1 Assim como a neve é imprópria no estio e a chuva na ceifa, do mesmo modo não convém ao insensato a consideração. | 1 οι εμοι λογοι ειρηνται υπο θεου βασιλεως χρηματισμος ον επαιδευσεν η μητηρ αυτου |
2 Como um pássaro que foge, uma andorinha que voa: uma maldição injustificada permanece sem efeito. | 2 τι τεκνον τηρησεις τι ρησεις θεου πρωτογενες σοι λεγω υιε τι τεκνον εμης κοιλιας τι τεκνον εμων ευχων |
3 O açoite para o cavalo, o freio para o asno: a vara para as costas do tolo. | 3 μη δως γυναιξι σον πλουτον και τον σον νουν και βιον εις υστεροβουλιαν |
4 Não respondas ao néscio segundo sua insensatez, para não seres semelhante a ele. | 4 μετα βουλης παντα ποιει μετα βουλης οινοποτει οι δυνασται θυμωδεις εισιν οινον δε μη πινετωσαν |
5 Responde ao tolo segundo sua loucura para que ele não se julgue sábio aos seus olhos. | 5 ινα μη πιοντες επιλαθωνται της σοφιας και ορθα κριναι ου μη δυνωνται τους ασθενεις |
6 Corta os pés, bebe aflições quem confia uma mensagem a um tolo. | 6 διδοτε μεθην τοις εν λυπαις και οινον πινειν τοις εν οδυναις |
7 As pernas de um coxo não têm força: do mesmo modo uma sentença na boca de um tolo. | 7 ινα επιλαθωνται της πενιας και των πονων μη μνησθωσιν ετι |
8 É colocar pedra na funda cumprimentar um tolo. | 8 ανοιγε σον στομα λογω θεου και κρινε παντας υγιως |
9 Um espinho que cai na mão de um embriagado: tal é uma sentença na boca dos insensatos. | 9 ανοιγε σον στομα και κρινε δικαιως διακρινε δε πενητα και ασθενη |
10 Um arqueiro que fere a todos: tal é aquele que emprega um tolo ou um embriagado. | 10 γυναικα ανδρειαν τις ευρησει τιμιωτερα δε εστιν λιθων πολυτελων η τοιαυτη |
11 Um cão que volta ao seu vômito: tal é o louco que reitera suas loucuras. | 11 θαρσει επ' αυτη η καρδια του ανδρος αυτης η τοιαυτη καλων σκυλων ουκ απορησει |
12 Tu tens visto um homem que se julga sábio? Há mais a esperar de um tolo do que dele. | 12 ενεργει γαρ τω ανδρι αγαθα παντα τον βιον |
13 Há um leão no caminho, diz o preguiçoso, um leão na estrada! | 13 μηρυομενη ερια και λινον εποιησεν ευχρηστον ταις χερσιν αυτης |
14 A porta gira sobre seus gonzos: assim o preguiçoso no seu leito. | 14 εγενετο ωσει ναυς εμπορευομενη μακροθεν συναγει δε αυτη τον βιον |
15 O preguiçoso põe sua mão no prato e custa-lhe muito levá-la à boca. | 15 και ανισταται εκ νυκτων και εδωκεν βρωματα τω οικω και εργα ταις θεραπαιναις |
16 O preguiçoso julga-se mais sábio do que sete homens que respondem com prudência. | 16 θεωρησασα γεωργιον επριατο απο δε καρπων χειρων αυτης κατεφυτευσεν κτημα |
17 É pegar pelas orelhas um cão que passa envolver-se num debate que não interessa. | 17 αναζωσαμενη ισχυρως την οσφυν αυτης ηρεισεν τους βραχιονας αυτης εις εργον |
18 Um louco furioso que lança chamas, flechas e morte: | 18 εγευσατο οτι καλον εστιν το εργαζεσθαι και ουκ αποσβεννυται ολην την νυκτα ο λυχνος αυτης |
19 tal é o homem que engana seu próximo e diz em seguida: mas, era para brincar. | 19 τους πηχεις αυτης εκτεινει επι τα συμφεροντα τας δε χειρας αυτης ερειδει εις ατρακτον |
20 Sem lenha o fogo se apaga: desaparecido o relator, acaba-se a questão. | 20 χειρας δε αυτης διηνοιξεν πενητι καρπον δε εξετεινεν πτωχω |
21 Carvão sobre a brasa, lenha sobre o fogo: tal é um intrigante para atiçar uma disputa. | 21 ου φροντιζει των εν οικω ο ανηρ αυτης οταν που χρονιζη παντες γαρ οι παρ' αυτης ενδιδυσκονται |
22 As palavras do mexeriqueiro são como guloseimas: penetram até o fundo das entranhas. | 22 δισσας χλαινας εποιησεν τω ανδρι αυτης εκ δε βυσσου και πορφυρας εαυτη ενδυματα |
23 Uma liga de prata sobre o pote de argila: tais são as palavras ardentes com um coração malévolo. | 23 περιβλεπτος δε γινεται εν πυλαις ο ανηρ αυτης ηνικα αν καθιση εν συνεδριω μετα των γεροντων κατοικων της γης |
24 O que odeia, fala com dissimulação; no seu interior maquina a fraude; | 24 σινδονας εποιησεν και απεδοτο περιζωματα δε τοις χαναναιοις |
25 quando ele falar com amabilidade, não te fies nele porque há sete abominações em seu coração; | 25 στομα αυτης διηνοιξεν προσεχοντως και εννομως και ταξιν εστειλατο τη γλωσση αυτης |
26 pode dissimular seu ódio sob aparências, e sua malícia acabará por ser revelada ao público. | 26 ισχυν και ευπρεπειαν ενεδυσατο και ευφρανθη εν ημεραις εσχαταις |
27 Quem cava uma fossa, ali cai; quem rola uma pedra, cairá debaixo dela. | 27 στεγναι διατριβαι οικων αυτης σιτα δε οκνηρα ουκ εφαγεν |
28 A língua mendaz odeia aqueles que ela atinge, a boca enganosa conduz à ruína. | 28 το στομα δε ανοιγει σοφως και νομοθεσμως η δε ελεημοσυνη αυτης ανεστησεν τα τεκνα αυτης και επλουτησαν και ο ανηρ αυτης ηνεσεν αυτην |
| 29 πολλαι θυγατερες εκτησαντο πλουτον πολλαι εποιησαν δυνατα συ δε υπερκεισαι και υπερηρας πασας |
| 30 ψευδεις αρεσκειαι και ματαιον καλλος γυναικος γυνη γαρ συνετη ευλογειται φοβον δε κυριου αυτη αινειτω |
| 31 δοτε αυτη απο καρπων χειρων αυτης και αινεισθω εν πυλαις ο ανηρ αυτης . |