Livro do Eclesiástico 37

SAGRADA BIBLIA	Biblia Tysiąclecia
1 Todo amigo diz: Eu também contraí amizade. Há porém um amigo que só o é de nome. Não é uma dor que dura até a morte	1 Każdy przyjaciel mówi: Jestem i ja twoim przyjacielem, ale zdarza się przyjaciel tylko z imienia.
2 ver um amigo e um companheiro mudarem-se em inimigos?	2 Czyż nie jest śmiertelną udręką, gdy towarzysz i przyjaciel zmienia się w nieprzyjaciela?
3 Ó presunção criminosa, onde tiveste origem, para cobrir a terra com tua malícia e tua perfídia?	3 O przewrotna skłonności! Czemu zostałaś stworzona, by okryć ziemię podstępem?
4 O amigo distrai-se com seu amigo nas suas alegrias; no dia da tribulação, tornar-se-á seu adversário.	4 W pomyślności towarzysz cieszy się wraz z przyjacielem, a w czasie utrapienia staje przeciw niemu.
5 O amigo compartilha da desventura do seu amigo no interesse de seu ventre; ao ver o inimigo, tomará do escudo.	5 Towarzysz z przyjacielem trudzi się, by mieć pokarm, a w razie wojny chwyci za tarczę.
6 Não te esqueças de teu amigo nos teus pensamentos; no meio da riqueza, não percas a sua lembrança.	6 Nie zapomnij w duszy swej o przyjacielu i nie trać pamięci o nim wśród bogactw!
7 Não te aconselhes com aquele que te arma um laço. Esconde tuas intenções àqueles que te têm inveja.	7 Każdy doradca wysoko ceni swą radę, a przecież bywa i taki, który doradza na swoją korzyść.
8 Todo conselheiro dá sua opinião, mas há conselheiros que só têm em vista o próprio interesse.	8 Strzeż się doradcy, a najpierw poznaj, jakie są jego potrzeby, - albowiem taki na swoją korzyść doradza - czy czasem nie zyska on czegoś na tobie, jakby losem,
9 Estejas prevenido quando tratar-se de um conselheiro; informa-te primeiro quais são os seus interesses, pois ele pensa em si mesmo antes de tudo.	9 i aby, mówiąc ci: Dobra jest twoja droga, nie stanął z przeciwka, by patrzeć na to, co przyjdzie na ciebie.
10 Teme que ele plante uma estaca no solo e te diga:	10 Nie naradzaj się z tym, kto na cię patrzy krzywym okiem, a przed tymi, co ci zazdroszczą, ukryj zamiary!
11 Estás no bom caminho, enquanto se põe defronte para ver o que te acontecerá.	11 [Nie naradzaj się] z kobietą co do jej rywalki, z tchórzliwym co do wojny, z kupcem co do zamiany towarów, z handlarzem co do sprzedaży, z zawistnym co do wdzięczności, z niemiłosiernym co do dobroczynności, z leniwym co do jakiejkolwiek pracy, z okresowym najemnikiem co do zakończenia zajęcia, z niewolnikiem opieszałym co do wielkiej pracy - gdy
12 Vai consultar um homem sem religião sobre as coisas santas; um injusto sobre a justiça; uma mulher sobre sua rival; um tímido sobre a guerra; um mercador sobre o negócio; um comprador sobre uma coisa para vender; um invejoso sobre a gratidão;	12 Natomiast z człowiekiem pobożnym podtrzymuj znajomość, a także z tym, o którym wiesz, że strzeże przykazań, którego dusza podobna do twej duszy, i kto jeślibyś upadł, będzie współczuł tobie.
13 um ímpio sobre a piedade; um homem desonrado sobre a honestidade; um lavrador sobre o seu trabalho; 14. um operário, contratado por um ano, sobre o término de seu contrato; um criado preguiçoso sobre uma grande tarefa! Não confies neles e em nenhum de seus conselhos.	13 Następnie trzymaj się rady twego serca, gdyż nad nią nie masz nic godniejszego wiary.
