1 Todos los publicanos y los pecadores se acercaban a él para oírle, | 1 Erant autem appropinquantes ei publicani, et peccatores ut audirent illum. |
2 y los fariseos y los escribas murmuraban, diciendo: «Este acoge a los pecadores y come con ellos». | 2 Et murmurabant pharisæi, et scribæ, dicentes : Quia hic peccatores recipit, et manducat cum illis. |
3 Entonces les dijo esta parábola. | 3 Et ait ad illos parabolam istam dicens : |
4 «¿Quién de vosotros que tiene cien ovejas, si pierde una de ellas, no deja las 99 en el desierto, y va a buscar la que se perdió hasta que la encuentra? | 4 Quis ex vobis homo, qui habet centum oves, et si perdiderit unam ex illis, nonne dimittit nonaginta novem in deserto, et vadit ad illam quæ perierat, donec inveniat eam ? |
5 Y cuando la encuentra, la pone contento sobre sus hombros; | 5 Et cum invenerit eam, imponit in humeros suos gaudens : |
6 y llegando a casa, convoca a los amigos y vecinos, y les dice: “Alegraos conmigo, porque he hallado la oveja que se me había perdido.” | 6 et veniens domum convocat amicos et vicinos, dicens illis : Congratulamini mihi, quia inveni ovem meam, quæ perierat. |
7 Os digo que, de igual modo, habrá más alegría en el cielo por un solo pecador que se convierta que por 99 justos que no tengan necesidad de conversión. | 7 Dico vobis quod ita gaudium erit in cælo super uno peccatore pœnitentiam agente, quam super nonaginta novem justis, qui non indigent pœnitentia.
|
8 «O, ¿qué mujer que tiene diez dracmas, si pierde una, no enciende una lámpara y barre la casa y busca cuidadosamente hasta que la encuentra? | 8 Aut quæ mulier habens drachmas decem, si perdiderit drachmam unam, nonne accendit lucernam, et everrit domum, et quærit diligenter, donec inveniat ? |
9 Y cuando la encuentra, convoca a las amigas y vecinas, y dice: “Alegraos conmigo, porque he hallado la dracma que había perdido.” | 9 Et cum invenerit convocat amicas et vicinas, dicens : Congratulamini mihi, quia inveni drachmam quam perdideram. |
10 Del mismo modo, os digo, se produce alegría ante los ángeles de Dios por un solo pecador que se convierta». | 10 Ita, dico vobis, gaudium erit coram angelis Dei super uno peccatore pœnitentiam agente.
|
11 Dijo: «Un hombre tenía dos hijos; | 11 Ait autem : Homo quidam habuit duos filios : |
12 y el menor de ellos dijo al padre: “Padre, dame la parte de la hacienda que me corresponde.” Y él les repartió la hacienda. | 12 et dixit adolescentior ex illis patri : Pater, da mihi portionem substantiæ, quæ me contingit. Et divisit illis substantiam. |
13 Pocos días después el hijo menor lo reunió todo y se marchó a un país lejano donde malgastó su hacienda viviendo como un libertino. | 13 Et non post multos dies, congregatis omnibus, adolescentior filius peregre profectus est in regionem longinquam, et ibi dissipavit substantiam suam vivendo luxuriose. |
14 «Cuando hubo gastado todo, sobrevino un hambre extrema en aquel país, y comenzó a pasar necesidad. | 14 Et postquam omnia consummasset, facta est fames valida in regione illa, et ipse cœpit egere. |
15 Entonces, fue y se ajustó con uno de los ciudadanos de aquel país, que le envió a sus fincas a apacentar puercos. | 15 Et abiit, et adhæsit uni civium regionis illius : et misit illum in villam suam ut pasceret porcos. |
16 Y deseaba llenar su vientre con las algarrobas que comían los puercos, pero nadie se las daba. | 16 Et cupiebat implere ventrem suum de siliquis, quas porci manducabant : et nemo illi dabat. |
