Vangelo secondo Matteo 27

BIBBIA CEI 1974	Biblia Tysiąclecia
1 Venuto il mattino, tutti i sommi sacerdoti e gli anziani del popolo tennero consiglio contro Gesù, per farlo morire.	1 A gdy nastał ranek, wszyscy arcykapłani i starsi ludu powzięli uchwałę przeciw Jezusowi, żeby Go zgładzić.
2 Poi, messolo in catene, lo condussero e consegnarono al governatore Pilato.	2 Związawszy Go zaprowadzili i wydali w ręce namiestnika "Poncjusza" Piłata.
3 Allora Giuda, il traditore, vedendo che Gesù era stato condannato, si pentì e riportò le trenta monete d'argento ai sommi sacerdoti e agli anziani	3 Wtedy Judasz, który Go wydał, widząc, że Go skazano, opamiętał się, zwrócił trzydzieści srebrników arcykapłanom i starszym
4 dicendo: "Ho peccato, perché ho tradito sangue innocente". Ma quelli dissero: "Che ci riguarda? Veditela tu!".	4 i rzekł: Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną. Lecz oni odparli: Co nas to obchodzi? To twoje sprawa.
5 Ed egli, gettate le monete d'argento nel tempio, si allontanò e andò ad impiccarsi.	5 Rzuciwszy srebrniki ku przybytkowi, oddalił się, potem poszedł i powiesił się.
6 Ma i sommi sacerdoti, raccolto quel denaro, dissero: "Non è lecito metterlo nel tesoro, perché è prezzo di sangue".	6 Arcykapłani zaś wzięli srebrniki i orzekli: Nie wolno kłaść ich do skarbca świątyni, bo są zapłatą za krew.
7 E tenuto consiglio, comprarono con esso il Campo del vasaio per la sepoltura degli stranieri.	7 Po odbyciu narady kupili za nie Pole Garncarza, na grzebanie cudzoziemców.
8 Perciò quel campo fu denominato "Campo di sangue" fino al giorno d'oggi.	8 Dlatego pole to aż po dziś dzień nosi nazwę Pole Krwi.
9 Allora si adempì quanto era stato detto dal profeta Geremia: 'E presero trenta denari d'argento, il prezzo del venduto, che i figli di Israele avevano mercanteggiato,	9 Wtedy spełniło się to, co powiedział prorok Jeremiasz: Wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę za Tego, którego oszacowali synowie Izraela.
10 e li diedero per il campo del vasaio, come mi aveva ordinato il Signore.'	10 I dali je za Pole Garncarza, jak mi Pan rozkazał.
11 Gesù intanto comparve davanti al governatore, e il governatore l'interrogò dicendo: "Sei tu il re dei Giudei?". Gesù rispose "Tu lo dici".	11 Jezusa zaś stawiono przed namiestnikiem. Namiestnik zadał Mu pytanie: Czy Ty jesteś królem żydowskim? Jezus odpowiedział: Tak, Ja nim jestem.
12 E mentre lo accusavano i sommi sacerdoti e gli anziani, non rispondeva nulla.	12 A gdy Go oskarżali arcykapłani i starsi, nic nie odpowiadał.
13 Allora Pilato gli disse: "Non senti quante cose attestano contro di te?".	13 Wtedy zapytał Go Piłat: Nie słyszysz, jak wiele zeznają przeciw Tobie?
14 Ma Gesù non gli rispose neanche una parola, con grande meraviglia del governatore.	14 On jednak nie odpowiedział mu na żadne pytanie, tak że namiestnik bardzo się dziwił.
15 Il governatore era solito, per ciascuna festa di Pasqua, rilasciare al popolo un prigioniero, a loro scelta.	15 A był zwyczaj, że na każde święto namiestnik uwalniał jednego więźnia, którego chcieli.
16 Avevano in quel tempo un prigioniero famoso, detto Barabba.	16 Trzymano zaś wtedy znacznego więźnia, imieniem Barabasz.
17 Mentre quindi si trovavano riuniti, Pilato disse loro: "Chi volete che vi rilasci: Barabba o Gesù chiamato il Cristo?".	17 Gdy się więc zebrali, spytał ich Piłat: Którego chcecie, żebym wam uwolnił, Barabasza czy Jezusa, zwanego Mesjaszem?
