Scrutatio

Sabato, 27 aprile 2024 - Santa Zita ( Letture di oggi)

Proverbia 30


font
VULGATABIBBIA RICCIOTTI
1 Verba Congregantis, filii Vomentis. Visio quam locutus est vir cum quo est Deus, et qui Deo secum morante confortatus, ait :1 - Detti di Agur, figlio di Jaqe, da Massa.
2 Stultissimus sum virorum,
et sapientia hominum non est mecum.
2 Sentenziò quest'uomo: «Mi affaticai, o Dio, mi affaticai, o Dio, e venni meno. Io sono il più ignorante degli uomini, e la sapienza degli uomini non è con me.
3 Non didici sapientiam,
et non novi scientiam sanctorum.
3 Io non ho appreso la sapienza e la scienza dei santi non la so.
4 Quis ascendit in cælum, atque descendit ?
quis continuit spiritum in manibus suis ?
quis colligavit aquas quasi in vestimento ?
quis suscitavit omnes terminos terræ ?
quod nomen est ejus, et quod nomen filii ejus, si nosti ?
4 Chi salì in cielo e scese? chi contenne il vento nelle sue mani? chi restrinse le acque come in un manto? chi eresse tutti i confini della terra? qual è il suo nome, e quale nome ha il suo figliuolo, se lo sai?
5 Omnis sermo Dei ignitus :
clypeus est sperantibus in se.
5 Ogni parola di Dio è purgata al fuoco, egli è scudo per coloro che sperano in lui.
6 Ne addas quidquam verbis illius,
et arguaris, inveniarisque mendax.
6 Alle sue parole non aggiungere nulla, affinchè non sia ripreso e convinto di menzogna.
7 Duo rogavi te :
ne deneges mihi antequam moriar :
7 Due cose t'ho chiesto, non me le negare innanzi ch'io muoia.
8 vanitatem et verba mendacia longe fac a me ;
mendicitatem et divitias ne dederis mihi :
tribue tantum victui meo necessaria,
8 Vanità e parole bugiarde, allontana da me; non darmi nè mendicità, nè ricchezza; concedimi soltanto il necessario per vivere;
9 ne forte satiatus illiciar ad negandum,
et dicam : Quis est Dominus ?
aut egestate compulsus, furer,
et perjurem nomen Dei mei.
9 affinchè essendo satollo non sia tentato a rinnegartie dica: - Chi è il Signore? -o spinto dal bisogno non rubie non imprechi al nome del mio Dio.
10 Ne accuses servum ad dominum suum,
ne forte maledicat tibi, et corruas.
10 Non accusare il servo presso il suo padroneaffinchè non ti maledica e vada a finir male.
11 Generatio quæ patri suo maledicit,
et quæ matri suæ non benedicit ;
11 V'è una gente che maledice suo padre, e non benedice sua madre.
12 generatio quæ sibi munda videtur,
et tamen non est lota a sordibus suis ;
12 V'è una gente che si crede monda, e tuttavia non è lavata dalle sue sozzure.
13 generatio cujus excelsi sunt oculi,
et palpebræ ejus in alta surrectæ ;
13 V'è una gente che ha gli occhi altierie le ciglia erette.
14 generatio quæ pro dentibus gladios habet,
et commandit molaribus suis,
ut comedat inopes de terra,
et pauperes ex hominibus.
14 V'è una gente che ha spade per dentie mascellari con cui stritola, per divorare i miseri della terra e i poveri tra gli uomini.
15 Sanguisugæ duæ sunt filiæ,
dicentes : Affer, affer.
Tria sunt insaturabilia,
et quartum quod numquam dicit : Sufficit.
15 La sanguisuga ha due figlie: dammi, dammi.
16 Infernus, et os vulvæ,
et terra quæ non satiatur aqua :
ignis vero numquam dicit : Sufficit.
16 Ci son tre cose che non si saziano mai!e una quarta che non dice mai: - Basta! -L'inferno, la matrice, la terra che non si sazia mai di acqua, il fuoco poi non dice mai: - Basta! -
17 Oculum qui subsannat patrem,
et qui despicit partum matris suæ,
effodiant eum corvi de torrentibus,
et comedant eum filii aquilæ !
17 L'occhio che schernisce il padre e beffeggia la deferenza a sua madre, che i corvi dei torrenti lo scavino e se lo mangino i figli dell'aquila.
18 Tria sunt difficilia mihi,
et quartum penitus ignoro :
18 Queste tre cose mi sono difficilie la quarta non la conosco affatto:
19 viam aquilæ in cælo,
viam colubri super petram,
viam navis in medio mari,
et viam viri in adolescentia.
19 la via dell'aquila in aria, la via del serpe sulla roccia, la via della nave in mezzo al mare e la via dell'uomo nell'adolescenza.
20 Talis est et via mulieris adulteræ,
quæ comedit, et tergens os suum
dicit : Non sum operata malum.
20 Così anche la via della donna adultera, che mangia e si forbisce la bocca e dice:- Non ho fatto nessun male! -
21 Per tria movetur terra,
et quartum non potest sustinere :
21 Per tre cose la terra freme e alla quarta non può reggere:
22 per servum, cum regnaverit ;
per stultum, cum saturatus fuerit cibo ;
22 per uno schiavo che riesce a regnare, per uno stolto quando ha cibo a sazietà,
23 per odiosam mulierem, cum in matrimonio fuerit assumpta ;
et per ancillam, cum fuerit hæres dominæ suæ.
23 per una odiosa donna quand'è condotta sposa, e per una serva che diventa erede della sua padrona.
24 Quatuor sunt minima terræ,
et ipsa sunt sapientiora sapientibus :
24 Quattro sono dei più piccoli della terra e sono più sapienti degli altri:
25 formicæ, populus infirmus,
qui præparat in messe cibum sibi ;
25 le formiche, popolo debole, e si preparano il cibo nel tempo della mèsse;
26 lepusculus, plebs invalida,
qui collocat in petra cubile suum ;
26 i leprotti, popolo imbelle, e collocano la loro tana nelle rocce;
27 regem locusta non habet,
et egreditur universa per turmas suas ;
27 le locuste sono senza re ed escono tutte a schiera a schiera;
28 stellio manibus nititur,
et moratur in ædibus regis.
28 il geco si regge sulle manie dimora nelle aule del re.
29 Tria sunt quæ bene gradiuntur,
et quartum quod incedit feliciter :
29 Tre cose hanno una bella andatura e la quarta incede magnificamente:
30 leo, fortissimus bestiarum,
ad nullius pavebit occursum ;
30 il leone, il più forte degli animali, non temerà l'incontro di nessuno;
31 gallus succinctus lumbos ;
et aries ; nec est rex, qui resistat ei.
31 il gallo succinto i lombi e il montone, e il re a cui [non c'è] chi resista.
32 Est qui stultus apparuit postquam elevatus est in sublime ;
si enim intellexisset, ori suo imposuisset manum.
32 Tale si trovò scornato dopo aver avuto esaltazione: se avesse riflettuto, si sarebbe messo la mano alla bocca:
33 Qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum ;
et qui vehementer emungit elicit sanguinem ;
et qui provocat iras producit discordias.
33 perchè, chi preme molto il latte fa uscire burro, chi preme forte il naso fa uscire sangue, e chi preme troppo sui forti fa uscire contese».