την δε σην καρδιαν επιστησον ινα γνως οτι καλοι εισιν
18 quæ pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo, et redundabit in labiis tuis :	18 και εαν εμβαλης αυτους εις την καρδιαν σου ευφρανουσιν σε αμα επι σοις χειλεσιν
19 ut sit in Domino fiducia tua, unde et ostendi eam tibi hodie.	19 ινα σου γενηται επι κυριον η ελπις και γνωριση σοι την οδον αυτου
20 Ecce descripsi eam tibi tripliciter, in cogitationibus et scientia :	20 και συ δε απογραψαι αυτα σεαυτω τρισσως εις βουλην και γνωσιν επι το πλατος της καρδιας σου
21 ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis, respondere ex his illis qui miserunt te.	21 διδασκω ουν σε αληθη λογον και γνωσιν αγαθην υπακουειν του αποκρινεσθαι λογους αληθειας τοις προβαλλομενοις σοι
22 Non facias violentiam pauperi quia pauper est, neque conteras egenum in porta :	22 μη αποβιαζου πενητα πτωχος γαρ εστιν και μη ατιμασης ασθενη εν πυλαις
23 quia judicabit Dominus causam ejus, et configet eos qui confixerunt animam ejus.	23 ο γαρ κυριος κρινει αυτου την κρισιν και ρυση σην ασυλον ψυχην
24 Noli esse amicus homini iracundo, neque ambules cum viro furioso :	24 μη ισθι εταιρος ανδρι θυμωδει φιλω δε οργιλω μη συναυλιζου
25 ne forte discas semitas ejus, et sumas scandalum animæ tuæ.	25 μηποτε μαθης των οδων αυτου και λαβης βροχους τη ση ψυχη
26 Noli esse cum his qui defigunt manus suas, et qui vades se offerunt pro debitis :	26 μη διδου σεαυτον εις εγγυην αισχυνομενος προσωπον
27 si enim non habes unde restituas, quid causæ est ut tollat operimentum de cubili tuo ?	27 εαν γαρ μη εχης ποθεν αποτεισης λημψονται το στρωμα το υπο τας πλευρας σου
28 Ne transgrediaris terminos antiquos, quos posuerunt patres tui.	28 μη μεταιρε ορια αιωνια α εθεντο οι πατερες σου
29 Vidisti virum velocem in opere suo ? coram regibus stabit, nec erit ante ignobiles.	29 ορατικον ανδρα και οξυν εν τοις εργοις αυτου βασιλευσι δει παρεσταναι και μη παρεσταναι ανδρασι νωθροις