18 Sapeva bene infatti che glielo avevano consegnato per invidia.	18 Wiedział bowiem, że przez zawiść Go wydali.
19 Mentre egli sedeva in tribunale, sua moglie gli mandò a dire: "Non avere a che fare con quel giusto; perché oggi fui molto turbata in sogno, per causa sua".	19 A gdy on odbywał przewód sądowy, żona jego przysłała mu ostrzeżenie: Nie miej nic do czynienia z tym Sprawiedliwym, bo dzisiaj we śnie wiele nacierpiałam się z Jego powodu.
20 Ma i sommi sacerdoti e gli anziani persuasero la folla a richiedere Barabba e a far morire Gesù.	20 Tymczasem arcykapłani i starsi namówili tłumy, żeby prosiły o Barabasza, a domagały się śmierci Jezusa.
21 Allora il governatore domandò: "Chi dei due volete che vi rilasci?". Quelli risposero: "Barabba!".	21 Pytał ich namiestnik: Którego z tych dwóch chcecie, żebym wam uwolnił? Odpowiedzieli: Barabasza.
22 Disse loro Pilato: "Che farò dunque di Gesù chiamato il Cristo?". Tutti gli risposero: "Sia crocifisso!".	22 Rzekł do nich Piłat: Cóż więc mam uczynić z Jezusem, którego nazywają Mesjaszem? Zawołali wszyscy: Na krzyż z Nim!
23 Ed egli aggiunse: "Ma che male ha fatto?". Essi allora urlarono: "Sia crocifisso!".	23 Namiestnik odpowiedział: Cóż właściwie złego uczynił? Lecz oni jeszcze głośniej krzyczeli: Na krzyż z Nim!
24 Pilato, visto che non otteneva nulla, anzi che il tumulto cresceva sempre più, presa dell'acqua, si lavò le mani davanti alla folla: "Non sono responsabile, disse, di questo sangue; vedetevela voi!".	24 Piłat widząc, że nic nie osiąga, a wzburzenie raczej wzrasta, wziął wodę i umył ręce wobec tłumu, mówiąc: Nie jestem winny krwi tego Sprawiedliwego. To wasza rzecz.
25 E tutto il popolo rispose: "Il suo sangue ricada sopra di noi e sopra i nostri figli".	25 A cały lud zawołał: Krew Jego na nas i na dzieci nasze.
26 Allora rilasciò loro Barabba e, dopo aver fatto flagellare Gesù, lo consegnò ai soldati perché fosse crocifisso.	26 Wówczas uwolnił im Barabasza, a Jezusa kazał ubiczować i wydał na ukrzyżowanie.
27 Allora i soldati del governatore condussero Gesù nel pretorio e gli radunarono attorno tutta la coorte.	27 Wtedy żołnierze namiestnika zabrali Jezusa z sobą do pretorium i zgromadzili koło Niego całą kohortę.
28 Spogliatolo, gli misero addosso un manto scarlatto	28 Rozebrali Go z szat i narzucili na Niego płaszcz szkarłatny.
29 e, intrecciata una corona di spine, gliela posero sul capo, con una canna nella destra; poi mentre gli si inginocchiavano davanti, lo schernivano: "Salve, re dei Giudei!".	29 Uplótłszy wieniec z ciernia włożyli Mu na głowę, a do prawej ręki dali Mu trzcinę. Potem przyklękali przed Nim i szydzili z Niego, mówiąc: Witaj, królu żydowski!
30 E sputandogli addosso, gli tolsero di mano la canna e lo percuotevano sul capo.	30 Przy tym pluli na Niego, brali trzcinę i bili Go po głowie.
31 Dopo averlo così schernito, lo spogliarono del mantello, gli fecero indossare i suoi vestiti e lo portarono via per crocifiggerlo.	31 A gdy Go wyszydzili, zdjęli z Niego płaszcz, włożyli na Niego własne Jego szaty i odprowadzili Go na ukrzyżowanie.
