1 Meu filho, se ficaste por fiador do teu próximo, se estendeste a mão a um estranho, | 1 Υιε μου, εαν εγεινας εγγυητης δια τον φιλον σου, εαν εδωκας την χειρα σου εις ξενον, |
2 se te ligaste com as palavras de teus lábios, se ficaste cativo com a tua própria linguagem, | 2 επαγιδευθης δια των λογων του στοματος σου, επιασθης δια των λογων του στοματος σου? |
3 faze, pois, meu filho, o que te digo: livra-te, pois caíste nas mãos do teu próximo; vai, apressa-te, solicita-o com instância, | 3 Καμε λοιπον τουτο, υιε μου, και σωζου, επειδη ηλθες εις τας χειρας του φιλου σου? υπαγε, μη αποκαμης, και βιαζε τον φιλον σου. |
4 não concedas sono aos teus olhos, nem repouso às tuas pálpebras. | 4 Μη δωσης υπνον εις τους οφθαλμους σου, μηδε νυσταγμον εις τα βλεφαρα σου? |
5 Salva-te como a gazela {do caçador}, e como o pássaro das mãos do que arma laços. | 5 Σωζου, ως δορκαδιον εκ χειρος του κυνηγου και ως πτηνον εκ χειρος του ιξευτου. |
6 Vai, ó preguiçoso, ter com a formiga, observa seu proceder e torna-te sábio: | 6 Υπαγε προς τον μυρμηκα, ω οκνηρε? παρατηρησον τας οδους αυτου και γινου σοφος? |
7 ela não tem chefe, nem inspetor, nem mestre; | 7 οστις μη εχων αρχοντα, επιστατην η κυβερνητην, |
8 prepara no verão sua provisão, apanha no tempo da ceifa sua comida. | 8 ετοιμαζει την τροφην αυτου το θερος, συναγει τας τροφας αυτου εν τω θερισμω. |
9 Até quando, ó preguiçoso, dormirás? Quando te levantarás de teu sono? | 9 Εως ποτε θελεις κοιμασθαι, οκνηρε; ποτε θελεις σηκωθη εκ του υπνου σου; |
10 Um pouco para dormir, outro pouco para dormitar, outro pouco para cruzar as mãos no seu leito, | 10 Ολιγος υπνος, ολιγος νυσταγμος, ολιγη συμπλοκη των χειρων εις τον υπνον? |
11 e a indigência virá sobre ti como um ladrão; a pobreza, como um homem armado. | 11 Επειτα η πτωχεια σου ερχεται ως ταχυδρομος, και η ενδεια σου ως ανηρ ενοπλος. |
12 É um homem perverso, um iníquo aquele que caminha com falsidade na boca; | 12 Ο αχρειος ανθρωπος, ο κακοτροπος ανθρωπος, περιπατει με στομα διεστραμμενον? |
13 pisca os olhos, bate com o pé, faz sinais com os dedos; | 13 Καμνει νευμα δια των οφθαλμων αυτου, σημαινει δια των ποδων αυτου, διδασκει δια των δακτυλων αυτου? |
14 só há perversidade em seu coração, não cessa de maquinar o mal, e de semear questões. | 14 μετα διεστραμμενης καρδιας μηχαναται κακα εν παντι καιρω? εγειρει εριδας? |
15 Por isso, repentinamente, virá sua ruína, de improviso ficará irremediavelmente quebrantado. | 15 δια τουτο εξαιφνης θελει επελθει η απωλεια αυτου? εξαιφνης θελει συντριφθη ανιατως. |
16 Seis coisas há que o Senhor odeia e uma sétima que lhe é uma abominação: | 16 Ταυτα τα εξ μισει ο Κυριος, επτα μαλιστα βδελυττεται η ψυχη αυτου? |
17 olhos altivos, língua mentirosa, mãos que derramam sangue inocente, | 17 οφθαλμους υπερηφανους, γλωσσαν ψευδη και χειρας εκχεουσας αιμα αθωον, |
18 um coração que maquina projetos perversos, pés pressurosos em correr ao mal, | 18 καρδιαν μηχανευομενην λογισμους κακους, ποδας τρεχοντας ταχεως εις το κακοποιειν, |
