1 Et in anno octavo decimo, secundo et vicesimo die mensis primi factum estverbum Nabuchodonosor regis Assyriorum, ut vindicaret omnem terram, sicutlocutus est. | 1 El año dieciocho, el día veintidós del primer mes, se celebró consejo en el palacio de Nabucodonosor, rey de Asiria, en orden a la venganza que había de tomarse a toda aquella tierra, tal como lo había anunciado. |
2 Et convocavit omnes famulos suos et omnes magnates suos et posuitcum eis secretum consilii sui et consummavit omne malum terrae ex ore suo; | 2 Convocó a todos sus ministros y a todos sus magnates y expuso ante ellos su secreto designio, decidiendo con su propia boca la total desgracia de aquella tierra. |
3 etipsi iudicaverunt exterminare omnem carnem eorum, qui non sunt obsecuti verbooris eius. | 3 Y ellos sentenciaron que debía ser destruida toda carne que no había escuchado las palabras de su boca. |
4 Et factum est, cum consummasset consilium suum, vocavitNabuchodonosor rex Assyriorum Holofernen principem militiae virtutis suae, quierat secundus post se, | 4 Acabado el consejo, Nabucodonosor, rey de Asiria, llamó a Holofernes, jefe supremo del ejército y segundo suyo, y le dijo: |
5 et dixit ad eum: “ Haec dicit rex magnus, universaeterrae dominus. Ecce tu exies a facie mea et accipies tecum viros fidentes invirtute sua: in centum viginti milia peditum et multitudinem equorum cumascensoribus duodecim milia; | 5 «Así dice el gran rey, señor de toda la tierra: Parte de junto a mí. Toma contigo hombres de valor probado, unos 120.000 infantes y una gran cantidad de caballos, con 12.000 jinetes; |
6 et exies in obviam universae terrae ad occasum,quia non crediderunt verbo oris mei. | 6 marcha contra toda la tierra de occidente, pues no escucharon las palabras de mi boca. |
7 Et denuntiabis eis, ut praeparent mihiterram et aquam, quoniam ego exeam in ira mea ad eos et cooperiam omnem faciemterrae in pedibus virtutis meae et dabo eos in rapinam, | 7 Ordénales que pongan a tu disposición tierra y agua, porque partiré airado contra ellos y cubriré toda la superficie de la tierra con los pies de mis soldados, a los que entregaré el país como botín. |
8 et vulnerati illorumreplebunt valles eorum, et omnis torrens et flumen inundans mortuis eorumreplebuntur. | 8 Sus heridos llenarán sus barrancos; sus ríos y torrentes, repletos todos de cadáveres, se desbordarán; |
9 Et adducam captivitatem eorum ad extrema universae terrae. | 9 y los deportaré hasta los confines de la tierra. |
10 Tuautem exiens praeoccupabis mihi omnem finem eorum, et tradent se tibi, etreservabis mihi in diem redargutionis eorum. | 10 Parte, pues, y comienza por apoderarte de su territorio. Si se rinden a ti, resérvamelos para el día de su vergüenza. |
11 Super eos autem, qui nonoboediunt, non parcet oculus tuus, ut des eos in occisionem et rapinam in totaterra tua, | 11 Pero que no perdone tu ojo a los rebeldes. Entrégalos a la muerte y al saqueo en todo el país conquistado. |
12 quoniam vivo ego et potestas regni mei; locutus sum et faciamomnia haec in manu mea. | 12 Porque, por mi vida y por el poderío de mi reino, como lo he dicho, lo cumpliré por mi propia mano. |
13 Et tu non praeteries unum verbum domini tui, sedconsummans consummabis, sicut praecepi tibi, et non prolongabis, ut facias ea”. | 13 Por tu parte, no traspases ni una sola de las órdenes de tu señor; las cumplirás estrictamente, sin tardanza, tal como te lo he mandado». |
14 Et exiit Holofernes a facie domini sui et vocavit omnes praefectos etduces et magistratus virtutis Assyriae | 14 En saliendo Holofernes de la presencia de su señor, convocó a todos los príncipes, jefes y capitanes del ejército asirio, |
15 et numeravit electos viros inexpeditionem, quemadmodum praeceperat ei dominus suus, in centum viginti miliaet equitum sagittariorum duodecim milia.