32 Mentre uscivano, incontrarono un uomo di Cirene, chiamato Simone, e lo costrinsero a prender su la croce di lui.	32 Wychodząc spotkali pewnego człowieka z Cyreny, imieniem Szymon. Tego przymusili, żeby niósł krzyż Jego.
33 Giunti a un luogo detto Gòlgota, che significa luogo del cranio,	33 Gdy przyszli na miejsce zwane Golgotą, to znaczy Miejscem Czaszki,
34 gli 'diedero da bere vino' mescolato con 'fiele'; ma egli, assaggiatolo, non ne volle bere.	34 dali Mu pić wino zaprawione goryczą. Skosztował, ale nie chciał pić.
35 Dopo averlo quindi crocifisso, 'si spartirono le' sue 'vesti tirandole a sorte'.	35 Gdy Go ukrzyżowali, rozdzielili między siebie Jego szaty, rzucając o nie losy.
36 E sedutisi, gli facevano la guardia.	36 I siedząc, tam Go pilnowali.
37 Al di sopra del suo capo, posero la motivazione scritta della sua condanna: "'Questi è Gesù, il re dei Giudei'".	37 A nad głową Jego umieścili napis z podaniem Jego winy: To jest Jezus, Król żydowski.
38 Insieme con lui furono crocifissi due ladroni, uno a destra e uno a sinistra.	38 Wtedy też ukrzyżowano z Nim dwóch złoczyńców, jednego po prawej, drugiego po lewej stronie.
39 E quelli che passavano di là lo insultavano 'scuotendo il capo' e dicendo:	39 Ci zaś, którzy przechodzili obok, przeklinali Go i potrząsali głowami,
40 "Tu che distruggi il tempio e lo ricostruisci in tre giorni, salva te stesso! Se tu sei Figlio di Dio, scendi dalla croce!".	40 mówiąc: Ty, który burzysz przybytek i w trzech dniach go odbudowujesz, wybaw sam siebie; jeśli jesteś Synem Bożym, zejdź z krzyża.
41 Anche i sommi sacerdoti con gli scribi e gli anziani lo schernivano:	41 Podobnie arcykapłani z uczonymi w Piśmie i starszymi, szydząc, powtarzali:
42 "Ha salvato gli altri, non può salvare se stesso. È il re d'Israele, scenda ora dalla croce e gli crederemo.	42 Innych wybawiał, siebie nie może wybawić. Jest królem Izraela: niechże teraz zejdzie z krzyża, a uwierzymy w Niego.
43 'Ha confidato in Dio; lo liberi lui' ora, 'se gli vuol bene'. Ha detto infatti: Sono Figlio di Dio!".	43 Zaufał Bogu: niechże Go teraz wybawi, jeśli Go miłuje. Przecież powiedział: Jestem Synem Bożym.
44 Anche i ladroni crocifissi con lui lo oltraggiavano allo stesso modo.	44 Tak samo lżyli Go i złoczyńcy, którzy byli z Nim ukrzyżowani.
45 Da mezzogiorno fino alle tre del pomeriggio si fece buio su tutta la terra.	45 Od godziny szóstej mrok ogarnął całą ziemię, aż do godziny dziewiątej.
46 Verso le tre, Gesù gridò a gran voce: "'Elì, Elì, lemà sabactàni?'", che significa: "'Dio mio, Dio mio, perché mi hai abbandonato?'".	46 Około godziny dziewiątej Jezus zawołał donośnym głosem: Eli, Eli, lema sabachthani? to znaczy Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?
47 Udendo questo, alcuni dei presenti dicevano: "Costui chiama Elia".	47 Słysząc to, niektórzy ze stojących tam mówili: On Eliasza woła.
48 E subito uno di loro corse a prendere una spugna e, imbevutala 'di aceto', la fissò su una canna e così gli 'dava da bere'.	48 Zaraz też jeden z nich pobiegł i wziąwszy gąbkę, napełnił ją octem, włożył na trzcinę i dawał Mu pić.
49 Gli altri dicevano: "Lascia, vediamo se viene Elia a salvarlo!".	49 Lecz inni mówili: Poczekaj! Zobaczymy, czy przyjdzie Eliasz, aby Go wybawić.
