Scrutatio

Sabato, 27 aprile 2024 - Santa Zita ( Letture di oggi)

Proverbia 30


font
VULGATABIBLIA
1 Verba Congregantis, filii Vomentis. Visio quam locutus est vir cum quo est Deus, et qui Deo secum morante confortatus, ait :1 Palabras de Agur, hijo de Yaqué, de Massá. Oráculo de este
hombre para Itiel, para Itiel y para Ukal.
2 Stultissimus sum virorum,
et sapientia hominum non est mecum.
2 ¡Soy el más estúpido de los hombres!
No tengo inteligencia humana.
3 Non didici sapientiam,
et non novi scientiam sanctorum.
3 No he aprendido la sabiduría,
¿y voy a conocer la ciencia de los santos?
4 Quis ascendit in cælum, atque descendit ?
quis continuit spiritum in manibus suis ?
quis colligavit aquas quasi in vestimento ?
quis suscitavit omnes terminos terræ ?
quod nomen est ejus, et quod nomen filii ejus, si nosti ?
4 ¿Quién subió a los cielos y volvió a bajar?
¿quién ha recogido viento en sus palmas?
¿quién retuvo las aguas en su manto?
¿quién estableció los linderos de la tierra?
¿Cuál es su nombre
y el nombre de su hijo, si es que lo sabes?
5 Omnis sermo Dei ignitus :
clypeus est sperantibus in se.
5 Probadas son todas las palabras de Dios;
él es un escudo para cuantos a él se acogen.
6 Ne addas quidquam verbis illius,
et arguaris, inveniarisque mendax.
6 No añadas nada a sus palabras,
no sea que te reprenda
y pases por mentiroso.
7 Duo rogavi te :
ne deneges mihi antequam moriar :
7 Dos cosas te pido.
no me las rehúses antes de mi muerte:
8 vanitatem et verba mendacia longe fac a me ;
mendicitatem et divitias ne dederis mihi :
tribue tantum victui meo necessaria,
8 Aleja de mí la mentira y la palabra engañosa;
no me des pobreza ni riqueza,
déjame gustar mi bocado de pan,
9 ne forte satiatus illiciar ad negandum,
et dicam : Quis est Dominus ?
aut egestate compulsus, furer,
et perjurem nomen Dei mei.
9 no sea que llegue a hartarme y reniegue,
y diga: «¿Quién es Yahveh?».
o no sea que, siendo pobre, me dé al robo,
e injurie el nombre de mi Dios.
10 Ne accuses servum ad dominum suum,
ne forte maledicat tibi, et corruas.
10 No calumnies a un siervo ante su amo
no sea que te maldiga y tengas que pagar la pena.
11 Generatio quæ patri suo maledicit,
et quæ matri suæ non benedicit ;
11 Hay gente que maldice a su padre,
y a su madre no bendice,
12 generatio quæ sibi munda videtur,
et tamen non est lota a sordibus suis ;
12 gente que se cree pura
y no está limpia de su mancha,
13 generatio cujus excelsi sunt oculi,
et palpebræ ejus in alta surrectæ ;
13 ¡gente de qué altivos ojos,
cuyos párpados se alzan!;
14 generatio quæ pro dentibus gladios habet,
et commandit molaribus suis,
ut comedat inopes de terra,
et pauperes ex hominibus.
14 gente cuyos dientes son espadas,
y sus mandíbulas cuchillos,
para devorar a los desvalidos echándolos del país
y a los pobres de entre los hombres.
15 Sanguisugæ duæ sunt filiæ,
dicentes : Affer, affer.
Tria sunt insaturabilia,
et quartum quod numquam dicit : Sufficit.
15 La sanguijuela tiene dos hijas: «¡Daca, daca!»
Hay tres cosas insaciables
y cuatro que no dicen: «¡Basta!»
16 Infernus, et os vulvæ,
et terra quæ non satiatur aqua :
ignis vero numquam dicit : Sufficit.
16 El seol, el seno estéril,
la tierra que no se sacia de agua,
y el fuego que no dice: «¡Basta!»
17 Oculum qui subsannat patrem,
et qui despicit partum matris suæ,
effodiant eum corvi de torrentibus,
et comedant eum filii aquilæ !
17 Al ojo que se ríe del padre
y desprecia la obediencia de una madre,
lo picotearán los cuervos del torrente,
los aguiluchos lo devorarán.
18 Tria sunt difficilia mihi,
et quartum penitus ignoro :
18 Tres cosas hay que me desbordan
y cuatro que no conozco:
19 viam aquilæ in cælo,
viam colubri super petram,
viam navis in medio mari,
et viam viri in adolescentia.
19 el camino del águila en el cielo,
el camino de la serpiente por la roca,
el camino del navío en alta mar,
el camino del hombre en la doncella.
20 Talis est et via mulieris adulteræ,
quæ comedit, et tergens os suum
dicit : Non sum operata malum.
20 Este es el camino de la mujer adúltera:
come, se limpia la boca y dice:
«¡No he hecho nada de malo ¡»
21 Per tria movetur terra,
et quartum non potest sustinere :
21 Por tres cosas tiembla la tierra
y cuatro no puede soportar:
22 per servum, cum regnaverit ;
per stultum, cum saturatus fuerit cibo ;
22 Por esclavo que llega a rey,
por idiota que se ahíta de comer,
23 per odiosam mulierem, cum in matrimonio fuerit assumpta ;
et per ancillam, cum fuerit hæres dominæ suæ.
23 por mujer odiada que se casa,
por esclava que hereda a su señora.
24 Quatuor sunt minima terræ,
et ipsa sunt sapientiora sapientibus :
24 Hay cuatro seres los más pequeños de la tierra,
pero que son más sabios que los sabios:
25 formicæ, populus infirmus,
qui præparat in messe cibum sibi ;
25 las hormigas - multitud sin fuerza -
que preparan en verano su alimento;
26 lepusculus, plebs invalida,
qui collocat in petra cubile suum ;
26 los damanes - multitud sin poder -,
que ponen sus casas en la roca;
27 regem locusta non habet,
et egreditur universa per turmas suas ;
27 las langostas, que sin tener rey,
salen todas en orden;
28 stellio manibus nititur,
et moratur in ædibus regis.
28 el lagarto, al que se agarra con la mano
y está en los palacios de los reyes.
29 Tria sunt quæ bene gradiuntur,
et quartum quod incedit feliciter :
29 Hay tres cosas de paso gallardo
y cuatro de elegante marcha:
30 leo, fortissimus bestiarum,
ad nullius pavebit occursum ;
30 el león - fuerte entre los animales -,
que ante nada retrocede,
31 gallus succinctus lumbos ;
et aries ; nec est rex, qui resistat ei.
31 el esbelto gallo o el macho cabrío,
y el rey que arenga a su pueblo.
32 Est qui stultus apparuit postquam elevatus est in sublime ;
si enim intellexisset, ori suo imposuisset manum.
32 Si hiciste el necio, envalentonándote,
y has reflexionado, pon mano en boca,
33 Qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum ;
et qui vehementer emungit elicit sanguinem ;
et qui provocat iras producit discordias.
33 pues apretando la leche se saca mantequilla
apretando la nariz se saca sangre
y apretando la ira, se saca querella.