Livro do Eclesiástico 11

SAGRADA BIBLIA	Biblia Tysiąclecia
1 A sabedoria do humilde levantará a sua cabeça e o fará sentar-se no meio dos grandes.	1 Mądrość biednego podniesie mu głowę i posadzi go między możnymi.
2 Não avalies um homem pela sua aparência, não desprezes um homem pelo seu aspecto.	2 Nie wychwalaj męża z powodu jego pięknej postawy ani się nie brzydź człowiekiem z powodu jego wyglądu.
3 Pequena é a abelha entre os seres alados: o que produz, entretanto, é o que há de mais doce.	3 Mała jest pszczoła wśród latających stworzeń, lecz owoc jej ma pierwszeństwo pośród słodyczy.
4 Não te glories nunca de tuas vestes, não te engrandeças no dia em que fores homenageado, pois só as obras do Altíssimo são admiráveis, dignas de glória, misteriosas e invisíveis.	4 Nie chlub się ubraniem, które cię okrywa, a w dniu twej chwały nie bądź zarozumiały: zdumiewające są bowiem dzieła Pana i zakryte sprawy Jego przed ludźmi.
5 Muitos príncipes ocuparam o trono, e alguém, em quem se não pensava, usou o diadema.	5 Wielu poniżonych zasiadło na tronie, i ten, o którym nikt nie myślał, nosił koronę.
6 Muitos poderosos foram grandemente oprimidos, e homens ilustres foram entregues às mãos de outrem.	6 Wielu panujących bardzo zelżono i władców wydano w ręce obcych.
7 Não censures ninguém antes de estares bem informado; e quando te tiveres informado, repreende com eqüidade;	7 Nie oskarżaj, zanim dokładnie nie zbadasz, najpierw zastanów się, a dopiero potem udzielaj nagany.
8 nada respondas antes de ter ouvido, não interrompas ninguém no meio do seu discurso.	8 Nie odpowiadaj, zanim nie wysłuchasz, a w środek mów nie wpadaj!
9 Não indagues das coisas que não te dizem respeito; não te assentes com os maus para julgar.	9 Nie wadź się o rzecz, która ci nie jest konieczna, i nie mieszaj się do sporów grzeszników!
10 Meu filho, não empreendas coisas em demasia, porque, se adquirires riquezas, não ficarás isento de culpa; se empreenderes muitos negócios, não poderás abrangê-los; se te antecipares, não te sairás bem deles.	10 Synu, nie bierz na siebie za wiele spraw, bo jeśli będziesz je mnożył, nie unikniesz szkody. I choćbyś pędził, nie dopędzisz, a uciekając nie uciekniesz.
11 Há ímpio que trabalha, se apressa e se queixa, porém só se torna menos rico.	11 Niejeden pracuje, trudzi się i spieszy, a tym bardziej pozostaje w tyle.
12 Há homem esgotado e em grande necessidade de alívio, pobre de energia e rico em necessidades,	12 Niejeden słaby potrzebuje pomocy, brak mu sił i obfituje w biedę, lecz gdy tylko oczy Pana łaskawie na niego spojrzą, wydźwignie On go z nędzy
13 que o olhar de Deus considera com benevolência, e tira do desalento para lhe dar ânimo; muitos, ao verem isso, ficam surpreendidos e dão glória a Deus.	13 i podniesie mu głowę, a wielu zdumieje się tym, co go spotkało.
14 Bens e males, vida e morte, pobreza e riqueza vêm de Deus.	14 Dobra i niedole, życie i śmierć, ubóstwo i bogactwo pochodzą od Pana.
15 Em Deus se encontram a sabedoria, o conhecimento e a ciência da lei; nele residem a caridade e as boas obras.	15 Mądrość, wiedza i znajomość Prawa są od Pana, miłość drogi dobrych czynów są od Niego.
16 O erro e as trevas foram criados com os pecadores; aqueles que se comprazem no mal, envelhecerão no mal.	16 Błąd i mrok stworzone są dla grzeszników, a dla tych, którzy są dumni z niegodziwości, nieszczęścia będą towarzyszami starości,
17 O dom de Deus permanece nos justos, e seu aproveitamento assegura um triunfo eterno.	17 Dar Pana spocznie na ludziach bogobojnych, a upodobanie Jego na zawsze zapewni im szczęście.