17 Y entrando en sí mismo, dijo: “¡Cuántos jornaleros de mi padre tienen pan en abundancia, mientras que yo aquí me muero de hambre! | 17 In se autem reversus, dixit : Quanti mercenarii in domo patris mei abundant panibus, ego autem hic fame pereo ! |
18 Me levantaré, iré a mi padre y le diré: Padre, pequé contra el cielo y ante ti. | 18 surgam, et ibo ad patrem meum, et dicam ei : Pater, peccavi in cælum, et coram te : |
19 Ya no merezco ser llamado hijo tuyo, trátame como a uno de tus jornaleros.” | 19 jam non sum dignus vocari filius tuus : fac me sicut unum de mercenariis tuis. |
20 Y, levantándose, partió hacia su padre. «Estando él todavía lejos, le vió su padre y, conmovido, corrió, se echó a su cuello y le besó efusivamente. | 20 Et surgens venit ad patrem suum. Cum autem adhuc longe esset, vidit illum pater ipsius, et misericordia motus est, et accurrens cecidit super collum ejus, et osculatus est eum. |
21 El hijo le dijo: “Padre, pequé contra el cielo y ante ti; ya no merezco ser llamado hijo tuyo.” | 21 Dixitque ei filius : Pater, peccavi in cælum, et coram te : jam non sum dignus vocari filius tuus. |
22 Pero el padre dijo a sus siervos: “Traed aprisa el mejor vestido y vestidle, ponedle un anillo en su mano y unas sandalias en los pies. | 22 Dixit autem pater ad servos suos : Cito proferte stolam primam, et induite illum, et date annulum in manum ejus, et calceamenta in pedes ejus : |
23 Traed el novillo cebado, matadlo, y comamos y celebremos una fiesta, | 23 et adducite vitulum saginatum, et occidite, et manducemus, et epulemur : |
24 porque este hijo mío estaba muerto y ha vuelto a la vida; estaba perdido y ha sido hallado.” Y comenzaron la fiesta. | 24 quia hic filius meus mortuus erat, et revixit : perierat, et inventus est. Et cœperunt epulari. |
25 «Su hijo mayor estaba en el campo y, al volver, cuando se acercó a la casa, oyó la música y las danzas; | 25 Erat autem filius ejus senior in agro : et cum veniret, et appropinquaret domui, audivit symphoniam et chorum : |
26 y llamando a uno de los criados, le preguntó qué era aquello. | 26 et vocavit unum de servis, et interrogavit quid hæc essent. |
27 El le dijo: “Ha vuelto tu hermano y tu padre ha matado el novillo cebado, porque le ha recobrado sano.” | 27 Isque dixit illi : Frater tuus venit, et occidit pater tuus vitulum saginatum, quia salvum illum recepit. |
28 El se irritó y no quería entrar. Salió su padre, y le suplicaba. | 28 Indignatus est autem, et nolebat introire. Pater ergo illius egressus, cœpit rogare illum. |
29 Pero él replicó a su padre: “Hace tantos años que te sirvo, y jamás dejé de cumplir una orden tuya, pero nunca me has dado un cabrito para tener una fiesta con mis amigos; | 29 At ille respondens, dixit patri suo : Ecce tot annis servio tibi, et numquam mandatum tuum præterivi : et numquam dedisti mihi hædum ut cum amicis meis epularer. |
30 y ¡ahora que ha venido ese hijo tuyo, que ha devorado tu hacienda con prostitutas, has matado para él el novillo cebado!” | 30 Sed postquam filius tuus hic, qui devoravit substantiam suam cum meretricibus, venit, occidisti illi vitulum saginatum. |
31 «Pero él le dijo: “Hijo, tú siempre estás conmigo, y todo lo mío es tuyo; | 31 At ipse dixit illi : Fili, tu semper mecum es, et omnia mea tua sunt : |
32 pero convenía celebrar una fiesta y alegrarse, porque este hermano tuyo estaba muerto, y ha vuelto a la vida; estaba perdido, y ha sido hallado.”» | 32 epulari autem, et gaudere oportebat, quia frater tuus hic mortuus erat, et revixit ; perierat, et inventus est. |