1 Et in anno octavo decimo, secundo et vicesimo die mensis primi factum estverbum Nabuchodonosor regis Assyriorum, ut vindicaret omnem terram, sicutlocutus est. | 1 L'anno decimottavo, nel ventiduesimo giorno del primo mese, corse la voce nella reggia di Nabucodònosor, re degli Assiri, ch'egli avrebbe fatto vendetta di tutta la terra, come aveva deciso. |
2 Et convocavit omnes famulos suos et omnes magnates suos et posuitcum eis secretum consilii sui et consummavit omne malum terrae ex ore suo; | 2 Convocati tutti i suoi ministri e tutti i notabili, egli espose loro il suo intento segreto, decidendo egli stesso la totale distruzione di quelle regioni. |
3 etipsi iudicaverunt exterminare omnem carnem eorum, qui non sunt obsecuti verbooris eius. | 3 Costoro furono del parere di far perire tutti quelli che non avevano seguito l'appello da lui emanato. |
4 Et factum est, cum consummasset consilium suum, vocavitNabuchodonosor rex Assyriorum Holofernen principem militiae virtutis suae, quierat secundus post se, | 4 Terminata dunque la consultazione, Nabucodònosor, re degli Assiri, convocò Oloferne, comandante in capo del suo esercito, che teneva il secondo posto dopo di lui e gli disse: |
5 et dixit ad eum: “ Haec dicit rex magnus, universaeterrae dominus. Ecce tu exies a facie mea et accipies tecum viros fidentes invirtute sua: in centum viginti milia peditum et multitudinem equorum cumascensoribus duodecim milia; | 5 "Così parla il gran re, il signore di tutta la terra: ecco, quando tu sarai partito dalla mia presenza, prenderai con te uomini di grande valore, circa centoventimila fanti e un contingente di cavalli con dodicimila cavalieri. |
6 et exies in obviam universae terrae ad occasum,quia non crediderunt verbo oris mei. | 6 Marcerai contro tutta la terra d'Occidente, perché hanno disobbedito all'ordine della mia bocca. |
7 Et denuntiabis eis, ut praeparent mihiterram et aquam, quoniam ego exeam in ira mea ad eos et cooperiam omnem faciemterrae in pedibus virtutis meae et dabo eos in rapinam, | 7 Ingiungerai loro di preparare terra e acqua, poiché nel mio furore muoverò contro di loro; coprirò tutta la faccia della terra con i piedi del mio esercito e ordinerò loro di depredarla. |
8 et vulnerati illorumreplebunt valles eorum, et omnis torrens et flumen inundans mortuis eorumreplebuntur. | 8 I loro feriti riempiranno le valli e ogni torrente e fiume rigurgiterà di cadaveri fino a straripare, |
9 Et adducam captivitatem eorum ad extrema universae terrae. | 9 e li condurrò prigionieri fino agli estremi limiti della terra. |
10 Tuautem exiens praeoccupabis mihi omnem finem eorum, et tradent se tibi, etreservabis mihi in diem redargutionis eorum. | 10 Tu dunque va' e occupami ogni loro territorio; se a te si arrenderanno, me li conserverai per il giorno del loro castigo. |
11 Super eos autem, qui nonoboediunt, non parcet oculus tuus, ut des eos in occisionem et rapinam in totaterra tua, | 11 In quanto a quelli che non si sottomettono, il tuo occhio non mancherà di consegnarli all'eccidio e alla rapina in ogni territorio a te affidato. |
12 quoniam vivo ego et potestas regni mei; locutus sum et faciamomnia haec in manu mea. | 12 Sì, vivo io e viva è la potenza del mio regno; ho parlato ed eseguirò questo con il mio braccio. |
13 Et tu non praeteries unum verbum domini tui, sedconsummans consummabis, sicut praecepi tibi, et non prolongabis, ut facias ea”. | 13 Tu non trasgredire nessuno degli ordini del tuo signore, ma eseguili fedelmente secondo ciò che ti ho ordinato e non indugiare a metterli in esecuzione". |
14 Et exiit Holofernes a facie domini sui et vocavit omnes praefectos etduces et magistratus virtutis Assyriae | 14 Partito dalla presenza del suo signore, Oloferne convocò tutti i capi, i generali e gli ufficiali dell'esercito assiro |
15 et numeravit electos viros inexpeditionem, quemadmodum praeceperat ei dominus suus, in centum viginti miliaet equitum sagittariorum duodecim milia.