18 Há homem que enriquece, vivendo com economia, e a única recompensa que dela usufrui é a	18 Niejeden wzbogacił się mozołem i swoją chciwością, a oto udział jego w nagrodzie:
19 de poder dizer: Achei o repouso, vou agora desfrutar meus haveres sozinho.	19 gdy powie: Znalazłem odpoczynek i teraz mogę żyć z moich dostatków - nie wie, ile czasu minie, a zostawi je innym i umrze.
20 E ele não considera que o tempo passa, que vem a morte, e que, ao morrer, tudo deixará para os outros.	20 Trwaj w przymierzu twoim i bądź mu oddany, a wypełniając je zestarzej się!
21 Permanece firme em tua aliança com Deus; que isto seja sempre o assunto de tuas conversas. E envelhece praticando os mandamentos.	21 Niech cię w podziw nie wprawiają czyny grzesznika, ufaj Panu i wytrwaj w twym trudzie, albowiem łatwą jest rzeczą w oczach Pana natychmiast i niespodziewanie wzbogacić ubogiego.
22 Não prestes atenção ao que fazem os pecadores; põe tua confiança em Deus, e limita-te ao que fazes.	22 Błogosławieństwo Pana nagrodą bogobojnych i prędko zakwitnie Jego błogosławieństwo.
23 É, com efeito, coisa fácil aos olhos de Deus enriquecer repentinamente o pobre.	23 Nie mów: Czego potrzebuję i jakie dobra mam mieć od tej chwili?
24 A bênção divina não se faz esperar para recompensar o justo. Em pouco tempo ele o faz crescer e dar fruto.	24 Nie mów: Wystarczam sam sobie i jakież zło może mnie obecnie spotkać?
25 Não digas: De que preciso eu? Que tenho a esperar doravante?	25 W czasie pomyślności zapomina się o przykrościach, a w czasie przykrości nie pamięta się o pomyślności.
26 Não digas tampouco: Eu me basto a mim mesmo; que mal posso temer para o futuro?	26 A dla Pana łatwą jest rzeczą w dzień śmierci oddać człowiekowi według jego postępowania.
27 No dia feliz não percas a recordação dos males, nem a recordação do bem no dia infeliz.	27 Godzina nieszczęścia pokrywa zapomnieniem dobrobyt, a przy końcu życia wychodzą na jaw sprawy człowieka.
28 Pois no dia da morte é fácil para Deus dar a cada um conforme o seu comportamento.	28 Przed śmiercią nikogo nie nazywaj szczęśliwym, gdyż dopiero w ostatniej chwili poznaje się męża.
29 A dor de um instante faz esquecer os maiores prazeres; com a morte do homem, todos os seus atos serão desvendados.	29 Nie wprowadzaj do domu swego każdego człowieka, różnorodne są bowiem podstępy oszusta.
30 Não louves a homem algum antes de sua morte, pois é em seus filhos que se reconhece um homem.	30 Jak złowiona kuropatwa w klatce, tak serce pysznego: jak szpieg wypatruje on słabe strony,
31 Não tragas um homem qualquer à tua casa, pois numerosas são as armadilhas do que engana.	31 podając dobre rzeczy za złe, przygotowuje zasadzkę i najlepszym twym zaletom przygania.
32 Assim como sai um hálito fétido de um estômago estragado, assim como a perdiz atrai para a armadilha, e o cabrito para os laços, assim é o coração dos soberbos, e daquele que está à espreita para ver a ruína do próximo.	32 Przez iskrę węgiel napełnia się ogniem, a człowiek niegodziwy czyha na krew.
33 Transformando o bem em mal, ele arma ciladas, e põe nódoas nas coisas mais puras.	33 Strzeż się człowieka złego, który knuje niegodziwości, by nie sprowadził na ciebie hańby niezatartej.
34 Uma centelha basta para acender uma grande fogueira; um só rebanho é causa de múltiplos morticínios, e o pecador procura traiçoeiramente derramar sangue.	34 Przyjmij obcego do domu, a wtrąci cię w zamieszanie i oddali cię od twoich najbliższych.
35 Acautela-te contra o corruptor que trama a iniqüidade, para não acontecer que ele faça de ti um eterno objeto de mofa.
36 Dás entrada em tua casa ao estrangeiro? Ele aí suscitará uma discórdia que te derrubará, e te tornará inimigo das pessoas de tua própria casa.