	14 Dusza bowiem człowieka zwykła czasem więcej objawić niż siedem czat siedzących wysoko dla wypatrywania.
15 Sê, porém, assíduo junto a um santo homem, quando conheceres um que seja fiel ao temor de Deus,	15 A ponad to wszystko proś Najwyższego, aby po drodze prawdy kierował twoimi krokami.
16 cuja alma se irmana à tua, e que compartilhará da tua dor quando titubeares nas trevas.	16 Początkiem każdego dzieła - słowo, a przed każdym działaniem - myśl.
17 Fortalece em ti um coração prudente, pois nada tem mais valor para ti.	17 Korzeniem zamierzeń jest serce, skąd wyrastają cztery gałęzie:
18 A alma de um santo homem descobre às vezes melhor a verdade que sete sentinelas postas em observação numa colina.	18 dobro i zło, życie i śmierć, a nad tym wszystkim język ma pełną władzę.
19 Mas em todas as coisas ora ao Altíssimo, para que ele dirija teus passos na verdade.	19 Bywa mędrzec, który jest mądry dla wielu innych, a dla siebie samego jest niczym;
20 Que uma palavra de verdade preceda todos os teus atos, e um conselho firme preceda toda a tua diligência.	20 bywa mędrzec, który przez swe mowy jest znienawidzony i wykluczą go z każdej wspaniałej uczty,
21 Uma palavra má transtorna o coração; dela vêm quatro coisas: o bem e o mal, a vida e a morte; sobre estas quem domina de contínuo é a língua. Há homem hábil que ensina a muita gente, mas que é inútil para si mesmo.	21 nie da mu Pan uznania u innych, gdyż nie ma on żadnej mądrości.
22 Outro é esclarecido e instrui a muitos, e é agradável a si próprio.	22 Bywa mędrzec, który jest mądry dla siebie samego, a owoce jego wiedzy okazują się na jego ciele.
23 Aquele que afeta sabedoria nas palavras é odioso; ficará desprovido de tudo.	23 Bywa mędrzec, który naród swój wychowuje, a owoce jego rozumu są niezawodne.
24 Não recebeu o favor do Senhor, pois é desprovido de toda a sabedoria.	24 Kto jest mądry dla siebie, napełniony będzie zadowoleniem, a wszyscy, którzy go widzieć będą, nazwą go szczęśliwym.
25 Há um sábio que é sábio para si mesmo, e os frutos de sua sabedoria são verdadeiramente louváveis.	25 Życie człowieka ma dni ograniczone, lecz nieprzeliczone są dni Izraela.
26 O sábio ensina o seu povo, e os frutos de sua sabedoria são duradouros.	26 Mądry uzyska chwałę u swego narodu, a imię jego żyć będzie na wieki.
27 O homem sábio será cumulado de bênçãos. Aqueles que o virem o louvarão.	27 Synu, w życiu doświadczaj siebie samego, patrz, co jest złem dla ciebie, i tego sobie odmów!
28 A vida do homem conta poucos dias, mas os dias de Israel são inúmeros.	28 Nie wszystko służy wszystkim i nie każdy we wszystkim ma upodobanie.
29 O sábio herdará a honra no meio do povo, e o seu nome viverá eternamente.	29 Na żadnej uczcie nie bądź nienasycony i nie rzucaj się na potrawy!
30 Meu filho, experimenta tua alma durante tua vida; se o poder lhe for nefasto, não lho dês,	30 Z przejedzenia powstaje choroba, a nieumiarkowanie powoduje rozstrój żołądka.
31 pois nem tudo é vantajoso para todos, e todos não se comprazem nas mesmas coisas.	31 Z przejedzenia wielu umarło, ale umiarkowany przedłuży swe życie.
32 Nunca sejas guloso em banquete algum; não te lances sobre tudo o que se serve,
33 pois o excesso no alimento é causa de doença, e a intemperança leva à cólica.