| 15 y eligió a los hombres más selectos para la guerra, como lo había ordenado su señor: unos 120.000 hombres, más 12.000 arqueros a caballo, |
16 Et disposuit eos, quemadmodum belli multitudo constituitur. | 16 y los puso en orden de combate, como se ordena una multitud para la batalla. |
17 Et accepitcamelos et asinos et mulos ad utensilia eorum, multitudinem magnam valde, etoves et boves et capras in praeparationem eorum, quorum non erat numerus, | 17 Tomó una gran cantidad de camellos, asnos y mulas para el bagage e incontable número de ovejas, bueyes y cabras para el avituallamiento; |
18 etepimenia omni viro in multitudinem; et aurum et argentum de domo regis multumvalde. | 18 provisiones abundantes para cada hombre y muchísimo oro y plata de la casa real. |
19 Et exiit a Nineve ipse et omnis virtus eius in profectionem, utpraecederet regem Nabuchodonosor et cooperiret omnem faciem terrae, quae est adoccasum, in quadrigis et equitibus et peditibus electis suis. | 19 Se puso luego Holofernes en camino con todo su ejército para preceder al rey Nabucodonosor y para cubrir toda la superficie de la tierra de occidente con sus carros, sus caballos y sus mejores infantes. |
20 Et multamixtura sicut locusta convenerunt cum eis et sicut arena terrae; non enim eratnumerus prae multitudine eorum. | 20 Se les agregó una multitud tan numerosa como la langosta y como la arena de la tierra, que les seguía en tan gran número que no se podía calcular. |
21 Et exierunt ex Nineve viam dierum trium superfaciem campi Bectileth et posuerunt tabernacula sua a Bectileth iuxta montem,qui est in sinistra superioris Ciliciae. | 21 Se alejaron de Nínive tres jornadas de camino hasta la llanura de Bektilez, y acamparon junto a Bektilez, cerca del monte que está a la izquierda de la Cilicia superior. |
22 Et accepit omnem virtutem suam,pedites et equites et quadrigas suas et abiit inde in montanam | 22 Tomó todo su ejército, infantes, jinetes y carros, y partió de allí hacia la montaña. |
23 et conciditPhut et Lud et praedaverunt omnes filios Rassis et filios Ismael, qui erantcontra faciem deserti ad austrum Chelaeorum. | 23 Desbarató a Put y Lud, devastó a todos los hijos de Rassis y a los hijos de Ismael que están al borde del desierto, al sur de Jeleón, |
24 Et transgressus est Euphraten ettransiit Mesopotamiam et diruit omnes civitates excelsas, quae erant adtorrentem Abronam, usquequo veniatur ad mare. | 24 atravesó el Eufrates, recorrió Mesopotamia, arrasó todas las ciudades altas que dominan el torrente Abroná y llegó hasta el mar. |
25 Et occupavit terminos Ciliciaeet concidit omnes adversantes sibi et venit usque ad terminos Iapheth, qui suntad austrum contra faciem Arabiae. | 25 Se apoderó del territorio de Cilicia y, derrotando a cuantos se le oponían, alcanzó la frontera de Jafet por el sur, frente a Arabia. |
26 Et circuivit omnes filios Madian etsuccendit tabernacula eorum et praedavit stabula eorum. | 26 Cercó a todos los madianitas, incendió sus tiendas y saqueó sus aduares; |
27 Et descendit incampum Damasci in diebus messis frumenti et succendit omnes agros eorum; gregeset armenta dedit in exterminium et civitates eorum spoliavit et campos eorumventilavit et percussit omnes iuvenes eorum in ore gladii. | 27 descendió hacia la llanura de Damasco, al tiempo de la siega del trigo, incendió todos sus cultivos, exterminó sus rebaños de ovejas y bueyes, saqueó sus ciudades, devastó sus campos y pasó a cuchillo a todos sus jóvenes. |
28 Et incidit timoret tremor eius super inhabitantes maritimam, qui erant in Sidone et Tyro, etinhabitantes Sur et Ochina et omnes, qui incolebant Iamniam; et habitantes inAzoto et Ascalone et Gaza timuerunt eum valde.
| 28 Temor y espanto de él cayó sobre todos los habitantes del litoral. Los de Sidón y Tiro, los habitantes de Sur y Okina, los de Yamnia, Azoto y Ascalón temblaron ante él. |