19 um falso testemunho que profere mentiras e aquele que semeia discórdias entre irmãos. | 19 μαρτυρα ψευδη λαλουντα ψευδος και τον εμβαλλοντα εριδας μεταξυ αδελφων. |
20 Guarda, filho meu, os preceitos de teu pai, não desprezes o ensinamento de tua mãe. | 20 Υιε μου, φυλαττε την εντολην του πατρος σου, και μη απορριψης τον νομον της μητρος σου. |
21 Traze-os constantemente ligados ao teu coração e presos ao teu pescoço. | 21 Περιαψον αυτα διαπαντος επι της καρδιας σου, περιδεσον αυτα περι τον τραχηλον σου. |
22 Servir-te-ão de guia ao caminhares, de guarda ao dormires e falarão contigo ao despertares, | 22 Οταν περιπατης, θελει σε οδηγει? οταν κοιμασαι, θελει σε φυλαττει? και οταν εξυπνησης, θελει συνομιλει μετα σου. |
23 porque o preceito é uma tocha, o ensinamento é uma luz, a correção e a disciplina são o caminho da vida, | 23 Διοτι λυχνος ειναι η εντολη και φως ο νομος, και οι ελεγχοι της παιδειας οδος ζωης? |
24 para te preservar da mulher corrupta e da língua lisonjeira da estranha. | 24 δια να σε φυλαττωσιν απο κακης γυναικος, απο κολακειας γλωσσης γυναικος αλλοτριας. |
25 Não cobices sua formosura em teu coração, não te deixes prender por seus olhares; | 25 Μη ορεχθης το καλλος αυτης εν τη καρδια σου? και ας μη σε θηρευση δια των βλεφαρων αυτης. |
26 por uma meretriz o homem se reduz a um pedaço de pão, e a mulher adúltera arrebata a vida preciosa do homem. | 26 Διοτι εξ αιτιας γυναικος πορνης καταντα τις εως τμηματος αρτου, η δε μοιχαλις θηρευει την πολυτιμον ψυχην. |
27 Porventura pode alguém esconder fogo em seu seio sem que suas vestes se inflamem? | 27 Δυναται τις να βαλη πυρ εις τον κολπον αυτου, και τα ιματια αυτου να μη καωσι; |
28 Pode caminhar sobre brasas sem que seus pés se queimem? | 28 Δυναται τις να περιπατηση επ' ανθρακων πυρος, και οι ποδες αυτου να μη κατακαωσιν; |
29 Assim o que vai para junto da mulher do seu próximo não ficará impune depois de a tocar. | 29 Ουτω και ο εισερχομενος προς την γυναικα του πλησιον αυτου? οστις εγγιζει αυτην, δεν θελει αθωωθη. |
30 Não se despreza o ladrão que furta para satisfazer seu apetite, quando tem fome; | 30 Τον κλεπτην δεν αποστρεφονται, εαν κλεπτη δια να χορταση την ψυχην αυτου, οταν πεινα? |
31 se for preso, restituirá sete vezes mais e entregará todos os bens de sua casa. | 31 αλλ' εαν πιασθη, θελει αποδωσει επταπλασια? θελει δωσει παντα τα υπαρχοντα της οικιας αυτου. |
32 Quem comete adultério carece de senso, é por sua própria culpa que um homem assim procede. | 32 Οστις ομως μοιχευει με γυναικα, ειναι ενδεης φρενων? απωλειαν φερει εις την ψυχην αυτου, οστις πραττει τουτο. |
33 Só encontrará infâmia e ignomínia e seu opróbrio não se apagará, | 33 Πληγας και ατιμιαν θελει υποφερει? και το ονειδος αυτου δεν θελει εξαλειφθη. |
34 porque o marido, furioso e ciumento, não perdoará no dia da vingança, | 34 Διοτι η ζηλοτυπια ειναι μανια του ανδρος, και δεν θελει δειξει ελεος εις την ημεραν της εκδικησεως. |
35 não se aplacará por resgate algum, nem aceitará nada, se multiplicares os presentes. | 35 Δεν θελει δεχθη ουδεν λυτρον? ουδε θελει εξιλεωθη, και αν πολλαπλασιασης τα δωρα. |