1 - | 1 A human heart makes the plans, Yahweh gives the answer. |
2 παντα τα εργα του ταπεινου φανερα παρα τω θεω οι δε ασεβεις εν ημερα κακη ολουνται | 2 A person's own acts seem right to the doer, but Yahweh is the weigher of souls. |
3 - | 3 Commend what you do to Yahweh, and what you plan wil be achieved. |
4 - | 4 Yahweh made everything for its own purpose, yes, even the wicked for the day of disaster. |
5 ακαθαρτος παρα θεω πας υψηλοκαρδιος χειρι δε χειρας εμβαλων αδικως ουκ αθωωθησεται | 5 Every arrogant heart is abhorrent to Yahweh: be sure this wil not go unpunished. |
6 - | 6 By faithful love and constancy sin is expiated; by fear of Yahweh evil is avoided. |
7 αρχη οδου αγαθης το ποιειν τα δικαια δεκτα δε παρα θεω μαλλον η θυειν θυσιας | 7 Let Yahweh be pleased with someone's way of life and he makes that person's very enemies intofriends. |
8 ο ζητων τον κυριον ευρησει γνωσιν μετα δικαιοσυνης οι δε ορθως ζητουντες αυτον ευρησουσιν ειρηνην | 8 Better have little and with it uprightness than great revenues with injustice. |
9 παντα τα εργα του κυριου μετα δικαιοσυνης φυλασσεται δε ο ασεβης εις ημεραν κακην | 9 The human heart may plan a course, but it is Yahweh who makes the steps secure. |
10 μαντειον επι χειλεσιν βασιλεως εν δε κρισει ου μη πλανηθη το στομα αυτου | 10 The lips of the king utter prophecies, he keeps faith when he speaks in judgement. |
11 ροπη ζυγου δικαιοσυνη παρα κυριω τα δε εργα αυτου σταθμια δικαια | 11 The balances and scales belong to Yahweh, al the weights in the bag are of his making. |
12 βδελυγμα βασιλει ο ποιων κακα μετα γαρ δικαιοσυνης ετοιμαζεται θρονος αρχης | 12 Evil-doing is abhorrent to kings, since uprightness is a throne's foundation. |
13 δεκτα βασιλει χειλη δικαια λογους δε ορθους αγαπα | 13 Upright lips are welcome to a king, he loves someone of honest words. |
14 θυμος βασιλεως αγγελος θανατου ανηρ δε σοφος εξιλασεται αυτον | 14 The king's wrath is the herald of death, but the wise will appease it. |
15 εν φωτι ζωης υιος βασιλεως οι δε προσδεκτοι αυτω ωσπερ νεφος οψιμον | 15 When the king's face brightens it spel s life, his favour is like the rain in spring. |
16 νοσσιαι σοφιας αιρετωτεραι χρυσιου νοσσιαι δε φρονησεως αιρετωτεραι υπερ αργυριον | 16 Better gain wisdom than gold, choose understanding in preference to silver. |
17 τριβοι ζωης εκκλινουσιν απο κακων μηκος δε βιου οδοι δικαιοσυνης ο δεχομενος παιδειαν εν αγαθοις εσται ο δε φυλασσων ελεγχους σοφισθησεται ος φυλασσει τας εαυτου οδους τηρει την εαυτου ψυχην αγαπων δε ζωην αυτου φεισεται στοματος αυτου | 17 To turn from evil is the way of the honest; whoever watches the path keeps life safe. |
18 προ συντριβης ηγειται υβρις προ δε πτωματος κακοφροσυνη | 18 Pride goes before destruction, a haughty spirit before a fal . |
19 κρεισσων πραυθυμος μετα ταπεινωσεως η ος διαιρειται σκυλα μετα υβριστων | 19 Better be humble with the poor than share the booty with the proud. |
20 συνετος εν πραγμασιν ευρετης αγαθων πεποιθως δε επι θεω μακαριστος | 20 Whoever listens closely to the word finds happiness; whoever trusts Yahweh is blessed. |
21 τους σοφους και συνετους φαυλους καλουσιν οι δε γλυκεις εν λογω πλειονα ακουσονται | 21 The wise of heart is acclaimed as intel igent, sweetness of speech increases knowledge. |
22 πηγη ζωης εννοια τοις κεκτημενοις παιδεια δε αφρονων κακη | 22 Shrewdness is a fountain of life for its possessor, the fol y of fools is their own punishment. |
23 καρδια σοφου νοησει τα απο του ιδιου στοματος επι δε χειλεσιν φορεσει επιγνωμοσυνην | 23 The heart of the wise lends shrewdness to speech and makes words more persuasive. |
24 κηρια μελιτος λογοι καλοι γλυκασμα δε αυτων ιασις ψυχης | 24 Kindly words are a honeycomb, sweet to the taste, wholesome to the body. |
25 εισιν οδοι δοκουσαι ειναι ορθαι ανδρι τα μεντοι τελευταια αυτων βλεπει εις πυθμενα αδου | 25 There is a way that some think straight, but it leads in the end to death. |
26 ανηρ εν πονοις πονει εαυτω και εκβιαζεται εαυτου την απωλειαν ο μεντοι σκολιος επι τω εαυτου στοματι φορει την απωλειαν | 26 A worker's appetite works on his behalf, for his hunger urges him on. |
27 ανηρ αφρων ορυσσει εαυτω κακα επι δε των εαυτου χειλεων θησαυριζει πυρ | 27 A worthless person concocts evil, such a one's talk is like a scorching fire. |
28 ανηρ σκολιος διαπεμπεται κακα και λαμπτηρα δολου πυρσευει κακοις και διαχωριζει φιλους | 28 A troublemaker sows strife, a slanderer divides friend from friend. |
29 ανηρ παρανομος αποπειραται φιλων και απαγει αυτους οδους ουκ αγαθας | 29 The violent lures his neighbour astray and leads him by a way that is not good. |
30 στηριζων οφθαλμους αυτου λογιζεται διεστραμμενα οριζει δε τοις χειλεσιν αυτου παντα τα κακα ουτος καμινος εστιν κακιας | 30 Whoever narrows the eyes to think up tricks and purses the lips has already done wrong. |
31 στεφανος καυχησεως γηρας εν δε οδοις δικαιοσυνης ευρισκεται | 31 White hairs are a crown of honour, they are found in the ways of uprightness. |
32 κρεισσων ανηρ μακροθυμος ισχυρου ο δε κρατων οργης κρεισσων καταλαμβανομενου πολιν | 32 Better an equable person than a hero, someone with self-mastery than one who takes a city. |
33 εις κολπους επερχεται παντα τοις αδικοις παρα δε κυριου παντα τα δικαια | 33 In the fold of the garment the lot is thrown, but from Yahweh comes the decision. |