| 15 e contò uomini scelti per la spedizione, come gli aveva ordinato il suo signore, circa centoventimila uomini e dodicimila arcieri a cavallo |
16 Et disposuit eos, quemadmodum belli multitudo constituitur. | 16 e li dispose come viene schierata una moltitudine in assetto di guerra. |
17 Et accepitcamelos et asinos et mulos ad utensilia eorum, multitudinem magnam valde, etoves et boves et capras in praeparationem eorum, quorum non erat numerus, | 17 Prese inoltre una moltitudine immensa di cammelli, di asini e di muli per il loro equipaggiamento, pecore, buoi e capre senza numero per il loro vettovagliamento, |
18 etepimenia omni viro in multitudinem; et aurum et argentum de domo regis multumvalde. | 18 viveri abbondanti per ogni singolo uomo e ingente quantità di oro e di argento dalla cassa del re. |
19 Et exiit a Nineve ipse et omnis virtus eius in profectionem, utpraecederet regem Nabuchodonosor et cooperiret omnem faciem terrae, quae est adoccasum, in quadrigis et equitibus et peditibus electis suis. | 19 Indi lui e tutto l'esercito si misero in marcia per precedere il re Nabucodònosor e coprire tutta la faccia della terra d'Occidente con carri, cavalieri e fanti scelti. |
20 Et multamixtura sicut locusta convenerunt cum eis et sicut arena terrae; non enim eratnumerus prae multitudine eorum. | 20 Con essi si mise in cammino una moltitudine varia simile alle cavallette e alla sabbia della terra. Nessuna cifra varrebbe a indicarne il numero. |
21 Et exierunt ex Nineve viam dierum trium superfaciem campi Bectileth et posuerunt tabernacula sua a Bectileth iuxta montem,qui est in sinistra superioris Ciliciae. | 21 Partiti da Ninive, con una marcia di tre giorni raggiunsero la pianura di Bectilet e da Bectilet andarono ad accamparsi presso il monte che si eleva a sinistra della Cilicia superiore. |
22 Et accepit omnem virtutem suam,pedites et equites et quadrigas suas et abiit inde in montanam | 22 Di là Oloferne mosse con tutto l'esercito, i fanti, i cavalieri e i carri, verso la regione montagnosa. |
23 et conciditPhut et Lud et praedaverunt omnes filios Rassis et filios Ismael, qui erantcontra faciem deserti ad austrum Chelaeorum. | 23 Distrusse Fud e Lud, depredò tutti i Rassiti e gli Ismaeliti che si trovano al margine del deserto a sud di Cheleon. |
24 Et transgressus est Euphraten ettransiit Mesopotamiam et diruit omnes civitates excelsas, quae erant adtorrentem Abronam, usquequo veniatur ad mare. | 24 Passato l'Eufrate, percorse la Mesopotamia abbattendo tutte le città elevate lungo il torrente Abrona, giungendo fino al mare. |
25 Et occupavit terminos Ciliciaeet concidit omnes adversantes sibi et venit usque ad terminos Iapheth, qui suntad austrum contra faciem Arabiae. | 25 Poi s'impadronì dei territori della Cilicia facendo a pezzi tutti quelli che gli opponevano resistenza e arrivò fino ai confini di Iafet, situati a sud di fronte all'Arabia. |
26 Et circuivit omnes filios Madian etsuccendit tabernacula eorum et praedavit stabula eorum. | 26 Accerchiò tutti i Madianiti bruciando le loro tende e saccheggiando le loro mandrie. |
27 Et descendit incampum Damasci in diebus messis frumenti et succendit omnes agros eorum; gregeset armenta dedit in exterminium et civitates eorum spoliavit et campos eorumventilavit et percussit omnes iuvenes eorum in ore gladii. | 27 Scese poi nella pianura di Damasco al tempo della mietitura del grano, mettendo a fuoco tutti i loro campi; distrusse greggi e armenti, saccheggiò le loro città, distrusse le loro campagne e passò a fil di spada tutta la loro gioventù. |
28 Et incidit timoret tremor eius super inhabitantes maritimam, qui erant in Sidone et Tyro, etinhabitantes Sur et Ochina et omnes, qui incolebant Iamniam; et habitantes inAzoto et Ascalone et Gaza timuerunt eum valde.
| 28 Il timore e il terrore davanti a lui invasero allora anche gli abitanti della costa: quelli di Sidone e di Tiro, gli abitanti di Sur e di Okina e tutti gli abitanti di Iemnaan. Gli abitanti di Asdòd e di Ascalon ebbero grande timore di lui. |