50 E Gesù, emesso un alto grido, spirò.	50 A Jezus raz jeszcze zawołał donośnym głosem i wyzionął ducha.
51 Ed ecco il velo del tempio si squarciò in due da cima a fondo, la terra si scosse, le rocce si spezzarono,	51 A oto zasłona przybytku rozdarła się na dwoje z góry na dół; ziemia zadrżała i skały zaczęły pękać.
52 i sepolcri si aprirono e molti corpi di santi morti risuscitarono.	52 Groby się otworzyły i wiele ciał Świętych, którzy umarli, powstało.
53 E uscendo dai sepolcri, dopo la sua risurrezione, entrarono nella città santa e apparvero a molti.	53 I wyszedłszy z grobów po Jego zmartwychwstaniu, weszli oni do Miasta Świętego i ukazali się wielu.
54 Il centurione e quelli che con lui facevano la guardia a Gesù, sentito il terremoto e visto quel che succedeva, furono presi da grande timore e dicevano: "Davvero costui era Figlio di Dio!".	54 Setnik zaś i jego ludzie, którzy odbywali straż przy Jezusie, widząc trzęsienie ziemi i to, co się działo, zlękli się bardzo i mówili: Prawdziwie, Ten był Synem Bożym.
55 C'erano anche là molte donne che stavano a osservare da lontano; esse avevano seguito Gesù dalla Galilea per servirlo.	55 Było tam również wiele niewiast, które przypatrywały się z daleka. Szły one za Jezusem z Galilei i usługiwały Mu.
56 Tra costoro Maria di Màgdala, Maria madre di Giacomo e di Giuseppe, e la madre dei figli di Zebedèo.	56 Między nimi były: Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba i Józefa, oraz matka synów Zebedeusza.
57 Venuta la sera giunse un uomo ricco di Arimatéa, chiamato Giuseppe, il quale era diventato anche lui discepolo di Gesù.	57 Pod wieczór przyszedł zamożny człowiek z Arymatei, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusa.
58 Egli andò da Pilato e gli chiese il corpo di Gesù. Allora Pilato ordinò che gli fosse consegnato.	58 On udał się do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Wówczas Piłat kazał je wydać.
59 Giuseppe, preso il corpo di Gesù, lo avvolse in un candido lenzuolo	59 Józef zabrał ciało, owinął je w czyste płótno
60 e lo depose nella sua tomba nuova, che si era fatta scavare nella roccia; rotolata poi una gran pietra sulla porta del sepolcro, se ne andò.	60 i złożył w swoim nowym grobie, który kazał wykuć w skale. Przed wejściem do grobu zatoczył duży kamień i odszedł.
61 Erano lì, davanti al sepolcro, Maria di Màgdala e l'altra Maria.	61 Lecz Maria Magdalena i druga Maria pozostały tam, siedząc naprzeciw grobu.
62 Il giorno seguente, quello dopo la Parasceve, si riunirono presso Pilato i sommi sacerdoti e i farisei, dicendo:	62 Nazajutrz, to znaczy po dniu Przygotowania, zebrali się arcykapłani i faryzeusze u Piłata
63 "Signore, ci siamo ricordati che quell'impostore disse mentre era vivo: Dopo tre giorni risorgerò.	63 i oznajmili: Panie, przypomnieliśmy sobie, że ów oszust powiedział jeszcze za życia: Po trzech dniach powstanę.
64 Ordina dunque che sia vigilato il sepolcro fino al terzo giorno, perché non vengano i suoi discepoli, lo rubino e poi dicano al popolo: È risuscitato dai morti. Così quest'ultima impostura sarebbe peggiore della prima!".	64 Każ więc zabezpieczyć grób aż do trzeciego dnia, żeby przypadkiem nie przyszli jego uczniowie, nie wykradli Go i nie powiedzieli ludowi: Powstał z martwych. I będzie ostatnie oszustwo gorsze niż pierwsze.
65 Pilato disse loro: "Avete la vostra guardia, andate e assicuratevi come credete".	65 Rzekł im Piłat: Macie straż: idźcie, zabezpieczcie grób, jak umiecie.
66 Ed essi andarono e assicurarono il sepolcro, sigillando la pietra e mettendovi la guardia.	66 Oni poszli i zabezpieczyli grób opieczętowując kamień i stawiając straż.